ڕۆژێک دادێت

ڕۆژێک دێت
مرۆڤ ده‌یه‌وێت ڕوبکاته‌غوربه‌ت
له‌و جێگایه‌ی لێی ده‌ژی
شته‌کان هه‌موو بچکۆلانه‌ دیارن
ئه‌و ڕۆژه‌ دێت مرۆڤ به‌ره‌و غوربه‌ت کۆچ ده‌کات
ئیدی ناپرسێت
له‌ پاشه‌ڕۆژدا چی ده‌بێت
ئه‌وه‌تا که‌شتیه‌کی سپی ده‌ریا ته‌ی ده‌کات
من دڵم بۆ دوری لێ ده‌دا
که‌چی له‌و سه‌رزه‌مینه‌ دورانه‌وه‌
شه‌یدای ماڵ ده‌بمه‌وه‌
له‌وێ به‌ هه‌ور و با ده‌لێم:
هه‌ڵمگرن له‌گه‌ڵ خۆتان
من هه‌موو وڵاتانی غه‌ریبی
به‌ سه‌فه‌رێکی نیشتیمان ده‌گۆڕمه‌وه‌

بەختیار عەلی

بەندیخانه/ مامۆستا قانع

ئاخرین ماڵى ژیانم كونجی به‌ندیخانیه‌
ئه‌م كه‌لەپچه‌ مه‌رهه‌مى زامى دڵی دێوانه‌یه‌
زۆر ده‌مێكه‌ چاوه‌روانى زڕزڕه‌ى زنجیر ئه‌كه‌م
سه‌یرى ئه‌م زنجیره‌ كه‌ وه‌ك زێوه‌رى شاهانه‌یه‌
بووكى ئازادیم ئەوێ خوێنم خه‌نه‌س بۆ ده‌ست و پێی
حه‌لقه‌ حه‌لقه‌ى پێوه‌نم بۆ پڵپڵه‌و له‌رزانه‌یه‌
گه‌رچى دوژمن وا ئه‌زانیت من به‌ دیلى لاڵ ئه‌بم
باش بزانێ كونجی زیندام قوتابیخانه‌یه‌
گرتن و لێ دان و کوشتن عاملی ئازادیە
تۆپ و شەستیر و کەلەپچە، لام وەکوو ئەفسانەیە
بیرى ئازادیم له‌ زیندان فراوانتر ئه‌بێت
قورَبه‌سر ئه‌و دوژمنه‌ى هیواى به‌ به‌ندیخانه‌یه‌
چاوه‌روانى شۆرشێكم عالمێ رزگار بكا
میلله‌تم بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ كرده‌وه‌ى شێرانه‌یه‌
چه‌كى شۆرشگیرى من نووسین و بیرو باوه‌ڕه‌
راپه‌رینه‌ هه‌ڵمه‌ته‌ پڕ نه‌عره‌ته‌ى كوردانه‌یه‌
گه‌ر به‌ ئازادى نه‌ژیم مردن خه‌ڵاته‌ بۆ له‌شم
نۆكه‌رى و سه‌ر دانه‌وه‌اندن كارى نا مه‌ردانه‌یه‌
قانعم ئه‌مرۆ له‌ زیندانا به‌ ئازادى ئه‌ژیم
سه‌د هه‌زار له عنه‌ت له‌وه‌ى نۆكه‌رى بێگانه‌یه

بەردی کەعبەیی شێعرەکانم

تاڵه قژێکی کچێکی جوان
له سه رشانم به جێ مابوو
له دواییدا تاڵه قژم
کرد به په تی دیلانێ بۆ
هه ڵبه ستێکی پێنج شه ش ساڵم
ده نکه زیخێکی کوردستان
له که یه وه
چۆن
نازانم
په ڕیبووه لۆچی گیرفانی چاکه تێکم
ئه مرۆ ڕیکەوت
دۆزیمه وه و
دەرم هێناو
ماچم کرد و
کردم به به ردی کەعبەی گشت
شێعره کانم

شێرکۆ بێکەس

بۆ سەردەشت عوسمان

دوێنێ قەلەمیک لەشێوەی کۆترێکدا
بەدەم شەق ژنەوە کوژرا .
دوێنێ کۆترێک لەشێوەی قەلەمێکدا
بەدەم نووسینەوە کوژرا.
ئاسمان گریا و
وشە گریا و
شەقام گریا و
شعریش رەنگی هەلبزرکا .
دوێنێ درەختێ لەشێوەی رۆژنامەدا
بەدەم جریوەوە کوژرا.
دوێنێ رۆژنامەیەک لەشێوەی درەختدا بەدەم خویندنەوەوە کوژرا .
وتار پژاو
هەواڵ رژا و
ستوون شکاو
خەویش سەربەرەو خوار کشا!.
ئەمرۆ باخان لەمەرگی جۆگەلەیەکدا
هەرهەموویان پژو پۆشی رەشیان پۆشیوە.
ئەمرۆ قەلەم
لەگوێ زامی (( سەردەشت)) ێکدا
هەرهەموویان
بەسوور هاژەیان نووسیوە .
شار بی رەنگ و
با بێدەنگ و
خوا دڵتەنگ و
تاوانیش بۆخۆی رائەکا

شێرکۆ بێکەس

مانگ


زووتر، زووتر
ئه‌م مانگه نا!
مانگێکی تر هه‌بوو ، جوان تر
ده‌م و چاوی یه‌جگار گه‌ش تر
ئاو شێتی بوو، ئاو شه‌یدای بوو
هه‌موو شه‌وێ له که‌نارا ئه‌هات، ئه‌چوو به ته‌مای بوو
به‌ڵام مانگ له‌و لووته‌لا بوو
زه‌ریا ویستی به فێڵ بیگرێ
شه‌پۆل هه‌رچه‌ند خۆی هه‌ڵ بڕی
ده‌می نه‌گه‌یشته روومه‌تی
مانگ به عه‌نقه‌سد نازی ئه‌کرد
بۆ چاو شارکێ، له ژێر چوخمه‌کانی هه‌ورا خۆی وون ئه‌کرد

هه‌تا جارێ به سه‌فه‌رێ مانگ کۆچی کرد بۆ بیابان
تا چه‌ند شه‌وێ نه‌هاته‌وه‌
که هاته‌وه‌
ته‌پ و تۆز و خۆڵی قاقڕ له ده‌م و چاوی نیشتبوو
تریفه‌ی قژی خۆڵاوی، پۆشاکی زیوینی به‌ری
گه‌رد لێ نیشتوو
ئه‌و کاته‌ی مانگ گه‌ڕایه‌وه‌، ئاو نووستبوو
مانگ بڕیاریدا خۆی بشوات
به په‌له‌په‌ل جلەکانی به‌ری داکه‌ند
رووه‌و زه‌ریا هه‌نگاوی نیا
شڵه‌ژا بوو
مانگ پێی له سه‌ر به‌ردێ دانا
به‌رد زۆر لووس بوو
شڵپه‌یەک هات
مانگ خلیسکا
مانگ نوقم بوو
زه‌ریا وه‌ک شێت و هار هه‌ستا
بۆ مانگ گه‌ڕا
سه‌ری کرد و، خواری کردو، ده‌ستی له ناو بنیا ئه‌گێڕا
هه‌ر چووه سه‌ر، هه‌ر هاته خوار
مانگ هه‌ر نه‌بوو
له‌و شه‌و‌‌ه‌وه‌ هه‌ڵچوون و داچوونی زه‌ریا لەدایک بوو

شێرکۆ بێکەس

چما چیتان هێشت دابەشی نەکەن؟

له‌م نیشتیمانه‌ چاره‌ ره‌شه‌دا ،
چیتان هێشتووه‌
دابه‌شی نه‌که‌ن وه‌ک ره‌زی خۆتان ؟
هه‌ر به‌ شه‌هیدان سه‌رمان بڵند بوو،
ئه‌وانیشتان کرد به‌ په‌زی خۆتان !
* * *
ناوێرم قه‌ڵه‌مێک هه‌ڵگرم.
ناوێرم کراسێک له‌به‌ر که‌م .
رووتان ره‌ش بێ !
خۆ ره‌نگه‌کانیشتان به‌ش کرد .
بڵێم : خوێندکار یا قوتابی ؟
ژن یا ئافره‌ت ؟

رووتان ره‌ش بێ.
تا ووشه‌ی ناو فه‌رهه‌نگه‌کانیشتان به‌ش کرد !
دوو که‌ناری زێی جاویدانی –
خانی و حاجی قادرتان به‌ش کرد .
خاک و ئاو و ئاگرتان به‌ش کرد .
کوا ؟ چیتان هێشت ؟
بگره‌ …
قه‌حپه‌و دزو ڕێگرتان به‌ش کرد .
وه‌ک زرته‌کی گاکوژ به‌ده‌ست ،
نیشتیمانێکتان کرد به‌ دوو …
شار به‌ شار ، گوند به‌ گوند گه‌ڕان ،
له‌ هه‌ر ماڵێک
ئاگردانێکتان کرد به‌ دوو !
* * *
خه‌ڵک مێژوو‌یه‌کی هه‌یه‌ ،
ئێمه‌ دوو مێژوومان هه‌یه‌ .
هه‌موو دوونیا
یه‌ک سه‌رکرده‌ی لێ به‌ڵایه‌،
ئێمه‌ له‌ویش دوومان هه‌یه‌ !

عەبدوڵا پەشێو