زولفت له قه د ه ت دا که په ریشان و بلاوه

ئه مرو له منی شیفته به ئالوز و به داوه

بو چی نگریم سه د که ره تم دل ده شکینی

مه ی بو چ نه رژی شوشه له سه د لاوه شکاوه

هه ر چنده که روتم به خودا مایلی رووتم

بی به رگی یه عیلله ت که هه تیو مه یلی هه تاوه

ترجمه :

گیسوهایت را که بر اندامت پخش نمو ده ای روزگارم را پریشان کرده اند .

چرا نگریم ؟ صد بار دلم را می شکنی /چرا می نریزد ؟وقتی که جام می از صد طرف شکسته شده است ؟

گر چه عریانم ولی به خدا سوگند عاشق آفتاب رخسارتم

عریانی سبب شده است که یتیم عاشق آفتاب باشد

نای له یلی عه یشان ، چیاکان به رزن و ناتوانم بت بینم

چه ند م حه ز ئه کرد به ده ستی خوم یاریت پی بکه م

که س نیه له م دنیایه دا له تو بچیت

سه نتوریک دوروست ئه که م که چوارده تالی هه بی

سزای من له تاله کانیدا ئه بیت

له ئیسقانی چوله که سه نتوریک دوروست ئه که م تا له کانی له په لکه کانی قژی بوکی دوروست ئه که م .

ئای له یلی عه یشان تو پاشای خوم و دلمی

تو ئه و گوله ی که ئیستا کرایته وه

دایک و باوکت به چاوی غه زه به وه سه یری هه ر دوکمان ئه که ن .

کاتی که ئه مننه گوروه با له یلی له پشت سه ر مه وه بووه ستی

با لیم بپرسی ئه وه چیته ده ردت کامه

تو چاوی گه نجی یه تیمی .

ترجمه :

آی لیلی عایشان !کوه ها بلندند و نمی گذارند تو را ببینم

چه قدر دوست داشتن که با تو بازی کنم

در این جهان کسی مانند تو نیست

سنتوری می سازم که چهارده تار داشته باشد

و مجازات من در تارهایش باشد

از استخوان های گنجشک ،سنتوری می سازم

و تارهایش را از گیسوی عروس می سازم

آی لیلی عایشان !تو پادشاه من و دلم هستی

تو گلی هستی که تازه شکفته شده ای

پدر و مادرت ما را با دیده ی خشم می نگرند .

هنگامی که مرا در گور می گذارند

بگذار ، لیلی در پشت سرم بایستد

و از من بپرسد چه شده است ؟ چه دردی داری ؟

تو چشم جوان یتیمی ......

وه‌گێڕانی غه‌زه‌ڵێ له‌ مه‌وله‌وی به‌لخی

من مه‌ستم ئه‌تۆ مه‌س کێ یاری‌ده‌ری مه‌ستانه‌

چه‌ن جار وتم به‌س بێ که‌م تێکه‌ ده‌به‌ستانه‌!

له‌م شاره‌ که‌سێکی وا سه‌رمه‌س نیه‌ نابینم

گشتی که‌له‌لا که‌وتوون ئه‌و باده‌ په‌ره‌ستانه‌

ئه‌م ژینه‌ چ بێ تامی ؟ بێ نازی دڵارامی

ڕۆحم وه‌ره‌ مه‌یخانه‌ گه‌ر ژین مه‌به‌ستانه‌

سه‌خۆشێ له‌ هه‌ر گۆشه‌ی ده‌ستێکی گه‌رم تۆشه‌ی

ئه‌و شه‌ربه‌ته‌ شانۆشه‌ی ئه‌و شۆخه‌ پڕ هه‌ستانه‌

تۆ ڕۆحی خه‌راباتی ژینت له‌ مه‌یا قاتی

نا نه‌یده‌یه‌ وشیاران ئه‌و باده‌ له‌ ده‌ستانه‌

ئه‌ی کۆچه‌ری نه‌ی‌ژه‌ن تۆ سه‌رمه‌ست تری یا من

لا مه‌ستی چه‌می جادووت ئه‌فسوونی مه‌ ده‌ستانه‌

ئه‌و چرکه‌ وه‌ده‌رکه‌وتم مه‌ستێکم هه‌کا بینی

گوڵ بوو نه‌فه‌سی بیری ڕێحانه‌ له‌ ده‌ستانه‌

سه‌د ئاقڵ و فه‌رزانه‌ بۆ مه‌ستی وه‌ها که‌یلن

چه‌شنی به‌له‌می وه‌یلان ساتێ نه‌ده‌وه‌ستا نه‌

لا کێوه‌ وتم هاتی جا پێکه‌نی ئه‌و واتی

نیمه‌م که‌ له‌ تورکستان لایێ عه‌جه‌مه‌ستانه‌

نیمه‌م که‌ له‌ دوڕدانه‌ لایێک له‌ به‌ستێنه‌

نیمه‌م که‌ له‌ ڕۆحه‌و ئه‌و نیمه‌ش گڵی په‌ستانه‌

واتم ئه‌گری ده‌ستم ؟ یارم به‌ ئه‌من که‌ستم

واتی که‌ نه‌ناسم که‌س بۆ مه‌ستێ ئه‌مه‌س تانه‌

من بێ‌دڵ و شێواوم له‌و مه‌یکه‌ده‌ گرساوم

دڵ پڕیه‌ هه‌ڵیڕێژم ئه‌م باوه‌ڕ و به‌ستانه‌

له‌و شێخی مه‌زن په‌ندێ نابیسی ئه‌ڵێ خۆ تۆ

گه‌ر خه‌وتن هه‌موو بۆ تۆ که‌ی ماوڵی هه‌ستانه

‌

گه‌ر کۆڵه‌کی حه‌ننانه‌ به‌وجۆره‌ له‌ هاواره‌

تۆ که‌ی که‌می له‌و داره‌ و له‌و چه‌شنه‌ که‌ره‌ستانه‌

ئێستاکه‌ که‌ سه‌د فتنه‌ت هێناوه‌ شه‌ڕه‌نگێزی

شه‌مسولحه‌قی ته‌برێزی بۆ دووری هه‌وه‌ستانه‌؟

ده‌قی فارسیه‌که‌ی

من بیخود و تو بیخود ما را که برد خانه

من چند تو را گفتم کم خور دو سه پیمانه

در شهر یکی کس را هشیار نمی‌بینم

هر یک بتر از دیگر شوریده و دیوانه

جانا به خرابات آ تا لذت جان بینی

جان را چه خوشی باشد بی‌صحبت جانانه

هر گوشه یکی مستی دستی ز بر دستی

و آن ساقی هر هستی با ساغر شاهانه

تو وقف خراباتی دخلت می و خرجت می

زین وقف به هشیاران مسپار یکی دانه

ای لولی بربط زن تو مست تری یا من

ای پیش چو تو مستی افسون من افسانه

از خانه برون رفتم مستیم به پیش آمد

در هر نظرش مضمر صد گلشن و کاشانه

چون کشتی بی‌لنگر کژ می‌شد و مژ می‌شد

وز حسرت او مرده صد عاقل و فرزانه

گفتم ز کجایی تو تمسخر زد و گفت ای جان

نیمیم ز ترکستان نیمیم ز فرغانه

نیمیم ز آب و گل نیمیم ز جان و دل

نیمیم لب دریا نیمی همه دردانه

گفتم که رفیقی کن با من که منم خویشت

گفتا که بنشناسم من خویش ز بیگانه

من بی‌دل و دستارم در خانه خمارم

یک سینه سخن دارم هین شرح دهم یا نه

در حلقه لنگانی می‌باید لنگیدن

این پند ننوشیدی از خواجه علیانه

سرمست چنان خوبی کی کم بود از چوبی

برخاست فغان آخر از استن حنانه

شمس الحق تبریزی از خلق چه پرهیزی

اکنون که درافکندی صد فتنه فتانه

وه‌رگێڕانی غه‌زه‌ڵێ له‌ سه‌عدی شیرازی
(ترجمه ی غزلی از سعدی)

ئه‌ی گوڵ‌ئه‌ندام! ئه‌و ده‌مه‌ی سارا ده‌چی

بێ به‌ڵێنی ئێمه‌ نابه‌ی نا ده‌چی

که‌س نییه‌ به‌م لار و له‌نجه‌ی تۆ بچێ

هه‌ر وه‌هایی یاکوو به‌ عه‌مده‌ن وا ده‌چی

داده‌شارێ خۆ له‌ به‌ر خه‌ڵکی په‌ری

تۆ په‌ریزاده‌ی به‌ ئاشکرا ده‌چی

بێ له‌ خۆ بڕوانه‌ بۆ سه‌یران ئه‌ڕۆی

یا به‌ سه‌یرانێکی چاتر‌دا ده‌چی

ئه‌یکوژی یا خۆ ئه‌لاوێنی به‌نه‌ت

دائه‌نیشی چرکه‌ساتێ یا ده‌چی

ئه‌و دڵه‌م لاته‌ وه‌لێ ترساوم ئه‌ز

جاڕزی له‌و حه‌یبه‌تی خه‌ڵکا ده‌چی

ئێمه‌ ده‌رناچین له‌ فه‌رمانت هه‌ریز

بۆ چ شوێنێ‌تر له‌ بۆ یه‌غما ده‌چی

تاقه‌وارێکت که‌ ده‌رناچێ له‌ ده‌س

دێت هه‌موو گرت وبه‌ مل شارا ده‌چی

پا ئه‌نێیه‌ بانی چاوانم ئه‌گه‌ر

وا ئه‌نێمه‌ ڕێگه‌ چاوم تا ده‌چی

گه‌ر جنێوم پێ‌بده‌ی ڕازیم ئه‌دی

تۆ به‌ دۆعای ئێمه‌ بۆچی داده‌چی

نیمه‌ باکێ له‌و دڵه‌م ئارام ئه‌چێ

وا بڕۆ! چه‌ن نازه‌ بێ په‌روا ده‌چی

هه‌م دڵی سه‌عدی له‌ گه‌ڵته ‌‌و هه‌م چه‌می

وا نه‌زانی ڕۆحه‌که‌م! ته‌نیا ده‌چی

متن فارسی

سرو سیمینا به صحرا می​روی

نیک بدعهدی که بی ما می​روی

کس بدین شوخی و رعنایی نرفت

خود چنینی یا به عمدا می​روی

روی پنهان دارد از مردم پری

تو پری روی آشکارا می​روی

گر تماشا می کنی در خود نگر

یا به خوشتر زین تماشا می​روی

می​نوازی بنده را یا می​کشی

می​نشینی یک نفس یا می​روی

اندرونم با تو می​آید ولیک

خائفم گر دست غوغا می​روی

ما خود اندر قید فرمان توایم

تا کجا دیگر به یغما می​روی

جان نخواهد بردن از تو هیچ دل

شهر بگرفتی به صحرا می​روی

گر قدم بر چشم من خواهی نهاد

دیده بر ره می​نهم تا می​روی

ما به دشنام از تو راضی گشته​ایم

وز دعای ما به سودا می​روی

گر چه آرام از دل ما می​رود

همچنین می​رو که زیبا می​روی

دیده سعدی و دل همراه توست

تا نپنداری که تنها می​روی

بهاري شادي وبشارت ده گريته وه

بهاري شادي وبشارت ده گريته وه
چراي روناكي ديسانيش هه ل ده بيته وه
ته نيا له بو هيچ كسيش كه سه ر ناميني
له دواي هه ر شوي تاري روژ ده بيته وه

مژده ياران بهار ديته وه

كراسي زرد و سور كيژان ده كه ن له به ريان
ده ست ئه ده ن به ده ست يه كتر دوست و ده زگيران
تي كرا دينه ده ر له مال برا و كچه جيران
ئه مجار به دليكي خووش ئه چن بو سيران

مژده ياران بهار ديته وه

با و زوقم له سه ر لوتكه ي كيوان ناميني
به و جيگايه كه و به قاسپه قاسپ ده خويني
بو لبول و قمري له سه ر دار خوي ده نويني
به چريكه يان بي ده نگي زستان ئه شكيني

مژده ياران بهار ديته وه
مژده ياران بهار ديته وه

ترجمه

بهار شادي و بشارت برمي گردد

چراغهاي روشنايي دوباره روشن مي شوند
براي هيچ كس اندوهي نمي ماند
بعد از هر شب تاريكي بي شك سپيده مي است

مژده ياران بهار مي آيد

دختران دوباره لباسهاي زرد و سرخ مي پوشند
دلداران دوباره دستهاي همديگر را مي گيرند
دختران و پسران با هم از خانه خارج مي شوند
و با دلي خوش به گشت و گذار مي پردازند

مژده ياران بهار مي آيد

سرما و باد سرد ازقله كوهها ناپديد مي شود
كبكها در آنجا دوباره به نغمه سرايي مي پردازند
بلبل و قمري بر سر شاخه درخت نمودار مي شوند
و با صداي نغمه آنها سكوت زمستان مي شكند
مژده ياران بهار مي آيد

نه نه!
هرگز شب را باور نکردم
چرا که
در فراسوهای دهلیزش
به امید دریچه ای
دل بسته بودم...
شاملوی بزرگ
*********

کوردی

نا نا .....
هه رگیز هه ر گیز
به روام به شه و نه بوو
چونکا
له و په ریی دار پیچا نه که ی
هه ر به هیوای ذلا قه ییک
دلی خو مم حه شار دا بوو

شا ملوی مه زن
بر گردان عو سمان خا توونی

ده نگ!

ده نگیک دیت!

ته قه یک چاو له ریگای وه لامه...

هه ل ده سم!

گو"ی له ته قه ی په نجه ره ده گرم!

ده له" ئاگادار به! بم که وه؟!

که ئه ی که مه وه!

هه ناسه ی باا له چاوانم شه پول ئه دا!

هه لسه.....هه لسه...

چاوانت له نیگای ئاسمان بیت!

چاو له ئاسمان ده که م!

ده له...

کوا دله که ت؟

دلی من ئاوه خه ریکه ورده ورده هه ل دیت!

ته وا شا که

....

ئه بینم خور به نه رمی له به رزایی ئاسمان سه ر ده که وت!

جوانه!

زور جوانه!

خوره تاو پم ده لیت:!کامه هیواکانت؟؟

شه ونمی سه ر گووله کان چاو که!

....

منی پی"وه دیاره!؟

به له ...ئه وه خوره له چکووله شه ونمیک دا به چاو ده که وت!

گووله کان چاو له ریگای ئاون!!

......

صدایی می اید!

صدای زنگی چشم به راه پاسخ است!

بلند میشوم!

گوش به صدای پنجره میدهم

میگوید:بازم کن!

هنگامی که باز میکنم پنجره را...

نفس باد به چشمانم میدمد!

به پا خیز!

چشمانت را به اسمان بنگران!

به اسمان نگاه میکنم!

میگوید:کجاست دلت؟!

ببیین دل مرا که کم کم طلوعش پیداست!

میبینم میبینم که خورشید به نرمی در بلندای اسمان می ایستد!

زیباست

بسیار زیباست!

افتاب میگوید: ارزوهایت کجایند؟

شبنم روی گلهارا نگاه کن!

مرا میبینی؟؟

اری!

خورشید در شبنم کوچکی پیداست!

گل ها چشم به راه آبند!

خۆدا بكات
ترێیه‌كان پێبگه‌ن
دونیا مه‌ست بێت
سنووره‌كان مه‌ست بن
خودا بكات ترێكان پێبگه‌ن
بۆ چركێكی
تفه‌نگه‌كان له‌ بیریان بچێته‌وه‌ بكوژن
چه‌قوه‌كان بڕینیان له‌ بیر بچێته‌وه‌
قه‌ڵه‌مه‌كان
ئاگر
به‌ ئاگر به‌ست بنوسن
خودا بكات كێوه‌كان به‌ یه‌ك بگه‌ن
ده‌ریا چه‌نگ له‌ ئاسمان دات و
مانگی لێبدزێ
پلینگ و ئاسك
به‌ یه‌كه‌وه‌ سه‌ر به‌ میخانه‌ داكه‌ن
خوا بكات هه‌مو شت مه‌ستی
بیانگرێته‌وه‌
په‌نجه‌ره‌كان
دیواره‌كان بشكێنن
وه‌
تۆ
هه‌ر وه‌ها كه‌ یاره‌كه‌ت له‌ باوه‌ش دا گرتوه‌ و ماچی ده‌كه‌ی
منیشت بیر بێته‌وه‌
خۆشه‌ویستی من
ئازیزه‌كه‌ی دووره‌ په‌رێز
له‌ گه‌ڵ من
په‌رداخێك
به‌ خۆشی دار مێوه‌كانی
هه‌ڵاوه‌سراو
پێداكه‌ین
و. كامران شافێعی


---------------------------

متن فارسی



خدا كند انگورها برسند
جهان مست شود
تلوتلو بخورند خیابان‌ها
به شانه‌ی هم بزنند
مرزها مست شوند
خدا كند انگورها برسند
برای لحظه‌ای
تفنگ‌ها یادشان برود دریدن را
كاردها یادشان برود
بریدن را
قلم‌ها آتش را
آتش‌بس بنویسند .
خدا كند كوهها به هم برسند
دریا چنگ بزند به آسمان
ماهش را بدزدد
به میخانه‌ شوند پلنگ‌ها با آهوها .
خدا كند مستی به اشیاء سرایت كند
پنجره‌‌ها
دیوارها را بشكنند
و
تو
همچنانكه یارت را تنگ می‌بوسی
مرا نیز به یاد بیاوری .
محبوب من
محبوب دور افتاده‌ی من
با من بزن پیاله‌ای دیگر
به سلامتی باغ‌های معلق انگور


الیاس علوی شاعر افغان

به کجا چنین شتابان؟
گون از نسیم پرسید
دل من گرفته زینجا , هوس سفر نداری؟
ز غبار این بیابان؟
همه آرزویم اما.... چه کنم که بسته پایم....
به کجا چنین شتابان؟
به هر آن کجا که باشد بجز این سرا سرایم

سفرت به خیر اما تو و دوستی خدا را
چو از این کویر وحشت به سلامتی گذشتی
به شکوفه ها به باران
برسان سلام ما را

دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی

م. سرشک


ترجمه کردی

گه وه ن پرسی شه مال تو خوا به ره و کوی هینده خیرایی
له نیو ئه م باد و بورانا له نیو ئه م توز وتوفانا
ئه روی ئوغر سه فه ر هه ر خوش
به لام توخوا و ئه وینی تو
ئه گه ر له م ده شته چولانا
سلامه ت کردته کیوانا
بگه ینه سلاوی پر تاسه م به باران وچروکانا

و.عه دنان به‌رزنجی

هه رچه ند که نات بینم
به ڵام ده نگی خه نده ت
ئه بزوێنێ
دڵی سڕم

هیچ می دانی
هر چند که ناپیدایی
اما دل شکسته ام می گوید
می آید صدایی.

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
گیانا که م زو وه ره نازدارم زو وه ره به س جاری بت بینم گیانم بو خوت به ره
جانان من زود بیا نازنینم زود بیا تا برای یک بار هم که شده ببینمت ، جانم را بگیر و برای خود ببر
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
وه‌‌كوو شێعر وه‌‌ره‌‌ بۆ لام
مثل شعر بسویم بیا
له‌‌ هه‌‌ر كاتێكا پێت ده‌‌كرێ
هروقت که تونستی
‌‌ هه‌‌ر شوێنێ خۆت ئه‌‌یزانی!
میعاد گاه را که خودت میدانی
شێعر ناپرسێ من چۆنم
ای شعر حالم را نمی پرسی؟

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
له گوشه ی خانه قای چاوانی مه ستت
که وانی پر له تیری نازو هه ستت
دلم وه ک ئاسکیک که وتوتع داوت
مه حاله بیته رزگاری له ده ستت

از گوشه خانقاه چشمان مستت
کمان ابروان پر از تیر ناز و احساست
دل به سان آهویی در دامت اسر است
که محال است از ان رهایی پیدا کنم
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
هه رکوئ ئه روانم تو ئه بینم
هه رکات که سه یری ئاوئنه که م ئه که م
توی تیادیاره
ته نیاجارئک خومم نه دی
که چی توئه بینم هه رچی جاره
خه تای ئاوئنه که م نیه
چاوه کانم پرن له تو


به هر جانگاه میکنم تورومیبینم
به آینه ام که نگاه میکنم فقط تو رومیبینم
یه بارم نشد خودم وببینم هربار تو هستی
تقصیر از آینه نیست
چشای من پرست از تو
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
اگر جاریک تکه ی باران ماچی کردی اوه بزانه فر میسکی چاوی منه بیری کردی
اگر قطره باران گونه ات را بوسید بدان اشک من است که به یادت ریخته ام
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

ئه و کاتانه ی بیرت ده که م پرپر ئه بم له گریانه به لام به جگه له ته نیایی نایه لم که س په ی بزانه اه ئه مشه و تکام له چاوم کرد ئیتر هه نده بوت نه روانه دلیشم رازی کردووا شه وان نه گریوو نه له کوانه

هنگامی که به یادت میافتم پر میشم از گریه ای که بجز تنهایی نمیزارم کسی بفهم اه امشب به چشمانم التماس کردم که دیگه اصلا نگاهت نکنند دلم را هم راضی کرده ام شبها نگریدو نگوید کجاست.