بةهاري کوصستان( بهار درکوهساران)

شاعر : استاد هيمن

بة لةنطصزة بة باران
بة شنةباي بةهاران
توانةوة وةک جاران
کةوي بةفري نيساران
·
دةشت وضيمةن رازاوة
کصو و بةندةن نةخشاوة
زؤنط و ضصنکة ذياوة
طيا سةري ثصوة ناوة
·
وةنةوشةي جواني خؤشبؤ
هاتة دةر لة لصوي جؤ
دار دةري کردووة ضرؤ
کةروصشکةي کرد طةنم و جؤ
·
سوصسن و بةيبوون و شلصر
رواون لة جصطةي زةنوصر
قةپبةزي بةست ئاوهةپدصر
شةثؤلان دةدا ئةستصر
·
بذوصنة هةموو وپات
زيندوو بؤتةوة ماپات
جةنطةي بانةمةأص هات
بةرةو کوصستان ضوو خصپات
·
ئةو ترؤثک و نشيوة
ئةو ياپ و خأ و شيوة
لة طوصن بةهةشت خةمپيوة
کص مةپبةندي واي ديوة؟

ترجمه :

رگبارها و باران‌‌هاي پياپي
و نفس نسيم بهاري
پوشش ستبر برف کوهساران را
بار ديگر آب کرد
·
دشت و دمن آراسته شد
کوه و صخره نقش‌ و نگار گرفت
مرداب‌ها و تالاب‌ها باز جان‌گرفتند
و گياهان خودرو از هر سو بردميدند

·
بنفشة زيباي خوشبو
بر لب جوي خودنمايي مي‌کند
درختان جوانه زد‌ه‌اند
و کشتزارهاي گندم و جو موج مي‌زنند
·
سوسن و بابونه و شقايق
در دامنه‌هاي سرسبز شکفته‌اند
آبشارها کف‌آلود و خروشانند
و برکه‌ها و آبگيرها سرشارند.
·

همه‌جا سرسبز است
دامها زندگي را از سرگرفته‌اند
موسم رفتن به ييلاق فرارسيده
و عشاير راهي کوهستان شده‌اند.
·
هرچه بلندي و پستي است
هرچه دامنه و گردنه و دره است
همانند بهشت آراسته شده است
چه‌کسي چنين سرزميني ديده‌است؟

خيري خودا ____________________________________________________________ __________________________________________ شاعر : عزيز الي

لة ثةسني خؤشةويستي خوادا

ئةي خصــري خودا ، سوورطوپي بص‌خـاري مني تؤ*
ئةي بةختي کةوي ، خؤري شةوي تاري مني تؤ

خةلكي هةموو تـيـنـوون و تـراويـلکةية بـةشيان *
بــاخـي بـةبـةر و سصـبــةر و جــؤبــاري مـني تؤ

بـصـضارةيـة هــةرکـةس دپـي نـامــؤ لـة ئـةوين بـص *
لــةم سـةردةمـي نـامـؤيـي‌يـةدا ،‌ ضـاري مـني تؤ

سـةرمـةستم ودةربــةستي طــرص و بـةرطـري أص نيم *
بــاوي قــةدةمـم خـؤشـة کة وشيـاري مني تؤ

ســـةد أا بـــة‌ ثــةلامــاري بــةپا أصــکي زةوي بـــم *
بــؤ کــؤشـشـي أابــوونــةوة بـأيـاري مـني تؤ

بــا بــةردي أک و کـيــنـة لــة هــةرلاوة بــبــارص *
شـووشـةي دپـةکـةم ســاغــة کـة دپـداري مني تؤ

طــوص نــادةمــة زستــان کـة وپاتي سـأ و کـأ کـرد *
واتــةت طــوپـة ، زارت طـوپــة ، ‌طـوپـزاري مني تؤ


ترجمه :


موهبت الهي

اي موهبت ا لهي ، ،گل بي‌خار مني تو

اي بخت موافق ، خورشيد شب تار مني تو
ديگران تشنه‌اند و نصيبشان سراب است1
باغ پربار و سايه‌سار و جويبار مني تو
بيچاره‌است هركه دلش با عشق بيگانه‌است
در اين عصر بيگانگي چارة كار مني تو
سرمستم و ازدرشتي و ناهمواري راه غم ندارم
خوش گام برمي‌دارم چراكه هشيار مني تو2
بگذار از هرسو سنگ كينه و دشمني ببارد
آبگينة دلم در امان است زيراكه دلدار مني تو
گوشم بدهكار زمستان نيست كه افسردگي و خموشي مي‌آورد
كلامت گل است ، دهانت گل است ، گلزار مني تو
صدبار اگر از هجوم بلا نقش زمين گردم
باردگر برخاستن را ، عزم استوار مني تو

دياري ياران( ارمغان ياران)
ــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــ شاعر:عزيز الي

درووني ثأ شؤر و تاسةم
هةوارطةي يادي يارانة
هةموودةم بة يادي ئةوان
هةرصمي دپ طوپبارانة

ياراني تامةزرؤي ضاکة
ئةوينداري جواني و ثاکي
ئةوانةي بصزار بوون لة شةو
باپيان طرت بةرةو أووناکي

ئةوانةي لة أصي باوةأيان
لة دنياي روون ضاويان ثؤشي
تاپ بوو لايانذياني ديلي
خؤشاوي هةرمانيان نؤشي

کاتص زستان هاتة زصدمان
داطيري کا بة يةکجاري
ياران بة سينةي ثأطوپيان
بةهاريان هصنا بة دياري

ياراني کؤض کردوو ئصستا
طةرضي بة أةنط لصمان‌دوورن
دانيشتووي مةپبةندي نوورن
هصزي هةناو، سؤماي ضاون

درون سرشار از شور من

گلگشت ياد ياران است
هردم از برکت ياد آنان

سرزمين دل، گلباران است

ياران شيفتة نيکي

عاشقان زيبايي و پاکي

آنها که از شب بيزار بودند
و به سوي نور پرواز کردند

آنها که در راه ايمانشان

نيروي جان و روشني ديدة مايند

زندگي باذلت به مذاقشان تلخ آمد

شربت جاودانگي نوشيدند

آنگاه که زمستان به خاک ما تاخت

و خواست که آنرا تسخير کند
ياران با سينه‌هاي پرگل خود
بهار را به ارمغان آوردند

ياران سفرکرده‌ ما اکنون

در سرزمين نور مسکن گزيده‌اند

اگرچه به ظاهر از ما دورند
چشم از خوشي‌هاي دنيا پوشيدند

شةوي عاشقان( شب عاشقان) ــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــ

جعفر رشادت

مةرهةمي زام و قةراري د‍پ بريندارانة شةو
خةپوةتي شيرين و جصذواني ئةويندارانة شةو

رازي عيشق و شةونمي فرمصسکي ضاوي عاشقة
ناپة و ئاهي دپي ثأدةردي دةروصشانة شةو

ضؤن نةطرييم من بة کوپ، شصواوة لصم أؤذ و شةوم
بؤ تةوافي أؤذي رووت شصواوة و سةرطةردانة شةو

خةرمةني ذينم بة بادا ضوو بة دةس هيجراني تؤ
من دةسووتصم و شةميش بؤ حاپي من طريانة شةو

شةوقي أوويي تؤية رووناکي دپي سةوداسةرم
بؤ تريفةي ماهي أووت ضةن بص‌سةروسامانة شةو

ترجمة:

مرهم آلام و قرار دلهاي خسته‌ است شب
خلوتي شيرين و ميعاد عاشقان است شب

راز عشق و شبنم ديدة دلشد‌گان
ناله و آه دل پردرد درويشان است شب

چگونه نگريم مني که روز و شبم را بازنمي‌شناسم
بهر طواف خورشيد روي توست که شب سرگردان است

خرمن هستي‌ام را هجران تو به دست باد سپرد
من مي‌سوزم و شمع نيز بر حالم مي‌گريد شب

شوق ديدار روي تو روشني‌بخش دل سودايي من‌است
بي‌ فروغ ماه رويت، جلوه و جلايي ندارد شب

به‌هاري هه‌وار( بهار در ييلاق) ــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــ
مرحوم حسين خوش‌آواز
(ازمنظومه‌خوانان مشهور منطقه)

خؤشة سؤزةي کوصستانص مال هاتؤتة لصنانص
دةطةپ طوأةي شةماپي نةرمة خوناوکة بارانص
تاوپ و رةشماپيان هةپدا لة نصو شؤرة بصذانص
دةنطي قومري و قناريان طةيية تةشقي ئاسمانص

خؤشة سؤزةي کويستاني ماپ دةضن بؤ هةواري
کيذ و کوأ حازر دةبن لة ثصش کؤض وکؤضباري
تاوپ و أةشماليان هةپدا لةنصو طوپ وطوپزاري
ئاونطي سةر سصوةأة وةکوو دانةي مرواري

ئةو کوصستانةي دةبيني هصند سوورة دةپصي بووکة
هةر لاخأصکي دةيبيني ثأ لة خونضة و طوپووکة
جصطاي بة ويسعةت کوصية مةيدان‌ضوغة و بةردووکة
لةبن سصبةري بي‌يان ئاوي زؤر سارد و سووکة

ترجمه:

خوش است نسيم کوهستان هنگامي‌که ايل در تدارک کوچ است
به‌همراه خروش باد شمال نم‌نم باران فرود مي‌آيد
سيـاه‌چـادرهـا بـرپـاشدند در منطقة «شوره بيژان»1
نغمـه‌ي و قمـري و قنـاري بـه اوج آسمـان مـي‌رود

خوش‌است نسيم کوهستان آنگاه که ايل راهي ييلاق مي‌شود
جوانان ايل حاضر و آماده‌اند و پيشاپيش کاروان راه مي‌‌سپارند
خيـمه و چـادررا برپا‌مي‌کنند در ميـان گل و گـلزار ييلاق
آنجاکه‌شبنم بر برگهاي شبدر همچون مرواريد مي‌درخشد

آن کوهستان زيبا را بنگر که چون عروسان آراسته‌ است
هر دره‌ و دامنه‌اي که مي‌بيني پراز غنچه وگلهاي رنگارنگ است
جاي باصفاتر مي‌داني کجاست؟ « ميدان چوغه»2 است و «بردوکه» 3

ــــــــــــــــــــــــــــــ ــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــ
1، 2 و 3 از مناطق ييلاقي جنوب و جنوب غربي استان آذربايجان غربي است

کانی

هه ر كاتی ده كه ومه بیری

وه كو روژانی جوانی

بو ساریژی زامه كانم

به ته نیا دیمه سه ر كانی

زوخاوی دل هه ل ده ریژم بو ورده شه پوله كانی

ئه م به سته یه بو ده خوینم به لاوه ك یا به گورانی

كانی كانی تو جیژوانی پریه كانی

تو ئایونه ی ئاسمانی

خونی جه رگی چیا سه خت و به ر زه كانی

خوزگا ئه وه ی من ده ی زانم توش بیزانی

كانی كانی

ده زانی بو زور دی مه لات؟

چون له لای تو به جی ماون جی پی كانی

كانی كانی

تو شاهیدی پشكوتنی ئه وینیكی ئا سمانی

قاتلی من له توی دا شورد په ن جه كانی

خونی دلم تكاوه نیو ئاوی كانی

به ده م دزه ی ئه وینه وه

ده مردم و نه م ده زانی

كانی كانی كانی كانی

ترجمه:


چشمه


هر زمانی بیادش می افتم

همچو روزگار جوانی

برای تسكین زخمهایم

تنهایی به سر چشمه می روم

درد دلم رو به دست موجهای كوچكش می سپارم

این شعر رو براش با دكلمه یا با آواز می خوانم

ای چشمه :تو میعادگاه فرشتگانی

تو آینه آسمانی

خون دل كوههای سخت و مرتفع هستی

ای چشمه : كاش آن چیزهای كه من می دانم تو هم می دانستی

چون جای پاهاش پیش تو به جا مانده

ای چشمه :

تو شاهد شكوفه دادن عشقی آسمانی بودی

قاتل من دستهایش را در توشست

خون دلم در درون آب چشمه ریخت

به همراه خنده عشق

میمردم و نمی فهمیدم

ای چشمه ای چشمه

:53::53::53::53::53::53::53::53::53::53::53::53:

وه‌‌كوو شێعر وه‌‌ره‌‌ بۆ لام

وه‌‌كوو شێعر وه‌‌ره‌‌ بۆ لام
مثل شعر بسویم بیا
له‌‌ هه‌‌ر كاتێكا پێت ده‌‌كرێ
هروقت که تونستی
‌‌ هه‌‌ر شوێنێ خۆت ئه‌‌یزانی!
میعاد گاه را که خودت میدانی
شێعر ناپرسێ من چۆنم
ای شعر حالم را نمی پرسی؟
شێعر ناپرسێ من له‌‌ كوێم!
ای شعر نمی پرسی کجام؟
كه‌‌ مه‌‌یلم بوو ده‌ڵێم وه‌‌ره‌‌
هر وقت که دوست داشتم میگم بیا
كه‌‌ پێی خۆش بوو
که دوست داشت
ده‌‌ڵێ : وا دێم!
گفت: دارم میام
شێعركه‌‌ دێ؛ وه‌‌ك باران دێ
شعر که میاد مثل بارون میاد
له‌‌ چوار وه‌‌رزی ژیانم دا،
در چهار فصل عمرم
داده‌‌بارێ:
می بارد
دڵۆپ دڵۆپ
قطره قطره
خوڕڕه‌‌م خوڕڕه‌‌م
به شدت
یان ڕه‌‌هێڵه‌‌
یا مثل رگبار
تۆش وه‌‌ك شێعر وه‌‌ره‌‌ بۆ لام
توهم مثل شعر بسویم بیا
وه‌‌كوو شێعری
شبیه شعر
جێممه‌‌هێڵه‌‌
تنهام مگذار

بةهةشتي من ئصران


شاعر: شهباز شاهين‌ثور

ئةي وپاتم ئصران ئةي بةهةشت و جصي شصران
عاشقي ناوي تؤم قورباني خاکي تؤم

دصتةدةر دةنطي يةکيةتي و أةهايي لة سينةي ئصمة
هةر دةمصنص لة أصبازي زةمان شوصنةواري مة

هةر تؤ ئاواتمي خاکي ثاکي ئصران
نووري ضاوي ئصمة خاکي ثاکي ئصران

أؤيي لةلامان شةوي أةشي نامرادي
دصتة دةر بؤني طوپ ، بؤني شادي

هةر لة سايةي تصکؤشاني بص‌وضان
ئةيثارصزين خاکي ثاکي نيشتمان

ترجمه:
بهشت من ايران
اي ميهنم اي ايران،اي بهشت و اي جايگاه شيران
عاشق نام توام، قربان خاک پاک توام

بانگ اتحاد و همبستگي از سينة ما بيرون مي‌آيد
ردّ پاي ما بر جادة زمان خواهدماند

تو اميد زندگي مني اي ايران، تو نور چشم مني اي ايران
شبهاي تيرة نامرادي طي شد

رايحة شادي و عطر گل در همه‌جا پيچيده‌است
با همت و تلاش بي‌وقفه و خستگي‌ناپذير خود

خاک پاک ميهن را از گزند دشمنان در امان مي‌داريم.

تامةزرؤي ديدار(مشتاق ديدار)

شاعر : عزيز الي

ياران تةطبيرص ، زامـم کـاري‌ية دةردي ئةمجـارةم ئةوينداري‌ية
کؤترة باريکة نصضيري بـاز بص هةرطيزناتوانص بفأص،دةرباز بص

باخي بةهةشتم ، روخساري تؤية ضاوم تامــةزرؤي ديداري تؤية
يـادي ثيرؤزت هـةر لـة دپـماية تا أؤذي دوايـي کـؤتايي ناية

بـص تؤ هـةناوم باخي بـص‌ئاوة طوپـي ئـاواتم سيس و ذاکـاوة
ضاوم لـة أصذنةي بةزةيي تؤية بةسيةتي خةزان وادةي ضرؤية

ترجمه:
ياران چاره‌اي! زخم من كاريست چراكه درد م اين‌بار،درد عشق است
كبوتري‌كه به چنگ شاهين افتاده‌است نه مجال پروازش هست نه راه گريزي!

باغ بهشت من ، رخسار توست ديدگانم مشتاق ديدار توست

ياد متبرك تو مونس دل من است وتا روز بازپسين همراه اوست

بي يادت دلم باغ تشنه‌اي خواهد‌شد بي يادت گل اميدم خواهد پژمرد
چشم اميدم به باران رحمت توست پس پاييز مرا بهار پرشكوفه‌ گردان

جصذنانة

شاعير: حةمدي

طوپزارصکي ض أةنطينة دنيا سثي و سةوز و شينة
لاولاو وةنةوشة و نةسرينة زووکة بدة جصذنانةکةم

تصکي مةدة سةيرانةکةم

نةغمةي نةسيمي سةحةرة زةمين بةهةشتي ثأشؤرة
عالةم خةمي لة دپ دوورة جارص بدة جصذنانةکةم

ئةوسا وةرة سةيرانةکةم

أصحانة و ميناضنينة شةست‌ثةأ خةريکي ثةرذينة
هةر أؤذي وا أوذي ذينة زووکة بدة جصذنانةکةم

تصکي مةدة سةيرانةکةم

ترجمه: فارسي

چه گلزار رنگارنگي جهان سفيد و سبز و آبي است
نيلوفر است‌وبنفشه و نسرين عيدانة مرا بده
گلگشت مرا برهم مزن
نغمة نسيم سحر است زمين بهشت پرشور است
غم از دل عالم دور است اکنون بده عيدانه‌ام
آنگاه با من به گلگشت بيا
مردم ريحانه و گل مي‌چنند گل صد‌برگ به دور خود پرچين مي ‌کشد
امروز روز خوش زندگي است عيدانة مرا زود بده
گلگشت مرا برهم مزن