![]() |
بورس چیست؟مفاهیم اولیه بورس و سرمایه گذاری
بورس و مفهوم آن Bourse کلمه ای فرانسوی است که معنای آن در زبان فرانسه "کیف پول " می باشد. سهم نشان دهنده مالکیت یک فرد (حقیقی یا حقوقی) در یک شرکت می باشد. بازار اولیه دارایی هایی که برای اولین بار توسط شرکت ها یا دولت عرضه می شونددر این بازار پذیره نویسی می شوند.در واقع پذیره نویسی سهام و افزایش سرمایه توسط شرکت ها فعالیت در بازار اولیه است. بازار ثانویه دارایی هایی که ابتدا در بازار اولیه مورد معامله قرار گرفته است در بازار ثانویه مورد معامله مجدد قرار میگیرد که این فعالیت عمدتاً در بورس اوراق بهادار صورت میگیرد. نکته :توجه کنید که بازار بورس بازار ثانویه است ، یعنی در بورس اوراق بهادار شرکتی تاسیس نمیشود و فقط سهام شرکت های پذیرفته شده ( که قبلاً تاسیس شده اند ) مورد معامله قرار میگیرند. به همین دلیل بازار بورس، بازار ثانویه است. شرکت سهامی خاص شرکتی است که سهام آن در اختیار عده محدودی است شرکت سهامی عام شرکتی است که خرید سهام آن برای عموم آزاد است. شرکت های حاضر در بورس باید حتماً سهامی عام باشند. قیمت اسمی قیمت اولیه سهم در بازار اولیه است که در حال حاضر در بورس تهران قیمت اسمی سهام 100 تومان می باشد. این قیمت فقط قیمت اسمی سهم می باشد، یعنی شرکت در روز نخست قیمت هر سهم خود را 100 تومان تعیین کرده است و سهامداران این مبلغ را برای خرید هر سهم شرکت پرداخته اند. سرمایهگذاری سرمایهگذاری یعنی صرف نظر کردن از مصرف در زمان حال به امید مصرف بیشتر در آینده. سرمایهگذاری در بورس اوراق بهادار به معنای خرید سهام معمولاً با دو دیدگاه انجام میشود. بهرهبردن از افزایش قیمت آن و یا سرمایهگذاری برای بهره بردن از سود سالیانه سهم دیدگاههای سرمایهگذاری بر این اساس دیدگاههای سرمایهگذاری به 3 دسته تقسیم می شوند: کوتاه مدت، میان مدت، بلندمدت معمولاً به سرمایهگذاری با دید 3 تا 4 ماه کوتاهمدت گفته میشود و به سرمایهگذاری با دید 3 ماهه الی یکسال میانمدت و به سرمایهگذاری با دید بیش از یکسال معمولاً بلندمدت گفته میشود. پرتفوی عبارتست از سبد سهامی که برای کاهش ریسک سرمایهگذاری تهیه میشود. کارگزار بنگاههای معاملاتی هستند که خرید و فروش سهام توسط آنها صورت میگیرد. در این معاملات ، کارگزار وکیل تامالاختیار فروشنده و خریدار هستند. سال مالی عبارتست از یک سال که ابتدای آن شروع فعالیت مالی و انتهای آن پایان فعالیت مالی است . در پایان هر دوره مالی هیات مدیره موظف به ارائه گزارش عملکرد خود در دوره گذشته و طرحهای آتی خود میباشند. سهامداران برای محاسبه سود و زیان یک شرکت دوره خاص را انتخاب میکنند که در پایان آن دوره هیات مدیره موظف به گزارش دادن عملکرد خود در آن دوره و طرحهای خود در دوره آتی میباشد. این دوره هر زمانی بر اساس موافقت اکثر سهامداران میتواند باشد،ولی آنچه در کشور ما و در بورس ما مرسوم است یک سال کامل است که به آن سال مالی گفته میشود. در برخی از شرکت ها در سایر بورسهای جهان دیده شده است که از فصل مالی و یا شش ماه مالی نیز استفاده شده است. ایام مالی طولانی تر باعث تعدیلات بیشتر در سود های اعلامی در ابتدای دوره توسط شرکت ها میشود. و هیچ تاثیر خاصی ( در بازار کارا ) بر روند قیمت شرکت ندارد. منبع:انجمن تخصصی حسابداران ایران |
برای سرمایهگذاری در هر بورسی باید قبل از ورود وضعیت آن بررسی شود و روند سوددهی آن در سالهای قبل بررسی شود برای این بررسی شاخصهای مختلفی وجود دارد
شاخصها اعدادی که وضعیت بازار را طی دورههای قبل و جاری نشان میدهد. برای سرمایهگذاری در هر بورسی باید قبل از ورود وضعیت آن بررسی شود و روند سوددهی آن در سالهای قبل بررسی شود برای این بررسی شاخصهای مختلفی وجود دارد که به هر کدام جداگانه میپردازیم. شاخص کل عددی است که نشان دهنده بازدهی بازار است و تغییر آن به منفی یا مثبت نشان دهنده تغییر مثبت یا منفی کل بازار است. برای محاسبه بازدهی بازار مثلاً طی ماه گذشته میتوان درصد رشد شاخص را از ابتدا تا انتهای ماه در نظر گرفت. شاخص مالی عبارت است از روند بازدهی شرکتهای سرمایهگذاری شاخص صنعتی عبارت است از بازدهی شرکتهای غیر سرمایهگذاری یعنی شاخص کل منهای شاخص مالی شاخص 50 شرکت فعالتر بورس هر چند وقت یکبار ( معمولاً بصورت فصلی) بر اساس وضعیت معامله شرکتها و نقدشوندگی آنها 50 شرکت فعالتر یا برتر را اعلام میکند این شاخص روند رشد آنها را بازگو میکند. شاخص بازده نقدی عبارت است از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص شاخص بازده نقدی و قیمت عبارت است از بازدهی شرکتها به جهت بازده سود خالص و قیمت سود پیش بینی شده(eps) عبارت است از سود عایدی شرکت به ازای هر سهم که توسط شرکت پیش بینی میگردد. سود پیش بینی شده در قیمت هر سهم تاثیر مستقیم دارد. تعدیل eps تغییرات eps طی دوره را تعدیل گویند.رشد eps تعدیل مثبت و کاهش eps تعدیل منفی نامیده میشود. بسته شدن سهام یا توقف نماد انجام هرگونه تغییر در اساسنامه شرکت همانند محل شرکت ، آدرس شرکت ، میزان سرمایه و سایر موارد مشابه تنها در صورتی ممکن است که نماد معاملاتی شرکت بسته شود. یعنی معامله بر روی سهام شرکت طی مدت فوقالذکر صورت نمیگیرد و بعد از انجام امور یاد شده،سهام با قیمتی جدید وارد تابلو خواهد شد.تعدیل eps هم از جمله مواردی است که بسته شدن نماد را در پی دارد. ضمناً در روز اول باز شدن نماد، سهام از قانون حجم مبنا پیروی نمیکند و سقف و کف قیمتی نخواهد داشت. مجمع سالیانه گردهمایی مدیران و سهامداران شرکتها که برای ارائه وضعیت شرکت و تعیین سود حداکثر 4 ماه پس از پایان سال مالی شرکت تشکیل می گردد.در این مجمع ، معمولاً مدیرعامل شرکت به نمایندگی از هیات مدیره گزارش خود را به سهامداران ارائه می کند و سهامداران در مورد نحوه تقسیم سود و میزان آن نظرات خود را بیان میکنند. سود تقسیمی (dps) عبارتست از سود پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم که توسط شرکت پرداخت میگردد. چونdps بخشی از eps می باشد که سهامداران در مورد تقسیم آن نظر میدهند معمولاً کمتر از eps می باشد. البته چنانچه تمام سود تقسیم شود eps و dps برابر می باشد. در بعضی موارد خاص نیز dps بیشتر از eps است که این مبلغ اضافی معمولاً از محل سود انباشته سال های قبل تامین میشود.البته این وضعیت اکثراً نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت میباشد چون سود انباشته همان سود سال های گذشته است که توزیع نشده است و معمولاً جهت انجام برنامهای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سالهای بعد نشانه خوبی نیست. اندوخته چنانچه dps کمتر از eps باشد،میزان اختلاف به حساب اندوخته منظور می شود.این اندوخته می تواند اندوخته قانونی یا اندوخته عادی باشد. اندوخته قانونی سهمی از سود که طبق قانون باید در شرکت باقی بماند. طبق قانون شرکت ها موظفند هر دوره 10 درصد از سود خود را اندوخته کنند تا زمانی که جمع مبالغ اندوخته به 5 درصد سرمایه برسد که پس از آن نیازی به انباشت سود نیست. شرکت ها میتوانند در افزایش سرمایه از اندوخته قانونی استفاده کنند. چون شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار غالباً در حال توسعه میباشند و پیوسته افزایش سرمایه میدهند در اغلب موارد اندوخته قانونی به حداکثر خود نمیرسد. افزایش سرمایه تجهیز منابع مالی از طریق آورده سهامداران یا سود انباشته و منابع اندوخته شده شرکت افزایش سرمایه نام دارد. افزایش سرمایه به روش جایزه افزایش سرمایه از محل اندوخته های شرکت و بدون پرداخت پول می باشد. هیات مدیره می تواند قسمتی از سود را اندوخته کند و سپس افزایش سرمایه از محل اندوخته را انجام دهد. در این روش چون سهامدار پولی پرداخت نمی کند به آن افزایش سرمایه بصورت جایزه میگویند. افزایش سرمایه از محل آورده افزایش سرمایهای است که از محل دریافت قیمت اسمی سهام به ازای هر سهم از سهامدار صورت میگیرد. حق تقدم فرمی است که بعد از اعمال افزایش سرمایه برای سهامداران قبلی ارسال می گردد تا در خصوص حق تقدم سهام خود تصمیمگیری نمایند. در این حالت سهامدار مختار است تا قیمت حق تقدم را پرداخت نماید(100 تومان به ازای هر سهم جدید) تا صاحب سهام موردنظر گردد. همچنین دارنده حق تقدم می تواند حق تقدم خود را در بازار بفروشد و چنانچه هیچ کاری در مورد حق تقدم خود انجام ندهد شرکت اقدام به فروش حق تقدم در بازار نموده و مبلغ آن را به حساب فرد واریز میکند. قیمت حق تقدم معمولاً بیش از 100 تومان کمتر از قیمت سهم در بازار می باشد. علت آن هم این است که دارنده حق تقدم باید 100 تومان به ازای هر سهم پرداخت کند تا برگه سهم جدید برای او منتشر شود بعلاوه پس از واریز مبلغ حق تقدم از سوی سهامدار جدید باید حدود 1 الی 5 ماه صبر کند تا برگه سهام جدید برای او صادر شود و امکان فروش حق تقدم قبل از تبدیل به برگه سهم وجود ندارد(ریسک نقدینگی) بنابراین قیمت حق تقدم کمی بیشتر از 100 تومان کمتر از قیمت سهم است. برای روشن شدن موضوع یک مثال می زنیم فرض کنید شرکتی که قیمت سهام آن در بازار 300 تومان است اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می نماید.چنانچه شما سهامدار این شرکت باشید برگه حق تقدم برای شما صادر میشود و شما می توانید به ازای هر سهم جدید که به شما تعلق می گیرد 100 تومان پرداخت کنید و در افزایش سرمایه شرکت کنید. ولی اگر تمایلی به شرکت در افزایش سرمایه نداشته باشید می توانید حق تقدم خود را در بورس بفروشید مثلاً به قیمت 270 تومان که از این مبلغ 100 تومان به شرکت منتقل میشود و مابقی پس از کسر هزینه های قانونی به شما تعلق دارد. چنانچه به هر دلیل اطلاعی از افزایش سرمایه شرکت نداشته باشید یا اقدامی نکنید شرکت از سوی شما اقدام به فروش حق تقدم می کند و پس از کسر 100 تومان به ازای هر سهم جدید مابقی را به حساب شما واریز میکند. حال چنانچه شما تاکنون سهامدار این شرکت نبودهاید و مایل به خرید حق تقدم این شرکت میباشید، میتوانید با خرید حق تقدم این سهم به قیمت 270 تومان سهامدار این شرکت شوید (البته باید مدتی صبر کنید تا حق تقدم شما به برگه سهم تبدیل شود). از 270 تومان پرداخت شده توسط شما مبلغ 100 تومان در اختیار شرکت قرار میگیرد تا در افزایش سرمایه مصرف شود و مابقی آن پس از کسر هزینه های قانونی در اختیار سهامدار قبلی شرکت که از حق تقدم خود استفاده نکرده است قرار می گیرد. افزایش سرمایه از محل صرف سهام افزایش سرمایهای است که از محل دریافت قیمت بازار سهم به طریق پذیره نویسی از سهامدار جدید صورت میگیرد. منافع سهامدار قدیمی از مابهالتفاوت قیمت اسمی و قیمت بازار تامین میشود. منبع:انجمن تخصصی حسابداران ایران |
ريسك مالي شاخص سازي و اندازه گيري |
مفاهيم و تعاريف ريسک |
لذا، با توجه به مجموعه تعاريف فوق، ميتوان ريسک را به صورت زير تعريف کرد: |
ريسک مالي و فاکتورهاي اندازهگيري آن |
انواع ريسک مالي |
ريسک نرخ بازده: ريسک نرخ بازده عبارت است از تغييري که در ارزش اوراق قرضه ناشي از تغيير در نرخ بازده آن اتفاق ميافتد. (2000,leea)از طرف ديگر احتمال تغيير در دريافتهاي آتي حاصل از فروش يک اوراق بهادار و همچنين عدم توان پرداخت سود در آن به ريسک بازده اشاره دارد.(greuning) در مورد اوراق بهاداري مانند سهام شرکتها، نرخ بازده حاصل از اوراق، تحت تاثير ساير انواع ريسک مالي و غير مالي تغيير ميکند. توان توليد شرکت،تغيير در تقاضا و شرايط رقابتي، تغيير در ريسک ملي و ساختار اقتصادي، ريسک سياسي، همه و همه ميتواند سود شرکتها و به تبع آن توان پرداخت سود بيشتر به اوراق بهادار را تحت تاثير قرار دهد. واضح است که بازده يک سهام در واقع چکيده تمامي عمليات يک شرکت در زنجيره عرضه درون شرکت و محيط آن است. به نوعي که تمامي تغييرات احتمالي در وقايع بازرگاني، در نهايت تاثير خود را در ريسک سهام به جا ميگذارد. |
2 - قوانين واضحي ممکن است در مورد معامله اوراق ايجاد شده باشد؛ 3 - تقاضاي بسيار کمي براي معامله و مبادله وجود داشته باشد.يسک نقدينگي: پيشرفتهاي اخير در ادبيات مالي بر تاثير ساختار هاي خرد بازار بر قيمتگذاري اوراق بهادار تاکيد زيادي شده است. نقدينگي يکي از اصليترين عوامل تعريف قيمت اوراق بهادار (سهام) به حساب ميآيد. نقدينگي يک سهام عبارت است از «سهولت معامله سهام در يک بازار خاص». نقدينگي در قالب زمان و هزينه قابل بررسي و تحليل است. معامله يک سهام ممکن است براي يافتن يک طرف معامله از نظر زماني مستلزم صرف وقت زيادي باشد. از طرفي ممکن است معامله آن دربرگيرنده هزينههاي بسيار سنگين باشد. ماليات و هزينه مبادله، انواع ديگري از ابعاد ريسک نقدينگي به حساب ميآيد. که از ماهيتي پنهان برخوردار است. به طور کلي سه منبع براي ريسک نقدينگي نام بردهاند.(1999, nicole beiner) |
|
اکنون ساعت 01:10 AM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.4 Copyright , Jelsoft Enterprices مدیریت توسط کورش نعلینی
استفاده از مطالب پی سی سیتی بدون ذکر منبع هم پیگرد قانونی ندارد!! (این دیگه به انصاف خودتونه !!)
(اگر مطلبی از شما در سایت ما بدون ذکر نامتان استفاده شده مارا خبر کنید تا آنرا اصلاح کنیم)