ما ایرانی ها هزاران خصوصیت خوب و نیکو داریم، اما در کنار این خصوصیات خوب، گاهی نیز به ویژگی هایی برمی خوریم که چندان خوشایند نیستند.
واقعیت این است که برخی از ما در خانه، محیط کار یا مدرسه عادت داریم دیگران را تحقیر کنیم، به طور مثال برای دیگران اسم می گذاریم یا با طعنه و کنایه، به آنها نیش و زخم زبان می زنیم.

این موضوع را با یک روان شناس مطرح کردیم و ایشان از زاویه ای دیگر به این موضوع نگاه کردند. شما هم همراه ما باشید.


یکی از شایع ترین انواع تحقیر، اسم گذاشتن روی افراد است. شاید جالب نباشد بگویم، اما خیلی اوقات می بینیم که والدین برای تنبیه یا تربیت فرزندشان از کلمات احمق، تنبل و امثال آن استفاده می کنند. به نظر شما چنین رفتاری، چه تبعاتی به همراه خواهد داشت؟

به نکته مهمی اشاره کردید. اگر کودکان را با گذاشتن اسم نامناسب تحقیر کنیم، آنها باور می کنند که دارای این صفات و خصوصیات هستند. در نتیجه عزت نفس آنها از دست می رود و گاهی ممکن است از حضور در جمع و ارتباط با دیگران خودداری کنند.


تحقیر کردن در کودکی دردسرسازتر است یا بزرگسالی؟

تحقیر کردن در هر سنی مشکل ساز است اما در کودکان می تواند تاثیرگذارتر باشد، زیرا قدرت تاثیر کلمات بر کودکان بیشتر است. هر واژه یا جمله ای که به کودک گفته شود، به همراه خود پیام مهمی درباره کودک و رابطه او با دنیای خویش دارد. این پیام ها تبدیل به یک باور می شوند و در آینده و بزرگسالی برای او دردسرساز خواهند شد. متاسفانه کودکان به آن حد از توانایی نرسیده اند تا مطالبی را که به ذهن شان وارد می شود، جداسازی کنند و مانع بعضی از آنها شوند.

کودک، پدر و مادر خود را عقل کل می داند و باور دارد که آنها همه چیز را می دانند و سخنانشان مثل یک قانون است.بهداشت روانی در کودکان و بزرگسالان بر چند اصل استوار است و نخستین اصل آن احترام به شخصیت خود و دیگران است.
افرادی که خود یا دیگران را با الفاظ یا صفات ناخوشایند خطاب می کنند، به تدریج سلامت روان خود را ار دست می دهند.تکرار تحقیر کودک از سوی والدین، موجب مخدوش شدن عزت نفس کودک خواهد شد.

نتیجه اش چه می شود؟

خب، اگر عزت نفس داشته باشیم، برای برخورد با مشکلاتی که در زندگی خصوصی و شغل مان بروز می کند، آمادگی بیشتری داریم. به تعبیری می توانیم در پی هر شکست، روی پایمان بایستیم و نیروی بیشتری برای از نو شروع کردن خواهیم داشت.
هر چه عزت نفس ما سالم تر باشد، به دیگران احترام بیشتری می گذاریم و باآنها برخورد بهتر و منصفانه تری خواهیم داشت، زیرا آنها را تهدیدی علیه خودنمی دانیم.در مقابل هر چه عزت نفس ما کمتر باشد، امید و آرزویمان دچار نقصان می شود و احتمال موفقیت مان کاهش می یابد.

هر چه عزت نفس ما بیشتر باشد، با اشخاص روابط سالم تری برقرار می کنیم. دلیل آن هم این است که افراد همانند ، یکدیگر را جذب می کنند و سالم ها به هم می رسند، لذا اگر دوستی دارید که مدام در پی تحقیر دیگران یا خود شماست، می توانید هم به عزت نفس خودتان شک کنید و هم به انتخاب تان!


افراد با عزت نفس بالا و پایین چه طور دوستانشان را انتخاب می کنند؟

ما اصولا مایل به برقراری ارتباط با کسانی هستیم که عزت نفس بیشتری دارند و برای خود ارزش قایل هستند. به همین ترتیب اگر برای خودمان ارزش قایل شویم و اجازه ندهیم که دیگران ارزش و اعتبار ما را خدشه دار سازند، بیشتر احتمال دارد که افراد باعزت نفس بالا را به دور خود جمع کنیم.
برعکس اگر برای خودمان ارزشی قایل نباشیم و اجازه دهیم به راحتی مورد تحقیر و سرزنش دیگران قرار گرفته و یا خدای ناکرده الفاظ و کلمات نازیبا در مورد ما به کار بردند، به تدریج شاهد خواهیم بود که اطرافیان و دوستان ما نیز از زمره کسانی هستند که در تحقیر خود و دیگران مهارت دارند!



و به عنوان حرف آخر، لطفا درباره عزت نفس و رابطه آن با احترام به دیگران هم توضیح دهید.

هر چه عزت نفس ما سالم تر باشد، به دیگران احترام بیشتری می گذاریم و با آنها برخورد بهتر و منصفانه تری خواهیم داشت، زیرا آنها را تهدیدی علیه خود نمی دانیم.

از این گذشته، احترام گذاشتن به خود، مقدمه و شرط لازم احترام گذاشتن به دیگران است.در نظر داشته باشید که با داشتن عزت نفس خوب و سالم، بدخواه دیگران نمی شویم، از بی اعتنایی دیگران نمی ترسیم و نگران تحقیر و خیانت نخواهیم بود.


کوتاه سخن اینکه، اشخاصی که به احساس ارزشمندی خود رسیده اند، با مهربانی، سخاوت و تعاون اجتماعی بیشتری با دیگران برخورد می کنند.
البته داشتن احساس خوب از خویشتن شرط لازم برای رسیدن به حال خوب است، اما شرط کافی نیست. عزت نفس جایگزین دانش و مهارتی که شخص برای رسیدن به موفقیت به آنها نیاز دارد نخواهد شد، اما احتمالا می تواند به یاد گرفتن این دانش و مهارت کمک کند.


منبع: ایران ترک