[زکریا فتاحی]

دین ماد ها

پیرامون معتقدات مادها سندی در دست نیست! ولی با توجه به قراین موجود و نقش برجسته ها میتوان تا حدودی کیش این اقوام را روشن کرد.مادها به خدای بزرگ اهورامزدا می گفتند و او را مورد پرستش قرار میدادند و از سوی دیگر داریوش بزرگ در کتیبه بیستون خود می گوید که : اهورامزدا خدای بزرگ اریاییان است.

از سوی دیگر مادها به خدایان دروغین اهریمن یا دیو میگفتند. همچنین از نامهایی چون میترادات(مهرداد ) و اهورفرنه(دارای فر اهورایی) و ارته امبره در می یابیم که خدایانی چون اهورامزدا و میترا ونیرویی چون ارته(قانون درست) را میستودند.

مغان طبقه روحانی و پیشگو و خوابگزار مادها بودند و بسیاری از ایشان از فرهنگ و دانش و ادب بهره تمام داشتند و چنانکه در ادب و زبان پارسی موبد(مغوپت) به مفهوم ادیب و اندرزگوی و خردمند به کار رفته است.

در ضمن باید اشاره کرد که کشفّ و باستان شناسی محلهایی همچون نوشیجان تپه در لرستان که به زمان مادها تعلق دارد نیایش و تقدس اتش که از خصوصیات ایین زرتشتی است در این مکانها به اثبات رسیده است.

همچنین در بالای ورودی گوردخمه هایی همچون قیزقاپان در سلیمانیه عراق و گور دخمه سکاوند درهرسین باختران که شکی در مادی بودن این گوردخمه ها نیست اتشدانهایی به صورت نقش برجسته دیده می شود که مردان روحانی در حال انجام مراسم دینی در دو سوی ورودی هستند.