[زکریا فتاحی]

علف‌های شناور - Floating Weeds

سال تولید : ۱۹۵۹
کشور تولیدکننده : ژاپن
محصول : دایئی
کارگردان : یاسوجیرو اوزو
فیلمنامه‌نویس : کوگو نودا و اوزو بر مبنای داستانی نوشته اوزو و فیلم اوکیگو سامونوگاتاری (تاکه‌ئو ایکدا).
فیلمبردار : کازوئو میاگاوا.
آهنگساز(موسیقی متن) : تاکانوبو سایتو
هنرپیشگان : گانجیرو ناکامورا، ماچیکو کیو، آیاکو واکائو، هیروشی کاواگوچی، هاروکو سوگیمورا و چیشو ریو.
نوع فیلم : رنگی، ۱۱۹ دقیقه.


پس از ورود گروه نمایش کابوکی "کوماجورو" (ناکامورا) به شهری ساحلی، محبوبه او "سامیکو" (کیو) در می‌یابد که همسر "کوماجورو" (سوگیمورا) و پسرشان، "کیوشی" (کاواگوچی) ساکن آن‌جا هستند. "کوماجورو"، "سامیکو" را از افشای این مسئله برای پسرش برحذر می‌دارد اما "سامیکو"، "کایو" (واکائو)، یک بازیگر دیگر را ترغیب می‌کند تا "کیوشی" را اغوا کند. در این حال گروه از هم می‌پاشد. "کیوشی" با "کایو" می‌گریزد و "کوماجورو" با پوزش، می‌پذیرد. در ایستگاه قطار "کوماجورو" با "سامیکو" ملاقات می‌کند و آن دو به اتفاق به سفر ادامه می‌دهند.
٭ حاصل درخواست ماسائیچی ناگاتا، تهیه کننده فیلم‌های کنجی میزوگوچی و رئیس کمپانی فیلم‌سازی دایئی از اوزو تا نخستین فیلم رنگی خود را برای او بسازد. اوزو و نودا به بازسازی فیلم قبلی‌شان داستان علف‌شناور (۱۹۴۳) دست زدند و مکان رخداد ماجراها را به شهری ساحلی آوردند. میاگاوا، فیلم‌بردار همیشگی میزوگوچی در سال‌های پس از جنگ، رنگ‌های درخشانی فراهم می‌آورد. غیر از اشاره‌هائی که دال بر اخلاقیات جنسی جدید فیلم‌های سال ۱۹۵۵ به بعد سینمای ژاپن هستند، بقیه فیلم طوری است که می‌توان فرض کرد در دهه ۱۹۳۰ می‌گذرد. از علایم پیش رفت و مد روز خبری نیست و ایده نمایش کابوکی سیار، مرسوم در سینمای پیش از جنگ، اکنون ناملموس به‌نظر می‌آید. با این حال تفاوت‌های مهمی از نظر شیوه روایت و سبک بصری میان دو نسخه اوزو ـ داستان علف‌ها... وجود دارد که در مجموع باعث می‌شوند علف‌های شناور طبق معمول اوزوی متأخر کمتر روی موقعیت محوری‌اش تأمل کند و "کوماجورو" و پسرش نقش برجسته نسخه اول را ندارند. ساختار هندسی و متقارن روایت اهمیت به مراتب بیشتری کسب می‌کند و هم‌زمانی نظم و بازیگوشی ـ با تغییر زاویه‌ها و قطع‌ها ـ چشم‌گیر است.