[زکریا فتاحی]

حرکت غلط - Falsche Bewegung

سال تولید : ۱۹۷۴
کشور تولیدکننده : آلمان‌غربی
محصول : پتر گنی
کارگردان : ویم وندرس
فیلمنامه‌نویس : پتر هانتکه، با الهام از کارآموزی ویلهلم مایستر نوشته ولفگانگ گوته.
فیلمبردار : روبی مولر و مارتین شافر
آهنگساز(موسیقی متن) : یورگن نایپر.
هنرپیشگان : رودیگر فوگلر، هانا شیگولا، ایوان دسنی، ماریانه هوپه، هانس کریستیان بِلخ، پتر کرن و ناستاسیا ناکینسکی (کینسکی).
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۳ دقیقه.


«ویلهلم مایستر» (فوگلر)، نویسنده جوان و ناراضی، سفر بی‌هدف را به گوشه و کنار آلمان آغاز می‌کند. در قطار با «لیرتس» (بِلِخ)، خواننده‌ای پیر و همراه جوانش، «مینگنون» (کینسکی)، تردست لال آشنا می‌شود. در بن، هر سه به هتلی می‌روند و در آنجا «ویلهلم» با «ترز فارنر» (شیگولا)، بازیگری که همان روز بعد «ترز»، «ویلهلم» را در خیابان می‌بیند و به او و همراهانش می‌پیوندد که حالا شاعری وینی به نام «برنهارت لاندو» (کرن) نیز همراه جمع شده است. آنان به پیشنهاد «برنهارت» به خانه بزرگی می‌روند که ظاهراً متعلق به عموی او است. در آنجا کارخانه‌داری (دسنی) به آنان خوش آمد می‌گوید و اگرچه هیچ نسبتی با «ویلهلم» پس از شنیدن صحبت‌های کارخانه‌دار درباره تنهائی، شب هنگام به اشتباه به اتاق «مینگنون» (به عوض «ترز») می‌رود و «مینگنون» با شوق از او استقبال می‌کند. صبح روز بعد هنگام قدم زدن، «لیرتس» به «ویلهلم» می‌گوید که نازی سابق و مسئول مرگ یک یهودی است. آنان بعدتر با کارخانه‌دار روبه‌رو می‌شوند که خودش را دار زده؛ سپس همه آنجا را ترک می‌کنند. «برنهارت» از گروه جدا می‌شود و بقیه به آپارتمان «ترز» می‌روند. «ویلهلم» محبوب «ترز» می‌شود. «ترز» مشغول تمرین یک نمایش است؛ «لیرتس» و «مینگنون» نیز در ایستگاه مترو گدائی می‌کنند. به‌زودی «ویلهلم»، «لیرتس» را تهدید به مرگ می‌کند، او نیز فرار می‌کند. پس از دیدن فیلمی در درایون سینما، «ویلهلم» و زنان تصمیم می‌گیرند از هم جدا شوند و در اینجا «ویلهلم» به این نتیجه می‌رسد که در تمام طول عمرش، همیشه مرتکب حرکت غلطی شده است.
* حرکت غلط از همان آغاز، قهرمانش «ویلهلم» و دنیای باز و افسرده پیرامون او را با حالتی غمبار می‌نگرد، در عین حال که تصور «ویلهلم» از دنیا و خودش هم محدود و هم گنگ است. حرکت غلط اثری سرد، تکه‌تکه و پُر از ارجاع و اشاره است: خاطرات گذشته به‌طور غیرمنتظره‌ای تداعی می‌شوند، ولی سفر «ویلهلم» در میان «سرزمین هرز» زمان حال با صحنه‌هائی نقطه‌گذاری می‌شود که نشانگر ادامه زندگی به‌رغم هراس‌های گذشته و حال هستند.