[زکریا فتاحی]

قاتل در شماره ۲۱ زندگی می‌کند - L'assassin Habite Au 21

سال تولید : ۱۹۴۲
کشور تولیدکننده : فرانسه
محصول : کنتینانتال.
کارگردان : هانری ژرژ کلوزو.
فیلمنامه‌نویس : س. ا. استیمان و کلوزو، برمبنای رمانی نوشته استیمان.
فیلمبردار : آرمان تیرار.
آهنگساز(موسیقی متن) : موریس ایون.
هنرپیشگان : پی‌یر فره‌نه، سوزی دولر، نوئل روکه‌ور، پی‌یر لارکی و ژان تیسیه.
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۹۰ دقیقه.


پی‌گیری قتل‌هائی مرموز به کارآگاهی "وان" (فره‌نه) سپرده می‌شود. قاتل روی جسد قربانیان خود کارتی باقی می‌گذارد و به این وسیله پلیس را دست می‌اندازد. کارآگاه رد قاتل را تا پانسیونی تعقیب می‌کند و در لباس یک کشیش در آن‌جا ساکن می‌شود. بقیه ساکنان پانسیون (از جمله شعبده‌بازی بی‌کار، پیردختری نویسنده، بوکسوری نابینا، یک مقلد صدای پرندگان و...) آدم‌‌های عجیبی هستند و کارآگاه، کسی را که بیش از دیگران مظنون می‌نماید، دستگیر می‌کند. ابتدا گرفتاری قاتل خبر مسرت‌بخشی برای روزنامه‌ها و مردم شهر به‌شمار می‌آید؛ اما، در کمال تعجب، تداوم قتل‌ها به سیاق پیشین ادامه پیدا می‌کند. به‌زودی کاراگاه شخص دیگری را دستگیر می‌کند. با این همه، باز قتل‌ها پایان نمی‌گیرند...
٭ نخستین فیلم کلوزو پس از سال‌ها فعالیت به‌عنوان فیلم‌نامه‌نویس، اثری است کمدی / جنائی که به لحاظ ایجاد تعلیقی جذاب و آمیختن ظریف آن با ظنز، شایسته ستایش است. فیلم زیر نظر حکومت ویشی و در سال‌های اشغال فرانسه در جنگ جهانی دوم ساخته می‌شود. آنان که فضای پر رمز و راز و تیره و تار آثاری مثل مزد ترس (۱۹۵۲) و شیطان صفتان (۱۹۵۴) را به‌عنوان مشخصه "جهان‌کلوزو" می‌شناسند و دوست می‌دارند، قتل در... را به مثابه نخستین کار کارگردانی بزرگ می‌ستایند. فیلم در ایده‌هائی (مشارکت در جنایت، وحشتی که شهر را تهدید می‌کند و حضور اراده‌ای جنون‌آمیز)، با آثار شهره این کارگردان فصل مشترک دارد، هرچند که در مقایسه با جاافتادگی آن‌ها، این‌جا بیش‌تر "تمرینی" به‌نظر می‌رسد.