نقل قول:
نوشته اصلی توسط دانه کولانه
در دوره رضا خان میگن تلاشی زیادی شده برای تضعیف قومیت ها و زبان ها
و در لاک فرو بردن سخنوران به ان زبان ها مثلا همونطوری که امروز بچه های مشهدی سایت مینویسن که توی شهرشون عده ی زیادی خوششون نمیاد به مشهدی حرف بزنن یا خودمون هم همین رو نوشتیم اون موقع هم شرایط طوری شده بوده که همین واکنش ها صورت بگیره و شما خودت رو مخفی کنی
|
من زياد با اين قسمت از صحبت هاتون موافق نيستم.
پس چرا يه همچين اتفاقي براي كردهاي كردستان و يا ترك هاي آذربايجان نيافتاده!
جون به جونشون كني محاله غير از كردي و يا تركي با هم صحبتي داشته باشن!!
نمونه فاحش از بين بردن اين اصالت رو كه ما در اين 30 سال اخير ديديم!
تغيير نام كرمانشاه به باختران و نهايتاً بازپس گرفتن نام كرمانشاه!!!
نقل قول:
نوشته اصلی توسط دانه کولانه
حالا بحث اینه که کارشناسان میگن چیزی به نام فارسی کرمانشاهی مجعوله و اصالت نداره و پیشینه نداره
تاریخش به 100 سال نمیرسه
بله
فارسی کرمانشاهی که امروز میشنویم رو میگن
این فارسی دست سازه ! باقی مانده از همون روزهاست
کرمانشاهی 150 سال پیش ابدا مثل فارسی که امروز ما در مدرسه و خیابان باهم حرف میزنیم حرف نمیزدن
کارشناسا نگرانیشون بابته اینه که یک چیزی که اصالت نداره و قدمتی نداره و محصول اون تفکر و فشار زمان پهلویه نباید رایج و جایگزین بشه
کرمانشاهی تنها کردی کرمانشاهی یا کردی های اینطرف مثل سورانی و ... رو داشته
این مثال رو میزنن که در زمان قاجار یک مسئول از طرف دولت مرکزی به کرمانشاه میاد و فرمانی و کاغذی میاره و در کرمانشاه به ندرت چند نفر پیدا شده اند که بتونن فارسی دیالوگ کنند
چیز عجیب و غریبی هم نیست در خطه اذربایجان هم امروز نه 150 سال پیش حالا نه به اون شدت فارسی یک چیز غریب و نااشناست اگر هم کمی هست به واسطه تلویزیون و... هست
بنابراین میگویند که اسناد و شواهد و حتی عکس ادمهای اون موقع و پوششون نشون دهنده ی اینه که مردم کرمانشاه کاملا کرد بوده اند
حالا هرکدام از کرد گوران و سوران و هورامی کرمانشاهی و ..
بحث و نگرانی کارشناسا و دلسوزان و حساسیت مردم در مورد فارسی کرمانشاهی هست نه فارسی که شکر است
من کرد سورانی برای زبان زیبای کردی کرمانشاهی و برای قند پارسی میمیرم
اما میگویند که فارسی کرمانشاهی اصالت ندارد قدمت ندارد وجود نداشته محصول دست طیف قدرت اون موقع بوده
نگرانی و ناراحتی از این هست که این زبان مجعول کلام رایج امروز جوانان است
هیچ کدام از کارشناسانی مثل اقای اردشیر کشاوز و ... رو توی تلویزیون نمیبینید که جز کردی کرمانشاهی حرف بزنند
بنابراین حق دارند کارشناسان که بگن خوبه یا بده مجعول و بی تاریخه و استفاده زیادش باعث میشه کردی کرمانشاهی از یاد بره و سخنورش کم بشه ...
|
كوروش خان با اين بحثي كه باز شد،سبب خير شدين كه حداقل چند جا رو مطالعه كنم تا اونها با استناد به برخي منابع معتبر ، اطلاعات بهتري رو بهمون ارايه بدن.
سابقه تاريخي كردها و پراكندگي آنان موجب پيدايش گويش هاي بيشماري شده است كه از جمله آنها عبارتند از :
ـ گويش كردي كلهري :
اين گويش كردي بيشتر در ميان افراد كلهر مورد استفاده واقع مي شود و مناطقي كه تقريباً با اين گويش سخن مي گويند شامل ايلات زنگنه ، سنجابي ، احمدوند ، بهتوري ، نانكلي ، پايروندها ،اهالي قصرشيرين ، سرپل ذهاب ، قلخاني ، كرندي ، قلعه زنجيري هاي ساكن كرمانشاه ، صحنه و مردم دينور است . با اين تفاوت كه تلفظ و لغات مردم كلهر اصيل‌تر و در ساير نقاط با توجه به همجواري با گويش هاي ديگر كلمات تغيير يافته است .
ـ گويش كردي اورامي :
اكثر مردم دو ايل بزرگ لهوني در منطقه اورامان جنوبي در كرمانشاه و همچنين طوايف اورامان تخت و اورامان رزاب در حوالي كردستان و نيز ايل بزرگ باجلان كه تعدادي از آنها در دشت ذهاب و بسياري در حوالي خانقين زندگي مي كنند . چندين روستا در منطقه گوران و تمامي مردم كندوله در دينور به اين گويش تكلم مي كنند .
ـ گويش كردي سوراني :
طوايف متعدد جاف جوانرود و تعدادي از طوايف مهاجرگوران ، مردم دشت ذهاب و جيگيران ، سراسر بخش روانسر و تيره هايي از اهالي سنجابي با اين گويش سخن مي گويند . اين گويش شيوه ساده اي از كرمانج است .
ـ گويش لكي :
اهالي هرسين ، طوايف كاكاوند ، بالاوند ، جلالوند و عثمان وند به اين گويش تكلم مي كنند . اين گويش آميخته اي از گويش كردي كلهري و لري است . همچنين لغاتي از گويش اورامي نيز دارد .
تا اونجايي كه من دقت كردم صحبتي از خود شهر كرمانشاه براي كُردي صحبت كردن نشده!
اين متن صحبت من رو تاييد ميكنه :
علاوه بر گويش هاي كردي ، مردم كرمانشاه به زبان فارسي كرمانشاهي و مردم سنقر به زبان تركي تكلم مي كنند . لهجه فارسي كرمانشاهي خاص اين ديار است . اين لهجه از لحاظ ضرب المثل غني است و واژگان كردي دگرگون شده با پرداخت در جملات فارسي كرمانشاهي ، جان مي گيرد و كاربرد مي يابد .
در كتاب گويش معيار كرمانشاه اينطور عنوان شده كه :
در شهر کرمانشاه هم زبان فارسی و هم زبان کردی کاربرد دارد و هر دو زبان در این شهر گویشوران اصیل دارند و قرنهاست که این دو زبان در کرمانشاه رایج می باشند.
گویش فارسی که در کرمانشاه به کار برده می شود، فارسی کرمانشاهی نامیده می شود. از آن رو که زبان رسمی ایران فارسی است لذا در کرمانشاه فارسی ارجحیت بیشتری به کردی دارد و در موقعیت‌های رسمی فارسی صحبت می شود و نیز در موقعیت هایی که دو ناآشنا با هم شروع به مکالمه می کنند اگر اطمینان نداشته باشند که هر دو کردزبان هستند باید به فارسی صحبت کنند مگر اینکه مطمئن باشند که هر دو طرف مکالمه کردزبان هستند. در کرمانشاه حتا در موقعیت‌های رسمی فرهیختگان، سیاستمداران و تجار به فارسی کرمانشاهی صحبت می کنند و نه به فارسی معیار، مگر اینکه کرمانشاهی نباشند. البته گونه ای از گویش کرمانشاهی که فرهیختگان، سیاستمداران و تجار به کار می برند گونهٔ افراد طبقهٔ بالای جامعه یا اصطلاحاً بالا شهری است و با گونه هایی مانند درِ گاراژی و جز آن متفاوت است و به فارسی معیار نزدیک تر است.
اگر دوستان اطلاعات كاملتر و دقيق تري در اين باره دارند و يا حتي اظهار نظر هاي شخصيشون هم باشه،خوشحال ميشيم بشنويم.
مرسي آقا كوروش