
12-24-2010
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی 
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
خێزان ( 2 )
ئیترئهو كاوه خۆشهویسته وای لێهات رقم بهسهردا ببارێنێ، ئهزانیجارێكیان دایك و (ئاواز)ی خوشكم هاتن بۆ ماڵمان و (كاوه) بهخێرهاتنیكردن، وتیان ئهی (تارا) له كوێیه؟ بۆ دیار نییه؟ (كاوه)ش وتی وا لهژوورهكهی تره. كه ئهوان هاتن بۆ ئهو ژووره و منیان بینی، زۆرگریان.
كه ئهوان هاتن لهبهرئهوهی قاچم شكابوو نهمتوانیلهبهریان ههستم، دیمهنی من زۆر كاری له (دایكم) و (ئاواز) كرد،بۆیه گریان. رووداوی قاچ شكانهكهشم تهنها داوایهكی بچوك بوو: رۆژێكیان (كاوه) له ماڵ بوو، پێم وت: پیاوهكه بۆچی من و تۆ ئهمبارگرانییهی ماڵی دایكت كهم نهكهینهوه، ئهوان (12) كهسن،خانووهكهش بچووكه، ئهوكات ههم ئهوان و ههم ئێمهش باشتر دهبین، بابۆخۆمان ههوڵی دروستكردنی خانوویهك بدهین، ئهمه بۆ ههموان باشتره. بهڵام سهد خۆزگه قسهی خێر و باشم نهكردایه، كهچی ئهم قسانهیمن (كاوه)ی زۆر پهست كرد و وهكو دێوی لێهات پهلاماری دامو قاچیشكاندم.
دهمزانی ئهو قسهیهی من بوویه بیانوو، چونكه ههر ئهورۆژهو پێش سزادانهكهی من، (شنۆ) له ماڵمان بوو به گریانهوه دهیوتمن دوو مناڵم ههیه كهچی (تارا) ژیانی له من خۆشتره. ئهومهبهستی ئهوه بوو (كاوه) هار بكات كه من منداڵم نییه، تاوهكو سزامبدات، وهك باسیشم كرد ئهمهی كرد.
رووداوهكان زۆرن، خهمهكانزۆرن، ههرگیز ئهو رۆژهم بیر ناچێ كه چێشتی پهتاتهم ئاماده كردبوو، لهبهر ئهوهی كهمێك تفت بوو ئهزانی چی كرد؟! یهك كهوچكیچێشتلێنانی پڕ بیبهری تفت كرد و به زۆر كردیه دهممهوه، ههرچهندهزۆر گریام و زۆریش پاڕامهوه، بهڵام ئهو مرۆڤ نهبوو، له قسهتێنهدهگهیشت، بۆیه بێسوود بوو.
ههر جارێ (كاوه) به ههر دارێكسزامی بدایه، دهبوو دارهكه له گیانمدا بشكایه، جا باشترین بهختیمن ئهوه بوو كه داری سزادانهكهم ئهستوور نهبوایه، بهڵام بهداخهوه، من بهختێكی باشم نهبوو، بڕوات ههبێت داری وههای لهگیانمدا شكاندووه مێشك بڕوای پێناكات.
بروات ههبێ هیچ ههڵهیهكمنهدهكرد كه شایهنی سزادان بێت، بهڵگهشم بۆ قسهكانم، رۆژێك (كاوه) پێی وتم: من دهتوانم لهسهر پهرداخێك ئاو بیانوت پێبگرم و لێت بدهم،یان بهبێ هیچ هۆكارێك، تهنها لهبهر ئارهزووی خۆم سزات بدهم.
ماڵیدایكم زۆر باش بهم سزادانهی منیان دهزانی، بهڵام مهسهلهكه ژنبه ژن بوو، بۆیه گهڕانهوهی من بۆ ماڵی دایكم، یان ههڵهاتنم لهدهستی (كاوه)، واتا قوڵكردنهوه و سهختكردنهوهی سزادانی خۆم،چونكه (دانا)ی برام دووباره منی دهگهڕاندهوه بۆ لای (كاوه)،ئهمهشی له بهرژهوهندیی (شنۆ)ی خێزانی دهكرد. ئهگهرنا دهبوو (شنۆ)ش بگهڕایهتهوه ماڵی (كاوه). هاوسێیهكمان ههبوو كهمێك باشبوون، بهڵام نهم دهوێرا باسی هیچ شتێك بكهم، چونكه بنهماڵهی (كاوه) رقیان لهو ماڵه بوو. رۆژێكیان (كاوه) زۆر سزای دامو روخسارمههمووی مۆر و شین بووبوو، ژنهكهی هاوسێمان پێی وتم ها (تارا) ئهوهروخسارت بۆ وای لێهاتووه؟! منیش وتم پورێ نهخۆشم، ئهویش دڵنیابوو كهراست ناكهم. بۆیه به لاوازیهكهوه وتی (إن شاو الله) چاكدهبیتهوه.
ههندێ جار منیان دهبردوو پیشانی پیرێژنیان دهدام،یاخود دهرمانخانهیهك له نزیكی ماڵمان ههبوو كه خاوهنهكهی دكتۆرنهبوو، تهنها كاری ئهو دهرمان دابهشكردن بوو.. بنكهیهكیتهندروستیی له لای ماڵمان ههبوو، یهك دووجاریش سهردانی ئهوێشمكرد، یهك دكتۆری پسپۆڕی لێ نهبوو كه شارهزابێت له بواری منداڵنهبووندا، كهچی (خهسووم) و (شیلان) پێیان دهگوتم: ئێمه پارهی دووژنمان له تۆدا خهرج كردووه، كه چی ههر منداڵت نابێت!
پێم سهیربوو وهختێ (كاوه) بڕیاری دا خانوویهكی قوڕ له نزیك ماڵی (خهسوو)مدروست بكات، به راستی ئهمه بۆ من زۆر دڵخۆشكهر بوو، من له خانوودروستكردنهكهدا زیاتر له كرێكارێكی پیاو كارم دهكرد، به خشت و قور ودار دروستمان دهكرد. ههرچهنده ئهم ئیشكردنهشم زۆر ماندووی دهكردم،بهڵام خۆ به ئارهزووی خۆم نهبوو، ئهوه باسی پشوودان ههر مهكه. ههر چهنده كارهكه قورس و ناخۆش بوو، بهڵام من رازی بووم بهمكاركردنه، تهنها بۆ ئهوهی هیچ نهبێ چهند ههنگاوێك له ماڵی (خهسوو)م دوور كهومهوه. له خانوو دروستكردن بهردهوام بووین تـاتهواومان كرد..
بهڵام ئهوهش چارهی دهردی منی نهكرد، كاوهكهی دڵخۆشیی و بهختهوهریی منی ویستووه، تاوهكو ئهم كاره بكات ومن رزگارم بێت له دهستی (خهسوو)م و (شیلان)، ئهمه فێڵ بوو فێڵ!!
ههركهخانووهكهمان تهواو بوو، هێشتا ئازاری لهش و ماندووبوونهكهم كۆتایینههاتبوو، وهك جاری جاران (كاوه) وهك گورگ كهوته سهرم و ههمووگیانمی بریندار كرد، وتی: ئێستاكه من ماڵم جیایه لهگهڵ ماڵی باوكم،منیش چارهسهری تۆم پێناكرێت، دهت بهمهوه ماڵی دایكت با ئهوانچارهت بكهن.
ههر زوو تێگهیشتم (كاوه) نیازی ئهوه بوو ژن بهێنێ،بۆیه خانووی به من دروست كرد، چونكه له ماڵی باوكی جێگای من وئهو نهدهبووهوه، ئیدی چۆن جێگای ژنێكی تر دهبێتهوه، ئهو منیوهكو كۆیله بهكار دههێنا له دروستكردنی خانووهكهدا، كهچی تهنهالهبهر بهرژهوهندیی خۆی بوو، نهك من له ماڵی باوكی دووربخاتهوه.
ئهوه دوای تهواو كردنی خانووهكه ژنی هێنا.
كاوه خۆی پێیی وتم، به راستی زۆر نیگهران بووم، خهمێكی زۆرم خوارد، بهڵام رازی بووم.
ئهگهرمن رازیی نهبوومایه تهڵاق دهدرام، ئهوساش دهبوو لهگهڵ (دانا) و (شنۆ)و دایكم ژیان بهسهر بهرم، واتا له ماڵی (شنۆ) بژیامایه، چونكه (ئاواز)ی خوشكم مێردی كردبوو، خۆشت باش دهزانی كه گهڕانهوهم بۆئهو ماڵه، واتا ههڵبژاردنی دۆزهخێكی نوێ به سزاو ئازاردانێكینوێوه.
(دانا) (دانا)ی جاران نهبوو، به راستی (شنۆ) زۆر به تهواویی كۆنترۆڵی كردبوو.
كاوه پهیمانی زۆری پێدام كه لای دادوهر رازی بم جیاوازییمان نهكات.
ههر له ههفتهی یهكهم شهڕ دهستی پێكرد.
دڵنیابنمن شهڕ ناكهم، بهڵكو تهنها سزا دهدرێم، ببووره كه وتم شهڕ دهستیپێكرد، بهڵكو دهبوو بڵێم لێدان و سزادان دهستی پێكرد.
(چنار)یژنی تازهی هاوسهرم دهیگوت (كاوه) دهبێت تۆ تهڵاق بدات، چونكه منبهو مهرجه مێردم كردووه به (كاوه) كه تۆ تهڵاق بدات.
من لهماڵی (كاوه) رازی بووم به ههموو شتێ، بهڵام (چنار) توانجی لێدهدامدهیوت تۆ چۆن مێردت به (كاوه) كردووه، كه هیچ زێڕێكی نهكردووهبۆت، یان دهیگوت تۆ بۆ ماڵت نییه. ههروهها (كاوه) بۆ خهرجی ماڵپارهی دهدایه دهست (چنار) بهبێ هیچ مهرجێك، كهچی جاران بۆ من بهمهرج و لێپێچینهوه بوو. (كاوه) دهیگوت تۆ بۆت نییه هیچت ههبێت، بهههموو شێوهیهك لایهنگریی ئهوی دهكرد له ههموو شتێكدا.
به (چنار) دهگوت بۆ وا دهكهیت، با ههردووكمان لهم ماڵه لهگهڵ (كاوه) ژیانێكی خۆش بهسهر بهرین. دهمگوت بهسه با واز له كێشه و شهڕبێنین، ئهوه له خوا بهزیاد بێت تۆ ماوهیهكی تر منداڵت دهبێت، ئیتربا شهڕ نهكهین، نازانم بۆ وایان لێدهكردم زۆر جار بیرمدهكردهوه كهمن مرۆڤ نهبم.
ههر چهنده منداڵهكهی (چنار)م وهك گوڵ وهكمنداڵی خۆم بهخێو دهكرد زۆر خۆشم دهویست ههر كاتێ (چنار) بۆ شوێنێكیان كارێكی ههبوایه ئهوه منداڵهكهی لهلای من دهمایهوهبهراستی زۆرم خۆش دهویست.
وای لێهات زۆر كهم دهچوومهوه ماڵیدایكم. (كاوه) ههر نهی دههێشت بچمهوه ماڵی دایكم، یان زۆر كهم دهیهێشت ئهگهر رێگهشی بدایه دهبوایه پرسم به گشت ئهندامانی خێزانی (كاوه) بكردایه، كه دهگهرامهوه ماڵی دایكم منداڵهكهی چناردهبرد لهگهڵ خۆم نهم دههێشت بۆ ساتێك لێم دووربێت، هێنده خۆشمدهویست.
پاش ماوهیهك چووین بۆ گوندێك بۆ كشتوكاڵ كردن بهزۆر كاریانپێدهكردم براكانی (كاوه)ش لهگهڵمان بوون. ئهزانی رۆژێك لهو شوێنهچی روویدا.. (كاوه) ههندێ سهگی تێ بهردام لهسهر ئهو زهویه،سهگهكان به ددانهكانیان و نینۆكهكانیان لاشهمیان ههمووی برینداركردو خوێنی لهشمیان به خاك سپارد، هێنده بریندار ببوم له هۆشی خۆم چووبووم، له بیرمه دواتر كه چاوم كردهوه سهیرم كرد ههر له شوێنهكهیخۆمم، له تاو ئازاری لاشهم به هۆش خۆم هاتمهوه. به براكانی (كاوه)م وت: تووخوا لهگهڵ خۆتان بمبهنهوه بۆ ماڵ زۆر ئازارم ههیه،كه چی ئهوان وتیان تۆ چیت تاكو لهگهڵ خۆمانت ببهینهوه، وتیانشایهنی لهوه زیاتری، ههر به پێكهنینهوه وتیان: ئهمه كاریئێمه نییه، با پیاوهكهت بتبات بۆ نهخۆشخانهی شار، تاكو چارهسهرتبكات! واتا گاڵتهیان پێ دهكردم. سهیره بۆ ئهوهی دیمهنێكی نوێ وجوانتر ببینێـت یان هێز و بازووی خۆی تاقی دهكردهوه به جهستهی منوا دیاره ئهمجاره وای ئارهزوو كردووه، یاخود دیمهنی كۆمهڵێك سهگئازاری ئافرهتێكی بێ دهسهڵات بدهن لهلای شتێكی جوان بووه بۆیهوای كرد.
زۆر بێزاربووم له دڵی خۆمدا وتم مردن ههر مردنه گهر لهماڵی دایكم بشمرم هیچ نهبێ چاوهكانی دایكم لێوه دیاره بۆیه ههركه لهو گونده گهڕاینهوه ئیتر چوومهوه ماڵی دایكم.
دوای ئهوبڕیارهی من كێشهكه گهورهتر بوو بنهماڵهی ئێمه بهمسوكایهتییهیان زانی كه به من كراوه، بۆ ئهم مهبهسته خزمانی (كاوه) لهگهڵ خزمانی ئێمه كۆبوونهوه، بۆ باسكردنی ئهم كێشهیه،خزمانی ئێمه به (كاوه) یان وت: تۆ بۆچی وا له (تارا) دهكهیت؟ (كاوه)ش له وهڵام دا وتی: ژنی خۆمه وهكو سهگ دهیتۆپێم. ئهمقسهیهی ئهو لهلای ههندێ له خزمانی ئێمه قبوڵ نهكرا،بهسوكایهتی پێكردن وهرگیرا بۆیه ناكۆكی دهستی پێكرد.
ئهوهبووخزمهكانمان زۆر سهرزهنشتی (دانا) یان كرد وتیان: تۆ ههر مرۆڤ نیت،چونكه رێگه دهدهیت وهكو ئاژهڵ مامهڵه لهگهڵ خوشكهكهت بكهن ودهنگیش ناكهیت.
ههتاكو ئێستا خۆم و خێزانم قوربانی بووین، بهڵاملێره به دواوه خانهوادهكهشم تووشی كێشه دهبن بۆیه بریارم داتهڵاق بدرێم.
سهبارهت به (كاوه) ئهم بریارهی من شتێكی زۆر باشبوو، چونكه ئهو ژن و منداڵی خۆی ههبوو بهڵام سهبارهت به (دانا)یبرام!!
چیرۆكی من تا ئێره ئهو ئازاره بوو، بهڵام دانای برام ئهوئازارهی سهد قات كرد بهوهی (14000) ههزار دیناری (پارهیسویسری)دا به (كاوه)، ئهمه رێككهوتن بوو له نێوان ههردووكیان بهمهبهستی: یهكهم (كاوه) (شنۆ) له (دانا) نهسێنێتهوه. دووهم بۆئهوهی (دانا) من فریوو بدات داوای هیچ مافێك نهكهم و سكاڵا له دژی (كاوه) تۆمار نهكهم، چونكه گهر سكاڵام له دژی (كاوه) تۆماربكردایه، ئهوه (كاوه) تووشی لێپرسینهوه و بهند كردن دهبووهوه،به هۆی مامهڵهی سزادانهكهی بهرامبهر به من. به مهش (كاوه) (شنۆ)ی له (دانا)ی برام دهسهندهوه، بۆیه ئهم رێكهوتنهیان كرد. بهراستی دواتر كه ئهمهم بیست زۆر خهمم خوارد كه چۆن بازرگانیان بهههست و ژیانی من كردووه، پێیان وتم كه (دانا)ی برام پارهی ئامادهینهبوو تهنها لهبهر رێكهوتنهكه تهنانهت قهرزشی بۆ (كاوه) كردووه.
من چووم بۆ دادگا و كهچی (كاوه) و (دانا) له وێش منیانفریودا نهیان هێشت داوای هیچ مافێك یان سكاڵا له دژی ئهو ستهمهی (كاوه) تۆمار بكهم. ههروهها (دانا)ی برام داوهرهكهی دهناسی بهواسته پێشتر ههموو شتێكیان رێك خستبوو، (دانا) پێی وتم داوای هیچنهكهم.
چونكه بێ سووده، ئهگهر داوای ههر شتێك بكهم ئهوهتهڵاق دانهكه تێكدهچێت، پێی وتم تهنها بڵێ ژیانم لهگهڵ (كاوه) ناخۆشه دهمهوێت جیاببمهوه، ههر به پهله داوهرهكه ههموو شتێكیتهواو كرد..
به راستی من خۆش باوهڕ بووم، چونكه من درۆناكهم وادهزانم ههموو خهڵكی ههر وان بهڵام به پێچهوانهوه من دوژمنی خۆمزۆر باش دهناسی، بهڵام ئهو ساته من له ژێر فشارێكی زۆری ئازاریجهسته و دهروونیدا بووم ئاماده بووم تۆ ههموو شتێ بهس له (كاوه) جیاببمهوه.
كاتێ له بهرامبهر داوهر بووم پێی وتم بۆ ئهتهوێله (كاوه) جیابیتهوه؟ منیش هیچم بۆ نهوترا (تهنها دهم ویست لهو بارو دۆخه رزگارم بێت) تهنها وهڵامه كهی (دانا)ی برام وت، وتم: ژیانمناخۆشه، دهمهوێت جیاببمهوه، ئیتر دادوهرهكه له ماوهی یهككاتژمێر ههموو شتێكی تهواو كرد.
لهو رۆژهوه ئهم رووداوه بۆخهڵكی وهك مردوویهك خرایه ژێر گڵهوه. بهڵام بۆ من ههتا ههتایهوهكو داستان و تێشون، له ههگبهی ژیانم، ئهم رابردووهش لهمێشكیمندا تۆماركراوه و بهبهردهوامی وهكو زنجیره درامایهك خۆم باشترینبینهری ئهو درامایهم، ههرگیز زنجیره دراماكه كۆتایی نایهت، چونكهههمیشه دووباره دهكرێتهوه له مێشكمدا ئهمهش لهسهر داوای منیبینهره.
من (12) ساڵ خێزانی (كاوه) بووم ئهو ئازار و خهم وكێشانهی باسم كرد له ماوهی ئهو (12) ساڵهدا بوو، بۆیه ههر كهم وكوریهك ههبوو له قسهكانم داوای لێبوردن دهكهم. چونكه گومانلهوهدا نییه چۆن دهتوانی ژیانێكی دوانزه ساڵی به دانیشتنێكیئهوا ههموو شتێ باس بكهی، ههروهها دهمهوێ ئاماژه بهوهش بكهم،كه من نزیكهی (7) ساڵه ژیانێكی نوێم ههڵبژاردووه، مێردم بهپیاوێكی كهمێك به تهمهن كردووه. له راستیدا وا دهزانم هیچ كهسژیانی وهكو ژیانی من خۆش نییه، ههروهها ههر وهكو ههمیشه و بهبهردهوامی زۆر سوپاسی خوای گهوره دهكهم، كه پاش ئهو ههمووئازار و ناخۆشییه ئهو كهسه بهرێزهی كرده هاوسهرم، بهراستی منئهوم زۆر زۆر خۆشدهوێت، بهڵام ئهو له من زیاتر. ئهوهی له كۆتاییدادهیڵێم دوو شته:
یهكهمیان من له سهرهتای گێرانهوهیباسهكهم، ئاماژهم به جادوو كرد، له راستیدا ئهم شته زۆر جێگایپرسیاره، وهڵامهكهشی نازانم، چونكه گهر جادوو له دژی من كرا بێت،بێگومان لهبهر ئهوه بوو منداڵم نابێت یان (شیلان) رقی له من بوو. باشه خۆ دواتر (كاوه) بوو به خاوهنی منداڵ و (شیلان) یش مێردی كرد،كهچی ئهم زاڵمانه ههر خراپ بوون لهگهڵ من. كهواته (كاوه) خۆیئهژدیهایهكی پر ژههر بوو، نهك كاریگهری جادوو.
دووهمیان. پێشچهند ساڵێك له مهو بهر لهسهر داوای هاوسهره تازهكهم چوومه لایپزیشكی پسپۆر لهبواری منداڵ نهبووندا، پزیشكه كه پێی وتم، سهرهتاكێشهیهكی زۆر بچووكت ههبووه، كه زۆر به ئاسانی چارهسهر دهكرا،بهڵام دواتر كێشهكه زۆر گهوره بووه، هیچ هیوایهك نییه بۆچارهسهری تۆ. پزیشكهكه بهردهوام بوو له قسهكانی و وتی: خوشكه (تارا) پێشتر تۆ كاری گرانت ئهنجام داوه، ههروهها زۆر به توندیجهستهت ئازار دراوه، ئهمهش هۆكاری سهرهكی و گهورهبوونی كێشهیمنداڵ نهبوونهكهته. وهكو پێم وتی هیچ هیوایهك نییه بۆ چارهسهریمنداڵ نهبونهكهی تۆ. بهڵێ پزیشكهكه زۆر راستی دهكرد، چونكه (كاوه) ههموو جهستهمی به لێدان نهخشاند بوو، وهك وتم ههمووجهستهم! واتا ههموو شوێنێكی جهستهم.
ههروهها مێرده تازهكهمكه گوێی لهم قسانهی پزیشكهكه بوو، به نیگایهكی سهیر تهماشایكردم و هێمنی ههموو قسهیهكی خوارد، پاشان مێرده تازهكهم ههر خۆیهێمنی له ژوورهكه كرده دهرهوه. وتی: دڵنیابه (تارا) گیان ههرگیزلهبهر منداڵ تۆم نهكردۆته هاوسهری خۆم، دڵنیات دهكهمهوه مهگهرئهو رۆژهی بمرم لێت دووربكهومهوه، یاخود سزات بدهم.
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|