[behnam5555]

عهد بوق

داستان:

این مثل از جهت معانی مجازی و مفاهیم استعارهای با مثل عهد دقیانوس ترادف دارد و هرگاه بخواهند در قدمت و کهنگی و فرسودگی چیزی مبالغه کنند در لفافه ی هزل و طنز آن را به عهد بوق منتسب میکنند.

بوق آلت نای مانندی است که به قول علامه دهخدا:
« در حمام­ها و آسیاها و هنگامه­ ها نوازنده و آواز مهیب و مکروهی از آن برآید.»
نوع قدیمی بوق از شاخ بود که بر اثر مرور زمان مدارجی را طی کرد و بعد آن را از استخوان و فلز ساختند امروزه انواع و اقسام بوق شاخی و استخوانی و فلزی پیدا می­شود که سابقا از آن در موارد مختلف استفاده می­کردند و در حال حاضر نیز بخصوص در روستاها خالی از فایده و استعمال نیست.
حمامی­ ها هرچند بار ناگزیر بودند آب خزینه را خالی کنند، سپس خزینه را با وسایل موجود بشویند، سیاهی­ ها و کثافات و موهای لزج را از آن بزدایند و خزینه را با آب تمیز و پاکیزه پر کنند.
پیداست تخلیه آب و تنظیف خزینه و گرم کردن آب تازه خزینه که از راه گلخن حمام انجام می­شد مستلزم چند روز صرف وقت بود تا به صورت اولیه درآید و مورد استفاده و بهره برداری قرار گیرد. چون روز موعود فرا می­رسید و حمام مورد بحث، برای پذیرفتن مشتری آماده می­گشت، حمامی در نیمه های شب، بخصوص هنگام سحر به پشت بام حمام می­رفت و در بوق کذایی می­دمید و خفتگان را برای انجام غسل و نظافت دعوت می­کرد. امروزه که تلگراف و تلفن باسیم و بی­سیم اختراع شده است دیگر به بوق زدن در شاه راههای کشور احتیاج نیست. در جنگ­ها و محاربات کنونی هم انفجارهای وحشتناک ناشی از بمب­های خانمان برانداز اتم و ناپالم و کبالت و هیدروژن و جز این­ها دیگر مجال تامل نمی­دهد تا محتاج بوق زدن باشند.
آسیاها تبدیل به کارخانجات گندم کوبی شد. حمام ها بر اثر تصفیه و لوله کشی آب و بسته شدن خزینه­ ها همیشه و در همه حال آماده­ ی پذیرایی است. مرگ و میر را هم از طریق رادیو و آگهی در جراید اعلام می­دارند. همچنین برای جشن و عروسی به قدری وسایل عیش و طرب فراهم آمد که بوق نقشی ندارد، ولی در ازمنه و اعصار گذشته، بوق تا آن اندازه قرب و منزلت داشت که تقریبا کلیه شئون زندگی مردم را در بر می­گرفت.