06-20-2011
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی   |
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
یــــتـــــلــــه‌ري بناسه...
هیــــتـــــلــــه‌ر ي بناسه....
نیگاركێش،سه‌رباز،سیاسه‌ت مه‌دار،دیكتاتور، ڕه‌گه‌زپه‌رست وه خه‌ڵك به‌كۆمه كوژ...........
) له نه‌مسا له دایك بووه،Braunauله‌ساڵی 19-20-4-1889 له(
له ساڵی 30-4-1945 له‌ژێر حه‌رزدا له‌بن بینای په‌رله‌مان له به‌رلین خۆی كوشتووه.
له گومرگ ئیشی كردووه،Alois گه‌وره بووه باوكی Braunau له Hitler
وه ته‌مه‌نی 12 ساڵ بووه كه باوكی مردووه. هیتله‌ر له خوێندندا سه‌ر كه‌وتوو نه‌بووه له دوای‌دا ده‌ستی كردووه به‌نیگاركێشان. له ساڵی 1907 چووه بۆ ڤێننا، پایته‌ختی نه‌مسا له‌وێ ویستویه‌تی له ئه‌كادیمی نیگاڕكێشان بخوێنێ به‌ڵام دوای چه‌ند تاقیكردنه‌وه له‌گه‌ڵ هیتله‌ر بۆیان ده‌ركه‌وت كه هیتله‌ر شیاوی ئه‌وه‌نییه كه له ئه‌كادێمییه‌كه‌یان وه‌ربگیرێت. له ساڵی1913 چووه بۆ Munschen بۆ ئه‌ڵمانیا.
له ده‌ستپێكی شه‌ڕی جیهانی یه‌كه‌م له ساڵی 1914 دا بۆخۆی خۆی جانفیدا كردووه و بۆته سه‌ربازو دوو جاریش برینداربووه. هیتله‌ر ده‌ستی كردووه
له‌وێDAP به‌كاری سیاسی و بووه به ئه‌ندام له حیزبی كرێكارانی ئه‌ڵمانی..
ئه‌ركی پڕوپاگه‌نده‌ی پێ سپێردراوه. له ساڵی 1920 كاری سه‌ربازی جێهێشتووه و ته‌نیا خه‌ریكی كاری سیاسی بووه. له‌هه‌مان ساڵدا ناوی حزبه‌كه‌یان گۆڕی و
NSDAP كردیان به حزبی سۆشیالیزم ناشیونالیزمی كرێكارانی ئه‌ڵمانی
ناسراو به حزبی نازی. ئه‌م حزبه هیتله‌ر پڕۆگرامێكی بۆ دانابوو كه له 25 خاڵ پێك هاتبوو. له ساڵی 1921 هیتله‌ریان دانا به سه‌رۆكی حزبه‌كه تاوایلێهات له كۆتاییه‌كانی 1921 به سه‌ركرده ناویان ده‌برد. هیتله‌ر كوده‌تای له دژی
ده‌ست پێكرد. Munschen له ساڵی 1923 له شاری Anton Drexler
نازییه‌كان به سه‌رۆكاییه‌تی هیتله‌ره‌وه رێپێوانێكی گه‌وره‌یان سازدا به ناو شاردا بۆ ئه‌وه‌ی بێنه سه‌ر حوكم به‌ڵام پۆلیس ڕێگای لێگرتن و سه‌ر نه‌كه‌وتن و 16 Landsberg نازیان كوشتن وهیتله‌ریشیان گرت و هاویشتیانه ناو سجنی
پێنج ساڵ حوكمی بۆ ده‌رچوو به‌ڵام دوای ساڵێك له سجن ده‌رچوو.
به‌ناوی Rudolf Hess له ناو سجن‌دا كتابێكی داناوه به‌هاریكاری
.Mein Kampt
ئه‌م كتێبه ناوه‌ڕۆكه‌که‌ی له‌ژیانی خۆی و بیرو بۆچونی سیاسی حزبه‌كه‌ی خۆی پێكهات بوو. هیتله‌ر حزبه‌كه‌ی داناوه به‌ڵام سیاسه‌ته‌كه‌ی ده‌بێ به‌شێوه‌یه‌كی ده‌ستوری بێت. به‌ڵام زۆری پێ نه‌چوو پرو پاگه‌نده‌ی نازیستییه‌كانی له هه‌موو ئه‌ڵمانیا قه‌ده‌غه كرا وه‌مافی هاووڵاتی نه‌مساییان لێ سه‌نده‌وه، كه‌سێك مابێ ووڵات. هیتله‌ر كۆڵی نه‌داو ده‌ستی كرد به كۆكردنه‌وه‌ی حزبه په‌رتوبڵاوه‌كه‌ی تاك و واگه‌وره بوو هه‌موو ئه‌ڵمانیای گرته‌وه. له ساڵی 1930دووه‌مین حزب بووه له ئه‌ڵمانیا. له ساڵی 1932 بوو به‌گه‌وره‌ترین حزب، هه‌رهه‌مان ساڵیش بوو به‌هاووڵاتی ئه‌ڵمانیا. هیتله‌ر، له هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی له ساڵی 1933 خوی هه‌ڵبژارد بۆ سه‌رۆكی گشتی ئه‌ڵمانیا به‌ڵام دۆڕا كه‌سه‌رۆكی ئه‌وكاته‌ی ئه‌ڵمانیا بوو.Hindenburg به‌رامبه‌ر به
هیتله‌ر هاته ناو حوكومه‌ته‌وه و پۆستی قونسوڵیاتی گشتی ناوخۆی وه‌رگرت. هه‌ر كه‌هاته ناو حوكومه‌ته‌وه، حزبه‌كانی تری به خێرایی قه‌ده‌غه كردن،
ئه‌وانه‌ی كه به‌ر به‌ره‌كانی هیتله‌ریان ده‌كرد غه‌دریان لێ ده‌كراو له‌ناوی ده‌بران. هیتله‌ر ده‌یویست ووڵاتێكی گه‌وره‌ی ئه‌ڵمانی دروست بكات كه ته‌نها بۆ نه‌ژادی ئه‌ڵمانییه‌كان بێت باقی نه‌ژاده‌كانی تر له‌ناو ببات. ئه‌وه بوو له مانگی 6-1934 كه هێزی سه‌ربازی تایبه‌تی حزبه‌كه‌یان بوو كه قڕانSAهیتله‌ر ڕێك كه‌وت‌له‌گه‌ڵ به‌جوله‌كه‌كان بهێنن
. ئۆردوگای زۆره‌ملێی دروست كرد و خه‌ڵكی جوله‌كه‌كانی به كۆمه‌ڵ ده‌كوشت و ده‌سوتاند. هه‌روه‌ها كه‌وته ڕاو نان و كوشتن و بڕینیی مرد،Hindenburg چه‌ند نه‌ژادو گروپی تر. له مانگی 8 - 1934 سه‌رۆكی ووڵات
ئه‌وجاره ده‌سه‌ڵاتی سه‌رۆكاییه‌تی كه‌وته ده‌ستی خۆی. هیتله‌ر هه‌رچی گوتبای ئه‌و یاسا بوو. كه‌س نه‌ی ده‌توانی له‌فه‌رمانی ئه‌و لادا. چه‌ند كه‌سێكی دانابوو ته‌نها بۆ به‌سه‌ر ڕاگه‌یشتن و جێ‌به‌جێ كردنی ئاره‌زوو یاساكانی كه‌خۆی دایده‌نا، جگه له‌وه‌ش كارو باری ده‌ره‌وه‌ی به ته‌واوی له‌ده‌ست خۆی دابوو. له ساڵی 1943 زۆری پێ نه‌چوو ده‌ستی به‌شه‌ر كرد له‌گه‌ڵ پۆڵێن و شه‌ری جه‌نگی جیهانی دووه‌می هه‌ڵگیرساند كه‌بۆ مایه‌ی كوژرانی نزیكه‌ی50 - 60 میلۆن كه‌س و كاولكاری چه‌نده‌ها ووڵات.
له ڕێكه‌وتی 30-4-1945 پاش دۆڕاندنی له‌شه‌ڕی جیهانی دووه‌م له به‌رلین له ژێر بینای حكومه‌ت‌دا خۆی و هاوسه‌ره‌كه‌ی خۆیان كوشت.
ڕه‌وشتی هیتله‌ر
ته‌ماعی له كچی خوشكی خۆی كردووه كه ناوی Geli Raubal
بووه له ساڵی 19-9-1931 به‌ده‌ماچه‌ی هیتله‌ر دوای به‌دمه‌قاڵی له‌گه‌ڵ هیتله‌ر خۆی كوشتووه،
به‌م كاره هیتله‌ر زۆر ژیانی لێ تێك چووه هه‌تاوای لێ هاتووه سیاسه‌ت به جێ‌بێڵێ، به‌ڵام له‌هه‌مان كاتیشدا باری سیاسی به‌رز بوو و به‌ره‌و به‌رزتر ده‌چوو،بۆیه نه‌یویست واز له‌سیاسه‌ت بێنێ. له ساڵه‌كانی كۆتای EvaBraun ژیانی‌دا به‌دزییه‌وه ئافره‌تێكی خۆش‌ویستووه به‌ناوی
وه به‌چه‌ند سه‌عات پێش خۆكوژییه‌كه‌یان گواستویه‌ته‌وه (ماره‌ی كردووه).
سه‌رچاوه..انترنێت
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|