اگر جزو آن دسته از آدم‌هایی هستید که گوشی موبایل خود را «سایلنت» می‌گذارند و بیشتر با لرزش آن متوجه یک تماس یا پیامک می‌شوند، شاید به کرات برایتان پیش آمده باشد که احساس لرزش گوشی کنید ولی وقتی گوشی را از جیبتان برمی‌دارید، می‌بینید که هیچ خبری نبوده، نه تماسی در کار بوده و نه ایمیل یا پیامک جدیدی برایتان آمده است.
این موضوع به صورت گاهگاهی یا مکرر ممکن است برای همه ما پیش آمده باشد ولی از کنار آن گذشته باشیم، اما مطابق یک تحقیق این پدیده که به آن ارتعاشات خیالی می‌گویند، در ۷۸ درصد آدم‌های مورد تحقیق تجربه شده است، ۸۷ درصد آدم‌هایی که این حس را داشته‌اند، پدیده را به صورت هفتگی تجربه کرده‌اند و ۱۳ درصد هم به صورت روزانه.
جریان چیست؟ آیا این مسئله، اصلا چیز قابل اعتنایی است؟
به تازگی این پدیده مورد توجه قرار گرفته است و در جریان تحقیقاتی، نظریاتی برای توجیه آن ارائه شده است. الکس بلازینسکی، رئیس دانشکده روانشناسی دانشگاه سیدنی، تصور می‌کند که این حس از فعالیت‌های الکتریکی ناشی می‌شود، به عقیده او این حس، خیالی نیست و وقتی جریان‌های الکتریکی بین بدن و گوشی انتقال می‌یابند، ما حس ارتعاش می‌کنیم. تصور کنید که گوشی شما در حال برقراری ارتباط با یک آنتن برج مخابراتی است و نزدیک یک اسپیکر باشد، در این حالت صدایی از اسپیکر شنیده می‌شود، مشابه چنین چیزی ممکن است در جیب ما رخ دهد.
اما یک استاد روانشناسی دانشگاه کالیفرنیا به نام «لری روزن» در کتابش به نام iDisorder عقیده متفاوتی ابراز کرده است. او عقیده دارد که از آنجا ما همیشه انتظار تماس‌هایی را می‌کشیم و همیشه می‌خواهیم تعاملات تکنولوژیکی را انجام بدهیم، ناخودآگاه حرکت لباس روی بدنمان یا مثلا ارتعاش ناشی از کشیده شدن صندلی روی کف زمین را با ارتعاش گوشی اشتباه می‌گیریم.
مایکل راسبرگ، پژوهشگری در مرکز پزشکی Baystate در اسپرینگفلد، محققی است که تحقیقی روی شیوع این پدیده انجام داده است، او عقیده دارد که مغز ما فیل- ترها یا طرح‌هایی بر اساس انتظاراتی که داریم، ساخته و بر این اساس وقتی گوشی را سایلنت در جیبمان می‌گذاریم، گاه و بیگاه ارتعاشات کاذبی را حس می‌کنیم.
ارتعاشات خیالی گوشی‌های موبایل در بیشتر اوقات آنقدر مزاحم نیستند که در پی چاره‌جویی برآییم، اما اگر چزو کسانی هستید که میانه‌ای با این پدیده ندارید، چه می‌توانید بکنید؟
در جریان تحقیق راسبرگ مشخص شد که ۳۹ درد افراد، شامل همه پرسنل پزشکی که گوشی یا پیجر را برای همه روز با خود داشتند، توانسته بودند با استفاده از صدای آلارم به جای ارتعاش یا عوض کردن جایی که گوشی را می‌گذاشتند یا با عوض کردن وسیله مورد استفاده، این مشکل را تا حد زیادی برطرف کنند. درصد موفقیت به ترتیب ۷۵ و ۶۳ و ۵۰ درصد بود.
اما مشابه با ارتعاشات خیالی، پدیده دیگر به نام تماس خیالی Ringxiety یا Phantom Calling هم وجود دارد، این بار وقتی کسی در یک محیط شلوغ باشد، ممکن است به اشتباه حس کند که صدای زنگ گوشی را نشیده است، بعضی روزها این پدیده شدیدتر می‌شود و ما ممکن است چند بار حس به اشتباه گوشی را در دستمان بگیریم و ببینیم تماسی در کار نبوده است.
Nomophobia، هراسی است که دسته قابل توجهی از کاربران موبایل دارند، آنها همیشه واهمه دارند که اعتبار گوشی‌شان در حال اتمام باشد یا گوشی‌شان خط ندهد. اگر حزو این دسته از آدم‌ها هستید، سعی کنید تا برای غلبه بر این نگرانی، همیشه به اندازه کافی گوشی را شارژ کنید یا از سیم‌کارت‌های دائومی استفاده کنید.
Textiety، اصلاحی است که بر وزن واژه anxiety با استفاده از کلمه text ساخته شده است و به نگرانی اشاره می‌کند که بعضی از آدم‌ها بعد از دوره طولانی نگرفتن پیامک، دچارش می‌شوند.
اما دسته‌ای از مردم هم اصولا هراس از تلفن یا Telephonophobia دارند، آنها از جواب دادن به تماس‌ها و پیامک‌ها، هراس دارند. شاید در دسته‌ای از مردم که بیشتر تماس‌های کاری خسته‌کننده دریافت می‌کنند، این مورد بیشتر دیده شود.