موضوع: کورته چیروک
نمایش پست تنها
  #92  
قدیمی 07-03-2013
behnam5555 آواتار ها
behnam5555 behnam5555 آنلاین نیست.
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی

 
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172

3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
behnam5555 به Yahoo ارسال پیام
پیش فرض كۆیلە


كۆیلە


«ئەوە منداڵە بەخێوت كردووە؟ تازە تا دەمرێ دەبێ هەر ئاوا فەلەج بێ. ئەوەش وەڵامی ئازمایشەكانی: ئەو منداڵە كاتی لەدایك بوون عەیبی نەبووە. ئەگەر نازانی منداڵێك بەخێو كەی بۆ شووت دەكرد؟ چۆن منداڵی سێ ساڵان ئاوایە؟ دەڵێی نەمەییوە. چیت داوەتێ؟ شیری خۆت یان شیری وشك؟»
چاوێكت لە مێردەكەت كرد. ڕووبەڕووی تۆ لەسەر كورسیلەیەك دانیشتووە. چاوت لە چاوی بڕی. چاوت چاوی بەزاند. سەری داخست.
***

تازە چلەی كوڕەكەت چووبوو. بە دەنگی گریانی ڕاچڵەكیی. تەزوویەك لە تەپڵی سەرتەوە مێروولەی كرد و لەبەری پێتەوە دەرچوو. ویستت هەستی. تەكانێكت لە خۆت دا. دەتكوت بە تەختەی فەڕشەكەوە دووراوی. ئاوڕێكت دایەوە. خەسووت لە هاڵەكە نەبوو. هێواش هاتییە خوارێ. بەرەو گریانی كوڕەكەت ڕۆیشتی. گریانەكەی ئاسایی نەبوو. پاڕانەوە، برسییەتی. گریانی منداڵێكی برسی. لە درگای دیوی خەوەكەتان نزیك بوویەوە. خەسووت لە درگای چێشتخانەكە هاتە دەرێ. لەبەر دەركی دیوەكەدا لووتتان بە لووتی یەكدا تەقی. مەمكە شووشەیەكی پڕ لە قەنداوی بەدەستەوە بوو. دەتكوت پشكۆی ئاورە بە دەستییەوە و دەیهەوێ بینێ بە دڵتەوە! مۆڕەیەكی لێ‌كردی و لچی هەڵقورتاند. زمانێكی بەملاولای دەمیدا هێنا و گوڕاندی:
ـ ژنەتیوە ساویلكەیە! تۆ بنیادەم نەبووی. بە قوربانی خودا بم. تۆ کوا خواردنی كوڕەكەی من بووی؟ دڵم خۆشە ژنم بۆ كوڕم هێناوە، دەك تووی ژن ببڕێ. چەن جارم پێ‌گوتووی، بۆ هەوەڵ و ئاخر جوان لە گوێی گرە. جارێكی دیكە گوێت لە گریانی ئەو كوڕە بێ و لەسەر تەونەكە هەستی و بێی بە لایدا خۆم دەزانم...
لە سووچێكی درگاكەوە چاوێكت لە كوڕەكەت كرد. دەگریا. سەری بە لای بێشكەكەدا شۆڕ بووبۆوە. بوغزێكی تاڵ گەرووتی ڕێك‌گوشی. تف لە زارتدا وشك بوو. جەستەت قورس بوو. نا، سووك بوو. خۆشت نەتزانی چیت لێهاتووە. دڵت توند ببوو. ڕاوەستابوو. نا، بە پڕتاو لێی دەدا. ئەوە بۆ وات لێهاتووە؟ ئەژنۆت دەلەرزی. بە هەنگاوی شل و دڵەكوتەوە گەڕایەوە. بە دوو سێ تەكان توانیت بچییەوە سەر تەختەی تەونەكە. دەستت دا قولاپەكە. پەنجەكانت دەلەرزین. هێزیان تێدا نەبوو. بەری دەستت مێروولەی دەكرد. چاوت لە ڕەشەوە دەهات. كوڕەكەت بە دەنگی كپ و دەمی مەمكەمژە تێ‌ئاخنراوەوە هەنیسكی دەدا. گەرمایەكی تێكەڵ بە مۆچڕك لە دڵتەوە داگەڕا و لە هەناوتدا پێچێكی خوارد و بە هەر دوو لاقدا داگەڕا و بن چۆكت گەرم داهات و هەر دوو بەری پێت سڕ بوون. سەرت لە گێژەوە دەهات. تاڵەكانت نەدەدی. كزە لە قامكت هەستا. قولاپەكەت لە دەست كەوتە خوارێ. دەستە بێ‌هێزەكەی دیكەت بێ‌ئیختیار لەسەر برینەكەت گیرسایەوە. دوو سێ دڵۆپ خوێن ڕژا سەر كۆشت. لەسەر گۆناتەوە دوو ڕیز فرمێسك قەتارەیان بەست و لە چەناگەت داوەرین و لەگەڵ خوێنەكە تێكەڵ بوون. خۆشت نەتدەزانی بۆ ئەسرین لە چاوت دەڕژێ. لە تاوی كوڕەكەتە؟ لە بەر ژانی زامەكەی قامكتە؟ یان بۆ بەخت و نێوچاوانەكەتە؟
لەبەر خۆتەوە دەگریای. نا، ورتەت دەهات:
«خۆ من زۆر لە مێژە فرمێسكم پێ نەماوە. كانیلەی چاوم وشكی كردووە. ئەو دڵۆپە ڕووناكانە چین لە چاوم هەڵدەوەرێن؟! دڵم لەمێژە ژاكاوە، گریانم لەبیر چۆتەوە. گریانم پێ نەماوە. ڕەنگە سۆمای چاوم بن هەڵدەوەرێن. چش. چاوم بۆ چییە؟ ژیانم بۆ چییە؟»
دوكتۆر دیسان گوڕاندی:
«لەگەڵ تۆم نییە؟! بۆ ویشك بووی. دەڵێم چی دەدەی بەو منداڵەکەت؟ شیری خۆت یان...»
چاوت دیسادن لەسەر چاوی مێردەكەت گیرسایەوە.
شەو بوو. دەستت خستبووە سەر شانی مێردەكەت و پێت كوتبوو:
«پیاوەكە منت خۆش دەوێ؟»
قاقای توندی مێردەكەت زرینگەی لە گوێت هەستاندبوو. بە بزەیەكی شیرینەوە پێت كوتبوو:
ـ سووك پێبكەنە كوڕەكە خەوتووە، دادەچڵەكێ.
پێشت خۆش بوو لە خەو هەستێ. هەتا مەلابانگدان دەمی بە مەمكتەوە بێ و چەك و چڕیان دا. تێرتێر چاو لە چاوی بڕی و بیگوشی بە سینگتەوە. بە قامكە ڕەقەڵەكانت بەرمل و چەناگەی ختیلكە دەی و بە پشت پشت وەپێكەنینی بخەی. با ئەو لەباتی تۆش پێبكەنێ. بەڵام تەنیا نیو سەعات لەسەر كۆشت بەخەبەر دەبوو و مەمكتی دەمژی. لەپڕ دەمی شل دەبوو و خەوی لێدەكەوت. بە ڕۆژدا هێندە دەگریا و برسییەتی پێچی بە زگیدا دێنا، خەو نەدەچووە چاوی. بۆیە شەوێ خێرا خەوی لێدەكەوت. كەم وا بوو هەر دوو مەمكەكەت بمژێ. مەمكێكیانی بە تەواوی نەدەمژی. تێری دەخوارد و خەو شلی دەكرد.
«پیاوەكە! گوێم بۆ ڕادەگری؟ دوو سێ كەلیمە قسەم لە دڵـ...»
دیسان قاقای كێشابوو. ئەمجارەیان بە تووڕەیی كوتبووی:
«ـ قسە! قسەی چی؟ تۆ قسە چووزانی؟ دایكم چاكت دەناسێ. تۆ قسە چووزانی؟ دەزانم دەتەوێ بڵێی چی. هەر درۆ و دەلەسەكەی شەوانی دیكەیە. دەڵێی دایكم...»
« ـ نا، ئەو كوڕ...»
«دەمت لێك نێ. تۆ و زمان درێژییان نەگوتووە.»
زللەیەكی خێواندبووە لا ڕوومەتت.
تەڕییەكی گەرمت لەسەر ناوكت هەست پێكرد. مەلی بیرت بە باڵ لێدانێك گەڕایەوە. مەمكت بزووتووە. تك‌تك شیری لێ‌دەچۆڕێ. لە مێژە لەگەڵی ئاشنای. هەموو ڕۆژێ دیوتە. هەموو ڕۆژێ لەسەر تەونەكە مەمكت دەبزووت و بەر زگ و ناوكتی دەخووساند. ئەو كاتانەی بە دەم هیلمە تێوەدانەوە، بە خەیاڵ كوڕەكەت لە باوەش دەگرت و دەتگوشی بە سینگتەوە. لەپڕیش بە تەڕایی مەمكت یان بە گریانی كوڕەكەت ڕادەچڵەكای. ئێستاش خەیاڵ لە خۆیەوە پێچابووی. وەك خەڕەك مێشكی هەڵدەسووڕاندی و بەنی هەموو ژانەكانتی لەسەر ڕۆحت هەڵدەكردەوە. بزووتنی مەمكت وەخۆی هێنایەوە. تەنیا شەواوشەو كاتی خەوتن دەتتوانی مەمك بدەی بە كوڕەكەت. ئەویش هەموو شەوێك نا. زۆربەی شەوان خەسووت لانكەكەی هەڵدەگرت، لەگەڵ مەمكەشووشەی پڕ لە قەنداغ دەیبردە دیوەكەی خۆی. لەگەڵ ئەوەی بە شەقوكوت بێشكەكەی دەبرد و پێچكە و كەمەی لە چوارچێوەی درگاكە دەكوتا، بۆڵەی دەهات:
«ـ چۆن دێڵم دێڵە ساویلكەی وا كوڕم بۆ بەخێو كا. چۆن...»
ئیتر شەو و دڵ گوشران. شەو و ژان. شەو و دابڕان. خوێ لە چاوت دەكرا. ئەگەرچی بەیانی شەو و ڕۆژی تەقە لە درگا هەڵدەستا و دەبوو بە دەم باوێشك و وەنەوزەوە بچییەوە سەر تەونەكە. بەڵام ئەو شەوانەی ڕۆڵەت لەبەر هەڵدەگیرا، ژان ڕەپێچەكی دەدای. پرخەی مێردەكەشت دەبووە مشار و كاسە سەرتی دەبڕییەوە. دەبووە مار و بە هووشەهووش لە ملت دەهاڵا. دەمی ژەهراوی دەنا دەمتەوە و بە گەرووتا دەچووە خوارێ و بە پەڕەی دڵتیەوە دەدا. ژاراوی تێكەڵ خوێن و ڕۆح و هەستت دەكرد.
دوكتۆر دیسان وەدەنگ هات:
ـ لەگەڵ تۆمە! نەخۆشی دیكەمان هەیە. دەڵێم...
چاوێكت لە مێردەكەت كرد. سەری داخستووە. سوور هەڵگەڕاوە. سەری هەڵێنا. لەبەر تەوژمی نیگاتا خۆی نەگرت. سەری داخستەوە. ڕەنگە قسەكانت لە گوێیدا بزرینگێتەوە:
«گوێم بۆ ڕادەگری دوو سێ كەلیمە قسە بكەین؟»
هەستا پێ، ئیتر دەموچاوە سوور هەڵگەڕاوەكەی نەمابوو. زەرد. یان سپی و زەرد. زەرد هەڵگەڕابوو. چاوی فرمێسك تێزاوی لە دوكتۆر بڕی و كوتی:
ـ ئەو، هیچ تاوانێكی ... نییە... مـ ... مـ.... من....
لە پڕمەی گریانی دا و بە پڕتاو بەرەو درگاكە ڕۆیی. تۆش چاوێكت لە دوكتۆر كرد. هەنیشكی لەسەر كورسییەكەیە و بە قەڵەمەكەی ورد ورد لە ناوچاوانی خۆی دەدا. كوڕەكەت وەك مەلۆتكە بە باوەشەوە گرت و هەستایە سەر پێ. لە پشت فرمێسكی چاوتەوە دوكتۆرت دی خەریكی نووسینی نوسخەیە. بە ئەسپایی لە درگاكە چوویە دەرێ و وەدوای مێردەكەت كەوتی.

ئەمین گەردیگلانی


پایزی 1375

__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن

دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی

خالید حسامی( هیدی )
پاسخ با نقل قول
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید