
03-08-2015
|
 |
مدیر تاریخ و بخش فرهنگ و ادب کردی 
|
|
تاریخ عضویت: Aug 2009
محل سکونت: مهاباد
نوشته ها: 19,499
سپاسها: : 3,172
3,713 سپاس در 2,008 نوشته ایشان در یکماه اخیر
|
|
چهپكێک شێعری چاوه
فاتیح شێخولئیسلامی
غهریبی
له دڵمانا غهریبی ئهی شهوی نهورۆز
له دڵمانا غهریبی ئهی شنهی گهرمی بههاراوی
له دڵمانا غهریبی ئهی كچی لادێ؛
گوڵاڵهی سهوزهڵانی
به چاوی گهش،
گهزیزهی بهربهڕۆژانی،
تریفهی بهفری بهرتاوی،
زرێباری بهیانی تاو و ساوی.
كولهنجهی خامهكت بهلگی وهنهوشه،
كراسی كڕنهكت لیلووپهڕی ئاوی.
كه ههڵئهبڕێ كوڵی گهرمی گهرووی ناسک
خورۆشی خاڵه ڕێبوار،
له شهقبوونی شهوا قاوی دلێری خاسهكهو،
قاوی كهوی ههرده، كهوی كۆسار،
كهچی هێشتا
له دڵمانا غهریبی ئهی كهو ئهی كهویار.
«» «» «» «»
گوڵاڵهی سهوزهڵانی!
غهریبی لێ ئهبارێ ئهم بههاره
غهریبی لێ ئهبارێ شینی گهرمی وردهبارانی
گهزیزهی بهربهڕۆژان!
به بهژنی ئاڵوواڵا جوان و شیرینی،
له بهر چاوم كهچی، ههی قوڕ به چاوم، بووكه دارینی.
له بهر چاوم تهجهللیی ئینتیزاری
كه چاوهڕوانی بارانی بههاری
«» «» «» «»
بهڵام تۆ خهم مهخۆ
مهچۆ فهقیانهكهت مهدڕه
له داری كۆنه شهخسێک مهیكه ئاڵایی
برای پینه و پهڕۆ بارت
برای بن كۆڵه دارت
داری شهخسه
مهترسه
نیازی لێ بخوازه دهس ده پشتێنی
بڵێ تا چهنده ههڵكێشین له سایهی داری بی ئاخی غهریبی
نیازی لێ بخوازه بهشكوو هیممهت كا
بههار بێنێ و نیاز بێنێ و
"داری ساز و ڕاز"* بێنێ
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
نهورۆزی 1345 (1966)
------------------------------------------------------------------------------------------------------
*: "داری ساز و ڕاز" له داستانی كۆنی کوردیدا وێڕای "بولبولی خۆش ئاواز" ئاواتی کچێکی جهوانه كه له دهزگيرانهكهی داوای كردووه.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
فهرشی ماڵهكهم
فهرشی ماڵهكهم
ڕهنگی كاڵه
بهختی تاڵه
غهرقی تۆز و خهوش و خاڵه
مامه عهنكهبووت
قوژبنێ نهماوه نهیتهنێ
جێ نهماوه ههڵنهخا پهتی
سیحری فووی دهمی كهمهنده مێش ئهخاته بهند
مێشی گهوره خۆی و غیرهتی
پهت پساندنێكی لازمه
«» «» «» «»
فهرشی ماڵهكهم
ههرچی نهخشی تهخت و مینبهر و مناریه
سیسرک ڕمێكی لێ چهقاندووه
قیژهقیژ و گارهگاریه
"سیسیرو"ی بهزاندووه
«» «» «» «»
فهرشی ماڵهكهم به داوی جاڵجهڵووكه
نهخشهكانی بوونه چنجڕووكی پهسپهسۆكه
بوونه ههیكهلی جنۆكه
فهرشی ماڵهكهم
تهكاندنێكی لازمه
«» «» «» «»
كێهه سووچی دهس دهمێ؟
كێیه دێته یارمهتی؟
خۆ ههواڵهكهم وهنهوزی خسته خۆ،
ههواڵهكهم ههواڵهكهم،
- قوڕ به ماڵهكهم -
نهخشی خهوش و خاڵه ڕوومهتی،
پرخه پرخی خهویهتی؛
ڕاشهكاندنێكی لازمه
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
تاران - بههاری 1345 (1966)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
بهرخهمامز
ئهی فریشته جوانهكهم!
ئهی پهپووله ناسكهڵانهكهم!
بهرخهمامزی ههواری كوردسانهكهم!
هاتمه ههوارهكهت
ڕێم گهیشته بهر دهوارهكهت
بواری لێ تهنیم به جارێ بهژن و بارهكهت
تاوی لێ چنیم سهرنجه جار به جارهكهت
ئهی كهنیشكه كاڵهكه!
كۆتری تهقڵهبازه چاوی تۆ
زۆر كهڕهت به توند و تۆڵی هاتمه ڕاوی تۆ
ههڵنهكهوت كه بتگرم به چاو
ههڵنهكهوت كه بتگرم به چاو بهڵام
دهودهوهی نیگا دلێرهكهت
لێوه به بزه فێرهكهت
زولفه قهیچی پاچهكهت
كوڵمه سووره جێگه ماچهكهت
وهزنی ههڵپهڕینهكهت
قافیهی ڕهوانی شێعری پێكهنینهكهت
گشتی نهخشی گیانمن
تهمڕهوێنی ئاسمانمن
ههر له گوێمه زهنگی دهنگه نهرمهكهت
ههر به تینه ئارهزووی سهرنجه گهرمهكهت
گا به لار و لهنجه دێی
ڕادهژێنی لانكی دڵ
گا ئهدهیته لانی سركهمامزی
ئهمگریته بهر سهرنج و سڵ
نایهڵی بنووم به تاو و تێی ئهوینهوه
ههر تلاوتلم ئهدهی به دهردی خهو ڕهوینهوه
شهو به سهر ئهچێت و من
پایهنازی تۆی ئهكهم حهریری مانگهشهو
پڕ به ئاسمان ههسێره دێنمه حاجهتت
تا به جێ نههێڵی ئاسمانی گیانهكهم
ئهی ههسێره جوانهكهم!
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
هاوینی 1345 (1966)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
دل شكسته من
این شعر ترجمه شعری است از گوران ("سكاڵا": له سهمای بهرزی ئاسمانی حوسنا تاقه ستاره ...) كه پاییز 1345 در مجله "خوشه" به سردبیری احمد شاملو چاپ شد.
در آسمان بلند جلال و زیبائی
ستارهای بودی پر شكوه و رویائی
نگاه من ز تماشای جلوهات برگشت
در اولین برخورد
نمیرسید سرانگشت بخت كوته برد
به گرد دامن تو
ز راهبرد خیالم بسی فراتر بود
امید دیدن تو
ولی دریغ! گمان بردی از غرور من است
حریصتر شدی و دامگستری كردی
به جادوی حركات و تبسم و پیغام
فسونگری كردی
دلم - پرنده خونگرم نوجوانی - را
فریفت وسوسه عشق و در پیت بشتافت
ولی چه سود؟ نیافت
نه جلوه تو نه آن عشق آسمانی را
كنون فغان بر من
در انتظار نشسته به راه وعده واهی
دو چشم خسته من
پرندهای است اسیر فضای نامتناهی
دڵ شكسته من
فاتح شیخالاسلامی(چاوه)
تهران - تابستان 1345 (1966)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
شێعرهكهی گۆران:
سكاڵا ...
له سهمای بهرزی ناوبانگی حوسنا
تاقه ستاره،
نهبووی له وزهی دهستكورتیی منا
ئاشكرا و دیاره!
ههر لهبهر ئهوه ڕووم لێ وهرگێڕای
یهكهم تهسادوف
دلهی حهسساس نا، بهردم پێشان دای
بهڵام تهئهسسوف:
وات زانی كه من موستهغنی و غهڕڕام
حهریصتر بووی لێم
تێههڵچووی: به دهم، ئیشارهت، پهیغام
پهیمانت دا پێم! ...
ههیهات! مهلی دڵ، خوێنگهرمی شهباب
تهفرهی ئاسان بوو،
كهوته شوێن قسهت، فڕی به شیتاب،
وێڵی ئاسمان بوو ...
كهچی نهیشتهێشت بێ، له سهر سینهت
بنیشێتهوه؛
لاتبرد له ڕێگای: ههوای مهحهببهت
دوورت خستهوه! ...
«» «» «» «»
مهلی ناو فهزای ناموتهناهیم!
دڵی لاوم ڕۆ!
مانووی ئینتیزار ڕێی وهعدهی واهیم:
نووری چاوم ڕۆ! ...
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
ئاسمان دوور و زهوی سهخت
له ڕواڵهتێكی خهشیما نهزیرهی چ نابینێ
له عهسرێكا
كه دێوی زاڵی عیلمی بهشهر مێشی مانگ ئهقاپێنێ
له ڕواڵهتێكی خهشیما نهزیرهی چ نابینێ
له كاتێكا
ههر دوو دهسی ههتاكوو ئهنیشكی له قوڕ ناوه
نهک بۆ كار
نهک بۆ قوڕ شێلان
بهڵكوو به ڕهمزی
تهمێ و پهشیمانی
پهشیمانی
لهوان مهجالان
وا بهرد و ئاسنی شێلا و
خهنجهری خوڵقاند
بۆ دهستی ئهو كهسانه
كه دهستی پێ ئهنێنه سهر سینه
لهوان مهجالان
وا عهرزی ههڵدڕی
به چنگهڕنێ
تا مشكی ههماری ماڵی ئاغا
به خهلهی سوور
گورپن بێ و خرپن بێ
مناڵهكانی ئهویش ببنه بووكه دارینه
له ڕواڵهتێكی خهشیما نهزیرهی چ نابینێ
له كاتێكا
خهنجهر و دهسهكهوشهی نهماوه*
بۆ دهستی بهر پشتێن
له ڕواڵهتێكی خهشیما نهزیرهی چ نابینێ
له كاتێكا
هاتۆته گوێسهبان
سهر گوێسهبانی ماڵی ڕووخاوی
هاوار ئهكا:
گهلی برادهرینه!
زهوی سهخته ئاسمان دووره
گهلی برادهرینه!
زهوی سهخته ئاسمان دووره.
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
پاییزی 1344 (1965)
------------------------------------------------------------------------
*: "خلع ید" له جووتیارانی ههژار له اصلاحات ارضی دا.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
نانی شوانی
(حهوتهوانان)
"ههموو كهسێک نانی خۆش ئهوێ، بهڵام كهس وهک شوان به سینگییهوه نانێت" - وتهیهكی ناو خهڵک -
بهڵێ! وای ئهتۆ،
وهک زرێباری بن خێوهتی مانگهشهو
به مهندی شكۆدار و گهوره و گرانی
بهڵام پێكهنه! پێكهنه!
تۆ پهریزادی گوڵ خهندهرانی
زوڵاڵه شهتاوهی گهشی زایهڵهی پێكهنینت
وهكوو لهم زرێباره پۆلی پهری ههڵفڕیبێ
بلاوێنه سروهی لهتیفی ههناسهت
چما ڕۆحی سووكی بههارت مژیبێ
«» «» «» «»
له پاش چهنده مهندی، وتاری ڕهوانت
چ مایهی دڵئاوایییه!
چهنده شیرینه شێوهی دوانت!
ئهڵێی شیر و شهكراو ئهنۆشیت و دهرگا له باخی بهههشتێ ئهكهیتۆ
جریوهی گهشت ویتهویتی كهوی شۆخ و شهنگه،
له كهیفی بههاری بلووغا
تهوژمی شهپۆلی ژیانه ئههاژێته گیانم
«» «» «» «»
تهواری بهسامی كهژی كوردهواری!
به جوانی دلێر و به نازی كهنیشكانه تێر و تهیاری
دهسا بهشقی خوا بهس كه تاوێ
به كهولهنجه شێت و چهواشهم مهكه
دهمێ لێم گهڕێ!
سهرنجم دهمێكه زوڵاڵیی نهماوی چهپهڵگهی ههراسانكهری گهورهشاره
بهڵا با له چاوهی گهش و ڕوونی دوو چاوی شینت،
كه ههروهک زرێباری بهر تاو و ساوی بهیانه،
مهلهی دهم
بهڵا با حهریری سپی دهستهكانت
وهكوو نانی شوانی،
كه دهسكهوتی ئێوارهكانه له پاش ڕهنجی ڕۆژانی شوانی،
بگووشم به سینگا
بهڵا با له گیانی جهخارئاژنم بێته دهستی مهسیحا
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
مهریوان - بهفرانباری 1346 (1967)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
ئهم شێعرهم بۆ شههین وتووه، له یهكهمین ڕۆژهكانی گهرابهستنی خۆشهویستیمانا.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
بۆ مههاباد
< ناتهواو >
لای گهلاوێژه چلهی هاوینه
ڕۆژه وهک ڕوومهتی یار پڕ تینه
كهلكهلهی گهشت و گهڕم کهوتهوه سهر
بهم گڕ و کڵپه سهرم نایه سهفهر
بۆ مههابادی ههژار و هێمن
تاسه پڕ گيان و دڵی به سوێمن
.......................
تاقهداری كزی پیری عهوداڵ
دیمهنی "هێمن"ی هێنامه خهیاڵ
وهكوو ئهو تاک و تهریک لهم لێژا
غهیری سوێراوی گڕاو نهیچێژا
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
1345 (1966)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------
پێم ناڵێی چی دڵی گرتی؟
دڵم نایه لۆمهت بكهم
ههرچی ئهكهم
دڵم نایه.
ئهو پهنجهی ناته سهر پیلكه و
ئهو ههوایهت پێ بێدهنگ كرد
خورپهی دڵی پڕ خۆشهویستیت پێ وهستاند
ههر ئهو پهنجه بوو سهدان جار
پیلكهی ڕقی بێبهشانی
بهرانبهر به ستهمكار و چهوسێنهران
توند گووشیبوو
سهدان ئاگری بهردابوو
له ئوردووی سهرمایه و ستهم
ئهو پهنجه بوو كه سهدان جار قهڵهمی توند توند گوشیبوو
خیتوولكهی بیر و باوهڕی له سهر كاغهز خستبووه ڕێ
چۆن لۆمهی كهم؟ چۆنی نهكهم؟
«» «» «» «»
پاش چهندین ساڵ
كه هیچكهس دڵی نهدههات
له گوڵ كاڵترت پێ بڵێ
گهر تۆزقاڵێک ڕهخنه و لۆمهشیان لێت بوایه
خێرا به دڵفراوانی و
به بزهیهكی زۆر شیرینتر له قهندهوه
ئهتوت: "ڕاسته، قسهتانه، بۆ لهمهولا ..."
ئێستا ههموو به ههزار زار
به دهنگێكی تێكهڵ له خهم و دڵپڕی و خۆشهویستی
لێت ئهپرسن: "بۆچی وات كرد؟"
بهڵام به داخهوه ئیتر جوابت نییه
ههر گوڵاڵهی برینهكهی نێوچاوانت
بێدهنگ دهمی كردۆتهوه و هیچیش ناڵێ
«» «» «» «»
ئاخ! چاوگهی خهمان له كوێیه؟
لێوی سووتاوی پێوه نێم
كێوی دڵتهنگیی كامهیه؟
سهری سهودایی پێوه نێم
«» «» «» «»
تفهنگ تاسهباری شانته
ڕێ و بان چاوهڕێی ههنگاوت
چاوی سووتاوی ههژاران
تامهزرۆی ترووسكهی چاوت
كۆبوونهوهی چهوساوهكان
تینووی وتاری پاراوت
كه دڵیان ئاوپژێن كات و هاندهریان بێ
له ژیان و له خهباتیان بۆ ڕزگاری
ههروا ڕێ نیشاندهریان بێ
«» «» «» «»
پێم بڵێ چی دڵی گرتی؟
خهمی ههژار دڵی گرتی؟
ژینی بێ ئۆخهی كرێكار دڵی گرتی؟
دێی كاول و حهوزی لیخن؟
ڕۆڵهی ڕووتی ڕوومهت چڵكن
دڵی گرتی؟
ئێشی لاقی پێشمهرگهی لاو؟
ڕووتهڵ بوونی
سهرما بوونی؟
برسی بوونی؟
دڵگیر بوونی؟
دڵی گرتی؟
بهڵام ئاخر تۆ ههستابووی
ئاڵای سوورت ههڵكردبوو
دهردی دهردان چارهسهر كهی
ماكی مهینهت بسووتێنی
كهی ههرگیز وتمان ئاسانه و بێ گرێ و گۆڵ؟
چهند جار خۆت به خهڵكانت وت:
دهربهندی شاخ
سووک و ئاسان
نهرم و نیان
تێپهڕ نابێ؟
چهند جار وتت:
عهرزی ڕهقهن
گهر ڕههێڵه نهیخووسێنێ
به فرمێسكی چاو تهڕ نابێ؟
چهند جار وتت:
ههر كۆیلهیهک
لهو ڕۆژهوه به كۆیلهیی خۆی زانیوه
نیوهی زنجیری كۆیلهتی له شان و مل داماڵیوه
ئامادهیه بێته ڕههێڵه و ڕهشهبا بۆ ئهو نیوهی؟
تۆ ڕههێڵهت له دهستا بوو
تۆ ڕهشهبات له مشتا بوو
پێم ناڵێی چی دڵی گرتی؟
كام بوومهلێڵ به كام تهم و مژ دهورهی دای؟
كام تهلبهند ڕێگای لێ تهنیت؟
تۆ كهسێک بووی هیچ تهلبهندێک
بواری لێ نهتهنیبووی
تۆ كهسێک بووی
هیچ قوڵفێكی ئهم دونیایه
بهرگهی دهستی نهئهگرتی
تۆ مانگێک بووی به ئهستێره دهوره دراو
ڕووناكیت ئهخسته سهر ڕێی كاروانییهكان
گهر تاوێكیش بزهی چاوی ئهستێرهیهک
نهترووكایه
به تیشكی خۆت دیسان گهشت ئهكردهوه
تۆ مانگێكی ڕوومهت گهش بووی
سێبهری ئهم خاكه ڕهشه
بۆ چهند سهعات كهوته سهرت
كهچی بۆ ههمیشه ون بووی!
بۆ بانگێكی ڕۆژت نهكرد
ئهو سێبهرهت له سهر لادا؟
تۆ گوڵێک بووی
له پهنای كانیاوێكی گهش دا
سیس بووی ژاكای!
بۆ دڵی گهرد لێ نیشتووی خۆت
نهخسته ناو كانیاوی ڕوون
بیشۆیتهوه؟
«» «» «» «»
شهوان درهنگ
ڕێگای سپی ناو شهوهزهنگ
پایهنازی پێڵاوت بوو
ههنگاوتی ئهگرته باوهش
شاخهكان خۆشیان ئهویستی
دارستان خۆشیان ئهویستی
لووتكهی بهرز و پێدهشتی سهوز
زهردهی سهر كهل
شهپۆلی بهحر و ماسییهكان
ههموویان خۆشیان ئهویستی
ماڵاواییت لێ نهكردن
ههموومان خۆشمان ئهویستی
ماڵاواییت لێ نهكردین
كهچی هێشتاش
دڵم نایه لۆمهت بكهم
ههرچی ئهكهم
دڵم نایه.
فاتیح شێخولئیسلامی(چاوه)
دۆڵی شلێر، پاییزی خهمناكی 1363 (1984)، بۆ خهمی برای خۆشهویست و جوانهمهرگم مووسا
__________________
شاره که م , به ندی دلم , ئه ی باغی مه ن
ره وره وه ی ساوایه تیم , سابلاغی مه ن
دل به هیوات لیده دا , لانکی دلی
تو له وه رزی یادی مه ن دا , سه رچلی
خالید حسامی( هیدی )
|
جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید
|
|