اصحاب صراط مستقیم

[رزیتا]

اصحاب صراط مستقیم

قرآن کریم، مقام مومنان را پائین تر از اصحاب صراط مستقیم دانسته ، وصف آنان را با آن همه فضیلت که برایشان قائل شده، مادون صف اصحاب صراط مستقیم دانسته، چون در آیه (68 سوره نساء) فرموده: این مؤ منین با کسانى محشور و رفیقند که خدا بر آنان انعام کرده (یعنى اصحاب صراط مستقیم )، و نفرموده: از ایشانند، و نیز فرموده: با آنان رفیقند، و نفرموده یکى از ایشانند، پس ‍ معلوم مى شود اصحاب صراط مستقیم، یعنى (الذین انعم اللّه علیهم ) مقامى عالى تر از مؤ منین دارند.
نظیر آیه (68 - سوره نساء)، در اینکه مؤ منین را در زمره اصحاب صراط مستقیم ندانسته، بلکه پائین تر از ایشان مى شمارد، آیه : (وَالَّذِینَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الصِّدِّیقُونَ وَالشُّهَدَاء عِندَ رَبِّهِمْ لَهُمْ أَجْرُهُمْ وَنُورُهُمْ ) مى باشد، چون در این آیه مؤ منین را ملحق بصدیقین و شهداء کرده، و با اینکه جزو آنان نیستند، بعنوان پاداش، اجر و نور آنان را بایشان داده، و فرموده: (و کسانیکه به خدا و رسولان وى ایمان آورده اند، در حقیقت آنها هم نزد پروردگارشان صدیق و شهید محسوب مى شوند، و نور و اجر ایشان را دارند).
پس معلوم مى شود اصحاب صراط مستقیم، قدر و منزلت و درجه بلندترى از درجه مؤ منین خالص دارند، حتى مؤمنینى که دل ها و اعمالشان از ضلالت و شرک و ظلم بکلى خالص است .
پس تدبر و دقت در این آیات براى آدمى یقین مى آورد: به اینکه مؤ منین با اینکه چنین فضائلى را دارا هستند، مع ذلک در فضیلت کامل نیستند، و هنوز ظرفیت آنرا دارند که خود را به (الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم برسانند)، و با پر کردن بقیه ظرفیت خود، همنشین با آنان شوند، و به درجه آنان برسند، و بعید نیست که این بقیه، نوعى علم و ایمان خاصى بخدا باشد، چون در آیه (یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنكُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ) (مجادله آیه 11) خداوند آن هائى را که از شما ایمان آورده اند، و آنان که علم به ایشان داده شده ، بدرجاتى بالا مى برد) دارندگان علم را از مؤ منین بالاتر دانسته، معلوم مى شود: برترى (الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم ) از مؤ منین، بداشتن همان علمى است که خدا به آنان داده، نه علمى که خود از مسیر عادى کسب کنند، پس اصحاب صراط مستقیم که (أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم ) بخاطر داشتن نعمتى که خدا بایشان داده، (یعنى نعمت علمى مخصوص )، قدر و منزلت بالاترى دارند، و حتى از دارندگان نعمت ایمان کامل نیز بالاتراند، این هم یک صفت و امتیاز در اصحاب صراط مستقیم .

گروه دین و اندیشه - مهدی سیف جمالی



منبع: تفسیر المیزان، ج1، ذیل تفسیر ایه 6 سوره حمد