ضرب المثل:
ئايم فرهخوهر دو جا مري
ترجمه: آدم پر خور دو بار مي ميرد
توضیح: نظير: اسير بند شكم را دو شب نگيرد خواب شبي ز معده ي سنگي شبي ز دلتنگي
ضرب المثل:
ئايم تا ده ئهسب نهكهفي ئهسب سواري ياد نيهگري
ترجمه: آدم تا از اسب نيفتد اسب سواري ياد نمي گيرد
توضیح: نظير: كار نيكو كردن از پر كردن است. تجربه، مستلزم كار زياد و گذشت زمان است
ضرب المثل:
ئاوياري زهله
ترجمه: آبياري ني زار كردن است
توضیح: كنايه از كار بيهوده
ضرب المثل:
ئاو وسي تو نهوس
ترجمه: آب مي ايستد (ولي) تو نايست
توضیح: سرعت و تلاش مداوم در كار. دلسرد نشدن
ضرب المثل:
ئاويگ رشيا گرده و نيهو
ترجمه: آبي كه ريخت جمع نمي شود
توضیح: نظير: آب رفته به جوي برنمي گردد. پشيماني سودي ندارد
ضرب المثل:
ئهر بومه وهو زانم چو چووپي بكيشم
ترجمه: اگر عروس شدم مي دانم چگونه چوپي - دستمالي كه هنگام رقص در اول صف مي چرخانند- بگيرم.
توضیح: انجام كار مشروط به داشتن اختيار و امكانات كافي است
ضرب المثل:
ئهگر بهدگو نهو شهل و كوور ده باوان نيهميني
ترجمه: اگر بدگو نباشد، دختران لنگ و كور در خانه پدر نمي مانند(شوهر مي كردند(
توضیح: در نكوهش بدگويان گويند
ضرب المثل:
ئهگر بهدگو نهو ميهو گورگ ده يهي جا ئاو خوهن
ترجمه: اگر بدگو نباشد گرگ و ميش در يك مكان آب مي خورند.
توضیح: عامل برهم زني روابط، سخن چين است
ضرب المثل:
ئهر باوگت نيام ده خوسهي دالگت مردوم
ترجمه: اگر پدرت را نديده بودم از غصه مادرت مرده بودم
توضیح: كسي كه گذشته خود را فراموش كرده است و ادعاهاي بزرگ دارد.
ضرب المثل:
ئهرام بگيرن سورم ئهرا بهولي بهن
ترجمه: براي من گريه كنيد زيرا عروسي ام را به «بولي»- اسم يكي از دهستانهاي دور دست ايلام- مي برند
توضیح: مشكل من از شما بيشتر است
ضرب المثل:
ئهرا شيشهي بشكي؟
ترجمه: مگر شيشه اي شكسته شوي
توضیح: ترغيب به صبر و تحمل كردن
ضرب المثل:
ئهرا چال پاي بنارم؟
ترجمه: مگر چاله ي مسير سر بالايي هستم؟
توضیح: مانع پيشرفت ديگران نبودن.
ضرب المثل:
ئهر خوازي عهزيز بوي يا بمهري يا دوور بوي
ترجمه: اگر خواهي عزيز باشي يا بمير يا دور شو
توضیح: نظير: مي خواهي عزيز شوي يا دور شو يا گور شو
ضرب المثل:
ئهرا زگم نيه ئهرا قهدرمه
ترجمه: به خاطر شكمم نيست، براي قدر و ارزشم است
توضیح: در جواب بي حرمتي و مهمان نوازي نكردن گويند
ضرب المثل:
ئهرا تمام مهردم دايه ئهرا ئيمه باوهژن
ترجمه: براي تمام مردم مادر، براي ما زن بابا
توضیح: در حق بعضي لطف و در حق بعضي بدي و ناسپاسي كردن
ضرب المثل:
ئهر كور خاسيگه وهر خوهي ده ئاو دراري
ترجمه: اگر پسر خوبي است، گليم خودش را از آب بكشد.
توضیح: آن كه ادعاي توان انجام كار ديگران را دارد و در انجام كار خود ناتوان است، و همان بهتر كه از عهده ي كار خود برآيد.
ضرب المثل:
ئهر سورم كردي وهنه خاوم ئهو برد
ترجمه: عروس: اگر مراسم عروسي را انجام دادي خوب، و گرنه خوابم مي آيد.
توضیح: ناداني كه به جاي ديگران عجله مي كند(يعني ديگران بايد عجله كنند اما او عجله دارد)
ضرب المثل:
ئهر بكهمهته دووسم هه دهست ها ده پوسم
ترجمه: اگر حتي تو را دوست خود بگيرم باز دستت در پوستم خواهد بود.
توضیح: خباثت و اصلاح ناپذيري.
م : parsiking.com