جشنهای آتش بازی در جهان
از آتش بازی های دیوالی در هند
سابقه جشن های آتش بازی که در بسیاری از فرهنگ های جهان متداول است به دوران نیاکان بشر باز میگردد. بسیاری از این جشن ها در پایان تابستان، به دلیل آغاز شب های طولانی و تاریک زمستان و از بین رفتن محصولات کشاورزی و خواب زمستانی و حیوانات و نباتات برگزار می شده است.
گذشتگان با برپا کردن مراسم آتش بازی و برقرار کردن آتش های بزرگ تمایل به طولانی تر کردن گرمای تابستان را داشته و به نشانه اینکه آتش در فصل زمستان از ضروری ترین نیازهای انسان است و گرما و نور را برای بشر تامین می کند، جشن های آتش بازی برگزار می کردند.
در بهار نیز جشن های آتش بازی به دلیل پایان یافتن زمستان، تولد دوباره و آغاز فصل باروری برگزار می شد که در اعصار کنونی کیفیت برگزاری این جشن ها نسبت به آنچه که پیشینیان انجام می دادند تغییراتی پیدا کرده است.
سلت ها (Celts نژاد اروپای قدیم شامل انگلیسی ها، اسپانیایی ها و ...) هیچ عذری را برای باشکوه برپا نشدن جشن های آتش بازی نمی پذیرفتند. با اینکه نحوه برگزاری جشن های آتش بازی امروزه کاملا تغییر کرده ولی نمودهایی از مراسم باستانی سلت ها در جشن های آتش بازی کنونی همچنان به چشم می خورد. از جمله جشن های آتش بازی آنها می توان به این موارد اشاره کرد :
جشن ایمبلک (Imbolc) : جشن آغاز بهار و پایان زمستان بود.
جشن بلتاین (Beltane) : که به معنای روشن کردن آتش بوده و در اول ماه می با برپا کردن آتش های بزرگ برگزار می گشته و در این جشن سلت ها از آتش می پریدند و معتقد بودند که هرچه پرش آنها بلندتر باشد محصولات سریع تر رشد می کنند.
لاماس(Lammas) : برای ادای احترام به لاق (Lugh)، خدای گرما و نور، یک آتش بسیار بزرگ در مرکز محل برگزاری جشن بر پا کرده و یک چرخ در وسط آن قرار می دادند. هنگامیکه آتش کاملا شعله ور می شد به نشانه پایان بهار، چرخ را از تپه ای به پایین هل می دادند.
سامهین (Samhain) : به معنای مرگ تابستان است و در ماه اکتبر به مناسبت پایان یافتن تدریجی تابستان برگزار می شد.
جشنهای تجیکارا (Tejikara) در ژاپن
جشن آغاز سال چینی ها
آغاز سال نوی چینی ها در اواخر ماه ژانویه جشن گرفته می شود. اژدهای سال گذشته بوسیله میلیونها چینی که برای جشن آغاز سال در خیابان ها جمع شده اند با سنج و مراسم آتش بازی جای خود را به اژدهای سال جدید می دهد.
مراسم هندوها
جشن هولی (Holi) ، به نشانه مرگ هولیکا (Holika)، اهریمن زمستان، در ماه مارچ و بوسیله آتش بزرگی که هندی ها آن را دیولی (Divali) می نامند، برگزار می شود و دیگر جشن آتش بازی هندیان در ماه اکتبر، برای ادای احترام به لاکشمی (Lakshmi) و شکرگزاری از بازگشت رما( Rama ) و سیتا (Sita) از تبعیدگاه و پایان مبارزه شان با راوانا (Ravana) برپا می شود که در واقع بیشتر جشن نور است و جشن های آتش بازی انگلیس، که در پنجم نوامبر برگزار می شود در حال حاضر خیلی شبیه به این جشن هندی ها می باشد.
جشن های زرتشتیان
اگرچه در برگزاری مراسم جشن نوروز از آتش استفاده نمی شود، ولی نوروز جشن آغاز بهار به مناسبت اعتدال شب و روز و ادای احترام به آتش بوده (زیرا آتش از نظر زرتشتیان سمبل درستی و راستی است) و به همین دلیل در گذشته مرسوم بود که ایرانیان در نوروز به دیدار آتشکده ها روند. برگزاری مراسم شب آخرین چهارشنبه سال نیز می تواند نمودی از این جشنها باشد.
از دیگر موارد این جشنها می توان به جشن آتش زدن قایق ها در اسکاندیناوی و روز آتش بازی روحانیون مسیحی در کشورهای مدیترانه اشاره کرد که همه ساله در سراسر جهان بر گزار می شود.