چرا صداي پيانو ها باهم فرق دارند؟

[SHeRvin]

روش نرم کردن چکش پیانو

اگر ساز شما پيانو باشه بدون شک هميشه براتون اين سئوال هميشه مطرح بوده که بابا جون چرا صداي پيانو اين حرفه اي ها اينقدر قشنگه و صداي پيانوي ما که کم هم پول نداديم اينقدر با مال اونها فاصله داره. صداي پيانوي Artist ها معمولا" شفاف، تيز يا بقولي Bright هستش در حالي که صداي پيانوي ما معمولا" صاف، گاهي تودماغي يا Mellow هستش. البته راستش رو بخواهيد من شخصا" صداي پيانوهاي Mellow رو ترجيح ميدم ولي خب خيلي ها نه صداي زنگ دار رو ترجيح ميدند. به جرات ميگم بالاي ۸۰ درصد هيچ ربطي به جنس سيم يا اطاق پيانو نداره در صورتي که وقتي از اغلب آدمها ميپرسي ميگن خب اونها (يعني Artist ها) همه از Steinway & Sons استفاده ميکنند ولي ما داريم از پيانو هاي ژاپنيٍ، کره اي و يا چيني استفاده ميکنيم. مطالبی را که در این قسمت خواهم آورد همگی تجربه شده و مطمئن باشید که اگر علاقه داشته باشید با این روشها میتوانید صدای ساز خودتون رو عوض کنید.

فرم دادن چکش پیانو به حالت اولیه

وقتي يک نفر پیانوی شما رو کوک ميکنه حالا با گوش يا دستگاه، تنها کاري که ميکنه اينه که با کم و زياد کردن کشش سيم ها مطمئن ميشه که نتهاي مختلف داراي فرکانس هاي دقيق و استاندارد خواهند شد، که به اين کار Tuning گفته میشه. اما مبحث ديگه ای که کمتر کسي از اون خبر داره بحث Voicing يک پيانو هست. موثر ترين عاملي که صداي پيانو رو درست ميکنه چکش هستش. ميدونيد که سر چکش هاي پيانو از نمد فشرده ساخته شده و کافي است که نمد يک چکش نرمتز از يکي ديگه باشه اونوقت با کمال تاسف صداي اون دو نت حتي اگر فوق العاده خوب کوک شده باشند از لحاظ کيفيت و رنگ با هم فرق خواهد داشت. اگه با پيانوهاي مختلف سرو کار داشته باشيد حتما" به اين مسئله برخورديد بخصوص در محدوده يک اکتاو زير دو وسط که معمولا" اين مشکل مشاهده میشه.

کشیندن سنباده روی چکش پیانو

حالا چگونه اين مشکل حل ميشه ساده است؛ با دستکاري نمد چکش. اگر بخواهيد صدا نرم و Mellow بشه بايد نمد رو نرمترش کنيد که اينکار بوسيله يک سري سوزن زدن به نمد انجام ميشه. (شکل اول) البته Voicing کار پيچيده اي هست و اينکه شما کجاي نمد سوزن بزنيد تا صدا چطوري بشه خودش مسئله ايه که به تجربه زیاد نیاز داره. اگر بخواهيد صدا شفاف تر بشه کافيه از يک سري مواد مخصوص يا حتي لاک الکل استفاده کنيد و روي چکش بکشيد با اينکار نمد چکش سفت تر ميشه و صداي خروجي شفاف تر ميشه؛ از سنباده هم ميشه براي اينکار استفاده کرد. (شکل هاي دوم و سوم)

پيانيست هاي خيلي حرفه اي هميشه قبل از کنسرت بکمک تکنيسين هاي اينکار ساعت ها ساز رو کليد به کليد کنترل ميکنند و صداي هر نت رو تنظيم ميکنند و يکي از تفاوت هاي مهم يک پيانوي خوب و نامرغوب هم در همين هست اينکه چکشها نرمي يا سفتي خودشون رو بر اثر مرور زمان از دست ندهند (که پيانوهاي نامرغوب در کمتر از يکي دو سال اينطوري ميشوند) و اينکه در کارخانه Voicing خوبي روي اونها انجام شده باشه چرا که اينکار بسيار وقت گير و پر از دردسر هست. اگه پيانو نامرغوب يا خيلي کار کرده داريد بطوريکه بد صدا شده و روي چکشهاش خيلي جاي سيم ها افتاده، ميتونيد از دوستاني که در کار کوک پيانو هستند و با Voicing آشنا هستند بخواهيد که با سنباده زدن و صاف کردن همه چکش ها صداي پيانوي شما رو صاف و يک دست کنند. درضمن هرگز شخصا" اقدام به انجام اينکار نکنيد این کار هیچ گونه ربطی به داشتن گوش های دقیق و توانایی نوازندگی بالا نداره و فقط تجربه نیاز داره.