حجاب

[amir ahmadi]

اطلاع من از جنبه تاريخی كامل نيست . اطلاع تاريخی ما آنگاه كامل است‏
كه بتوانيم درباره همه مللی كه قبل از اسلام بوده ‏اند اظهار نظر كنيم . قدر
مسلم اينست كه قبل از اسلام در ميان بعضی ملل حجاب وجود داشته است .
تا آنجا كه من در كتابهای مربوطه خوانده ‏ام در ايران باستان و در ميان‏
قوم يهود و احتمالا در هند حجاب وجود داشته و از آنچه در قانون اسلام آمده‏
سخت تر بوده است . اما در جاهليت عرب حجاب وجود نداشته است و به‏
وسيله اسلام در عرب پيدا شده است .
ويل دورانت در صفحه 30 جلد 12 - تاريخ تمدن راجع‏
به قوم يهود و قانون تلمود می‏نويسد : .
اگر زنی به نقض قانون يهود می ‏پرداخت چنانكه مثلا بی آنكه چيزی بر
سر داشت به ميان مردم می‏رفت و يا در شارع عام نخ می‏رشت يا با هر سنخی‏
از مردان درد دل می‏كرد يا صدايش آنقدر بلند بود كه چون در خانه‏ اش تكلم‏
می ‏نمود همسايگانش می‏ توانستند سخنان او را بشنوند ، در آن صورت مرد حق‏
داشت بدون پرداخت مهريه او را طلاق دهد .

[amir ahmadi]

عليهذا حجابی كه در قوم يهود معمول بوده است از حجاب اسلامی چنانكه‏
بعدا شرح خواهيم داد بسی سخت‏ تر و مشكل تر بوده است .
در جلد اول تاريخ تمدن صفحه 552 راجع به ايرانيان قديم می‏ گويد :
.
در زمان زردشت زنان منزلتی عالی داشتند ، با كمال آزادی و با روی‏
گشاده در ميان مردم آمد و شد می‏كردند . . . .
آنگاه چنين می‏گويد :
پس از داريوش مقام زن مخصوصا در طبقه ثروتمندان تنزل پيدا كرد .
زنان فقير چون برای كار كردن ناچار از آمد و شد در ميان مردم بودند آزادی‏
خود را حفظ كردند ولی در مورد زنان ديگر ، گوشه‏ نشينی زمان حيض كه‏
برايشان واجب بود رفته رفته امتداد پيدا كرد و سراسر زندگی اجتماعي شان‏
را فرا گرفت ، و اين امر خود مبنای پرده ‏پوشی در ميان مسلمانان به شمار
می‏ رود . زنان طبقات بالای اجتماع جرأت آن را نداشتند كه جز در تخت روان‏
روپوش دارد از خانه بيرون بيايند ، و هرگز به آنان اجازه داده نمی‏ شد كه‏
آشكارا با مردان آميزش كنند . زنان شوهردار حق نداشتند هيچ مردی را ولو
پدر با برادرشان باشد ببينند . در نقشه ائی كه از ايران باستان بر جای‏
مانده هيچ صورت زن ديده نمی‏ شود و نامی از ايشان به نظر نمی‏ رسد.

[amir ahmadi]

چنانكه ملاحظه می ‏فرمائيد حجاب سخت و شديدی در ايران باستان حكمفرما
بوده ، حتی پدران و برادران نسبت به زن شوهردار نامحرم شمرده می‏شده ‏اند .
به عقيده ويل دورانت مقررات شديدی كه طبق رسوم و آئين كهن مجوسی‏
درباره زن حائض اجرا می‏شده كه در اتاقی
محبوس بوده ، همه از او در مدت عادت زنانگی دوری می‏جسته ‏اند و از
معاشرت با او پرهيز داشته ‏اند سبب اصلی پيدا شدن حجاب در ايران باستان‏
بوده است . در ميان يهوديان نيز چنين مقرراتی درباره زن حائض اجرا
می ‏شده است.

[amir ahmadi]

اما اينكه می‏گويد :

و اين امر خود مبنای پرده پوشی در ميان مسلمانان‏
به شمار می‏رود

منظورش چيست ؟ .
آيا مقصود اينست كه علت رواج حجاب در ميان مسلمانان نيز مقررات‏
خشنی است كه درباره زن حائض اجرا می‏ شود ؟ !
همه می‏دانيم كه در اسلام‏
چنين مقرراتی هرگز وجود نداشته است و ندارد .
زن حائض در اسلام فقط از
برخی عبادات واجب نظير نماز و روزه معاف است ،

و همخوابگی با او نيز
در مدت عادت زنانگی جايز نيست ،

ولی زن حائض از نظر معاشرت با
ديگران هيچگونه ممنوعيتی ندارد كه عملا مجبور به گوشه
‏نشينی شود .
و اگر مقصود اينست كه حجاب رايج ميان مسلمانان عادتی است كه از
ايرانيان پس از مسلمان شدنشان به ساير مسلمانان سرايت كرد ،

باز هم سخن‏
نادرستی است .
زيرا قبل از اينكه ايرانيان مسلمان شوند آيات مربوط به‏
حجاب نازل شده است .
از سخنان ديگر ويل دورانت هر دو مطلب فهميده می‏شود يعنی هم مدعی است‏
كه حجاب به وسيله ايرانيان پس از مسلمان شدنشان در ميان مسلمانان رواج‏
يافت و هم مدعی است كه ترك همخوابگی با زن حائض ، در حجاب زنان‏
مسلمان و لااقل در گوشه گيری آنان مؤثر بوده است .

[amir ahmadi]

و نیز موگوید
ارتباط عرب با ايران از موجبات رواج حجاب و لواط در قلمرو اسلام‏
بود .
عربان از دلفريبی زن بيم داشتند و پيوسته دلباخته آن بودند و نفوذ
طبيعی وی را با ترديد معمولی مردان درباره عفاف و فضيلت زن تلافی‏
می‏كردند .
عمر به قوم خود می‏گفت :
با زنان مشورت كنند و خلاف رأی ايشان‏
رفتار كنند .
ولی به قرن اول هجری مسلمانان زن را در حجاب نكرده بودند ،
مردان و زنان با يكديگر ملاقات می‏كردند و در كوچه ‏ها پهلو به پهلوی‏
می‏رفتند و در مسجد با هم نماز می‏كردند .

[amir ahmadi]

ويل دورانت در جلد " تاريخ تمدن " راجع به ايرانيان‏
باستان می‏گويد : .
داشتن متعه بلامانع بود . اين متعه‏ ها مانند معشوقه‏ های يونانی آزاد
بودند كه در ميان مردم ظاهر و در ضيافت مردان حاضر شوند ، اما زنان‏
قانونی معمولا در اندرون خانه نگهداری می‏شدند . اين رسم ديرين ايرانی به‏
اسلام منتقل شد

[amir ahmadi]

ويل دورانت طوری سخن می‏گويد كه گوئی در زمان پيغمبر كوچكترين دستوری‏
درباره پوشيدگی در زن وجود نداشته است و پيغمبر فقط از پوشيدن جامه گشاد
نهی كرده بوده است ! و زنان مسلمان تا اواخر قرن اول و اوايل قرن دوم‏
هجری با بی حجابی كامل رفت و آمد می‏كرده‏ اند .
و حال آنكه قطعا چنين‏
نيست .
تاريخ قطعی برخلاف آن شهادت می‏دهد .
بدون شك زن جاهليت همچنان‏
بوده كه ويل دورانت توصيف می‏كند ولی اسلام در اين جهت تحولی به وجود
آورد .
عايشه همواره زنان انصار را اينچنين ستايش می‏كرد :
مرحبا به زنان انصار ، همين كه آيات سوره نور نازل شد يك نفر از
آنان ديده نشد كه مانند سابق بيرون بيايد .
سر خود را با روسريهای مشكلی‏
می‏ پوشيدند . گوئی كلاغ روی سرشان نشسته است.
در سنن ابوداود جلد 2 صفحه 382 همين مطلب را از ام‏ سلمه نقل می‏كند با
اين تفاوت كه ام ‏سلمه می‏گويد :
پس از آنكه آيه سوره احزاب
يدنين عليهن من جلابيبهن
نازل‏
شد ، زنان انصار چنين كردند

كنت گوبينو

در كتاب سه سال در ايران نيز معتقد است كه حجاب‏
شديد دوره ساسانی ، در دوره اسلام در ميان ايرانيان باقی ماند .
او معتقد
است كه آنچه در ايران ساسانی بوده است تنها پوشيدگی زن نبوده است

بلكه‏
مخفی نگه داشتن زن بوده است . مدعی است كه خودسری موبدان و شاهزادگان‏
آن دوره به قدری بود كه اگر كسی زن خوب رویی در خانه داشت نمی‏ گذاشت كسی از وجودش‏

آگاه گردد و حتی الامكان او را پنهان می‏كرد زيرا اگر معلوم می‏شد كه چنين‏
خانمی در خانه ‏اش هست ديگر مالك او و احيانا مالك جان خودش هم‏
نبود .

[Afsaneh_roj]

[amir ahmadi]

جواهر لعل نهرو نخست وزير فقيد هند نيز معتقد است كه حجاب از
ملل غير مسلمان :
روم و ايران ، به جهان اسلام وارد شد .
در كتاب
نگاهی به تاريخ جهان " جلد اول صفحه 328
ضمن ستايش از تمدن اسلامی ، به‏
تغييراتی كه بعدها پيدا شد اشاره می‏ كند و از آن جمله می‏گويد : .
يك تغيير بزرگ و تأسف ‏آور نيز تدريجا روی نمود و آن در وضع زنان‏
بود . در ميان زنان عرب رسم حجاب و پرده وجود نداشت .

زنان عرب جدا
از مردان و پنهان از ايشان زندگی نمی ‏كردند بلكه در اماكن عمومی حضور
می‏ يافتند ، به مسجدها و مجالس وعظ و خطابه می‏رفتند و حتی خودشان به وعظ
و خطابه می ‏پرداختند .
اما عربها نيز بر اثر موفقيتها تدريجا بيش از پيش‏
رسمی را كه در دو امپراطوری مجاورشان يعنی امپراطوری روم شرقی و
امپراطوری ايران وجود داشت اقتباس كردند .
عربها امپراطوری روم را
شكست دادند و به امپراطوری ايران پايان بخشيدند .

اما خودشان هم گرفتار
عادات و آداب ناپسند اين امپراطوريها گشتند .
به قراری كه نقل شده است‏
مخصوصا بر اثر نفوذ امپراطوری قسطنطنيه و ايران بود كه رسم جدائی زنان از
مردان و پرده ‏نشينی ايشان در ميان عربها رواج پيدا كرد .
تدريجا سيستم
حرم - آغاز گرديد و مردها و زنها از هم جدا گشتند .
سخن درستی نيست . فقط بعدها بر اثر معاشرت اعراب مسلمان با تازه‏
مسلمانان غير عرب ، حجاب از آنچه در زمان رسول
اكرم وجود داشت شديدتر شد نه اينكه اسلام اساسا به پوشش زن هيچ عنايتی‏
نداشته است.

[amir ahmadi]

از سخنان نهرو بر می‏آيد كه روميان نيز ، شايد تحت تأثير قوم يهود ،
حجاب داشته ‏اند و رسم حرمسراداری نيز از روم و ايران به دربار خلفای‏
اسلامی راه يافت . اين نكته را ديگران نيز تأييد كرده‏ اند .
در هند نيز حجاب سخت و شديدی حكمفرما بوده است ولی درست روشن نيست‏
كه قبل از نفوذ اسلام در هند وجود داشته است و يا بعدها پس از نفوذ اسلام‏
در هند رواج يافته است و هندوان غير مسلمان تحت تأثير مسلمانان و
مخصوصا مسلمانان ايرانی حجاب زن را پذيرفته ‏اند . آنچه مسلم است اين است‏
كه حجاب هندی نيز نظير حجاب ايران باستان سخت و شديد بوده است .
از
گفتار ويل دورانت در جلد دوم تاريخ تمدن بر می‏آيد
كه حجاب هندی به‏
وسيله ايرانيان مسلمان در هند رواج يافته است .
نهرو پس از سخنانی كه از او نقل كرديم می‏ گويد :
متأسفانه اين رسم ناپسند كم ‏كم يكی از خصوصيات جامعه اسلامی شد و هند
نيز وقتی مسلمانان بدينجا آمدند آنرا آموخت .
به عقيده نهرو حجاب هند به واسطه مسلمانان به هند آمده است .
ولی اگر تمايل به رياضت و ترك لذت را يكی از علل پديد آمدن حجاب‏
بدانيم بايد قبول كنيم كه هند از قديمترين ايام حجاب را پذيرفته است .
زيرا هند از مراكز قديم رياضت و پليد شمردن لذات مادی بوده است .