انجمن زبان کردی

[sarall]

دوستانی که علامنده به یادگیری بیشتر خواندن و نوشتن زبان کردی هستند
اعلام آمادگی کنید تا این تاپیکو ادامه بدیم

[دانه کولانه]

سلام و خسته نباشید
تاپیک خوبیه منم تا حد توانم سعی میکنم کمک کنم فکر کنم در حال حاظر فقط خودم در سایت
اعلام آمادگی کنم
دوستانی که قصد دارن در این تاپیک مطلب بنگارند لطف کنند مثل همیشه خطوط قرمز رو رعایت کنند و این تاپیک به مسائل سیاسی و مدهبی و ..... آلوده نشه
امیدوارم تاپیک خوب و مناسب و وزینی بشه

[Younes]

منم دوست دارم.قول میدم اینجا کمک کنم و اگه راه بیفته چند تا از بچه های کردستان رو هم میارم اینجا.

[sarall]

به نظر شما برای نوشتن کردی رسم الخط عربی بهتره یا لاتین؟
نظر خودم اینه که رسم الخط لاتین بهتره به این خاطر
1- شکل ظاهریش خوشکلتره چون در رسم الخط عربی برای نوشتن کردی ه چسپان باید زیاد استفاده کنی که شکل ظاهری متنو از ریخت میندازه
مثلا همین امضای خودم
خه لک ئه لی کفره مه که به م چشنه مه دحی یاری خوت
گویگرانی خوشه ویستم یاره که م ئایینمه
اگه توجه کنید امکان قاطی شدن تکه کلمات قبلی با بعدی زیاده مثلا همینی که مشخص کردم
2- در رسم الخط لاتین امکان غلط خواندن کلمات کمتر میشه مثلا بخوایم کردستان رو در رسم الخط عربی بنویسیم کوردستان میشه. امکان غلط خوانیش زیاد میشه بستگی به این داره که حرف دال رو با ضمه یا کسره یا فتحه بخوانی ولی در رسم الخط لاتین دیگه نمی تونی اشتباه بخونی KURDISTAN چون حرف I نشانه کسره کوتاه که گاهی وقتها هم خوانده نمیشه
البته من فقط دوستدار آموزش دیدن هستم حالا هر زبانی چه کردی چه ترکی چه گیلکی ....در مقام یک انسان تحصیل کرده در زبان کردی یا ماهر صحبت نمی کنم چون هیچ دوره یا آموزشی در این زمینه ندیدم فقط علاقمندم کما اینکه نظراتی هم که گفتم اشتباه باشه فقط در مقام نظر بود

[امیر عباس انصاری]

نوشته اصلی توسط sarall

به نظر شما برای نوشتن کردی رسم الخط عربی بهتره یا لاتین؟
نظر خودم اینه که رسم الخط لاتین بهتره به این خاطر
1- شکل ظاهریش خوشکلتره چون در رسم الخط عربی برای نوشتن کردی ه چسپان باید زیاد استفاده کنی که شکل ظاهری متنو از ریخت میندازه
مثلا همین امضای خودم
خه لک ئه لی کفره مه که به م چشنه مه دحی یاری خوت
گویگرانی خوشه ویستم یاره که م ئایینمه
اگه توجه کنید امکان قاطی شدن تکه کلمات قبلی با بعدی زیاده مثلا همینی که مشخص کردم
2- در رسم الخط لاتین امکان غلط خواندن کلمات کمتر میشه مثلا بخوایم کردستان رو در رسم الخط عربی بنویسیم کوردستان میشه. امکان غلط خوانیش زیاد میشه بستگی به این داره که حرف دال رو با ضمه یا کسره یا فتحه بخوانی ولی در رسم الخط لاتین دیگه نمی تونی اشتباه بخونی KURDISTAN چون حرف I نشانه کسره کوتاه که گاهی وقتها هم خوانده نمیشه
البته من فقط دوستدار آموزش دیدن هستم حالا هر زبانی چه کردی چه ترکی چه گیلکی ....در مقام یک انسان تحصیل کرده در زبان کردی یا ماهر صحبت نمی کنم چون هیچ دوره یا آموزشی در این زمینه ندیدم فقط علاقمندم کما اینکه نظراتی هم که گفتم اشتباه باشه فقط در مقام نظر بود

من به عنوان کسی که هیچ کلمه کردی بلد نیست و سی ساله تهران زندگی میکنه نظرم رو میگم
وقتی هدف آموزشه اونم آموزش یک زبان داخلی و یک زبان سیستماتیک و دارای قواعد و بنیان و اصول
بهتره اینکارها رو در مراتب اول انجام داد
1- شیوه نگارش الفبایی
2- آموزش از ابتدا و پایه
3- گام به گام جلو رفتن و آموزش دادن زبان و مفاهیم
4- پیروی از اصول آموزشی ملی و میهنی و عدم دخول سبک شخصی و وارداتی

یعنی اینکه من امیر عباس دقیقا مانند شاگرد کلاس اول باید اول الفبا سپس تلفظ و آنگه جمله سازی و قواعد دستور زبان کردی و غیره را یاد بگیرم
ضمنا کردی هم مطمنا مانند همه زبانها دو قسمت محاوره و روزمره و قسمت فرهنگی و ادبی داره
کدوم قسمت جهت آموزش مد نظر باشه... اینم مهمه

در مورد سیلابها و تلفظ و لهجه.... چه اشکالی داره از الفبای پارسی استفاده کنیم و نه عربی؟؟
و برای کمک در تلفظ پینگیلیش را در کنارش به کار بندیم
مثلا کردستان ( تمام فارسها حرف او کوچک را به راحتی تلفظ کرده و Kordestan می گویند و نه چیز دیگه)
ولی وقتی عربی قاطیش کنید میشه Kurdistan کوردیستان که این از نظر من غلطه و عربیه نه کردی.
البته بازم در مقابل کسانی از دوستان مانند ادمین که خودشون کرد اصیل کرمانشاهی و کرد زبان هستند و یونس عزیزم (وای به حالت بابت این غیبتهای مکررت مگه دستم بهت نرسه ) که کرد لهجه و کرد زبان کرمانشاهی هستند من چیزی برای گفتن ندارم.
فقط نظرم رو نوشتم.
اما در کل با این مقوله به شدت موافقم.
اصالت ما یه ریشه داره در شهرستان دماوند... در دماوند قسمتی هست به نام جابان و سربندان که جابون و سربندون تلفظ می کنند.
جالبه بدونید اونجا هم اقوام و مردم کرد زبان هستند.. همون مقوله مهاجرت و گرو کشی دوران نادری و بعد از آن.:2:
موفق باشید.

[دانه کولانه]

خب سلام مجدد خدمت دوستان
منم نظراتمو بگم و ببینیم دیگه به زودی شروع به کار میکنه این تاپیک یا خیر
حقیقتش برای ادامه دادن همچین تاپیکی احاطه علمی بسیار زیادی لازمه
و من هر کاری میکنم نمیتونم خودمو راضی کنم که شروع به نوشتن کنم حق بدید که در همچین موردی اگر مطلب اشتباهی بنویسی و اشتباه آموزش بدی بسیار عواقب بدی داره
خب آموزش زبان کردی و خواندن و نوشتن اون به صورت مدون و سیستماتیک در کمتر جایی هست و تدریس نمیشه و هر کس هر چی میدونه و نمیدونه به خاطر مطالعه خودشه هرچند که بر اساس قانون در دانشگاهای شهرهایی که اکثریت کرد زبان هستند اموزش زبان کردی مجاز هست و دروس علمی میتونن با زبان مادری (نه فقط کردی) تدریس بشن
اما به هر حال کسانی مثل ما آموزشی ندیده اند و چیزهایی که همه جا مقبول و تثبیت شده باشه و مثل زبان های دیگه بصورت قانون باشه رو در دست ندارند
زبان کردی هم متاسفانه یا نمیدونم شایدم خوشبختانه دارای گویش ها و لهجه ها و انواع متععد و فراوان خاص خودش هست که همین امر هم باعث میشه دقیقا نشه یکی از اونا رو به عنوان زبان و گویش و لهجه رسمی انتخاب و اونو آموزش داد
در بخش قواعد (گرامر) واقعا دشوار خواهد بود که چی در این تاپیک بنویسی این در حالیه که هر کسی نهایتا بتونه گونه زبانی خودشو توضیح بده البته شاید قرار نباشه اینقدر سفت سخت
به مسائل بچسبیم اما به هر حال لازمه که ذکر بشه چنین مشکلاتی وجود داره
اما قدر مسلم این که زبان کردی قواعد و دستور خاص خودشو داره و لااقل در بخش واژگان
و لغات ها و آموزش کردی خوانی و نویسی میشه مطالب خوبی گفت
قطعا یادگیری لغات کردی برای دوستان پارسی زبانمون در این تاپیک باید شیرین باشه و حتی اگه تمام انرژیمونو هم روی این بخش واژگان هم بزاریم هیچ کم نیست
اما به هر حال انتظار خطا و اشتباه رو از ما داشته باشید
و من باز هم لازمه اعلام کنم که در مقام یک کارشناس مطلب نمینویسم و خود من هم در بسیاری از جاها حتی در الفبا دچار مشکل هستم که امیدوارم در همین تاپیک مشکلا بنده هم حل بشه
بهتر میدونم که دیگه مطلب طولانی تر از این نشه و اولین و سنگ بنای این تاپیک رو که الفبای کردی باشه که البته همچین هم اسون نیست رو بذاریم و شروع کنیم

[دانه کولانه]

و اما رسم الخط و الفبای کردی
:Dجون خودم دستم به نوشتن نمیره

رسم الخط عربي ، داراي نواقص بسياريست بطوريكه در قرن اخير ، انديشمندان و سياست مداران كشورهاي مختلف در خاورميانه ، اقداماتي در جهت تغيير آن به خط لاتين انجام داده اند.
مهمترين اشكالي كه بر رسم الخط عربي وارد است ، عدم تطابق نوشتار با گفتار است .

مثلا : واژه "كردي" را به چندين طريق مي توان خواند و تنها راه تشخيص آن توجه معني جمله است .
بعضي كشور ها رسم الخط عربي خود را به لاتين تغيير دادند ، كه علي رغم جنبه هاي مثبت داراي اشكالات موجهي نيز است .مانند ،از بين رفتن هنر خوشنويسي و هويت ملي، عدم مقبوليت عام خط لاتين، قطع ارتباط نسل جديد با نوشته هاي گذشتگان، هزينه ياددادن خط جديد و ...
خط كردي با الفباي عربي، با تغييراتي به جا ، اشكالات خط عربي را برطرف كرده بطوريكه اختلاف گفتار با نوشتار به حداقل ممكن رسيده است .(قسمتی از نوشته ی یک وبلاگ)

خب همونطوری که خوندید و متوجه شدید این مشکل به طور کامل حل نشده اما بسیار مرتفع گردیده! در واقع در زبان کردی تمام اونچیزی که مینویسید میخونید و تمام اونچیزی که میگید مینویسید و هر نوشته ای رو فقط یک جور میشه خوند
پس اصل زبان و رسم الخط کردی بر این پایه س
پس بنابر این اگر سابقا در زبان فارسی گذاشتن فتحه و کسره و ... اینا که علامت بودند و دلبخواه بود در زبان کردی این علائم به حروف تبدیل شده اند و به اجبار باید گذاشته شوند
شاید در بدو امر فکر کنید که چقدر سخته و دست و پا گیر
خب اولا فراموش نکنید که در عوض یه مشکل رو حل کردید و ثانیا باور کنید بعد از مدت کوتاهی
واقعا براتون نوشتن و خواندن بسیار شیرین میشه :D اصولا شوق یادگیری یه زبان جدید و نوشتن به اون زبان خیلی زیباست شاید شمام مثل من تمام دفتر کتاباتونو بعد از مدتی پر کنین از اشعار به زبان و خط کردی و از اینکه میتونین بخونین و بنویسین به زبان و خطی که کس دیگه ای نمیتونه کلی کیف کنین مخصوصا اگه یه تیکه شعر که پر از فتحه و کسره س بنویسین و به دوستتون که بلد نیست بدید بخونه ببینید چه شاهکار ادبی براتون خلق میکنه :D
بگذریم
پس در زبان کردی علائم به حروف تبدیل شدند و چندین حرف اضافه هم هست که در فارسی نیست
مثل حرف "ڤ" معادل"v" لاتين است ( ف که 3 تا نقطه داشته باشه :D بین "و" و ف)
یا 2 نوع ل و دو نوع ر (البته من این رو 2 حرف جدا میدونم شاید صاحب نظران بگن نه اینا یکی هستنتد فقط علامت خال رو روشون گذاشتند )


نکته مهم دیگه اینه که در رسم الخط کردی چون قرار شد دقیقا اون چیزی که میگی نوشته بشه
و تفاوت ها کم بشه دیگه خبری از "ظ ض ص ث ذ ض ط" نیست اعراب بین ط و ت تلفظ متفاوتی دارند پس میطلبه که 2 واج متفاوت داشته باشند اما در فارسی و کردی ط و ت دقیقا ت تلفظ میشه پس در کردی ط حذف و همون ت استفاده میشه اما در فارسی هر دوش هست
و این در حالیه که چون کردها بین ه و ح تفاوت قائلند ح همچنان باقی مانده

پس اگر امتحان املا ازتون گرفتم ! ناصر رو ناسر بنویسید ! یادمه اول دبستان بودم تازه خوندن نوشتن یاد گرفته بودم و از کردی نویسی هم چیزی نمیدونستم جایی بودم که نوشته بود به کردی ناسر بعد من گفتم وای اینو کدوم بی سوادی نوشته و وای که اون مرد چه بزرگ مردی بود و من رو خراب نکرد گفت کوروش جون ببخش من نوشتم نمیدونستم

==========================================
بذارید قسمتی از صفحات اول کتاب هه نبانه بورینه فرهنگ لغت کردی فارسی بزرگ ماموستا هه ژار ( چاپ سروش) رو براتون بیارم :


برای نوشتن زبان کردی ، غالباً از الفبای عربی استفاده میشود ، اما برای کم شدن فاصله ی نوشتار با گفتار و نیز بیان برخی از ویژگیهای زبان کُردی ، تغیراتی چند در این رسم الخط وارد شده است ، که به اختصار بیان می شود:



حرکات و اعراب در رسم الخط کردی

1-زَبَر(فتحه). به جای گذاشتن علامت فتحه روی حروفی که این حرکت را دارند،به آخر آن حروف حروف "ه" اضافه میشود. مثال: حَسَن = حه سه ن ، بَهمَن = به همه ن بَرادَر= به راده ر

2-زیر(کسره) . در وسط کلمه "مـێــو" و در حالت پیوستگی به آخر کلمه یا آزاد "ێ" نوشته میشود. مثال: کِتاب = کێتاب ، زِمستان = زێمێستان ، پسر =پێسه ر .
3-پیش(ضمّه) . ضمّه کوتاه را یک واو و ضمّه کشیده را دو واو مینویسند.
مثال: کُوردستان = کوردستان

4- تشدید(ــّــ). حروف مشدّد به صورت تکرار حروف نشان داده می شوند.
مثال: محُمّد = موحه ممد ، مکّه = مه ککه

5- کسره ی کوتاه. صوتی کوتاه نزدیک به صوت کسره است که در رسم الخط لاتین به صورت "I" نشان داده میشود ، عرب آن را کسره ی مختسسه یعنی کسره ی دزدکی میخوانند. و در عربی هیچ گونه علامت بخصوصی ندارد. ولی در بعضی از کتابها با گذاشتن یک علامت ساکن کلمه را به دو سیلابی تبدیل میکنند .
مثال : بین^گ = سیلاب اول " بیـــت" و سیلاب دوم "نگ" . به این ترتیب حرف "ن" با این کسره ی کوتاه بیان شده است.
پیشنهاد من اینه که اصلا به این فکر نکنید

6- الف(ا) . در وسط یا آخر کلمه می آید و معادل حرف الف در وسط و آخر کلمات فارسی است؛ و در اوّل کلمه ، همزه ( ئـــ ) می آید .
مثال: باران = باران ، آشنا = ئاشنا ، آلاچیغ = ئالاچیغ

7- نشانه های اصواتی که از خصوصیات زبان عربیند و در زبان کردی نیستند. از الفبای کردی حذف شده اند . از قبیل : ث ،ص ، ذ ، ض ، ط و ظ ، که کردان آن را تلفظ نمیکنند و در الفبا جایی ندارند . به جای "ث" و "ص" از حرف "س" و به جای "ذ" ،"ض" ، "ذ" و"ظ" از حرف "ز" استفاده میشود. و همچنین جای "ط" را "ت" گرفته است.
8- نشانه های اصواتی که در زبان کردی تلفظ میشوند و زبان عربی فاقد آنهاست ،با علایم ویژه نشان داده و به الفبای کردی افزوده اند، که عبارتند از : "پ" ، "چ" ، "ر" ، "ژ" ، "ڤ" ، "گ" ، "ڵ" ، "ۆ" ، "ێ" .

حرف "ڤ" معادل v در خط لاتین ، نمایانگر صوتی است که فارسی زبانان یا به طور اصح تهرانیان در تلفظ کلمات "اوّل" و "مرودشت" در مورد حرف واو دارند.

حرف "ڵ" در زبان فارسی تلفظ نمی شود و در میان زبانهای ایرانی ، از اختصاصات زبان کردی است . برای تلفظ این حرف باید سطح بیشتری از نّک زبان را به سقف دهان چسپاند و آنگاه صدای "ل" را از ته دهان تلفظ کرد. (یعنی یه ل که خیلی مفخم باشه
فکر کنید دارید قرآن میخونید و کلمه الله رو تلفظ میکنید )

حرف "ۆ" واو مجهول در زبان فارسی امروز نیست . برای تلفظ آن مانند تلفظ واو لب را گرد کرده و دهان قدری بیشتر باز میکنیم .

حرف "ێ" (یای مجهول) در فارسی هم تلفظ میشود و در واقع شبیه کسره ایست که زیر حرفی قرار بگیرد. مثال : کِتاب = کێتاب .

باید دانست که "ڵ" هیچگاه در اول کلمه نمی آید و بر عکس اگر کلمه ای با حرف "ر" شروع شده باشد حتماً "ر" بزرگ تلفظ میشود ( که فونتش الان نیست ر بزرگ هم دقیقا مثل رفیقاش شبیه ر معمولیه که روش یه علامت خال هست پس اونرو باید خیلی مفخم ادا کرد لطیفه آقا ررررررررب انار دارید رو که یادتونه ؟ )



نگاهي به حروف مختص زبان كردي
ڕ يا راي بزرگ :
وجود علامت V روي "ل" و زير "ر" به معني تفخيم آنهاست .
مثال پرگار = په‌ڕگار كر(ناشنوا)=كه‌ڕ

ڤ :
حرف "ڤ" معادل"v" لاتين است .
در زبان فارسي براي حرف "و" دو صوت وجود دارد . W و V
مثال : مرودشت -->مه‌رڤ‌ده‌شت خودرو --> خودرو

نوشته هاي زير را با خط كردي بنويسيد .

اكنون زمستان است
ئه‌كنون زێمێستان ئه‌ست

تو كز محنت ديگران بي غمي نشايد كه نامت نهند آدمي
تو كه‌ز مێحنه‌تێ دیگه‌ران بی‌غمی نه‌شاید كه‌ نامه‌ت نه‌هه‌ند ئاده‌می

مگر كري ؟
مه‌گه‌ر كه‌ڕی ؟

نكته : در خواندن خط كردي ، نبايد هيچ صدايي را خود به آن اضافه كنيم ، واژه همانطوري كه نوشته مي شود خوانده مي شود .

در زبان فارسي واژه ها ، با يك حرف صامت شروع مي شوند و حرف دوم حتما مصوت است .

مثلا : سرد = س + َ + ر + د (صامت + مصوت + صامت + صامت)
ولي اين قانون براي زبان كردي برقرار نيست و به همين دليل فارس زبانان به ندرت مي توانند واژه هاي كردي را بدون لهجه ادا كنند. ( پس اگر در نوشته ها دیدید که من به جای که از "ک" خالی هم استفاده کردم تعجب نکنید چون کردها که رو خیلی کوتاه تلفظ میکنند و اصلا ک خالی میگن پس ک مینیوستند )

مثال : واژه گرنگ نبايد Gereng يا Goreng يا Gareng خوانده شود
بلكه بايد همانطور كه نوشته شده بدون صوتي اضافه خوانده شود . Grng

خواندن خط كردي ، در ابتدا براي من كه به خواندن متون فارسي عادت داشتم اندكي سخت بود زيرا عادت كرده بودم كه تلفظ واژه ها را حدس بزنم ولي در خط كردي بايد واژه را همانطور كه نوشته مي شود خواند و بالعكس .
اما پس از اينكه خط كردي را ياد گرفتم ، آرزو مي كردم اي كاش كتاب هاي فارسي نيز با اين خط نوشته مي شد ، چون بسيار راحت تر و تند تر خوانده مي شود .
رسم خط كردي ، بدون شك نسخه مدرن و ارتقا يافته ي خط عربي است

[دانه کولانه]

خب فعلا تا چند روز آموزش جدید نداریم تا همینا رو رندر کنیم و در باره ش صحبت کنیم و کمی تمرین کنیم و جملاتی بنویسیم و ..... البته همونطور که گفتم در هر پست چند واژه خواهیم گفت .
حالا چند تا موضوع میمونه
به هر حال اگه قرار باشه در این تاپیک شرکت کنید خب جاهایی لازمه که کردی بنویسید و سوالی یا چیزی بپرسید خواه ناخواه حروفی و علائمی استفاده باید بکنید که در فونت شما وجود نداره
پس این فایل رو دانلود و نصب کنید
unikurdweb.exe - 0.78MB

این صفحه رو هم ببینید http://www.kurditgroup.org/download/fonts
فونت های خوشگل داره اصلا برای فارسی نویسی هم خوشگله در ویندوزتون داشته باشید

اما به هر حال من اون چند حرف و کارکتری که نیازه رو توی این پست میذارم تا حتی برای کپی پیست شدن هم کسی لازم داشت بتونه استفاده کنه


ۆۆۆۆۆۆۆ
ڤ ڤ ڤ
ێێ ێ ێ
ڕ ڕ ڕ ڕ (ر مفخم)

ڵ ڵڵڵڵڵڵڵڵڵڵڵ !!

خب تا اینجا فکر کنم مشکل فونتتون حل شده باشه از این حروف فقط کسره ێ به شدت مورد نیازه و باید استفاده کنید والا فتحه و ضمه که هست و ڤ
ڵ و ڕ برای کاربران زیاد اهمیتی نداره خود من هم هنوز استفاده دقیق ۆ رو نمیدونم (شاهو جان دریاب)

خلاصه و نتیجه گیری :
برای راحتی همه مون ضمه رو با "و" و ضمه کشیده رو با 2تا "و" یعنی "وو" نشون بدیم

هاروون و کوردستان
کسره رو حتما باید با ێ نوشن بدید حالا اگه فونتو نصب کنید صفحه کلیدشو میبینید اگر نه خب من بالا استفاده کردم میتونین کپی کنین
ڵ ڕ ۆ ڤ رعایتش اجباری نیست . در کل فقط کسره که ێ بود و فتحه و ضمه ها رو بذارید
این از نتیجه گیری و خلاصه و قراردادامون
میدونم طولانی شد و کمی خشن اما اولای هر کاری سختیایی داره
=============================================

بحث شیرین واژگان

اجازه بدید قسمت اقوام رو تکمیل کنم . در کردی کرمانجی به خاله "پور" هم گفته میشه احتمال همه تون کلیپ "پوره تمین " رو توی گوشیهاتون دارین خاله تمین :D
کرمانشاهی ها به مادر "دالگ" هم میگن که من زیاد نمیپسندم
در کردی ایلامی به عمو "تاتگ" هم میگن

و به داماد همگی "زاوا" میگیم
عروس "وه وی"(ووی) و بوکانی ها "بوک" هم میگن
نامزد رو "ده زووران" (دزوران) میگیم ( احتمالا از دست گیران باشه)(دست نامزدتو بگیری ببری :D )

کوه : ما میگیم (زبان نوشتاری غرب کشور اکثرا زبان سورانی هست و زبان تکلم بنده هم در خانه سورانی هست و بیشتر مطالب این تاپیک هم سورانی خواهد بود)
ما به کوه میگیم که ژ (کژ) کێف kef هم میگیم در کردی کرماشانی هم عبارت "که ش و کویه" هم گفته میشه و جالب اینکه در پارسی باستان کيوفه و در پهلوی کوف گفته میشه

خورشید : خوه ر (خور) گفته میشه و البته اسم خانوم "خورشید" در کردی "خورشی" گفته میشه که انصافا اسم زیباییه در پارسی باستان و پهلوی خوره و خور هم آمده

ماه : مانگ (ing) ئه ی مانگ من و تو هه ر دو هاو ده ردیم
هه ر دو گرفتار یه ک ئاهی سه ردیم

تو ۆێڵ و ڕه نگ زه رد به ئاسمانه وا
منیش ده ر به ده ر به شارانه وا
از آوازای قنشگ استاد زیرک

برف: ما میگیم "به فر" (ف قبل از ر) وه فر هم گفته میشه در پارسی باستان وفره بوده


قسمت های سر :
پیشانی :توێڵ (کرمانشاهی ها به آن تیول میگن)
مژه : بژانگ (ببینید چه خوش استیله این واژه )
چشم : چاو البته یکی از اسامی زیبای کردی که طبق معمول مال خانوم هاست
گلاره هست که به معنی چشم یا مردمک چشم هست
گونه : گوپ :D به عزیزانی که لپ گنده ای دارن میگیم گپن که همون لپن هست
بینی : سورانی میگه لوت اما در کردی جنوب و فکر کنم در زبان لکی به آن پت هم میگ
گوش: ما میگیم گوێچکه اکثر جوانرودی ها که البته اونا هم سورانی هستند منتها خب گاها از این شهر به اون شهر بعضی واژه ها بیشتر استعمال میشه میگن گوێ
سبیل : سوێڵ
چانه :چناکه (کسی که زیاد پر حرفی بکنه بهش میگیم چناکه شکیای یعنی چانه شکسته ! )
گردن: مل (شاید بهتر باشه بین م و ل یه کسر ه بذارم )
پس گردن : اینو بیشتر برای طنز مینویسم :D بوق مل !
دهن: ده م
دندان : دنان ( یا دگان که گ رو مثل آی ان جی بخونید)
دندان آسیا:D:کاکیله :D چون بچه ک بودم همیشه کاکیله م درد میکرد

حالا بعدا کاملشو براتون مینویسم فقط اونایی که لازمه و تابلوه گذاشتم




شان - کووڵ: کتف
سێنگ: سينه
قول: پا
کلگ: انگشت البته به اون ئه نگوس هم میگیم

راستی به خاکستری میگیم "بور"

خب بهتره که بچه ها بیان کمی سوال بپرسن و اشکالاتی اگه هست رفع بشه در باره نوشتن

بذارید چند کلمه بنویسم :

محمد = موحه ممه د

خوشبختی همان بد بختی هاییست که بر سر ما نیامده =
خوش به ختی هه مان به د به ختی هائیست ک به ر سه رێ ما نه یامه دێ

[دانه کولانه]

در مورد الفبا و رسم الخط بر خلاف نظر آقا شاهو پیشنهاد میکنم همون رسم الخط خودمون رو استفاده کنیم اسمشو عربی نمیذارم چون همون طوری که دوستان میدونن در الفبای کردی حروفی وجود داره که در عربی یا فارسی نیست پس در واقع رسم الخط یه چیز اشتراکیه
منتهی دلیل انتخابش به نظر من اینه که خوب باشه یا بد ضعیف باشه یا قوی چیزیه که هست
نوسندگان ما دارن با این رسم الخط کتاباشونو مینویسن و در ثانی خوندنش توسط بچه ها اسونتره چون انگار دارن فارسی میخونن
و برای مشکلی که اقا شاهو گفتند یه کم که جلو بریم مشکل حل میشه البته میشه که بین 2 واژه 2 جای خالی (اسپیس ) گذاشت
قطعا در مواردی لازم میشه از هر رسم الخطی که لازم باشه استفاده کنیم تا منظور بهتر بیان بشه حتی استفاده از زبان غیر رسمی و تازه متولد شده ی :D فینگلیشی که امیر گفت

پیشنهاد میکنم در هر پستمون (فعلا من و آقا شاهو) حتما چند واژه کردی رو معرفی کنیم که پستها به هر حال دارای بار علمی باشه و پستی نباشه که اموزشی توش نباشه
هر چند چند پست اخیر اینطور نبود (توی این پست جبران میکنم )
مثلا چند واژه ی ساده و همگانی و همگیر که در تمام کردستان هم فهمیده بشه و کاربردی باشه برای پارسی زبانان عزیز و چند واژه ادبی و زیبا که کاربردشم اگه کمتر بود ایرادی نداره

اجازه بدید واژه های امروزو اول بنویسم بعد شروع کنم به الفبا

اعضای خانواده :
مادر :دایک دایه
پدر: باوک باوکه بابه (باوه در کردی کرماشانی)
خواهر : خویشک (به رسم الخط کردی که کمی دیگه توضیحش میدم : خوه یشک)
برادر : برا . کاک کاکه (کاک و کاکه و حتی برادر مثل فارسی برای ادای احترام و قبل از اسم شخص برای نامیدن وصدا کردن او بکار میرود مثلا کاک کورش :D)
مادر بزرگ : دا ={داگا (گاف اونرو چیزی شبیه ing انگلیسی تلفظ کنید)} یا داپیر یا داگورا (داگا گه ورا ترجمان دقیق مادر بزرگ و گرند مادر)
پدربزرگ :باواا باواگورا (باوا گه ورا) و باپیر
عمو: مامه مام مامو (در عراق مرسومه که برای احترام گذاشتن به بزرگی اونرو مام صدا کنن مثلا مام کورش:D)
در یک مورد عمو را ئامو (عامو) هم میگن وقتی بخوان عموزاده رو بکار ببرن میگن :ئاموزا یعنی عمو زاده
زن عمو هم میشه ماموژن (زن=ژن)
دائی:خالو لالو لاله (پس زن دایی میشه خالوژن و دایی زاده میشه خالوزا)
خاله / عمه : خب فارسی هم در واقع مشکل عمه و خاله رو حل نکرده همونطور که در انگلیسی
خاله و عمه یکی هستند و البته دائی و عمو هم یکی هستند
در فارسی واژه ای برای خواهر پدر وجود نداره یا من نمیدونم
چون عمه عربیه فارسی نیست
عم در عربی یعنی عمو و عمة یعنی خواهر پدر
به همین ترتیب در کردی هم به خاله و عمه هردوش میمک یا میمی یا میمکه گفته میشه
البته در زبان ادبی و پیشرفته کردی برای این 2 نفر 2 واژه جداگانه هست من در فرهنگ لغت دیدم اما یادم نیست اگر لازم بود پیداش میکنم به هر حال عامه مردم میمک رو برای خاله و عمه به کار میبرند
میمکه کمی صورت خوشی نداره به کسی بگین حواستون باشه :D اما غالبا خانوم ها رو که صدا کنین به جای اسمشون میشه از "میمی گیان" البته اگر حداقل 40-50 سال داشته باشند استفاده میشه

رنگها :

سفید : چرمک چرمگ (طبق معمول همون آی ان جی انگلیسی رو تلفظ کنید) و سپی
سیاه : رش (به فتح ر) (ره ش ) شاید قره که در ترکی به معنای سیاه هست هم در کردی استفاده داشته باشه چون دیده ام که رود قره سو که در کرمانشاه هست رو به معنای آب سیاه هم گرفته اند (البته خوره سو یعنی به سوی خورشید و مشرق هم میگن اما چون در قسمتی از شمال کشور که اونجا هم کرد داره باز یه قره سوی دیگه هست من فکر میکنم ترجمه ترکی براش بهتر باشه چون سو هم در ترکی یعنی آب)

قرمز: سوور
آبی : کوه(به فتح کاف و واو = که وه)
زرد=زرد باید یه واژه ادبی هم داشته باشه که من بی اطلاعم
سبز= سوز(سه وز)
اصولا واج ب و "و" در کردی و فارسی خیلی جاها به جای هم میان
باران و واران آب و آو(ئاو) برخیر = وخیز بابا = باوه بهار = وهار و......


چند تا از اعداد که کمی متفائتتر میگیمیش

چهار= چوار
یازده = یانگزه (آی ان جی فراموش نشه)
دوازده = دوانگزه
سیزده = سیانگزه
چهارده = چوارده
پانزده = پانگزه
شانزده = شانگزه
و دویست رو هم بعضی ها مثل فارسی دری میگن دوصد

فعلا کافیه نه :D؟

[NeGin]

نوشته اصلی توسط دانه کولانه

در مورد الفبا و رسم الخط بر خلاف نظر آقا شاهو پیشنهاد میکنم همون رسم الخط خودمون رو استفاده کنیم اسمشو عربی نمیذارم چون همون طوری که دوستان میدونن در الفبای کردی حروفی وجود داره که در عربی یا فارسی نیست پس در واقع رسم الخط یه چیز اشتراکیه
منتهی دلیل انتخابش به نظر من اینه که خوب باشه یا بد ضعیف باشه یا قوی چیزیه که هست
نوسندگان ما دارن با این رسم الخط کتاباشونو مینویسن و در ثانی خوندنش توسط بچه ها اسونتره چون انگار دارن فارسی میخونن
و برای مشکلی که اقا شاهو گفتند یه کم که جلو بریم مشکل حل میشه البته میشه که بین 2 واژه 2 جای خالی (اسپیس ) گذاشت
قطعا در مواردی لازم میشه از هر رسم الخطی که لازم باشه استفاده کنیم تا منظور بهتر بیان بشه حتی استفاده از زبان غیر رسمی و تازه متولد شده ی :D فینگلیشی که امیر گفت

پیشنهاد میکنم در هر پستمون (فعلا من و آقا شاهو) حتما چند واژه کردی رو معرفی کنیم که پستها به هر حال دارای بار علمی باشه و پستی نباشه که اموزشی توش نباشه
هر چند چند پست اخیر اینطور نبود (توی این پست جبران میکنم )
مثلا چند واژه ی ساده و همگانی و همگیر که در تمام کردستان هم فهمیده بشه و کاربردی باشه برای پارسی زبانان عزیز و چند واژه ادبی و زیبا که کاربردشم اگه کمتر بود ایرادی نداره

اجازه بدید واژه های امروزو اول بنویسم بعد شروع کنم به الفبا

اعضای خانواده :
مادر :دایک دایه
پدر: باوک باوکه بابه (باوه در کردی کرماشانی)
خواهر : خویشک (به رسم الخط کردی که کمی دیگه توضیحش میدم : خوه یشک)
برادر : برا . کاک کاکه (کاک و کاکه و حتی برادر مثل فارسی برای ادای احترام و قبل از اسم شخص برای نامیدن وصدا کردن او بکار میرود مثلا کاک کورش :D)
مادر بزرگ : دا ={داگا (گاف اونرو چیزی شبیه ing انگلیسی تلفظ کنید)} یا داپیر یا داگورا (داگا گه ورا ترجمان دقیق مادر بزرگ و گرند مادر)
پدربزرگ :باواا باواگورا (باوا گه ورا) و باپیر
عمو: مامه مام مامو (در عراق مرسومه که برای احترام گذاشتن به بزرگی اونرو مام صدا کنن مثلا مام کورش:D)
در یک مورد عمو را ئامو (عامو) هم میگن وقتی بخوان عموزاده رو بکار ببرن میگن :ئاموزا یعنی عمو زاده
زن عمو هم میشه ماموژن (زن=ژن)
دائی:خالو لالو لاله (پس زن دایی میشه خالوژن و دایی زاده میشه خالوزا)
خاله / عمه : خب فارسی هم در واقع مشکل عمه و خاله رو حل نکرده همونطور که در انگلیسی
خاله و عمه یکی هستند و البته دائی و عمو هم یکی هستند
در فارسی واژه ای برای خواهر پدر وجود نداره یا من نمیدونم
چون عمه عربیه فارسی نیست
عم در عربی یعنی عمو و عمة یعنی خواهر پدر
به همین ترتیب در کردی هم به خاله و عمه هردوش میمک یا میمی یا میمکه گفته میشه
البته در زبان ادبی و پیشرفته کردی برای این 2 نفر 2 واژه جداگانه هست من در فرهنگ لغت دیدم اما یادم نیست اگر لازم بود پیداش میکنم به هر حال عامه مردم میمک رو برای خاله و عمه به کار میبرند
میمکه کمی صورت خوشی نداره به کسی بگین حواستون باشه :D اما غالبا خانوم ها رو که صدا کنین به جای اسمشون میشه از "میمی گیان" البته اگر حداقل 40-50 سال داشته باشند استفاده میشه

رنگها :

سفید : چرمک چرمگ (طبق معمول همون آی ان جی انگلیسی رو تلفظ کنید) و سپی
سیاه : رش (به فتح ر) (ره ش ) شاید قره که در ترکی به معنای سیاه هست هم در کردی استفاده داشته باشه چون دیده ام که رود قره سو که در کرمانشاه هست رو به معنای آب سیاه هم گرفته اند (البته خوره سو یعنی به سوی خورشید و مشرق هم میگن اما چون در قسمتی از شمال کشور که اونجا هم کرد داره باز یه قره سوی دیگه هست من فکر میکنم ترجمه ترکی براش بهتر باشه چون سو هم در ترکی یعنی آب)

قرمز: سوور
آبی : کوه(به فتح کاف و واو = که وه)
زرد=زرد باید یه واژه ادبی هم داشته باشه که من بی اطلاعم
سبز= سوز(سه وز)
اصولا واج ب و "و" در کردی و فارسی خیلی جاها به جای هم میان
باران و واران آب و آو(ئاو) برخیر = وخیز بابا = باوه بهار = وهار و......


چند تا از اعداد که کمی متفائتتر میگیمیش

چهار= چوار
یازده = یانگزه (آی ان جی فراموش نشه)
دوازده = دوانگزه
سیزده = سیانگزه
چهارده = چوارده
پانزده = پانگزه
شانزده = شانگزه
و دویست رو هم بعضی ها مثل فارسی دری میگن دوصد

فعلا کافیه نه :D؟