گزارش مصور بازديد از فدك در قرن 15 هجري

[haj_amir]

[haj_amir]

آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در سفر 10 روزه خود به عربستان سعودي، در حالي که به مدينه سفر کرده ‌بود،‌ از وادي فاطمه يا همان منطقه تاريخي فدک نيز ديدن کرد و در حالي که اشک از چشمانش جاري بود، از چشمه فاطمه نوشيد.
به گزارش آفتاب، هاشمي براي بازديد از منطقه جغرافيايي فدک، با اتومبيل براي رسيدن به مقصود بيش از 260 کيلومتر را از شهر مدينه منوره به‌سوي استان «حائل» درنورديد و به شهر «حائط» و «حويطه» که به گفته آيت‌الله شيخ محمدعلي عمري رهبر شيعيان مدينه، همان «فدک» است، رسيد.


در شهر حائط، فرماندار و مسئولان اين شهر از رئيس مجلس خبرگان استقبال کردند.
اين گزارش حاکي است، مردم منطقه نيز با شور و شوق از خانه‌ها بيرون زده و بر بام‌ها و بلندي‌هاي اطراف مشغول تماشاي صحنه‌هاي بازديد بودند.


نايف فرماندار شهر گفت: «اينجا فدک است و الان قديمي‌ها هنوز به آن فدک مي‌گويند. شهر حدود 35 هزار نفر جمعيت دارد ولي جمعيت کل منطقه به اضافه روستانشينان و عشاير کوچ نشين به صدهزار نفر مي‌رسد».
سپس، «محمد عبدالرحمن جابر»، پيرمردي از اهالي فدک، که قبلا رئيس دايره امر به معروف و نهي از منکر منطقه بوده و هم‌اکنون نيز طبق گفته خودش به دعوت مسئولان منطقه مشغول همکاري با آنهاست توضيحاتي در مورد اين منطقه به هيأت ايراني ارائه کرد و به سؤالات رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام پاسخ داد.


آيت‌الله هاشمي از او پرسيد چرا به اين منطقه فدک مي‌گويند؟
عبدالرحمن جابر: «چون پيامبر اکرم آن را به حضرت فاطمه بخشيد».
هاشمي‌رفسنجاني پرسيد: «چرا پيامبر آن را به حضرت فاطمه بخشيد»؟
عبدالرحمن جابر پاسخ داد: «نظر ما اين است که چون اهالي اين منطقه بدون درگيري آن را به پيامبر اکرم هديه کردند و پيامبر نيز آن را به حضرت فاطمه هديه کردند».
هاشمي‌رفسنجاني باز سوال کرد: «در اين منطقه چه چيزهايي به نام فاطمه وجود دارد»؟
عبدالرحمن جابر در جواب گفت: «چشمه‌هاي هفت‌گانه فاطمه، مسجد فاطمه، وادي فاطمه، و بساتين (باغستان‌هاي) فاطمه».


هاشمي‌رفسنجاني پرسيد: «چرا اسم فدک را عوض کرديد و حائط يعني ديوار مي‌گوييد»؟
جابر نيز اظهار داشت: «در اين منطقه سه ديوار بلند است که به صورت حلقه منطقه را احاطه نموده‌است. درون ديوارها باغ (بستان) فاطمه نام دارد که در «معجم البلدان» ياقوت حموي هم ذکر شده است. مسجدي که الان ترميم شده مربوط به زمان پيامبر اسلام بوده که به مسجد فاطمه معروف است. ما آل‌جابر هستيم که قدمتي چند صدساله در منطقه داريم و پيش از دولت سعودي حکمران اينجا بوده‌ايم».
هاشمي‌رفسنجاني باز پرسيد: «مساحت کل فدک چقدر است»؟
و جابر پاسخ داد: «مساحت منطقه فدک 50 در 50 کيلومتر است».
سپس هاشمي‌رفسنجاني سوال کرد: «آب منطقه چگونه است»؟
جابر در جواب اضافه کرد: «فدک داراي هفت چشمه آب بوده که به «عيون فاطمه» معروف است که به دليل اهمال و بي‌توجهي به کشاورزي آب آن کم شده و شايد علت کمي آب حفر چاه‌هاي عميق (آرتزين) در منطقه باشد».


هاشمي‌رفسنجاني پرسيد: «مي‌خواهم از آب چشمه فاطمه بخورم».
جابر و ديگر همراهان،‌ وي را منع کردند و گفتند: «آقاي هاشمي اين کار را نکنيد چون نمي‌دانيم وضع آب چگونه است».
هاشمي در حالي‌که قطرات اشک چشمانش با چشمه فاطمه مخلوط شده بود، گفت: «آيا بي‌سعادتي و حيف نيست که انسان تا اينجا بيايد و از چشمه فاطمه سيراب نشود»؟
اين جمله باعث شد که قطرات اشک چشمان همراهان نيز در چشمه بريزد.


بازديد رئيس مجلس خبرگان به «فدک» که در 20 خردادماه جاري انجام شد، براي مسئولان عربستاني که وي را همراهي مي‌کردند نيز بسيار جالب بود و تازگي داشت به طوري‌که در بازگشت به مدينه ضمن تشکر از ايشان که با اين اقدام موجب شدند آنها نيز براي اولين بار قدم به فدک بگذارند، گفتند ما تاکنون از چنين مسائلي مطلع نبوديم و آنچه در فدک ديديم و شنيديم براي خود ما نيز تازگي داشت.
گفتني است که فدک، منطقه‌اي در شمال شرق مدينه است که ملک شخصي پيامبر گرامي اسلام بود و ايشان آن ‌را به حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها بخشيده بودند.
اينجا همان مکاني است که بعد از رحلت پيامبر اکرم، غصب شد و عثمان آن ‌را به مروان‌بن‌حکم داد و او فدک را به دو فرزند خود عبدالملک و عبدالعزيز هبه کرد.
عمربن‌عبدالعزيز که از خلفاي بني‌اميه از شاخه مرواني بود، وقتي به حکومت رسيد فدک را به فرزندان حضرت زهرا برگرداند ولي يزيدبن‌عبدالملک وقتي به حکومت رسيد آن ‌را پس گرفت و تا دوران خلاقت سفاح در دست بني‌مروان بود تا اينکه سفاح آن را به حسن‌بن‌علي‌(ع) برگرداند تا ميان اولاد حضرت زهرا تقسيم کند ولي منصور دوانيقي آن را از آنها گرفت.



بار ديگر مهدي، فرزند منصور، فدک را به اولاد فاطمه زهرا برگرداند؛ اما موسي‌الهادي آن را از آنها پس گرفت و همچنان در دست بني‌عباس بود تا اينکه مامون بار ديگر آن را به اولاد حضرت زهرا برگرداند و سرانجام متوکل عباسي فدک را از آنها پس گرفت...
با اين تاريخچه پرفراز و نشيب و پس از آنکه در هزار سال گذشته سرنوشت فدک در هاله‌اي از ابهام فرو برده شد، اين منطقه مهم به حال خود رها شد و تحولات زيادي را پشت سر گذاشت تا اينکه در قرن اخير به دليل ديوارهاي مستحکمي که به طول شش کيلومتر در شش کيلومتر در چهار طرف آن براي حفاظت اهالي از دزدان و اشرار وجود داشت به «‌حائط» معروف شد که به معناي ديوار است ولي نام فدک همچنان در اسناد و مدارک و بر زبان‌ها باقي ماند به طوري‌که حتي هم اکنون بر تابلوي ورودي شهر زير نام حائط، کلمه «فدک» نيز به چشم مي‌خورد.