بیماریهای غدد درونی و متابولیسم

[hoobare]

دیابت

ديابت بيماري است كه بدن قادر به توليد يا استفاده مناسب و ذخيره گلوكز (نوعي قند) نيست. در اين حالت ميزان گلوكز در جريان خون باقي مانده و در نتيجه قند خون بيشتر از حد طبيعي مي‌شود. ديابت داراي دو نوع است؛‌ در ديابت نوع اول توليد انسولين به طور كامل در بدن متوقف مي‌شود. انسولين هورموني است كه به بدن كمك مي‌كند كه از گلوكز موجود در غذا استفاده كرده و از آن انرژي به دست آورد. افراد مبتلا به اين ديابت بايد به طور روزانه انسولين، به خود تزريق كنند تا دچار مشكل نشوند. اين نوع ديابت معمولا در كودكان و نوجوانان بروز مي‌كند اما در عين حال امكان بروز آن در كليه سنين وجود دارد. ديابت نوع دوم نيز زماني بروز مي‌كند كه بدن قادر به توليد انسولين كافي نيست و يا نمي‌تواند به طور مناسب از انسوليني كه در بدن توليد مي‌شود استفاده كند. اين نوع ديابت اغلب در افراد بالاي 40 سال، افراد مبتلا به اضافه وزن و افرادي كه سابقه ارثي دارند بروز مي‌كند. با اين وجود امروزه جوانان زيادي به اين نوع ديابت نيز مبتلا مي‌شوند. افراد مبتلا به ديابت اغلب علائم زير را دارا هستند.اين علايم شامل تشنگي زياد، تكرر ادرار، كاهش وزن، گرسنگي زياد، تار شدن بينايي، تحريك‌پذيري، كرخي و سوزش دستها يا پاها، عفونت دائمي پوست، ‌مثانه و لثه‌ها، زخم‌هايي كه هرگز بهبود پيدا نمي‌كنند و خستگي شديد است. در برخي موارد هيچ علائمي از بيماري وجود ندارد. اين حالت معمولا در مورد ديابت نوع دوم اتفاق مي‌افتد. در اين مورد فرد مبتلا مي‌تواند چند ماه و يا حتي چند سال بدون هيچ نشانه‌اي از وجود بيماري زندگي كنند. بروز اين نوع ديابت آنقدر به تدريج صورت مي‌گيرد كه علائم آن ممكن است هرگز مشخص نشود. هر فردي ممكن است به ديابت مبتلا شود وليكن افرادي كه ارتباطات نزديكي با اين بيماري دارند، بيشتر در معرض ابتلا به آن هستند. ساير عوامل خطرزا شامل چاقي،‌ كلسترول بالا، فشار خون بالا و عدم فعاليت فيزيكي است؛ همچنين با افزايش سن افراد امكان ابتلاي آنها به اين بيماري افزايش مي‌يابد. افراد بالاي 40 سال كه دچار اضافه وزن نيز هستند بيشتر به اين بيماري مبتلا مي‌شوند، اگرچه ابتلا ديابت نوع دوم در ميان نوجوانان رو به افزايش است. به علاوه در زناني كه در حين بارداري مبتلا به ديابت مي‌شوند (اين حالت موسوم به ديابت بارداري است) احتمال ابتلا به ديابت كامل به نسبت بيشتر است. در مورد درمان اين بيماري بايد گفت كه اقدامات خاصي وجود دارد كه هر فرد ديابتي چه از نوع اول و چه از نوع دوم براي سلامت بودن بايد انجام دهد. آنها همچنين بايد يك برنامه غذايي ويژه داشته باشند. آنها بايد به ميزان فعاليت فيزيكي خود در طول روز توجه داشته باشند چرا كه تحرك بدني مي‌تواند به بدن در استفاده بهتر از انسولين كمك كند بنابراين بدن مي‌تواند گلوكز را براي تمام سلولهاي بدن به انرژي تبديل كند. به علاوه تمام بيماران مبتلا به ديابت نوع اول و برخي از افراد مبتلا به ديابت نوع دوم نيازمند تزريق انسولين هستند. برخي از افراد مبتلا به ديابت نوع دوم قرص‌هايي مصرف مي‌كنند كه اين قرصها يا به بدن كمك مي‌كنند كه انسولين بيشتر توليد كند و يا در توليد بهتر انسولين در بدن نقش دارد. برخي افراد مبتلا به ديابت نوع 2 مي‌توانند بيماري خود را بدون نياز به مصرف دارو و تنها با رعايت رژيم غذايي مناسب و فعاليت جسمي مطلوب كنترل كنند. هر بيمار ديابتي بايد حداقل هر 6 ماه يكبار به يك پزشك متخصص مراجعه كند. وي همچنين بايد به طور دوره‌اي با ساير اعضاي يك تيم درمان ديابت از جمله يك مربي پرستاري ديابت و يك متخصص تغذيه براي كمك به تهيه برنامه غذايي ملاقات داشته باشد.همچنين بهتر است به يك متخصص فيزيولوژي براي كمك به تهيه يك برنامه ورزشي و نيز به يك مددكار اجتماعي، روانشناس يا هر متخصص بهداشت رواني ديگر براي مواجهه و كنترل استرس و چالش‌هاي ناشي از زندگي كردن با يك بيماري مزمن مراجعه كند. از سوي ديگر هر بيمار ديابتي بايد به طور منظم وضعيت بينايي خود را آزمايش كند (حداقل سالي يكبار) به طوري كه مطمئن شود هر نوع مشكل بينايي مربوط به بيماري وي در مراحل اوليه تشخيص داده شده و قبل از اينكه جدي شود، اقدام به درمان آن نمايد. به علاوه بيماران ديابتي بايد ياد بگيرند كه چطور ميزان گلوكز خون خود را اندازه‌گيري كنند. اندازه‌گيري و ارزيابي روزانه مشخص مي‌كند كه برنامه غذايي، برنامه ورزشي و برنامه دارويي تا چه حد در متعادل نگه داشتن ميزان گلوكز خون بيمار مؤثر بوده است. علت با اهميت بودن اين ارزيابي‌ها و آزمايش‌هاي دقيق و دوره‌اي اين است كه عدم كنترل و يا كنترل نامناسب مي‌تواند منجر به مشكلات و ناراحتي‌هاي بلند مدت مانند حملات قلبي، سكته‌هاي مغزي، نابينايي، مشكلات كليوي، آسيب رگ‌هاي خوني، آسيب سلول‌هاي عصبي و عقيم شدن در مردان شود. اما خوشبختانه، مطالعات انجام شده در بيش از 10 سال نشان داده است كه اگر افراد گلوكز خون خود را تا حد امكان در سطح طبيعي نگهدارند، مي‌تواند خطر ابتلا به اين مشكلات را تا 50 درصد يا بيشتر كاهش دهند. محققان معتقدند كه شايد روزي بتوان از ابتلا به اين بيماري جلوگيري كرد. ديابت نوع هم يكي از شايعترين انواع ديابت است كه هنوز دلايل آن به طور كامل درك و شناسايي نشده‌اند. با اين حال تحقيقات اخير نشان مي‌دهد برخي عوامل و اقدامات هستند كه مي‌توانند مانع از بروز اين نوع ديابت شود. مطالعات نشان مي‌دهد كه برخي تغييرات در نحوه زندگي مي‌تواند از بروز ديابت نوع سوم در افرادي مستعد ابتلا به اين بيماري هستند جلوگيري كند و يا آن را به تعويق بيندازد.مهمترين اين فاكتورها كاهش متعادل وزن بين 5 تا 10 درصد و انجام فعاليت‌هاي فيزيكي ملايم به مدت 30 دقيقه در روز هستند.پزشكان توصيه مي‌كنند كه هر فرد بالاي 45 سال بويژه با Bmi بالاي 25 واحد بايد تست ديابت بدهند و در صورت سالم بودن هر 3 سال يكبار اين آزمايش را تمديد كنند

[hoobare]

دیابت ( مرض قند )چیست؟

دیابت ( مرض قند ) یک اختلال متابولیسم (راهی که بدن ما غذاهای هضم شده را برای تولید انرژی و رشد استفاده می کند) است. بیشتر غذایی که می خوریم به گلوکز (شکل قند در بدن) می شکند. گلوکز منبع اصلی سوخت در بدن است.
بعد از هضم، گلوکز به جریان خون وارد می شود، جایی که توسط سلولها برای رشد و انرژی استفاده می گردد. برای آنکه گلوکز وارد سلولها بشود باید انسولین وجود داشه باشد. انسولین هورمونی است که توسط لوزالمعده تولید می شود (غده بزرگی در پشت معده).
زمانی که غذا می خوریم، لوزالمعده در به طور خودکار میزان مناسب انسولین را تولید
می نماید، که قند را از خون به سلولها حرکت می دهد. در افراد دیابتی، یا لوزالمعده انسولین کافی
نمی سازد یا اصلاً انسولین تولید نمی کند، یا سلولها به شکل مناسبی به انسولین تولید شده پاسخ نمی دهند. در نتیجه مقدار زیادی گلوکز در جریان خون وارد شده که توسط کلیدها به ادرار ریخته شد و از بدن خارج می شود، که توسط گلوکز در خون ساخته شده به جریان خون می ریزد در ادرار وارد می شود و از بدن خارج می شود. بنابراین بدن منبع اصلی سوخت خود را که حاوی مقادیر زیادی گلوکز است، از دست می دهد.

انواع دیابت چه هستند؟
- دیابت نوع 1
- دیابت نوع 2
- دیابت حاملگی

دیابت نوع 1
نوع 1 دیابت یک نوع بیماری خود ایمنی است. این بیماری زمانی بوجود می آید که دستگاه مبارزه بدن با عفونتها (دستگاه ایمنی) علیه بخشی از خود بدن فعال می شود. در دیابت، دستگاه ایمنی به سلولهای بتای لوزالمعده که انسولین تولید می کنند، حمله می کند و آنها را از بین می برد. بنابراین لوزالمعده انسولین کمی تولید می کند یا اصلاً تولید نمی کند. فردی که دیابت نوع 1 دارد برای تمام عمر باید انسولین دریافت نماید.
در حال حاضر دانشمندان دقیقاً نمی دانند چه عاملی باعث می شود، بدن به سلولهای بتا حمله کند، اما باور دارند که عوامل ژنتیکی، ایمنی و محیطی مانند احتمالاً ویروسها ( در این روند ) درگیر هستند. نوع 1 دیابت 5 تا 10 درصد موارد دیابت تشخیص داده شده در آمریکا را شامل
می شود. معمولاً در بچه ها و نوجوانان دیده می شود اما می تواند در هر سنی بروز نماید.
نشانه های دیابت نوع 1 معمولاً در زمانی کوتاه بروز می کنند، گرچه نابودی سلولهای بتا می تواند زودتر آغاز شود. نشانه ها شامل افزایش تشنگی و تکرر ادرار، گرسنگی دائمی، از دست دادن وزن، تاری دید و خستگی شدید است. اگر این مشکل تشخیص داده نشده و با انسولین درمان نشود، فرد مبتلا به دیابت نوع 1 می تواند به یک کمای ( بیهوشی ) تهدید کننده زندگی به نام کمای کتو اسیدوز دیابتی( بیهوشی ناشی از اسید های کتونی مرض قند )فرو برود.
دیابت نوع 2
شایعترین نوع دیابت، دیابت نوع 2 است. حدود 90 تا 95 درصد افراد دیابتی، به این نوع از بیماری مبتلا هستند. این شکل از دیابت همراه با سن بالا، چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، سابقه قبلی دیابت حاملگی، عدم فعالیت بدنی، و نژاد است. حدود 80 درصد افرای که دیابت نوع 2 دارند دچار اضافه وزن هستند.
نوع 2 دیابت در حال افزایش در میان بچه ها و نوجوانان است.
زمانی که دیابت نوع 2 تشخیص داده می شود، معمولاً لوزالمعده میزان کافی انسولین را تر شرح میکند اما به دلایل ناشناخته، بدن نمی تواند به شکل موثری از انسولین استفاده نماید و این وضعیتی است که به آن مقاومت به انسولین گفته می شود. بعد از چند سال از تولید انسولین کاسته می شود و نتایج مشابه دیابت نوع 1 است. گلوکز ساخته می شود و به خون می ریزد ولی بدننمی تواند از این منبع اصلی سوخت استفاه کافی کند. نشانه ها می تواند شامل خستگی یا تهوع، پر ادراری، تشنگی غیر طبیعی، کاهش وزن، تاری دید، عفونتهای مکرر و کاهش سرعت بهبودی زخمها می شود. بعضی افراد هیچ نشانه ای ندارند.

دیابت حاملگی
دیابت حاملگی فقط در زمان حاملگی بروز می یابد. مانند دیابت نوع 2 بیشتر در زنانی که سابقه خانوادگی دیابت را دارند بروز می کند. زنانی که دیابت حاملگی دارند 20 تا 25 درصد شانس ابتلا به دیابت نوع 2 را در عرض 5 تا 10 سال دارند
اثرات و نتایج دیابت چیست؟
دیابت با عوارض طولانی مدتی که تقریباً بر تمام قسمتهای بدن اثر می گذارد همراه است. این بیماری اغلب منجر به کوری، بیماری قلب و رگهای خونی، حمله مغزی، از کار افتادگی کلیه، قطع عضو و آسیب اعصاب می شود. دیابت کنترل نشده می تواند، حاملگی را عارضه دار کند و نقائص عصبی در در نوزادان متولد شده از زنان دیابتی بسیار بیشتر است.
چه کسانی به دیابت مبتلا می شوند؟
دیابت مسری نیست. افراد نمی توانند آن را از یکدیگر بگیرند. به هر حال عوامل خاصی خطر ایجاد دیابت را افزایش می دهد.
دیابت نوع یک به نسبت مساوی بین زنان و مردان اتفاق می افتد اما در سفید پوستان نسبت به غیر سفید پوستان بیشتر است.
نوع 2 دیابت در افراد مسن تر بیشتر است، بخصوص در افرادی که دچار اضافه وزن هستند.
دیابت چگونه کنترل می شود؟
پیش از کشف انسولین در سال 1921 هر فردی که دچار دیابت نوع 1 می شد، چند سال پس از تشخیص بیماری می مرد. گرچه انسولین به عنوان درمان تلقی نمی شود امّا کشف آن اولین قدم بزرگ در درمان دیابت بود.
امروزه خوردن سالم، فعالیت بدنی و گرفتن انسولین تزریقی یا پمپهای انسولینی درمانهای اساسی برای دیابت نوع 1 هستند. میزان انسولین باید با مصرف غذا و فعالیتهای روزانه تعدیل شود. سطح قند خون باید به دقت از طریق آزمایشات مکرر قند خون مراقبت شود.
خوردن سالم، فعالیت بدنی و اندازه گیری قند خون راههای اساسی کنترل دیابت نوع 2 هستند. بعلاوه بسیاری افراد دچار دیابت نوع 2 نیاز به داروهای خوراکی، انسولین یا هر دو برای کنترل سطح گلوکز خون خود هستند.
افراد دیابتی باید روز به روز از خود مراقبت کنند. میزان زیادی از مراقبت روزانه شامل مراقبت از از بالا رفتن یا پایین رفتن زیاد قند خون است. وقتی قند خون خیلی پایین بیاید ( وضعیتی که به نام هیپو گلیسمی شناخته می شود) فرد می تواند عصبی، سست و گیج شود. قضاوت می تواند مختل شود و اگر قند خون خیلی پایین بیاید غش کردن رخ می دهد.
در صورتیکه سطح گلوکز خیلی بالا برود نیز فرد ممکن است ناخوش شود. وضعیتی که به آن هیپر گلیسمی گفته می شود.
افراد دیابتی باید به یک کارشناس بهداشتی که می تواند به آنها در یادگیری کنترل دیابتشان کمک کند و کنترل دیابت آنها را تحت نظر گیرد، مراجعه کنند. و همچنین به یک متخصص غدد، پزشکی که در درمان دیابت تخصص کافی دارد. بعلاوه افراد دیابتی باید تحت مظر یک چشم پزشک را برای معاینه چشم و یک متخصص تغذیه و آموزش دهنده دیابت را برای یادگیری مهارتهایی که در کنترل روز به روز دیابت لازم دارند قرار بگیرند.
هدف کنترل دیابت، این است که سطح قند خون را نزدیک به دامنه طبیعی داشته شود. نگه داشت. یک مطالعه بزرگ نشان داد که نگه داشتن سطح قند خون نزدیک به محدوده طبیعی، خطر بروز عوارض عمده دیابت نوع یک را کم می کند.
این مطالعه اثر دو روش درمانی، روش مراقبت شدید و روش استاندارد را با یکدیگر در ایجاد و پیشرفت عوارض چشمی، کلیوی و عصبی دیابت مقایسه نمود. این مطالعه نشان داد افرادی که سطح قند خون پایین تری داشتند این عوارض را به میزان کمتری نشان داده اند.

[hoobare]

راهنماي تزريق انسولين در بيماران ديابتي


تمام بيماران ديابتي نوع 1 و 40 درصد بيماران ديابتي نوع 2 وابسته به تزريق انسولين هستند. دوز انسولين دريافتي بايد با مقدار غذا و ميزان فعاليت فرد تطابق يابد.

قبل از تطابق دادن انسولين موارد زير بايد مد نظر قرار گيرند:

- با شروع درمان با انسولين، به مدت حداقل 3 روز تا يك هفته، بايد مقدار انسولين دريافتي، مقدار غذاي خورده شده و نتيجه ي تست قند خون دو ساعت قبل و بعد از غذا و قبل از خواب در يك دفتر روزانه ثبت شود و ملاحظات مربوط هم، در كنار آن درج گردد (مثلاً تأخير در خوردن ناهار، سرماخورگي ، خوردن يك ميان وعده ي اضافي و ...)

با توجه به اين كه ميزان قند خون 1-5/0 ساعت بعد از صرف غذا به ماكزيمم مي رسد، بايد تزريق انسولين طوري انجام شود كه 1-5/0 ساعت بعد از صرف غذا، انسولين به اوج اثر خود برسد.

براي افراد ديابتي نوع 1 ، تست قند خون در روز به ميزان 3 بار يا بيش تر توصيه مي شود. سپس با مشورت با متخصص، دوز انسولين بر اساس مقدار كربوهيدرات غذا، مطابقت داده مي شود.

قند خون در افراد ديابتي نوع 2، با ثبات تر از نوع 1 است و اين افراد ممكن است به 2-1بار تست قند خون در روز احتياج داشته باشند.

- بايد براي قند خون يك مقدار هدف در نظر گرفته شود. توصيه مي شودقبل از غذا محدوده ي قند خون 140-80 ميلي گرم در دسي ليتر و قند خون موقع خواب 160-100 ميلي گرم در دسي ليتر باشد.

- براي كنترل مناسب قند خون، بايد به زمان اثر انسولين در بدن توجه شود. بايد توجه داشت كه تاثير انسولين ممكن است از فردي تا فرد ديگر متغير باشد و با دوز انسولين، محل تزريق، ميزان ورزش، وجود آنتي بادي هاي ضد انسولين و ديگر فاكتورها تغيير كند. با توجه به اين كه ميزان قند خون 1-5/0 ساعت بعد از صرف غذا به ماكزيمم مي رسد، بايد تزريق انسولين طوري انجام شود كه 1-5/0 ساعت بعد از صرف غذا، انسولين به اوج اثر خود برسد.


جدول زير زمان اثر انواع انسولين را نشان مي دهد:

نوع انسولين شروع اثر اوج اثر مدت اثر
1- انسولين تند اثر:
ليسپرو 30-15 دقيقه 90-30 دقيقه 5-3 ساعت
رگولار 60-30 دقيقه 4-2 ساعت 8-6 ساعت
آسپارت 5 دقيقه 15 دقيقه 4-3 ساعت
2- انسولين متوسط اثر:
Nph 2-1ساعت 12-4 ساعت 24-18 ساعت
لنت 2-1 ساعت 12-6 ساعت 26-18 ساعت
3 - انسولين طولاني اثر
اولترالنت 6-4 ساعت 16-10 ساعت 48-24 ساعت
گلارجين 6-4 ساعت 24-6 ساعت بيشتر از 24 ساعت
4- انسولين مخلوط
(50/50 و 70/30) 60-30 دقيقه 12-2 ساعت تا 18 ساعت

در افراد سالم غير ديابتي، بدن به دو صورت انسولين ترشح مي كند: انسولين پايه و انسولين بعد از غذا. انسولين پايه در طول شبانه روز ، صرف نظر از اين كه فرد غذا خورده باشد يا نه، به مقدار اندك و به طور مداوم ( هر 11-9 دقيقه) ترشح مي شود. اين انسولين مسئول كاهش كتوژنز، كنترل ليپوليز، گليوكونئوژنز و گليسكوژنوليز و برداشت پايه ي گلوكز توسط بافت هاي محيطي است. انسولين هاي متوسط اثر و طولاني اثر موجود از اين الگو پيروي مي كنند.

تزريق مخلوط دو انسولين كوتاه اثر و متوسط يا طولاني اثر، در كنترل قند خون موثرتر است.

نوع ديگر، انسولين بعد از غذا است كه در پاسخ به صرف غذا، بلافاصله و به مقدار بيشتر ترشح مي شود و در فاصله ي 10 دقيقه بعد از غذا به اوج غلظت خود مي‌ رسد و در فاصله ي 4-2 ساعت هم به سطح پايه برمي گردد. انسولين هاي كوتاه اثر از اين الگو پيروي مي كنند. مقدار ترشح انسولين در افراد غير ديابتي كه وزن مناسب دارند، تقريبا 25 واحد در روز است.

در بعضي افراد ديابتي قند خون با دو تزريق انسولين در روز كنترل مي شود، در حالي كه در بعضي ديگر احتياج به 4 تزريق در روز است. تزريق مخلوط دو انسولين كوتاه اثر و متوسط يا طولاني اثر، در كنترل قند خون موثرتر است

[hoobare]

ديابت ، زنان را بيشتر تهديد مي کند


ايرنا: رئيس مرکز مديريت بيماري هاي وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکي ، ديابت را تهديدي جدي براي سلامت بشر اعلام کرد و گفت : اين بيماري در ميان زنان ايران شايعتر از مردان است.
مهدي گويا در همايش سالانه کنترل ديابت و غربالگري کم کاري تيروئيد مادرزادي افزود: اکنون ديابت ميان 2.41 درصد مردان ايراني شيوع دارد، در حالي که اين بيماري 3.67 درصد از جمعيت زنان کشور را آزار مي دهد. به گفته گويا ، شمار مبتلايان به ديابت در دنيا همچنان رو به افزايش است و ادامه اين روند در دهه آينده محتمل است. وي اضافه کرد: از سال 1980 ميلادي تا کنون مرگ و مير ناشي از بيماري ديابت 30 درصد افزايش يافته است.
رئيس مرکز مديريت بيماري هاي وزارت بهداشت تصريح کرد: بيماري هاي چشمي ، کليوي ، قلبي و عصبي از عوارض جبران ناپذير بيماري ديابت است که تشخيص و درمان بموقع آن در کاهش مرگ و ميرها بسيار مهم است.
اين مسوول وزارت بهداشت درباره بيماري هاي تيروئيد گفت : به ازاي هر 4000نفري که در دنيا متولد مي شوند ، يک نفر به اين بيماري مبتلاست که در صورت معالجه بموقع به سه ميليون ريال هزينه نياز دارد که مي تواند تا ميليون ريال نيز افزايش يابد. وي بر معالجه اين بيماري در دوران نوزادي تاکيد کرد.

[hoobare]

التهاب‌ تيروييد (تيروييديت‌)thyroiditis

شرح بيماري علايم‌ شايع‌ علل‌ عوامل تشديد كننده بيماري پيشگيري‌ عواقب‌ مورد انتظار عوارض‌ احتمالي‌ درمان‌ اصول‌ كلي‌ داروها فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري رژيم‌ غذايي‌ درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
شرح بيماري
تيروييديت‌ عبارت‌ است‌ از التهاب‌ غده‌ تيروييد. غده‌ تيروييد يك‌ عضو توليد كننده‌ هورمون‌ در قاعده‌ گردن‌، كنار ناي‌ است‌. معمولاً افراد ميانسال‌ 50-30 ساله‌ از هر دو جنس‌ را مبتلا مي‌كند ولي‌ در زنان‌ شايع‌تر است‌. تيروييديت‌ هاشيموتو (تيروييديت‌ لنفوسيتيك‌ يا تيروييديت‌ خودايمن‌ نيز خوانده‌ مي‌شود) التهاب‌ مزمن‌ همراه‌ با ارتشاح‌ لنفوسيتي‌ است‌؛ تيروييديت‌ تحت‌ حاد (تيروييديت‌ گرانولوماتوز خوانده‌ مي‌شود) معمولاً به‌ دنبال‌ عفونت‌ ويروسي‌ رخ‌ مي‌دهد. انواع‌ نادرتر ديگري‌ نيز وجود دارند.
علايم‌ شايع
‌بزرگي‌، درد و حساسيت‌ به‌ لمس‌ در غده‌ تيروييد
تب‌
دردفك‌ يا گوش‌ (گاهي‌ اوقات‌)
پركاري‌ تيروييد (ضربان‌ قلب‌ سريع‌، عصبي‌ شدن‌، لرزش‌ و كاهش‌ وزن‌ سريع‌) علل‌ اختلال‌ دستگاه‌ ايمني‌ (به‌ ويژه‌ تيروييديت‌ هاشيموتو و پس‌ از زايمان‌)
ويروس‌هاي‌ مختلف‌ مثل‌ اوريون‌ و آنفلوانزا
عفونت‌ باكتريايي‌ غده‌ تيروييد (نادر)
عوامل تشديد كننده بيماري
بيماري‌ اخير مثل‌ سل‌ يا هر عفونتي‌
بارداري‌
سابقه‌ خانوادگي‌ بيماري‌ تيروييد
سابقه‌ اختلالات‌ تيروييد
پيشگيري
‌ پيشگيري‌ خاصي‌ ندارد. عواقب‌ مورد انتظار معمولاً با درمان‌ قابل‌ علاج‌ است‌. برخي‌ افراد خود به‌ خود بهبود مي‌يابند. پيگيري‌ منظم‌ پزشكي‌ بعد از علاج‌ مناسب‌ بيماري‌ توصيه‌ مي‌شود.
عوارض‌ احتمالي
‌ از دست‌ رفتن‌ هميشگي‌ كاركرد تيروييد كه‌ مستلزم‌ جايگزيني‌ هورمون‌ تيروييد در تمام‌ عمر است‌. درمان‌
اصول‌ كلي‌ آزمون‌هاي‌ تشخيصي‌ مي‌توانند شامل‌ بررسي‌هاي‌ آزمايشگاهي‌ خون‌، برداشت‌ و اسكن‌ راديونوكلئيد تيروييد و سونوگرافي‌ (نادر) باشند.
دارو درماني‌ به‌ نوع‌ تيروييديت‌ بستگي‌ داد.
جراحي‌ براي‌ برداشتن‌ فشار وارد به‌ نواحي‌ مجاور گردن‌ يا تخليه‌ آبسه‌ (نادر) داروها داروهاي‌ ضد تيروييد يا جايگزيني‌ هورمون‌ تيروييد بسته‌ به‌ فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هورمون‌هاي‌ تيروييد شما
مسدود كننده‌هاي‌ بتا آدرنرژيك‌ براي‌ سركوب‌ علايم‌ تيروييد پركار
آنتي‌بيوتيك‌ها براي‌ مقابله‌ با عفونت‌ در صورت‌ لزوم‌
داروهاي‌ كورتيزوني‌ براي‌ كاهش‌ التهاب‌ (نادر)
آسپرين‌ بادوز بالا براي‌ كمك‌ به‌ كاهش‌ التهاب‌
مسكن‌ در صورت‌ نياز فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري به‌ محض‌ بهبودي‌ علايم‌، فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري طبيعي‌ خود را از سر بگيريد. رژيم‌ غذايي‌ رژيم‌ غذايي‌ خاصي‌ ندارد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي‌ از اعضاي‌ خانواده‌تان‌ علايم‌ تيروييدي‌ را داشته‌ باشيد.
اگر در طول‌ درمان‌ موارد زير رخ‌ دهند:
ـ تب‌ و قرمزي‌ غده‌ تيروييد
ـ خستگي‌
اگر دچار علايم‌ جديد و غير قابل‌ توجيه‌ شده‌ايد.
داروهاي‌ مورداستفاده‌ در درمان‌ ممكن‌ است‌ عوارض‌ جانبي‌ ايجاد كنند.

[hoobare]

قند خون





در خون قندهای مختلف وجود دارند که همه آنها را تحت عنوان کربوهیدراتها می‌نامند. از این اینها قنداهای کربنی گلوکز را به علت تشکیل بخش اعظم این کربوهیدرات و اینکه همه این کربوهیدراتها در آخر به این قند تبدیل می‌شوند به عنوان قند خون تعریف می‌کنند.




مفاهیم کلی


در شرایط طبیعی غلظت گلوکز خون در محدوده باریکی ، معمولا بین 90 - 80 میلیگرم در دسی لیتر هر روز صبح قبل از صرف صبحانه در شخص ناشتا کنترل می‌شود. این غلظت در حدود ساعت اول بعد از صرف یک وعده غذا به 140 - 120 میلیگرم در دسی لیتر خون افزایش می‌یابد. اما سیستمهای فیدبکی برای کنترل گلوگز خون غلظت گلوکز را به سرعت (معمولا در ظرف 2 ساعت بعد از آخرین جذب کربوهیدراتها) به حد طبیعی باز می‌گردانند. بر عکس ، در حالت بی‌غذایی ، بوسیله گلوکونئوژنز در کبد گلوکز مورد نیاز برای حفظ غلظت گلوکز در حد ناشتا را تامین می‌کند. این مقادیر برای بیماران دیابتی قدری بالاتر است.

کنترل سطح قند خون

1. کبد به عنوان یک سیستم بافری مهم برای گلوکز خون عمل می‌کند به این معنی که هنگامی که گلوکز خون به دنبال صرف یک وعده غذا تا غلظت زیادی بالا می‌رود میزان ترشح انسولین نیز افزایش می‌یابد و در حدود 3/2 گلوکز جذب شده از روده بلافاصله به گلیکوژن تبدیل شده و در کبد ذخیره می‌شود. در طی ساعات بعد که غلظت گلوکز خون و نیز در این ترشح انسولین کاهش می‌یابد، کبد گلیکوژن را تجزیه و به گلوکز تبدیل می‌کند. این تنظیم در بیماران با اختلالات کبدی تقریبا غیر ممکن است.
   
   
2. علاوه بر انسولین ، گلوکاگون نیز در تنظیم مقدار قند خون دخیل است. این هورمون بر عکس انسولین کار می‌کند. بطوری که با کاهش گلوکز خون ترشح گلوکاگون افزایش می‌یابد و برعکس انسولین ، موجب تجزیه گلیکوژن و به سطح نرمال رساندن غلظت گلوکز می‌شود.
   
   
3. یک اثر مستقیم کاهش غلظت گلوکز خون تحریک غده هیپوتالاموس و سیستم عصبی سمپاتیک می‌باشد که موجب ترشح اپی نفرین از غدد فوق کلیوی می‌گردد. اپی نفرین بر روی کبد اثر کرده و موجب آزاد سازی گلوکز می‌شود.
   
   
4. دو هورمون رشد و کورتیزول نیز در این تنظیم موثرند چرا که مقدار مصرف را بوسیله قسمت اعظم سلولهای بدن کاهش می‌دهند و بجای آن ، گلوکز را به چربی تبدیل می‌کنند.

اهمیت کنترل سطح قند خون

چرا حفظ یک غلظت ثابت گلوکز ، اهمیت دارد در حالی که بیشتر بافتها می‌توانند در غیاب گلوکز از چربیها و پروتئینها استفاده کنند؟ پاسخ این است که گلوکز تنها ماده غذایی است که بوسیله مغز ، شبکیه ، اپی‌تلیوم زایای غدد جنسی استفاده می‌شود و بنابراین حفظ غلظت گلوکز خون ، ضروری می‌باشد. به خاطر همین قسمت اعظم گلوکزی که در مرحله بین غذاها از طریق گلوکونئوژنز (ساخت گلوکز از مواد دیگری مثل پروتئینها و چربیها) تشکیل می‌شود.


اهمیت بالا نرفتن سطح گلوکز خون

• گلوکز مقدار زیادی فشار اسمزی در مایع خارج سلولی اعمال می‌کند اگر مقدارش افزایش یابد فشار اسمزی خارج سلول هم افزایش می‌یابد و همین موجب بهم خوردن قدرت ترابری غشای سیتوپلاسمی گردیده و همین خود به نتایج ناخوشایندی چون ادم ، از دست دادن آب سلول و ... می‌گردد.
  
  
• گلوکز زیادی از طریق ادرار دفع می‌گردد و همراه این مایعات و الکترولیتهای بدن نیز تخلیه می‌شود.
  
  
• افزایش دراز مدت سطح گلوکز خون ، موجب آسیب بسیاری از بافتها و بویژه رگهای خونی آنها می‌گردد و همین ممکن است به نتایجی چون حمله قلبی ، سکته مغزی ، بیماریهای کلیوی گردد.

دیابت اولین بیماری حاصل سم خوردگی سطح نرمال غلظت گلوکز

دیابت قندی ، یک سندرم اختلال متابولیسم کربوهیدرات ، چربی و پروتئین است که توسط یا فقدان ترشح انسولین یا کاهش حساسیت بافتها به انسولین بوجود می‌آید. به دو نوع دیده می شود: وابسته به انسولین که بر اثر فقدان انسولین می‌باشد و غیر وابسته به انسولین ، بر اثر کاهش حساسیت بافتهای هدف به انسولین بوجود می‌آید. به این دومی ، مقاوم به انسولین هم می‌گویند.

این بیماری سوخت و ساز گلوکز را در همه انواع سلولها به غیر از سلولهای مغز را دگرگون می‌کند. از علایم دیابت به موارد مقابل می‌توان اشاره کرد: تشنگی بیش از حد ، ادرار کردن زیاد ، خارش بدن ، خستگی ، گزگز دستها و پاها ، کاهش وزن و ایجاد زخمهایی در پاها که به راحتی التیام نمی‌پذیرند. اما در نوع دوم (مقاوم به انسولین) چاقی دیده می‌شود و بنابراین اینها نیاز به رژیم غذایی مناسبی دارند.


هیپوگلیسمی یا شوک انسولین


افراد دیابتی که جهت درمان و کنترل بیماری خود از قرصهای پایین آورنده قند استفاده می‌کنند در بعضی مواقع خونشان بطور غیر عادی کاهش می‌یابد. این حالت ممکن است در عدم مصرف قرص هم دیده شود. در این حالت مقدار قند خون به پایین‌تر از 60 میلیگرم نزول می‌کند. شایع‌ترین علت ، بی‌نظمی در ساعات غذا یا فراموش کردن یکی از نوبتهای غذایی است. چرا که باید بین برنامه غذایی ، انسولین موجود و ورزش تعادل باشد. ممکن است کاهش قند خون به دلیل کاهش وزن باشد چرا که با کاهش وزن ، مقاومت انسولینی هم کاهش و همین موجب کاهش قند خون می‌گردد.

از علایم کاهش قند خون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: گرسنگی ، لرز ، عصبانیت ، تعریق ، سرگیجه ، ضعف ، تحریک پذیری و تپش قلب و در موارد حادتر فریاد کشیدن، چشم ، خواب آلودگی ، سردرگمی ، عدم تعادل در راه رفتن، تاری دید و سر درد. در این مواقع از غذاهای نشاسته‌ای سریع‌الاثر مثل چند حبه قند ، دو یا سه قاشق مرباخوری شکر ، آب پرتقال (نصف لیوان) ، چند تکه میوه خشک شده ، محلول رقیق قندی و شربتها ، باید استفاده کرد.

نقش هموگلوبین در تعیین سطح خون

گلوکز 6- فسفات و سایر قندها به صورت برگشت پذیری با هموگلوبین واکنش نشان می‌دهند بنابراین می‌توان گفت مقدار ساخت گلبول قرمز و نیز سطح قند خون باهم متناسب است. به خاطر همین ، افراد دیابتی در مقایسه با افراد سالم ، مقدار بالایی از هموگلوبین (از نوع A1c) را دارند. بنابراین اندازه‌گیری سطح هموگلوبین هر چند هفته یکبار می‌تواند در تعیین اینکه آیا سطح گلوکز بیماران دیابتی به حد کافی کنترل شده است یا نه؟ بسیار مفید باشد.


مقدار گلوکز و روابط با دیگر ترکیبات بدن


میزان انرژی مورد نیاز در طول 24 ساعت از 1600 کیلوکالری در حالت استراحت تا 6000 کیلوکالری بسته به شدت فعالیت تغییر می‌کند. و مقدار ذخایر سوختی یک فرد 70 کیلویی ، معادل 1600 کیلوکالری گلیکوژن ، 24000 کیلو کالری از پروتئین ، 35000 کیلو کالری تری اسیل گلیسرول می‌باشد. بنابراین ، مقدار مواد سوختی این فرد ، نیازهایش را برای 1 الی 3 ماه گرسنگی تامین می‌کند. اما ذخایر گلوسیدی بدن ، در عرض یک روز به مصرف می‌رسد.

و سریعا مقدارش افت پیدا کرده و نیاز به تامین مجدد دارد. اسیدهای چرب نمی‌توانند به گلوکز تبدیل شوند البته قسمت گلیسرول ساختمان تری اسیل گلیسرولها ، می‌تواند به گلوکز تبدیل گردد، اما مقدار گلیسرول کم است یک منبع عمده دیگر برای گلوکز ، اسیدهای آمینه است که از تجزیه پروتئینها مشتق می‌گردد. در طول گرسنگی ، عضله ، بزرگترین منبع اسیدهای آمینه بشمار می‌رود.



چشم انداز بحث


با در نظر تغذیه و ورزشهای منظم ، احتمال یک سری از اختلالات قند خون که با زمینه ارثی می‌باشند وجود دارد. بنابراین برای پیشگیری ، رعایت کلیه موارد (ژنتیکی و محیطی) ضروری می‌باشد. امروزه با روشهای مهندسی ژنتیک ، توانسته‌اند راه حلهایی برای حل دیابت با زمینه ارثی ، فراهم نمایند.

[hoobare]

نوروپاتي ديابتي چيست؟
نوروپاتي (بيماري اعصاب محيطي) به معني اختلال در كاركرد اعصاب محيطي بدن است. انتقال دوطرفه پيام‏هاي عصبي بين مغز يا نخاع و اندام‏هاي مختلف بدن از راه اعصاب محيطي صورت مي‏گيرد.
اعصاب، ساختمان‏هاي بلند و باريكي هستند كه حاوي صدها تا هزاران رشته نازك بوده، همه قسمت‏هاي بدن را به مغز مرتبط مي‏سازند. اين اعصاب پيام‏هاي حسي را از اندام‏ها به طرف مغز مي‏برند و پيام‏هاي حركتي را از مغز به اندام‏هاي گوناگون مي‏رسانند. در نوروپاتي كاركرد اين اعصاب دچار اشكال مي‏شود. علامت‏هاي نورپاتي بيشتر شامل كاهش حس و گاهي اوقات درد در دست‏ها و پاها و ساق‏پا است.
آسيب عصبي ناشي از ديابت، مي‏تواند سبب كاهش مشكلاتي در دستگاه گوارش، قلب و كاركرد جنسي شود و موجب سوء هاضمه، اسهال يا يبوست، عفونت مثانه، كاهش قدرت جنسي و تعرق بيش از حد گردد.
در بعضي افراد ممكن است ضعف و تحليل عضلات نيز مشاهده شود.
معمولاً نوروپاتي چه زماني رخ مي‏دهد؟
افراد مبتلا به ديابت ممكن است در هر زماني به نوروپاتي دچار شوند اما علامت‏هاي آشكار نوروپاتي معمولاً در طول 10 سال پس از تشخيص ديابت، پديد مي‏آيند.
مطابق آمارهاي موجود مي‏توان گفت:
• حدود 60 درصد مبتلايان به ديابت به نوروپاتي مبتلا هستند اما علامتي ندارند.
• تقريباً در 30 تا 40 درصد بيماران ديابتي علامت‏هاي نوروپاتي پديدار مي‏شوند.
نوروپاتي ديابتي به طور معمول در افراد سيگاري، بالاي 40 سال و كساني كه در كنترل قندخون دچار مشكل بوده‏اند، رخ مي‏دهد.
علل ايجاد نوروپاتي ديابتي چيست؟
عوامل مختلفي در ايجاد نوروپاتي ديابتي مؤثرند كه مي‏توان از قندخون و قشارخون بالا در افراد ديابتي نام برد. فشار خون بالا ممكن است از بين رفتن رگ‏هاي خوني كه اكسيژن و مواد غذايي را به اعصاب حمل مي‏كنند،شود. فشارخون بالا سبب تخريب اعصاب نيز مي‏گردد. همچنين قندخون بالا روي بعضي فعاليت‏هاي شيميايي اعصاب اثر مي‏گذارد.

علامت‏هاي نوروپاتي ديابتي چيست؟
علامت‏هاي نوروپاتي ديابتي گوناگون است. بي‏حسي و كرختي در پاها اغلب نخستين علامت مي‏باشد. گاهي افراد هيچ‏گونه علامتي ندارند در حالي كه بعضي ديگر به علت علامت‏هاي نوروپاتي به شدت ناتوان مي‏شوند. نوروپاتي ممكن است در عده‏اي موجب پيدايش درد و در گروهي ديگر سبب بي‏دردي (حس نكردن درد) گردد.
علامت‏هاي نوروپاتي در ابتدا اغلب خفيف هستند و تا مدت‏ها فرد متوجه اين عارضه نمي‏شود.
آيا نوروپاتي انواع مختلف دارد؟
علامت‏هاي نوروپاتي با توجه به نوع اعصابي كه درگير مي‏شوند متفاوت است. ممكن است اعصاب متعددي درگير شوند و يا فقط يك چند عصب دچار اختلال گردند.
نوروپاتي منتشر حسي- حركتي
اين نوع نوروپاتي شايعترين نوع بيماري است كه سبب تخريب اعصاب محيطي در پاها، ساق پا و دست‏ها مي‏شود و علامت‏ها آن عبارتند از:
• بي‏حسي و كرختي يا عدم احساس درد و حرارت
• درد شديد و گرفتگي در اندام‏ها
• حساسيت بيش از حد به لمس
• از بين رفتن تعادل بدن
لازم به ذكر است كه اين علامت‏ها معمولاً بارزتر هستند. در اين نوع بيماري به علت از دست رفتن حس اندام‏ها ممكن است فرد دچار آسيب‏ها جدي گردد ولي متوجه آنها نشود.
نوروپاتي كانوني
اين نوع نوروپاتي معمولاً بصورت ناگهاني بروز مي‏كند و روي اعصاب خاصي اثر مي‏گذارد كه علامت‏هاي زير را ممكن است پديد آورد:
1. درد رانها
2. درد شديد در ناحيه لگن
3. درد قفسه سينه، معده يا پهلوها
4. ناتواني در ديدن اشياء
5. دوبيني
6. بي‏حسي يك طرفه صورت
7. مشكلات شنوايي
نوروپاتي خودكار يا اتونوم
اين نوع بيماري، اعصابي را كه قلب و اندام‏هاي دروني را عصب‏دهي مي‏كنند دچار اختلال مي‏كند و علامت‏هاي آن عبارتند از:
• اشكال در كاركرد مثانه (عدم تخليه كامل مثانه و تكرر ادرار و...)
• كاهش توان جنسي
• تخليه كند معده
• مشكلات گوارشي مانند احساس پري معده، از دست دادن اشت‏ها و...
• اختلال در بلع غذا
• اسهال يا يبوست
• كاهش وزن
• افت شديد فشار خون زماني كه فرد از حالت نشسته به وضعيت ايستاده بر مي‏گردد.(كاهش فشار خون وضعيتي)
• تعريق
نوروپاتي چگونه تشخيص داده مي‏شود؟
تشخيص نوروپاتي بر پاية علامت‏ها و معاينات باليني است كه توسط پزشك انجام مي‏گيرد. البته روش‏هاي تشخيصي ديگري مانند نوار عصب نيز وجود دارد.
نوروپاتي ديابتي چگونه درمان مي‏شود؟
هدف از درمان ديابت رهايي از مشكلات ايجاد شده و همچنين پيشگيري از تخريب بيشتر اعصاب است. نخستين گام كنترل قندخون است زيرا كنترل خوب قندخون از پيدايش مشكلات جديد و بدتر شدن عوارض قلبي پيشگيري مي‏كند. براي كاهش يا دفع مشكلات مختلفي كه افراد مبتلا به نوروپاتي ديابتي دارند، روش‏هاي گوناگوني وجود دارد كه به برخي از آنها اشاره مي‏شود.
رهايي از درد اندام‏ها
درمان درد ناشي از نوروپاتي، پشتكار و مداومت مي‏خواهد. مهمترين مسأله پيگيري منظم درمان است حتي در مواقعي كه درد فراموش شده باشد. پيشگيري از درد بسيار آسانتر از آن است كه منتظر شويم تا درد را مي‏توان به روش‏هاي زير كنترل كرد:
• بهبود در نحوه كنترل ديابت: در مواردي كه قرص‏ها نمي‏توانند قندخون را به خوبي كنترل كنند، ممكن است تزريق انسولين يكي از راه‏هاي درمان باشد.
• مسكن‏هاي ساده مانند استامينوفن به طور منظم استفاده شوند
• مسكن‏هاي قوي شب‏ها مورد استفاده قرار گيرند.
• برخي از قرص‏هايي كه براي درمان نوروپاتي ناشي از ديابت به كار مي‏روند. اين داروها همچنين داراي اثر مضاعف در بهبود كيفيت خواب هستند.
• استفاده از پمادهاي مسكن موضعي بر روي پاها گاهي كمك كننده است.
• يك محرك الكتريكي عصب نيز ممكن است كمك كننده باشد.
روش‏هاي درماني ديگر مانند بلوك عصب (كه در درمانگاه درد انجام مي‏شود) يا مصرف ويتامين‏ها ممكن است به صورت آزمايشي به كار برده شوند ولي اغلب چندان كمك‏كننده نيستند. روغن گل پامچال نيز ممكن است اثر محافظت كننده اندكي بر نوروپاتي داشته باشد ولي درد را تسكين نمي‏دهد.
اگر شما استفاده از يك درمان مكمل را انتخاب مي‏كنيد، به خاطر داشته باشيد كه بايد در كنار ساير درمان‏ها بكار برده شود نه به عنوان درمان جايگزيني براي درمان‏هايي كه پزشك به شما توصيه كرده است.
مشكلات گوارشي
جهت بهبود علامت‏هاي گوارشي مختلف. پزشك درمان‏هاي گوناگوني ممكن است پيشنهاد نمايد. به طور مثال به افرادي كه دچار كندي هضم غذا هستند پيشنهاد مي‏شود كه تعداد وعده‏هاي غذايي را افزايش دهند و ميزان غذاي مصرفي در هر وعده را كم كنند، همچنين از مصرف غذاهاي پرچربي و پرفيبر اجتباب نمايند.
سرگيجه و ضعف
ايستادن و نشستن آهسته مي‏تواند از سرگيجه جلوگيري كند. همچنين براي بهبود ضعف اندام‏ها بهتر است از فيزيوتراپي استفاده نمود.
مشكلات مثانه
به دليل استعداد ابتلا به عفونت ادراري در مبتلايان به نوروپاتي ديابتي، لازم است مبتلايان به ديابت آب و مايعات بيشتر بنوشيد و اگر دچار تكرر ادرار هستند، سعي كنند به فواصل منظم مثلاً هر 3 ساعت يك‏بار ادرار كنند تا به يك الگوي صحيح دفع ادرار دست يابند.
دليل اهميت مراقبت از پاها در مبتلايان به نوروپاتي ديابتي چيست؟
لازم است افراد ديابتي مراقبت‏هاي ويژه‏اي از پاهاي خود انجام دهند. مشكلات عروقي و عصبي در ديابت مي‏تواند سبب ايجاد زخم پا شود. مهم‏ترين عامل در پيشگيري از مشكلات پا كنترل صحيح قندخون و رعايت نكات بهداشتي در مراقبت از پاها است كه به گوشه‏اي از آنها اشاره مي‏شود:
• پاهاي خود را مرتب بشوييد و خشك نماييد.
• كفش‏هاي مناسب و اندازه بپوشيد.
• درجه حرارت آب را پيش از قرار دادن پاها در آب بررسي كنيد.
• ناخن‏ها را به صورت عرضي كوتاه نماييد.
• سيگار نكشيد.
در پايان لازم است يادآوري نماييم كه گرچه نوروپاتي در بيماران ديابتي يك مشكل شايع است، اغلب بيماران نسبت به آن آگاه نيستند. مسأله مهمي كه بايد به خاطر سپرد اين است كه در افرادي كه از كاهش حس پاهاي خود اطلاعي ندارند، بايد مراقبت كافي از پاها به عمل آورد. اين مسأله علت اهميت معاينات دوره‏اي توسط پزشك رانشان مي‏دهد.
كنترل خوب ديابت پيشرفته آسيب عصبي را كاهش مي‏دهد.
با كمك گروه ديابت مي‏توان علامت‏هاي بيماري را تسكين داد، از پيشرفت آنها جلوگيري كرد و كيفيت زندگي را بهبود بخشيد.
http://publicrelations.tums.ac.ir/articles/index.asp?articleID=57

[hoobare]

قهوه " شیر سویا " عدس " ماهی " جو " حبوبات " قارچ " خیار " پیاز " سبزیجات تازه " اسفناج " سیر " دارچین " تمشک " زغال لخته " زردچوبه " و گل گاوزبان می توانند سبب تحریک ترشح انسولین شوند . برای افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند مصرف این مواد غذایی لازم و ضروری است .
متخصصان تغذیه در فرانسه می گویند : بهتر است دیابتی ها به داشتن یک رژِیم غذایی صحیح توجه کنند و با مصرف مواد غذایی مورد نیاز و مفید برای بدنشان سبب کاهش و در نهایت از بین رفتن این بیماری شوند .

[hoobare]

بیماری قند و چشم

(چکیده مقاله )

دکتر محمد حسین دستجردی
بیماری قند (دیابت) یکی از بیماریهای نسبتا شایع و جدی است که بعلت بالا بودن میزان قند خون در طولانی مدت سبب تغییراتی در عروق خونی تمام اعضای بدن می شود که این تغییرات باعث عوارض کوچک و بزرگ در ارگانهای حیاتی مانند مغز، قلب، کلیه، چشم و دیگر اعضای بدن می گردد که نهایتا ممکن است به مشکلاتی همچون سکته مغزی ، سکته و نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی، و نابینایی منجر گردد.
عوارض چشمی بیماری قند : عوارض چشمی بیماری قند می تواند شامل موارد زیر باشد : آسیببه عروق خونی شبکیه که اصطلاحا رتینوپاتیدیابتی خوانده می شود و سبب ورم مرکز بیناییچشم (ماکولا،( خونریزی های متعدد در شبکیهو زجاجیه چشم می گردد که اگر به موقع درماننگردد، منجر به کم بینایی یا نابینایی دائمیمی گردد.
آبمروارید (کاتارکت) زودرس که خوشبختانه اینعارضه بخوبی با عمل جراحی اب مروارید قابلدرمان است.
آبسیاه (گلوکوم) که بعلت افزایش فشار داخل چشمایجاد می شود و اگر به موقع درمان نگردد سببآسیب دائمی به عصب چشم و کم بینایی و یانابینایی می گردد.
شروع رتینوپاتی دیابتی معمولا بدون علامت است، اما بتدریج پیشرفت کرده و سبب افت بینایی می گردد. اگر این عارضه به موقع تشخیص داده شود و به موقع درمان گردد بیش از 90 درصد از بیماران می توانند از خطر نابینایی نجات یابند. اما یادمان باشد علی رغم پیشرفتهایی که در تشخیص و درمان این عارضه صورت گرفته است، اما غالبا بعلت بی توجهی بیماران و عدم مراجعه به موقع، رتینوپاتی دیابتی هنوز یکی از دلایل نابینایی در بزرگسالان می باشد. بنابراین لازم است کلیه بیماران دیابتی حداقل سالی یک بار تحت معاینه کامل چشم که با استفاده از قطره های گشاد کننده مردمک صورت می گیرد، قرار گیرند.
گرفتاری شبکیه ای بیماری قند به دو مرحله تقسیم بندی می شود:
مرحله نخست که بنام رتینوپاتی دیابتی زمینه ای نامیده می شود که در این حالت بیماری محدود به شبکیه است و خونریزی های کوچک و تورم و رسوب چربی در شبکیه دیده می شود. در این مرحله اگر ناحیه مرکز بینایی (ماکولا) گرفتار نباشد، این وضعیت بدون علامت است و بیمار ممکن است هیچگونه علائم بینایی نداشته باشد و غالبا نیاز به درمان هم ندارد. اما نکته مهم در این مرحله این است که بیمار باید با فواصل نزدیکتر (هر چهار ماه) مورد معاینه چشم قرار گیرد و یا با دیدن اولین علائم بیماری بلافاصله به پزشک مراجعه نماید.
مرحله دوم که بنام رتینوپاتی دیابتی پیشرونده نامیده می شود که در این حالت عروق خونی جدید و غیر طبیعی در شبکیه، سر عصب، و همچنین در زجاجیه ایجاد می شود که بعلت شکننده بودن این عروق، شانس خونریزی داخل شبکیه و زجاجیه بسیار بالاست و اگر در این حالت درمان صورت نگیرد در عرض مدت کوتاهی منجر به عوارض ثانویه دیگر یعنی خونریزی داخل چشم، پارگی شبکیه، و آب سیاه می گردد که نهایتا سبب از بین رفتن کامل بینایی خواهد شد. بنابراین مهم است که بیمار در شروع این مرحله تحت درمان با لیزر قرار گیرد تا این عروق جدید قبل از اینکه سبب عوارض بعدی گردند، از بین بروند . باید توجه داشت که در مرحله رتینوپاتی پیشرونده، تعداد دفعاتی که بیمار ممکن است به لیزر احتیاج داشته باشد، معمولا بیش از یک بار است و عمده این بیماران برای کنترل بیماری حدود چهار جلسه لیزرتراپی نیاز دارند. گاهی لیزر به تنهایی ممکن است کافی نباشد و یا بعلت خونریزی زجاجیه، امکان انجام لیزر درمانی وجود نداشته باشد که در اینصورت بیمار به عمل جراحی ویترکتومی نیاز پیدا می کند. این عمل بعلت طولانی بودن زمان عمل، معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می گیرد. البته انجام آن با بی حسی موضعی نیز امکان پذیر می باشد.
لیزر درمانی:لیزرهای مختلفی برای مقاصد متفاوت در چشم پزشکی استفاده می شوند. بعنوان مثال لیزری که در درمان عوارض چشمی بیماری قند استفاده می شود متفاوت از نوعی است که برای درمان نزدیک بینی کاربرد دارد. لیزر درمانی یکی از اصلی ترین درمانهای عوارض چشمی بیماری قند می باشد. از لیزر درمانی هم در مرحله نخست بیماری یعنی در رتینوپاتی زمینه ای در صورتی که تورم مرکز بینایی وجود داشته باشد استفاده می شود، و هم در مرحله دوم که رتینوپاتی پیشرونده است، بصورت فراگیر استفاده می شود. نکته ای که باید توجه داشت این است که لیزر درمانی در درمان عوارض چشمی بیماری قند باعث کنترل بیماری می گردد، اما معمولا بینایی از دست رفته را نمی تواند برگرداند. حتی لیزر درمانی در بیماری قند تا حدودی موجب کاهش دید محیطی، کاهش قدرت تطابق، کاهش دید شب، و کاهش تمایز رنگها می شود

[hoobare]

غده تیروئید

هورمونهای تیروئیدی

سلولهای تیروئید ، هورمون مختلف ترشح می‌کنند. تیروکسین (T4) ، تری یدوتیرونین ( T3) که معمولا هورمونهای تیروئیدی نامیده می‌شوند و کلسی تونین (Calcitonine).
جذب متابولیسم ید

وجود ید برای سنتز هورمونهای تیروئید اهمیت اساسی دارد. در حقیقت غده تیروئید مصرف کننده اصلی ید در بدن است و کمبود ید به اختلالاتی در کار تیروئید منجر می‌شود. ید توسط غذا به بدن و توسط دستگاه گوارش جذب می‌شود.
تنظیم کار تیروئید

ترشح هورمون تیروئید یا محرک تیروئید (TSH) ، آزاد سازی هورمونهای تیروئیدی را کنترل می‌کند، میزان ترشح TSH نیز بر اساس سطوح هورمونهای تیروئید در خون تنظیم می‌شود. اگر هورمون تیروئید در خون کاهش پیدا کند. ترشح TSH افزایش می‌یابد و در نتیجه سطح T3 و T4 در خون بالا می‌رود. هورمون آزاد کننده تیروتروپین (TRH) که از هیپوتالاموس ترشح می‌شود، آزاد شدن TSH از غده هیپوفیز را تا حدودی تعدیل می‌کند.
کار هورمونهای تیروئید

اصلیترین کار T3 و T4 کنترل فعالیت متابولیک سلول است. تیروکسین ، تری ید و تیرونین نمو صحیح مغز را ممکن می‌سازند، تولید ادرار ، تجزیه پروتئینها و جذب گلوکز توسط سلولها ، را افزایش می‌دهد. کلسی تونین یا تیروکلسی تونین توسط تیروئید ترشح می‌شود. اما تحت کنترل TSH قرار ندارد. این هورمون در پاسخ به افزایش سطح کلسیم پلاسمای خون ترشح می‌شود و با افزایش دادن رسوب کلسیم در استخوان سطح کلسیم در پلاسما را پایین می‌آورد.

کم کاری تیروئید و میکزدم Hypothyroidism and Myxedema

هیپوتیروئیدسیم حالتی است که با پیشرفت کند کم کاری تیروئیدی مشخص می‌شود. و در انواع مختلف دسته بندی می‌شود.

• نوع اولیه : بیش از 95 درصد موارد مبتلایان دچار کم کاری اولیه تیروئید هستند که اختلال عملکرد خود غده تیروئید است.
  
  
• نوع ثانویه : کم کاری تیروئید به علت نارسایی هیپوفیز را هیپوتیروئیدی ثانویه گویند.
  
• نوع ثالثیه : کم کاری تیروئید ناشی از نارسایی هیپوتالاموس را هیپوتیروئیدی ثالثیه گویند.
  
  
• وجود هیپوتیروئیدی از زمان تولد را کرتینیسم گویند. مادر نیز ممکن است دچار کم کاری تیروئیدی باشد.
  
  
• تیروئیدیت اتوایمیون (تیروئیدیت هاشیموتو) شایعترین کم کاری تیروئید در بالغین است که غده تیروئید توسط سیستم ایمنی بدن مورد تهاجم قرار می‌گیرد.
  
  
• کم کاری تیروئید در مبتلایان به پرکاری تیروئید که توسط ید رادیواکتیو ، جراحی یا داروهای ضد تیروئیدی درمان شده‌اند نیز مشاهده می‌شود.

تظاهرات بالینی

علائم بالینی در ابتدا غیر اختصاصی مفرط بیمار مانع می‌شود کار روزانه خود را بطور کامل انجام دهد. شکایاتی مثل ریزش مو ، شکنندگی ناخنها و خشکی پوست در این بیماران شایع است. امکان بی‌حس شدن یا تیغ شدن انگشتان نیز وجود دارد. گاهی بیمار از خشن شدن صدا شکایت دارد. علاوه بر از بین رفتن میل جنسی ، بیماران مونث دچار اختلالات قاعدگی مثل منوراژی یا آمنوره نیز می‌شوند. در کم کاری شدید تیروئید ، درجه حرارت و سرعت ضربان قلب از حد طبیعی کمتر می‌شوند.

وزن بیمار ، حتی بدون افزایش مصرف غذا معمولا رو به افزایش می‌گذارد، با این وجود احتمال کاشکسی در کم کاری شدید وجود دارد. ضخامت پوست به علت تجمع پلی ساکارید در بافتهای زیر پوستی (میکزدم) افزایش می‌یابد. صورت بیمار حالت بی‌تفاوتی پیدا می‌کند و مثل ماسک می‌شود. بیمار در محیط گرم نیز از سرما شکایت دارد. با پیشرفت بیماری پاسخهای عاطفی بیمار کند می‌شود. فرآیندهای هوشی کند می‌شود. و بیمار حالت بی‌تفاوتی پیدا می‌کند. اندازه زبان ، دستها و پاها در اکثر مبتلایان بزرگ می‌شود. بیمار از یبوست شکایت دارد.
پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism Graves diseafe)

پرکاری تیروئید یک بیماری کاملا مشخص بوده که شایعترین علت آن بیماری گریوز تشکیل می‌دهد معمولا آن را گواتر اگزوفتالمیک نیز می‌نامند.
علت پرکاری تیروئید

کاملا مشخص نیست. به نظر می‌رسد برون ده بیش از حد غده تیروئید غیر طبیعی آن توسط ایونوگلبولینهای در گردش خون مربوط باشد. ماده‌ای به نام محرک طویل الاثر تیروئید با غلظت زیاد در سرم بسیاری از مبتلایان به هیپوتیروئیدی مشاهده شده است که امکان دارد با نقص سیستم ایمنی بیمار ارتباط داشته باشد. امکان دارد به دنبال ضربه روحی- استرس یا عفونت ایجاد شود. علل شایع دیگر پرکاری تیروئید عبارتند از : تیروئییت و مصرف زیاد از حد هورمونهای تیروئیدی.

مشخصات بالینی

به صورت یک سری نشانه و علائم مشخص تظاهر می‌یابد (تیروتوکسیکوز یا سمیت تیروئیدی). علامت مشخصه آنها اغلب حالت عصبی است. این بیماران از نظر عاطفی اغلب به شدت تحریک پذیر ، بیقرار و نگران می‌باشند. بیمار نمی‌تواند آرام بنشیند، اغلب از تپش قلب ناراحت است، نبض آنها چه در حالت استراحت و چه در فعالیت بطور غیر طبیعی بالا است. این بیماران نمی‌توانند گرما را تحمل کنند، بسادگی دچار تعریق فراوان می‌شوند. پوست آنها همیشه برافروخته است، رنگ نقره‌ای مشخصی دارد و گرم ، نرم و مرطوب است. گاهی لرزش ظریفی در دستها مشاهده می شود.

بسیاری چشمان بر آمده (اگزوفتالموس) دارند که حالت خمیدگی در چهره آنها ایجاد می‌کند. سایر علائم عبارتند از افزایش اشتها و پرخوری ، تا زمانی که علائم گوارشی ظاهر نشده‌اند، کاهش وزن تدریجی ، خستگی ، ضعف و غیرعادی عضلانی ، آمنوره ، تغییرات اجابت مزاج به شکل یبوست یا اسهال سرعت ضربان قلب بین 90 تا 60 بار در دقیقه است. فشار خون سیستولیک بالا است ولی فشار دیاستولیک افزایش نمی‌یابد. امکان فیبرپلاسیون دهلیزی وجود دارد، نارسایی احتقایی قلب بخصوص در سالخوردگان شایع است.
ارزیابی تشخیصی

غده تیروئید بزرگ ، نرم و ضربان‌دار گشته و ممکن است بر روی شریانهای آن تریل لمس شده و یا بروشی شنیده شود