پنج پديده معمول در عكسبرداري با دوربين‌هاي ديجيتال‌

[Younes]

به دليل ماهيت دوربين‌هاي ديجيتالي و تفاوت ذاتي كه در نحوه تبديل نور بازتابيده از اشيا و سوژه‌ها به تصوير با دوربين‌هاي آنالوگ (يا همان فيلمي خودمان) دارند، معمولاً تصاوير ضبط شده اندكي با آنچه كه انتظار داريم، تفاوت دارند. دلايل متعددي براي توجيه اين وضعيت وجود دارد. سعي بر آن بوده است كه مهم‌ترين و شايع‌ترين اين پديده‌ها را توضيح داده و روشي براي برطرف كردنشان بياورم. 1- موجدار يا تابدار بودن تصوير ‌‌‌‌(Moire)
ابداع بافت جديد در صنعت نساجي!
زماني كه از افراد مختلف عكسبرداري مي‌كنيد، متوجه مي‌شويد كه الگوهاي عجيبي بر روي لباس‌هايشان پديدار مي‌شود كه واقعاً بر روي لباس‌هايشان وجود ندارد.
هنگام عكسبرداري از موضوعي كه داراي تركيب و الگوي منظم و با قاعده در شكل بافت است، الگوي راه‌راه نامربوط و به‌هم ريخته‌اي بر روي الگوي اصلي بافت پارچه ظاهر مي‌شود. اين تركيب نافرم معمولاً بر روي پارچه‌هايي با بافت متوسط و درشت، همچنين پارچه‌هاي شطرنجي و به‌خصوص پارچه‌هاي توري به وجود مي‌آيد. همچنين رنگ‌هايي نيز ممكن است ظاهر شوند كه در تركيب رنگي پارچه اصلاً به كار نرفته‌ باشند.
اين پديده را اصطلاحاً موجدار شدن تصوير يا تابدار شدن تصوير مي‌نامند. اما ذكر اين نكته ضروري است كه وقوع پديده فوق بر روي هر بافتي ممكن است. گاهي شما اين حالت را در عكسي از نرده‌هاي محافظ يك پل برداشته‌ايد و حتي بر روي توري لباس عروس نيز مشاهده مي‌كنيد.
علت:
پديده فوق اصطلاحاً يك ضربه دوبعدي است كه در نتيجه واكنش بين الگوي منظم موضوع و الگوي منظم برداشت شده توسط CCD در دوربين ضبط مي‌شود.

در مثال‌هاي شبيه به همين پديده، زماني كه دو لايه سبز يا آبي رنگ (معمولاً در تركيب‌هاي آبي) براي بافت يك پارچه به كار مي‌روند در محل تلاقي يا اتصال آن‌ها با هم و يا زماني كه دو لايه پارچه از جنس توري روي هم مي‌افتند، مي‌توان به وضوح پيدايش اين موضوع را مشاهده كرد. در نتيجه، اين الگوي راه راه باعث به‌وجود آمدن يك فاصله كاذب بين دو لايه روي هم افتاده بيش از مقدار واقعي آن مي‌گردد كه باعث تأخير در بازتابش نور از دو سطح مي‌گردد. پديده‌هاي موير ديده شده در عكس‌هاي ديجيتال به‌طور اساسي يكسان بوده‌اند.

اين پديده تنها بر عكس‌هاي ديجيتال (گرفته شده توسط دوربين ديجيتال) تأثير مي‌گذارد و در دوربين‌هاي فيلمي، پديده‌اي نادر بوده و تا به حال ديده نشده است. به اين دليل كه الگوي مشخصي در توزيع حساسيت نوري ماده مرسوم و معمول فيلم وجود ندارد.
راه‌حل:
●زماني كه از زاويه كمتري عكسبرداري شود، Moire كاهش پيدا مي‌كند. ‌
●همچنين به‌وسيله زوم كردن و يا تغيير دادن تعداد پيكسل (تفكيك‌پذيري) نيز مي‌توان آن را كاهش داد.
●اگر دوربين شما فوكوس دستي دارد، سعي كنيد به مقدار خيلي كمي تصوير را از حالت فوكوس كامل خارج كنيد.
‌2 - كجي تصوير ‌‌‌‌(Tilt)
تبديل انسان به غول، با يك روش بديع!
اين پديده زماني رخ مي‌دهد كه شما سعي كنيد يك عكس تمام قد در حالتي كه هم شما و هم موضوعتان ايستاده باشيد، بگيريد. البته با اين تفاوت كه شما كمي بالاتر يا پايين‌تر از سوژه قرار گرفته باشيد و مجبور باشيد لنز دوربين را اندكي رو به بالا و يا پايين بگيريد.

2

در اين موقعيت، اگر هر ساختار منظم و با قاعده‌اي مانند ساختمان يا درخت در تصوير گرفته شده وجود داشته باشد، مشاهده مي‌كنيد كه زماني كه شما از زاويه پايين عكس مي‌گيريد عناصر موجود در بالاي تصوير عريض‌تر و در پايين تصوير باريك‌تر مي‌شود و زماني‌كه از زاويه بالاتري عكسبرداري مي‌كنيد، عكس حالت قبل در قسمت پايين، عناصر عريض‌تر و در قسمت بالا باريك‌تر مي‌شود.


علت: اين مسئله دقيقاً مشابه زماني است كه شما تصويري را از پايين‌ترين قسمت يك ساختمان رو به بالاي ساختمان برمي‌داريد. متوجه مي‌شويد كه طبقات فوقاني باريك‌تر از طبقات پاييني هستند و اصطلاحاً ساختمان‌تان ساختار هرمي پيدا مي‌كند. دليل به وجود آمدن اين پديده، تفاوت فاصله دهنه لنز از طبقات پايين و طبقات بالا و در كل تفاوت فاصله بين قسمت پايين تصوير و لنز با فاصله قسمت بالايي تصوير از لنز است. (تصوير 2)

3

راه‌حل:
تا جايي كه ممكن است، دوربين را نسبت به سوژه عكاسي افقي نگه داريد. سپس اقدام به عكاسي كنيد. همواره سعي كنيد لنز دوربين مقابل نقطه مياني سوژه قرار گيرد. (تصوير 3)


3 - قرمزي چشم ‌‌‌‌(RED Eyes)
نحوه شناسايي دراكولاي برام استوكر!
زماني كه براي عكسبرداري از سوژه‌هاي انساني از فلاش استفاده مي‌كنيد، ممكن است هاله قرمزي دور قسمت رنگي چشم مشاهده كنيد. در عكسبرداري با فلاش پديده شايعي است به نام قرمزي چشم.

4

علت: مردمك چشم انسان مقدار نوري كه به شبكيه چشم مي‌رسد را به وسيله تنگ شدن (در نور زياد) و گشاد شدن (در نور كم) تنظيم مي‌كند.

اگر فلاش دوربين به‌طور ناگهاني در تاريكي و اصطلاحاً نور كم عمل كند، مردمك چشم در آن لحظه به قدر كافي قادر به واكنش سريع نبوده و متعاقباً مردك چشم اصطلاحاً متورم مي‌شود. در نتيجه حالتي به‌وجود مي‌آيد كه به آن قرمزي چشم مي‌گويند. (تصوير 4)
راه‌حل:
● فلاش دوربين را در حالت كاهش قرمزي چشم ‌‌(Red Eyes Reduction) قرار دهيد. در اين حالت، فلاش دوربين در كسري از ثانيه ابتدا يك نور نسبتاً ضعيف ساطع كرده كه منجر به واكنش مردمك چشم مي‌شود. پس از مرحله عكس گرفته مي‌شود. ‌
● سعي كنيد به گونه‌اي در مقابل سوژه قرار بگيريد كه سوژه با فلاش دوربين تا اندازه‌اي در يك راستا باشند.
● با فلاش عكسبرداري نكنيد!
‌4- دانه‌هاي گِرد سفيد روي عكس‌
دانه‌هاي سفيدي كه هرگز وجود نداشتند ...
هنگامي كه با فلاش اقدام به عكسبرداري از سوژه‌اي مي‌كنيد، دانه‌هاي نسبتاً سفيد گِردي برروي قسمتي از تصوير گرفته شده ظاهر مي‌گردند.
علت: در اين مورد خاص مي‌توان اطمينان داشت كه مقداري ذرات گرد و غبار در محيط اطراف و به‌ويژه در مسير بين لنز و سوژه موردنظرتان وجود داشته است. ممكن است شما متوجه شده باشيد كه زماني كه به نوري كه از پروژكتور سينما دقت مي‌كنيم ذرات معلق و متحركي را مي‌بينيم كه آزادانه در حال حركتند و در برخورد با نور ساطع شده از لامپ پروژكتور مي‌درخشند.

به‌طور معمول زماني كه شما عكسبرداري مي‌كنيد، ذرات معلق گرد و غبار در اطراف دوربين و سوژه شما وجود دارد. زماني كه شما از فلاش استفاده مي‌كنيد، نور منتشر شده از فلاش در برخورد با ذرات معلق گرد و غبار رفلكس پيدا كرده و معمولاً اين رفلكس نور به وسيله ‌CCD و يا فيلم ضبط مي‌شود.

5

البته ذرات غبار خيلي نزديك به دوربين، نامشخص هستند. به اين دليل كه فوكوس دوربين بر روي آن‌ها نيست.

اما به اين دليل كه نور بازتابيده از اين ذرات نسبت به موضوعات دورتر قدرت بيشتري دارد، معمولاً اين رفلكت توسط دوربين ضبط مي‌شود و در نتيجه اين نورهاي بازتابيده به صورت دانه‌هاي گرد سفيد رنگي بر روي عكس نهايي در مي‌آيند.

اين مسئله معمولاً در ساختمان‌ها و زيرزمين‌ها بيشتر رخ مي‌دهد. اما ممكن است زماني كه در يك فضاي باراني يا برفي نيز اقدام به عكس‌برداري كنيد، اين مشكل رخ دهد.

دوربين‌هاي جمع و جور (اصطلاحاً بگير و ببين) كه فلاش و لنز توكار و كامپكت دارند، بيشتر مستعد پذيرش چنين مشكلي هستند. راه‌حل:
● تا جايي كه ممكن است روشنايي محيط را به حدي برسانيد كه نياز به عكسبرداري با فلاش نباشد.
● اگر فلاش دوربين از نوع جداشدني است (نه انواع توكار)، فلاش را كمي دورتر از دوربين قرار دهيد. ‌
● سعي كنيد تا حد امكان در محيط‌هاي با گرد و غبار كمتر عكسبرداري كنيد.
‌5- بازتاب داخلي ‌‌‌‌(Internal Reflex)
دردسر ناشي از وجود عدسي در ساختار لنز دوربين!
زماني كه از سوژه‌اي عكسبرداري مي‌كنيد كه در گوشه‌اي از آن منبع نوري وجود دارد و يا قسمتي از تصوير روشن بوده و قسمت ديگر كاملاً تاريك باشد، معمولاً اثري بر روي تصوير نهايي مي‌شود كه به آن بازتابش داخلي مي‌گويند. اين حالت معمولاً به صورت اشكال دايره‌وار بزرگي كه در امتداد منبع نور تا وسط تصوير ادامه دارند، ظاهر مي‌شود.
علت: اين مشكل ناشي از بازتابش نور از سطح سنسور ‌CCD و عدسي داخلي به‌كار رفته و لنز دوربين است. دوربين‌هاي ديجيتال و نيز دوربين‌هاي فيلمي، طوري طراحي شده‌اند كه بازتاب‌هاي داخلي سطوح داخلي دوربين را به حداقل رسانده و يا كلاً حذف كنند. (به عنوان مثال اگر دقت كرده باشيد متوجه مي‌شويد كه قسمت‌هاي داخلي بدنه و لنز دوربين‌ها معمولاً به وسيله رنگ سياه مات پوشيده شده است.)
اما زماني كه در نقطه‌اي از تصوير قسمتي وجود داشته باشد كه به شدت نوراني باشد و يا قسمتي از تصوير نوراني و روشن بوده و قسمت ديگر كاملاً تاريك باشد، بازتابش نور از قسمت روشن تصوير كاملاً قابل ملاحظه است. منبع نوري خارج از تصوير نيز مي‌تواند چنين تأثيري برجا بگذارد. دوربين‌هاي ديجيتال به دليل استفاده از ‌CCD براي ثبت تصوير بيشتر از دوربين‌هاي فيلمي مستعد وقوع اين پديده هستند. به اين دليل كه سطح ‌CCD نسبت به سطح فيلم خيلي مسطح‌تر و صيقلي‌تر بوده و بيشتر از فيلم قابليت بازتابندگي دارد.
راه‌حل:
● كمي زاويه لنز را براي عكسبرداري تغيير دهيد.
● اگر اين مشكل ناشي از تابش نور آفتاب بود، از هود استفاده كنيد يا براي جلوگيري از ورود نور اضافي به داخل لنز از دست كمك بگيريد. ‌

منبع : شماره 16 عصر شبکه