جراحی بینی - رفع مشکلات تنفسی در جراحی‌های پلاستيک بينی

[دانه کولانه]

جراحی بینی - رفع مشکلات تنفسی در جراحی‌های پلاستيک بينی


رفع مشکلات تنفسي در جراحي‌هاي پلاستيک بيني


در صورتي که بيماري براي جراحي زيبايي بيني مراجعه نمايد و مبتلا به پوليپ بيني باشد، در ابتدا بايد درمان پوليپ بيني براي او صورت گيرد و بعد جراحي پلاستيک بيني انجام شود.
يکي از مهمترين مشکلات داخل بيني که در جراحي‌هاي پلاستيک و زيبايي بيني فراروي جراحان بيني است، انحراف تيغه بيني است. در بسياري از بيماران، انحراف بيروني بيني با درجات مختلفي از انحراف تيغه داخلي بيني همراه است.
در تعدادي از بيماران، بدون هيچ انحرافي درظاهر بيني، تيغه داخلي بيني دچار انحراف شديد است و اين نوع از انحراف‌ها فقط با معاينه دقيق داخل بيني قابل تشخيص است. گاهي اين بيماران از شنيدن اين که در داخل بيني داراي تيغه بيني به شدت منحرف هستند، متعجب مي‌شوند. بايد دانست که انحراف داخل و ظاهر بيني لزوماً با هم موازي نيستند.
به هر حال انحراف تيغه بيني در هر دو دسته ياد شده نياز به اصلاح در حين جراحي دارد. در ابتداي جراحي، قبل از شروع اقدامات مربوط به زيبايي و تغيير شکل ظاهري بيني، لازم است جراح بيني تمام تلاش خود را مصروف رفع انحراف تيغه بيني و باز نمودن راه تنفس نمايد و پس از اطمينان از برقراري راه طبيعي تنفس، به قسمت دوم عمل جراحي که اصلاح ساختار ظاهري بيني با ايجاد تناسب در قسمت‌هاي مختلف بيني و صورت است، بپردازد.
در صورتي که اصلاح تيغه داخلي بيني صورت نگيرد، پس از عمل، بيمار با مشکلات تنفسي از راه بيني مواجه خواهد شد.
مشکل شايع ديگر داخل بيني، رشد بيش از حد شاخک‌هاي داخل بيني است. در هر فرد به طور طبيعي، در هر سمت بيني سه بر آمدگي استخواني در داخل بيني وجود دارد که در فارسي شاخک و در اصطلاح پزشکي توربينيت بيني ناميده مي‌شوند.
هواي تنفسي در حين عبور از راه بيني، از لابلاي اين برآمدگي‌ها عبور کرده و اعمال مختلف بيني مانند تصفيه، مرطوب سازي و گرم کردن هوا بر روي آن انجام مي شود. بنابر علل مختلف، ممکن است اين شاخک‌هاي داخل بيني بيش از اندازه رشد کنند و موجب تنگ نمودن راه هوايي داخل بيني شوند.
در صورتي که رشد بيش از حد آنها با درمان‌هاي دارويي قابل معالجه نباشد و مشکلات تنفسي براي بيمار ايجاد نموده باشد، با روش‌هاي مختلف جراحي مي‌توان از اندازه آنها کاست. در گذشته روش‌هاي جراحي شامل برداشتن تمام يا قسمت زيادي از اين شاخک‌ها بوده است که اين گونه اعمال جراحي با عوارض مختلفي همراه بوده است.
با پيشرفت‌هاي صورت گرفته در جراحي بيني، بدون برداشتن و يا دادن برش بر روي شاخک‌ها، کاهش حجم آنها با استفاده از روش‌هاي نوين امکان پذير شده است.
به عنوان مثال، با وارد کردن امواج راديويي با فرکانس چند مگاهرتز به داخل شاخک‌ها، يا با وارد نمودن فيبرهاي بسيار ظريف ليزري به داخل آنها، تغييرات بافتي در داخل بافت شاخک‌ها رخ مي‌دهد که در درازمدت منجر به کوچک شدن آنها مي‌شود.
مشکل شايع سوم که موجب اشکال در تنفس قبل و بعد از جراحي بيني مي‌شود، وجود پوليپ‌هاي بيني است. پوليپ‌هاي بيني بافت‌هاي اضافي متورم و برخاسته از داخل سينوس‌ها هستند که کم کم رشد کرده و از مجراي سينوس وارد فضاي بيني شده و راه تنفسي را مسدود مي‌کنند.
در صورتي که بيماري براي جراحي زيبايي بيني مراجعه نمايد و مبتلا به پوليپ بيني باشد، در ابتدا بايد درمان پوليپ بيني براي او صورت گيرد و بعد جراحي پلاستيک بيني انجام شود چرا که انجام جراحي پلاستيک بيني در بيماراني که مشکل پوليپ‌هاي بيني در آنان رفع نشده است موجب تشديد بيماري در آنها مي‌شود.
با توجه به منشا اصلي پوليپ‌هاي بيني که از سينوس‌هاي اطراف بيني است، و نيز با توجه به اين که اغلب اين بيماران از سينوزيت مزمن زمينه‌اي نيز رنج مي‌برند، درمان ريشه‌اي پوليپ‌هاي بيني بدون درمان سينوزيت مزمن امکان پذير نيست.
از اين رو است که درمان سينوزيت مزمن در اين بيماران هم زمان با درمان پوليپ‌ها، از طريق جراحي اندوسکوپيک سينوس انجام مي‌شود.
با توجه به ظرافت و حساسيت بسيار زياد عمل جراحي اندوسکوپيک سينوس که از دشوارترين جراحي‌ها در بدن از لحاظ تکنيک عمل مي‌باشد، بهتر است در اين بيماران، جراحي پلاستيک بيني در مرحله ديگري پس از درمان و بهبودي وضعيت سينوس‌ها صورت گيرد.
نتيجه اين که از سه علت شايع مشکلات تنفسي در بيماران داوطلب جراحي پلاستيک بيني، دو علت آن، يعني انحراف تيغه بيني و رشد بيش از اندازه شاخک‌هاي بيني، هم‌زمان با جراحي پلاستيک بيني قابل اصلاح‌اند. اما علت سوم که شامل پوليپ‌هاي بيني و سينوزيت مزمن است، بهتر است در مرحله جداگانه‌اي، پيش از انجام جراحي پلاستيک بيني، تحت درمان مناسب قرار گيرد.
در صورت تشخيص صحيح و دقيق هر کدام از اين مشکلات تنفسي، با درمان مناسب، بيمار داوطلب جراحي پلاستيک بيني مي‌تواند از رفع مشکل تنفسي و سلامت بيني بعد از جراحي اطمينان داشته باشد. در اين راستا، انجام اندوسکوپي تشخيصي بيني قبل از جراحي، کمک مهمي در تشخيص علت و يا علل ايجاد کننده مشکلات تنفسي بيني مي‌کند.
دکتر محسن نراقي *راينولوژيست
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران