نان
تیتر : نان
خلاصه : همه چيز در مورد نان
متن کل خبر : نان به مادهاي غذايي كه از خمير نمودن ماده اصلي آرد و مايه خمير و تركيب آنها با آب يا روغن و بعضا نمك وشكر و طبخ خمير مذكور در تنور يا فر بدست ميآيد گفته مي شود.
نانها انواع مختلفي دارند كه بر اساس آداب اقوام و ملل مختلف متفاوتند و هريك به تناسب و فراخور اقليم مردم منطقه طبخ ميشوند. به عنوان نمونه در مناطق سردسير در تركيب خمير نان از چاشنيهاي گرم نظير زنجبيل و يا حتي فلفل استفاده ميشود. همچنين در مناطق استوايي در تركيب آرد و يا خمير نان از خرما استفاده ميگردد.
نان مهمترين منبع غذايي در تغذيه انسان و تامين كننده قسمت عمده كالري و پروتئين و ويتامينهاي گروه B بوده و از نظر مواد معدني نيز داراي اهميت مي باشد .
تركيبات نان :آرد،آب ،روغن ،نمك ،شكر،مخمر ،امولسيفايرها
انواع نان هاي ايراني :
در حال حاضر انواع مختلفي از نان از جمله سنگك، تافتون، لواش و بربري در ايران به مصرف مي رسند كه خوشبختانه اين نان ها تا اندازه اي از شر الك هاي چند صفر مصون مانده اند. هر چند متاسفانه در گوشه و كنار نان سفيد به چشم مي خورد و فروشندگان ادعا مي كنند كه اين نان ها را با آرد چند صفر تهيه كرده اند.
نان در فرهنگ هاي مختلف
تفاوت هاي چشمگيري در طرز تهيه نان در نقاط مختلف دنيا وجود دارد. در ايران، جدا از تهيه نان هاي فانتزي كه طرز تهيه آنها از خارج آمده، انواع سنتي نان پخت مي شود؛ از جمله نان لواش، سنگك، بربري، تافتون كه هر كدام طرز تهيه ويژه خود را دارند.
در كشورهاي خارجي معمولاً از نان هايي كه بافت صافي داشته و به صورت برش هاي نازك بسته بندي شده اند استفاده مي كنند. اين نان ها به نان تست معروفند. در تهيه انواع ساندويچ معمولاً از گروه ديگري از نان ها تحت نام باگت«baguette» استفاده مي شود. اين نان ها ضخيم هستند و داخل شان فضاي آزادي وجود دارد كه مواد داخل ساندويچ را در اين قسمت جا مي دهند. نانواها اغلب از كنجد براي تزئين و هم براي طعم دادن به انواع نان استفاده مي كنند.
روش صحيح نگهداري نان
- چيدن نانهاي داغ بر روي هم كپك زدگي را تسهيل و تسريع مي كند و ضايعات نان را تشديد مي كند . پس از دسته كردن نان داغ پرهيز كنيد .
- نان سرد شده را به قطعات مورد نظر برش دهيد و آن را در سفره هاي پارچه اي و يا پلاستيك فريزر قرار دهيد و درب آن را بخوبي ببنديد از پيچيدن نان در روزنامه خودداري كنيد .
- ازخوردن نان سبوس دار در وعده هاي غذايي خود غافل نشويد مصرف نان سبوس دار در هروعده غذايي 40-30 % خطر ابتلا به بيماريهاي قلبي و گوارشي را كاهش ميدهد .
- خوردن نان سبوس دار مانع از جذب سريع قند و چربي در
خون مي گردد .
- نانهاي تيره ( حاوي سبوس بيشتر ) ارزش غذايي بالاتري نسبت به نانهاي سفيد و روشن دارند .
- قرار دادن نان در يخچال , بيات شدن را تسريع مي نمايد . نان بايد در سردخانه يخچال يا طبقات پايين فريزر نگهداري شود .
- از گذاشتن مواد خام مانند گوشت , سبزي و ... بر روي نانها يا در كنار نانها خودداري كنيد زيرا در اين حالت عوامل بيماري زا به نان نفوذ مي كند .
- بين حرارت و رطوبت و كپك زدگي نان رابطه مستقيم وجود دارد پس از نگهداري نان در مكانهاي مرطوب خودداري كنيد .
عيوب نانهاي حجيم ونيمه حجيم و علل وروش رفع آنها
نامطلوب بودن مزه نانها و علل آن :
1- بي مزه بودن نان :
به دليل عدم استفاده از خمير ترش و يا نانهايي كه در خمير آنها مقدار بسيار كمي اسيد استيك تشكيل مي شود , بي مزه مي باشند .
2- مزه خميري نان :
در صورت فقدان الاستيسيته , نان در هنگام جويدن در دهان جمع شده و به صورت توده خميري در مي آيد و به همين علت مواد آروماتيك موجود در نان نمي توانند بعلت جمع شدن توده خميري در پرزهاي زبان قرار بگيرند به همين جهت نان خميري و بي مزه به نظر مي رسد .
3- ترش بودن مزه نان
در اثر مصرف زياد خمير ترش و توليد زياد اسيد در خمير و يا بكار گيري مواد پخت حاوي اسيد بوجود مي آيد .
بو و مزه نا و كپك زدگي
در صورت نگهداري غلات و يا آرد در شرايط مرطوب , فعاليت ميكروارگانيسم ها و قارچهاي كپكي افزايش يافته و تغييراتي در بو و مزه ايجاد مي شود .
فرورفتگي هايي كه گاهي پس از سرد شدن در كف و دو طرف نانهاي تست ايجاد مي شود :
وقتي قالب نان وارد فر مي شود حجم خمير , سريعاً افزايش مي يابد به ديواره اي قالب فشار وارد مي كند و ديواره هاي قالب مانع از افزايش حجم خمير مي شود و ناچار خمير در قسمت بالا , شروع به افزايش حجم مي كند و سپس در زير و اطراف نان پوسته تشكيل مي شود .
عوامل منع مصرف نان :
كپك زدگي نان ـ هر گونه بوي ترشيدگي ـ ر شته اي شدن بافت نان(موقع برش نان حجيم) ـ نرم و چسبنده شدن مغز نان همگي از عوامل منع مصرف نان به حساب مي آيند كه به دلايل زير روي مي دهند:
1- رطوبت زياد نان
2- بسته بندي نامناسب نان
3- بسته بندي نان به صورت داغ
4- آلودگ عاري ي محل بسته بندي
5- سطوح , ماشين آلات و وسايل كار آلوده در محيط نانوايي
6- عدم رعايت
بهداشت در تهيه نان و غير بهداشتي و ناسلامت بودن مواد اوليه و ...
7- مصرف كننده نان در صورت مشاهده هر گونه علامت غير طبيعي در نان بايستي از مصرف آن خودداري نمايد