آشنائي با Lcd

[دانه کولانه]

آشنائي با LCD


LCD ها ابزاري براي نمايش اطلاعاتي هستند که شامل حروف و اعداد و همچنين برخي کاراکترهاي گرافيکي مي شود. بطور معمول در تجربيات اوليه در نمايش اطلاعات ديجيتال از نمايشگر هاي هفت قسمتي (seven segment) استفاده مي شود که اين نمايشگرها فقط ارقام (0 تا 9) و بعضي حروف مثل A b C را بصورت نه چندان زيبا نمايش مي دهند. اما با بکار گيري LCD اطلاعات را بصورت زيبا و کاملتر مي توان نمايش داد. البته استفاده از LCD براي مدارات ساده توصيه نمي شود و عموما آنرا همرا با ميکروکنترلر يا CPU ها بکار مي برند.
چيزي که از آن بعنوان LCD ياد مي شود درواقع يک صفحه نمايشگر LCD مانند صفحه ماشين حساب است که همراه با آي سي کنترلر و مدارهاي جانبي اش و عموما با لامپ پشت صفحه در يک بسته پيش ساخته عرضه مي شود.
همانطور که گفته شد LCD داراي يک کنترلر است که با فرستادن اطلاعات به آن اين اطلاعات را در صفحه اي که عموما به چند سطر و ستون تقسيم شده نمايش مي دهد. مثلا براي نمايش حرف "M" کافيست کد اسکي اين حرف را طبق يک پروتکل ساده به LCD ارسال کنيم. همچنين مي توان دستوراتي از قبيل پاک کردن صفحه نمايش، جابجايي مکان نما، خاموش روشن کردن مکان نما و غيره را نيز به LCD ارسال کرد.
LCD ها از طريق مقدار اطلاعاتي که ميتوانند در صفحه نمايش بدهند انتخاب و خريداري مي شوند. انواع معمول آن عبارتند از 16 ، 20 ، 32 و 40 کاراکتر در هر خط در 1 يا 2 يا 4 سطر. مثلا 2 در 16 يعني صفحه داراي دو خط و هر خط 16 کاراکتر است. همچنين LCD موردنظر ميتواند همراه با لامپ پشت صفحه (Back light) يا بدون آن انتخاب شود. LCD ها کاراکتر ها را در ماتريس هاي 5x7 pixel نمايش مي دهند. در تصوير زير يک نمونه 2 در 16 مشاهده مي شود:

نماي پشتي:

تقريبا همه LCD ها داراي 16 پايه هستند که 8 خط آن مربوط به فرستادن يا خواندن داده ها يا دستورالعمل ها مي باشد. پايه هاي ديگر خطوط کنترل و ولتاژهاي تغذيه مي باشند. ليست کامل خط ها بقرار زير است:

شماره و نام خط
عملکرد


1- Vss
زمين
2- Vcc
ولتاژ 5 ولت براي کنترلر
3- Vee
ولتاژ تنظيم درخشندگي(contrast)
4- RS
انتخابگر ثبات دستور / داده
5- RW
انتخابگر خواندن / نوشتن
6- Enable
فعال کننده
7-14 Bus
8 خط گذرگاه داد يا دستور
15-
ولتاژ 5 ولت براي لامپ پشت صفحه
16-
زمين براي لامپ پشت صفحه



Vee : براي تنظيم درخشندگي کاراکترها بکار مي رود که بايد ولتاژي بين صفر و 5 ولت به اين پايه اعمال نمود. براي بيشترين درخشندگي اين پايه را به زمين متصل کنيد.
انتخابگر ثبات داده / دستور مشخص مي کند که چه چيزي به LCD فرستاده مي شود. اگر اين خط صفر باشد کنترلر LCD بايت موجود روي خطوط 7 تا 14 را بعنوان يک دستور تلقي کرده و اگر اين پايه يک باشد اطلاعات را بعنوان يک کد اسکي که بايد کاراکتر معادل آنرا نمايش دهد در نظر مي گيرد.
انتخابگر خواندن / نوشتن جهت اطلاعات را نشان مي دهد. اگر اين پايه صفر باشد اطلاعات به LCD ارسال مي شود و اگر يک باشد عمل خواندن از LCD صورت مي گيرد.
فعال کننده: براي هر دستور يا داده اي که به LCD ميفرستيم يا ميخواهيم از آن بخوانيم بايد يک پالس پائين رونده (يعني تغيير از سطح يک به صفر) را به اين پايه اعمال کنيم تا دستور يا داده بوسيله کنترلر LCD پردازش شود.
در خطوط 7 تا 14 خط 7 کم ارزشترين بيت(LSB) و خط 14 پر ارزش ترين بيت (MSB) مي باشد.
در صورت تمايل به روشن کردن لامپ پشت صفحه ولتاژ 5 ولت را به پايه 15 اعمال و پايه 16 را به زمين متصل مي کنيم.
براي آزمايش مي توان LCD را به پورت چاپگر متصل و اطلاعاتي را به آن ارسال نمود. در اين حالت بطور معمول خطوط داده پورت به خطوط 7 تا 14 و سه خط کنترلي به پايه هاي 4 تا 6 اتصال داده مي شود توجه داشته باشيد که ولتاژ تغذيه و لامپ پشت صفحه LCD توسط منبع خارجي تامين مي شود.
روش فرستادن يک کاراکتر:
خط خواندن نوشتن را صفر کنيد تا نوشتن انتخاب شود.
خط داده / دستور را يک کنيد تا داده انتخاب شود.
کد اسکي کاراکتر مورد نظر را روي خطوط D0 تا D7 قرار دهيد.
خط انتخاب را ابتدا يک و سيس صفر کنيد. حداقل 450 نانو ثانيه بايد اين خط را صفر نگه داريد تا داده پردازش شود. بعد از آن حالت خط تاثيري نخواهد داشت.