ضرب المثلها و معنای آنها

[behnam5555]

ثواب راه به خانه صاحب خود می برد:
هر کسی نان خود را می خورد ،هر کسی نان از عمل خویش خورد.

[behnam5555]

حرف( ج )


جای که شتر بود به یک غاز...( خر قیمت واقعی ندارد...) :
غاز = پول سیاه قدیم
وقتی که به وجود اشخاص ارجمند توجهی نمیشود، دیگران در حساب نمی آیند.


جای که عرب نی انداخت:
جای که دیگردسترسی به آن نخواهد بود ، رفتنی که برگشت ندارد.


جایی که نمک خوری نمکدان نشکن:
اجر حقوق و محبت دیگران را با نا مهربانی ضایع نکن.


جای نمی خوابد که آب زیرش برود:
اقدام به کاری که در آن زیانی باشد نمی کند، سخت مراقب است تا فریب نخورد.


جا تر است و بچه نیست:
بر خلاف انتظار آنچه را که قبلا دیده بود در جای خودنباشد.


جا خوش کردن:
در جای ماندن و دلبستگی به اقامت کردن در آنجا.


جاده را گذاشتن واز بیراه رفتن:
کارهای بر خلاف عادات و رسوم انجام دادن،به کار فرعی توجه داشتن.


جانا سخن از زبان ما میگوئی:
درست همان مطلبی است که خود من میخواستم بگویم، از از قضا من میخواستم
همین را بگویم.


جان پدر تو سفره بی نان ندیده ای:
هموز جوانی و قدر مال نمیدانی.


جان در یک قالب بودن :
دو دوست بسیار صمیمی ومهربان بودن.

[behnam5555]

جان کسی را به لب آوردن:
از خستگی و طولانی شدن کار به ستوه آمدن، کسی را
در انتظار گذاشتن.

جان در جان کسی کردن:
رنج بسیاردر راه کسی کشیدن، بامحبت و فداکاری به کسی توجه نمودن.

جان کندن خر خوردن یابو:
زحمت را یکی میکشد و استفاده اش را دیگری می برد.


جا نماز آب کشدن:
از روی تظاهر و ریا خود را درستکار نشان میدهد،به دروغ دعوی مسلمانی می کند.

جان مفت بدر بردن:
خود را از خطر در بردن،از مهلکه گریختن.


جای مهی باقی گذاشت:
برای خود حقی در نظر گرفتن،جای حرفی باقی گذاشتن، نوبت گرفتن.

جرتغوز بودن:
( ترکی ) به آدم پر توقع وزود رنج گفته می شود.

جزای گرانفروش نخریدن است:
سر و کله زدن با فروشنده بی انصاف و بد دهن کار بیوده ای است، کار عاقلانه
خرید نکردن از اوست.

جزو قاذورات هم نبودن:
آدم بی اهمیتی بودن ، به حساب نیامدن.

جفتش را بیار مفتش را ببر:
اشاره بهاین که هرگز نظیری ندارد،از مال خود با قطعیت تعریف کردن.

[behnam5555]

جگرش برای چیزی لک زده است:
آرزومند و راغب به خوردن چیزی بودن.


جل و پوست خودرا از آب در آوردن:
کسب موفقیت در کار و زندگی کردن،از سختی وتنگی معاش در آمدن.


جل و پوست کسی رابیرون ریختن:
کسی را از خانه و کاشانه و مسکن خود بیرون کردن.


جواب های هوی است:
درشت گویی،درشت می شنود.


جلو لوطی و معلق زدن:
خود را حریف شخص زورمندتراز خود دانستن.


جنسش خرده شیشه بر میدارد:
در کارها و رفاار و گفتارش نا پاک و دغلکار است.


جنغولک بازی در آوردن:
اشکال تراشی و بدرفتاری ،کچلک بازی و شلوغ کاری کردن.


جنگ زرگری کردن:
به طور ساختگی و به ظاهر دعوایی راه انداختن،به منظور خاصی دعوای دروغی راه انداختن.


جنگ سر لحاف ملا نصرالدین است:
دعوای ساختگی و مصلحتی.


جواب ابلهان خاموشی است:
دهن به دهن شدن با آدم نادان و کج فهم کار درستی نیست.

[behnam5555]

جوانی است و هزار چم و خم:
جوان گاه به فکر ظاهر و ریخت خود می باشد و گاه به کارهای
غیر معقول دست میزند.


جوانی کجایی که یادت بخیر:
دراین دوران پیری و افتادگی کو آن حال و احوال و شر و شور ،خوش آن روزگار جوانی.


جوجه را هم در عزا سر میبرند هم در عروسی:
از وجود اشخاص کار آمد در همه جا استفاده می شود، کار و زحمت همیشه به عهده
افراد زحمتکش و سر به زیر است.


جورش را نمی توان کشید:
از عهده درد سر ها و مخارجش نمی توان برآمد .


جوش نزن شیرت خشک میشه:
به شوخی، بر سر یک چنین مسئله بی اهمیتی این طور عصبانی نشو.


جو فروش گندم نما:
آدم به ظاهر صالح و آراسته و در باطن فاسد و زشتتکار ، آدم دورو.


جون به عزرائیل نمیده:
آنقدر خسیس است که اگر بتواند به عزرائیل هم جان نخواهد داد.


جهاندیده بسیار گوید دروغ:
سخن کسی که از سفر برمیگردد برای شنونده گان عجیب و اغراق آمیز می آید
وشایدبه همین جهت چنین مثالی گفته شده.

جهنم هم به این گرمی نیست :
دروغی بگو که به عقل بگنجد،این طور هم که ادعا میکنی نیست.


جهود بازی در آوردن:
مظلوم نمایی وننه من غیبم در آوردن ،جار و جنجال به راه انداختن.

[behnam5555]

جهود دعایش را آورده:
اشکال کارش رفع شده ةدست از شیطنت بر داشته و آرام و سر به راه شده.


جیبش را تار عنکبوت گرفته :
حتی یک شاهی در جیب ندارد، آس وپاس ومفلس است.


جیک و بوکشان یکی است:
در همه کارها با هم هستند ، با هم ساخت و پاخت دارند.


چشم بازار را درآورده:
بسیار بد خرید کرده است.


چشم ما شور بود:
چرا تا ما آمدیم ،شما قصد رفتن کردید؟


چون که صد آمد نود هم پیش ماست:
وقتی به کمال مطلوب رسیدی ،سایر کمالات خود به خودحاصل میشود.

[behnam5555]

حرف (چ )
چار تکبیر زدن( چهار تکبر زدن ):
ترک کسی را برای همیشه گفتن،به یکباره از چیزی چشم پوشیدن.


چار میخه کردن :
پی وپایه چیزی را محکم و استوار کردن ،محکم کاری کردن.


چار دیواری و اختیاری :
محترم بودن خانه وزندگی هر کس،اختیار زندگی ومحدوده خود را داشتن.


چاقو دسته خودش را نمی برد:
هیچ آدم عاقلی به خودش زیان نمی زند،خویشاوند به خود آزارنمی رساند.


چاله چوله چیزی را پر کردن:
نواقص را بر طرف کردن،قرضهارا پرداخت کردن.


چاه کن همیشه در ته چاه است:
هر بدی وظلم به دیگران در پایان گریبانگیر خود آدم میشود،
همانند: چه مکن بهر کسی ، اول خودت دوم کسی.


چاه نکنده منار دزدیدن:
بدون تهیه نقشه و مقدمات امر دست به کار شدن.


چراغ از بهر تاریکی نگهدار:
روزهای بد و سخت باز هم خواهد آمد،پلها را پشت سر خود خراب نکن.


چراغ پای خودش را روشن نمی کند:
همانند: کوزه گر از کوزه شکسته آب نمی خورد.


چراغ هیچ کس تا صبح نسوزد:
روزهای خوش و خوشبختیی های انسان دائمی و پایدار نیست.

[behnam5555]

چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است:
نخست از برای خویشان ، سپس از آن درویشان.


چر اندر چار گفتن:
سخنان بی معنی و بی سر و ته گفتن ، یاوه گویی کردن.


چرتش پاره شده:
یکه خوردن و بسختی پریدن از خواب.


چرچرش روبراه بودن:
فراهم بودن خورد و خوراک ووسایل پذیرایی.




چشم آب نخوردن:
انتظار درست شدن کاری را نداشتن ,باور نکردن.


چشم بسته غیب گفتن:
سخن گفتن از بدیهیات، صحبت چیزی که شنونده قبلا از آن اطلاع دارد.


چشمت روز بد نبیند:
همان بهتر که نبودی و ندیدی که چقدر تاثرآور بود.


چشم سفید بودن:
پرو وبی تربیت بودن،آدم خیره ولجباز.


چشم کسی را دور دیدن:
در غیبت کسی اقدام به کاری کردن،دور از دیده کسی عمل خلافی انجام دان.


چشم که توی چشم بیفتد حیا میکند:
حیای انسان در چشم است،هر حرفی را در رودر روی کسی نمی توان گفت.


چشم وچراغ کسی ( کسانی ) بودن:

طرف توجه ومورد علاقه بودن به وجود کسی افتخار کردن.

[behnam5555]

چشم ودلش میدود:
کسی که از چیزی سیر نمی شود و حریص است،به آدمهای
دله اعم از کوچک یا بزرگ گفته میشود.


چشم ودل سیراست:
به هیچ چیز اعتنایی ندارد،اختیار نفس خودرا دارد.


چشم وگوش بسته:
از هیچ جا وهیچ چیز با خبر نبودن،چیزی نیاموخته و
بی تجربه.


چشم و هم چشمی کردن:
رقابت کردن با دیگران،هم طرازی نمودن با اطرافیان.


چشمها یش آلبالو گیلاس می چیند:
اشخاص و اشیاء را درست تشخیص نمی دهد.


چشمهایش سگ دارد:
اندام و رفتارش بیننده را جذب میکند ،آدم شیفته او میشود.


چشمه خورشید به گل پوشیدن:
حقیقت واضح وآشکاری را با دروغ منکر شدن،پا روی حق گذاشتن.


چغندر گوشت نشود و دشمن دوست:
به دوستی دشمن نباید اعتباری داشت،ماهیت هیچ چیز تغیر نمی کند.


چکش خورش خوب است:
برای گرفتن تعلیم آمادگی دارد،اصلاح پذیر است.


چم اندر قیچی بودن:
ونیز چمن در قیچی ،چپ اندر قیچی ) بی قاعده و نامنظم بودن،بی نظم و ترتیب بودن.

[behnam5555]

چنار در خانه اش را نمیبیند:
آدم پر افاده و متکبری است،
از غرور زیاد متوجه اطراف خود نیست.


چنته اش خالی شد:
دیگر حرفی برای گفتن ندارد،چیزی برایش نمانده.


چندان سمن هست که یاسمن پیدانیست:
به علت گرفتاری در امور مهمتر به این مسائل کوچک کاری ندارم.


چند کلمه از مادر عروس بشنو:
به شوخی،حرفهایی می زنی که هیچ ارتباطی به اینجا وحالا نداشت.


چوب به مرده زدن:
ازپاافتادهای راستم رسانیدن،شکسته دلی را آزردن.


چوب در آستین کسی کردن:
کسی را به سختی تنبیه کردن،رسوای کوی وبرزن کردن.


چوب در سوراخ زنبور کرده اند:
به طور ناگهانی سر و کله انبوهی از مردم پیدا شدةیکمرتبه همه مردم خبر دار شدن.


چوب دو سر طلااست:
در پیش هر دو طرف بی آبرو و منفور است،
همانند: از اینجا رانده ،از آنجا مانده.


چوب صندل بو ندارد هیزم است:
ارزش هر کسی به چگونگی عمال و گفتار اوست،آدمی را آدمیت لازم است.


چوبکاری کردن:
در مقابل عمل نابجایی کسی اوراباکنایه سرزنش کردن.


چوب کسی را خوردن:
به خاطر کار شخصی دیگری زیان دیدن.