بوی بد دهان علل و رفع بوی بد دهان

[رزیتا]

جدیدترین اطلاعات و روش های مخصوص بوی دهان

با مطالعه مطلب زیر میتوانید اطلاعات مفید و جدیدی را در مورد بوی دهان كسب كنید
*بوی بد دهان می‌تواند دلیل عمومی یا موضعی داشته باشد. مشخص شده كه تقریبا 85 درصد بوی دهان ناشی از عوامل موضعی است، از این جهت اهمیت روشهای بهداشتی مثل مسواك زدن دندانها و زبان محرز شده است. باید یادآوری كرد كه بوی بد دهان به تنهایی یك بیماری نیست بلكه علامت بیماریهای مختلف است. وجود بوی بد دهان معمولا در اكثر مواقع ناشی از عوامل بیماریزاست و نشان دهنده وجود یك بیماری است كه باید شناسایی و تصحیح شود .

1-بوی بد دهان ناشی از عوامل بیماریزا

در این حالت بوی بد دهان به وسیله وضعیت‌های موضعی مثل بهداشت ضعیف دهان و عفونت لثه (ژنژیویت) بوجود می‌آید. مخصوصا در ژنژیویت مزمن اگر همراه با خونریزی از لثه‌ها باشد موجب بوی زننده و تنفرآور بخصوص هنگام صبح می‌شود

در تنفس دهانی (مثلا در وجود لوزه‌های بزرگ) بدبویی دهان در نتیجه ممانعت از شسته شدن طبیعی مخاط و دندان‌ها توسط بزاق است. زبان شیاردار، زبان مودار و زبان باردار چون به تجمع و نگهداری مواد غذایی كمك می‌كنند در ایجاد بوی بد دهان دخالت دارند. بیماریهای سینوس نظیر سینوزیت مزمن و و بیماریهای بینی همراه با ترشح و بیماریهای حلق نیز از علل بوی بد دهان هستند

2-بوی بد دهان ناشی از بیماریهای عمومی بدن

در این نوع بیماریها، بیماریهای دستگاه تنفس تحتانی از درجه اول اهمیت برخوردارند.بیماریهای ریوی نظیر برونشیت مزمن وكلا هر حالت بیماری‌زا كه بر روی درخت تنفسی و نای اثر بگذارد، ممكن است بوهای قابل اعتراض تولید كند. در اختلالات گوارشی و سوهضم، زخم‌های معده‌، سرطان مری و معده‌، یبوست و عفونت‌های روده‌ای نیز بوی بد دهان مشاهده می‌شود. در د یابت و نارسایی كلیه و در سیروز كبدی وكمبود ویتامین و هر بیماری كه سبب تب شود از علل بوی بد دهان می‌باشند

3-بوی بد دهان ناشی از عوامل غیربیماریزا

از این عوامل سیگار كشیدن را باید نام برد كه نه تنها به خاطر بوی خود سیگار و توتون، بلكه به سبب ایجاد زبان مودار و كاهش جریان بزاق به بدبویی دهان كمك می‌كند. همچنین می‌توان بوی دهان صبحگاهی ناشی از توقف حركت گونه، زبان و لب‌ها و نیز بر اثر كاهش جریان بزاق در طی شب اشاره كرد. به همین دلیل مسواك زدن قبل از خواب در كاهش بوی دهان صبحگاهی تاثیر زیادی دارد. پروتزهای ثابت و متحرك دندانپزشكی نیز درصورتیكه بهداشت دهان رعایت نشود سبب بدبویی دهان می‌شوند

[رزیتا]

4-بوی بد دهان ناشی از عوامل عمومی غیربیماری‌زا



در گرسنگی طولانی بوی بد دهان وجود دارد كه حتی با مسواك زدن ازبین نمی‌رود. در افراد مسن بوی بد دهان به سبب تغییرات متابولیك و سایر علل نظیر كم‌آبی بدن‌، كاهش مقاومت به عفونت، كاهش اشتها و غیره است. در خستگی و ضعف كه بدن نمی‌تواند محصولات فرعی زائد را با سرعتی بیش از سرعت تولید آنها دفع كند، امكان بوی بد دهان است. بوی بد دهان در خانم‌ها بیشتر از آقایان وجود دارد

در مورد نقش تغذیه در ایجاد بوی بد دهان باید گفت كه دهان ما بوی آن چیزی را كه می‌خوریم می‌دهد. به همین دلیل آنهایی كه برنامه غذایی با فرآورده‌های گوشتی دارند، دهانشان بوهای مختلف زیادی نسبت به گیاه‌خواران می‌دهد. همچنین مشخص شده است كه مصرف رژیم پرچربی میتواند سبب بوی دهان گردد. بطور كلی غذاهایی كه پروتئین زیاد و مواد قندی كمی دارند به علت ایجاد مواد سولفوردار باعث بدبوشدن دهان می‌شود. البته نقش غذاهای بوداری مثل سیر و پیاز كاملا معلوم است

بوی بد دهان ناشی از داروها

آنتی‌هیستامین‌ها، آمفتامین‌ها، آرامبخش‌ها، دیورتیك‌ها، فنوتیازین‌ها و داروهای شبه آتروپین باعث كاهش تولید بزاق و بنابراین كاهش شستشوی خودبخودی حفره دهان و در نتیجه ایجاد بوی بد دهان می‌شوند. فنوتیازین‌ها سبب ایجاد زبان مودار می‌شوند

افراط در مصرف دخانیات، كهولت سن، یائسگی، بیماریهای عمومی با تب بالا، اضطراب، كم‌آبی بدن، مصرف بی‌رویه ادویه‌جات و عدم رعایت بهداشت دهان نیز از علل دیگر ایجاد بوی بد دهان هستند

درمان و پیشگیری

چون اغلب بوهای بد دهان به علت عوامل موضعی است، بنابراین حذف این عوامل و اصلاح ناهنجاری‌های موجود در دهان اولین قدم درمان است. رعایت بهداشت دهان شامل مسواك زدن دندان‌ها، لثه، زبان و استفاده از نخ دندان در كاهش بوی بد دهان با منشا دهانی بسیار موثر است. . باید توجه كرد كه زبان یكی از جایگاه‌های اصلی میكروبها در دهان است و این به دلیل جمع شدن عوامل میكروبی در سطح پشتی زبان است و باید یك قسمت ضروری از بهداشت دهان معطوف به زبان شود.

در بیمارانی كه به سبب خشكی دهان (به دنبال مصرف داروهایی كه قبلا ذكر شد و یا بر اثر بیماری) بوی بد دهان دارند می‌توانند از آدامس‌های بدون شكر استفاده كنند

بطور كلی بوی بد دهان ناشی از عوامل موضعی بیماری‌زا زمانی ازبین می‌رود كه بیماری درمان شود و بهداشت دهان رعایت گردد. استفاده از دهان‌شویه‌ها اثر موقتی در كاهش بوی بد دهان دارد. در حقیقت كوشش برای حذف بوی بد دهان با استفاده از دهان‌شویه‌ها علاوه بر اینكه موقتی است، حتی ممكن است بیماری عمومی را نیز از دید دندانپزشك مخفی نگه دارد بطور كلی پوشاندن بوی دهان با یك بوی معطر و قوی‌تر مناسب نیست و درمان باید بیشتر معطوف درمان علت اصلی باشد.

بطور كلی جهت كاهش بوی دهان باید از سیگار كشیدن، نوشیدن نوشابه‌های بودار، خوردن غذاهای با ادویه زیاد، غذاهای گوشتی زیاد، غذاهای معطر شده با پیاز و سیر، افراط در مصرف مواد چربی‌دار مخصوصا كره و روغن‌های مختلف اجتناب شود. در حالی كه خوردن میوه‌های تازه و سبزیجات و بطور كلی رژیم غذایی غنی از فیبر ارجحیت دارد. همین طور نوشیدن آب زیاد در كاهش بوی بد دهان تاثیر بسزایی دارد

[GolBarg]

راهکارهای متداول برای رفع بوی بد دهان

بوی بد دهان یکی از مشکلات متداول در جامعه است که میتواند علتهای مختلفی داشته باشد. دلیل عمده و اصلی آن وجود یک باکتری غیرهوازی در بیوفیلمی است که روی زبان شکل می گیرد. این باکتری پروتئین موجود در غذاها را شکسته و گازهایی مثل سولفیدهیدروژن و اسکاتول تولید میکند.
بوی بد دهان در اول صبح تقریباً در همه افراد شایع است. این مشکل را می توان با بهداشت و نظافت دهان، کنترل کرد. اما خیلی افراد حتی پس از تمیز کردن دهان نیز ممکن است به خاطر برخی مشکلات دهانی، همچنان دچار این بو باشند. برخی از بیماری ها نیز می تواند موجب بدبو شدن دهان شود. علت اصلی این بیماری باید شناخته شده و درمان برطبق آن صورت گیرد.
در زیر به برخی از متداولترین راه ها برای کاهش و درمان بوی بد دهان اشاره می کنیم:
1) نظافت دهان
برای کاهش فعالیت باکتری ها، باید همیشه دهان را تمیز نگه داشت. پس از غذا خوردن، غرغره کردن با آب ولرم لازم است. حتی پس از خوردن تنقلات، شیرینی، و بیسکویت حتماً باید دهان را با آب تمیز کرد. دوبار در روز باید مسواک بزنید. گفته می شود که مسواک اول صبح برای زیبایی است و مسواک آخر شب برای سلامتی.
2) تکنیک های مسواک زدن
برای گرفتن نتیجه بهتر باید از تکنیک های معمول مسواک زدن استفاده کرد. خیلی از افراد با مسواک زدن شدید باعث آسیب رساندن به لثه های خود می شوند. مسواک زدن پس از صرف هر غذا و نوشیدنی هم می تواند به مینای دندان آسیب برساند. موهای مسواک باید نرم اما به اندازه کافی سخت باشند تا بتوانند موادزائد را از منافذ دندانها بیرون بکشند. مهمترین چیز در مسواک زدن، جهت آن است.
دندانهای بالایی را باید در جهت روبه پایین و دندانهای پایین را در جهت روبه بالا مسواک زد. این مسئله هم برای سطح خارجی و هم داخلی صدق می کند. بعد نوبت به تاج دندانها می رسد. در این حالت مسواک زدن باید در جهت روبه جلو و روبه عقب صورت گیرد. این مسئله هم برای دندانهای بالا و هم پایین صدق می کند.
3) تمیز کردن زبان
لایه زرد یا سفید رنگ روی زبان می تواند موجب بدبو شدن آن شود. این مسئله در اول صبح بیشتر است و باید دوبار در روز به کمک تمیزکننده زبان انجام شود. تمیزکننده های زبان را باید به آرامی بدون آسیب رساندن به جوانه های چشایی روی زبان انجام داد.
4) خلال دندان
از خلال دندان برای بیرون کشیدن خرده های غذا از لای دندانها استفاده می شود. این ابزار مخصوصاً بعد از خوردن گوشت و ماهی بسیار مفید است. برای جلوگیری از آسیب رسیدن به لثه ها باید به آرامی از آن استفاده کنید.
5) غرغره کردن
پس از صرف هر غذا، غرغره کردن با آب ولرم بسیار مفید است. برای گرفتن نتیجه بهتر است این غرغره کردن را با آب نمک انجام دهید. دهان شوی های مختلفی نیز در بازار موجود است که می توانید از داروخانه ها خریداری کنید. غرغره کردن با دهان شوی هم به رفع بوی بد دهان کمک میکند.
6) عادات غذایی
برخی از موادغذایی نیز بوی خاصی ایجاد می کنند که ممکن است برای سایرین خوشایند نباشد. پیاز خام بهترین نمونه آن است. گفته می شود که خوردن یک سیب در روز دکتر را از شما دور می کند و خوردن یک پیاز خام در روز هم همه را از شما دور می کند. دقت به زمان غذاخوردن اهمیت زیادی دارد.
7) نوشیدن آب
خشکی دهان محل بسیار مناسبی برای فعالیت باکتری ها ایجاد می کند که موجب بدبو شدن دهانمی شود. برای حفظ رطوبت دهان و کاهش تکثیر باکتریها، وجود بزاق دهان ضروری است. تولید بزاق با توازن آب بدن رابطه نزدیک دارد، درنتیجه باید در طول روز به مقدار کافی آب بنوشید.
8) خنک کننده های دهان
خنک کننده های مصنوعی و طبیعی دهان می تواند شدت بوی بد دهان را تاحدی پایین بیاورند. برای این منظور معمولاً از موادغذایی تند استفاده می شود. ادویه های جویدنی مثل میخک، زیره، هل، دارجین، و زنجبیل می توانند مفید باشند. همه مرکبات هم می توانند بوی بد دهان را کاهش دهند. نک کننده های دهان و آدامس را می توانید از بازار تهیه کنید. اما باید دقت کنید که برخی از این محصولات می تواند آسیب هم ایجاد کند.
اگر راهکارهای بالا جواب نداد، چه باید کرد؟
می توانید از راه حل های زیر استفاده کنید:
1) از بین بردن علت
بوی بد دهان گاهی به خاطر برخی بیماری های خاص مثل دیابت، تب، اختلالات معده، و بیماری های کبد ایجاد می شود. با از بین بردن و کاهش علت اولیه، بوی بد هم اتوماتیک وار از بین می رود.
2) داروهای جدید
اگر بوی بد دهان به خاطر عفونت خاصی باشد، داروهای آنتی بیوتیک ، ضدقارچ و ضد ویروس مناسب می تواند مفید باشد. اگر بوی بد دهان به خاطر هر نوع بیماری مزمن یا خودایمن باشد ممکن است از استیروئید هم استفاده شود. قرص های تولیدکننده بزاق هم میتوان مصرف کرد.
3) جرم گیری دندانها
جرم گیری دندانها توسط دندانپزشک پلاک و رسوب روی دندنها را از بین می برد. اینکار می تواند شدت بدبوی دهان را کاهش دهد. حداقل سالی یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.
4) پر کردن کرم خوردگی دندانها
ازآنجا که کرم خوردگی دندان یکی از علتهای اصلی بوی بد دهان است، حتماً باید برای پر کردن آن به دندانپزشک مراجعه کنید. سابقاً از آلیاژهای نقره ای رنگ برای پر کردن استفاده می شود. اما امروزه با مواد مصنوعی کههمرنگ دندان هستند استفاده می شود.
5) جراحی لوزه
بیمارانی که مداوماً دچار ورم و التهاب لوزه می شوند ممکن است به خاطر تولید موادخمیری از غدد لوزه ها دچار بوی بد دهان شوند. این بیماران پس از جراحی لوزه از این مشکل خلاص می شوند.
6) مشاوره روانشناسی
افرادیکه دچار بوی بد دهان هستند ممکن است دچار افسردگی شده و خود را از جامعه دور کنند. این انزوا بر فعالیت های روزانه آنها تاثیر منفی خواهد داشت. چنین افرادی باید بدانند که همه انسانها دچار بوی بد دهان هستند اما شدت های آن متفاوت است. باید تا جایی که می توانند برای از بین بردن شدت این بدبویی تلاش کنند و هر راه ممکنی را امتحان کنند. حمایت خانواده و دوستان برای چنین افرادی الزامی است.
برخی از افرادی که برای بوی بد دهان به پزشک مراجعه می کنند، هیچ مشکلی واقعی ندارند. اما معمولاًاز درد، تنگی نفس، ناراحتی شکم، و بوی بد دهان گلایه دارند. برای تشخیص و درمان هر علت واقعی نیاز به معاینه دقیق است. برای مداوای این افراد باید از طریق روانشناسی پیش رفت.
7) هوموپاتی
در هوموپاتی، دارویی هایی براساس وضعیت فیزیکی، احساسی، فکری و اجتماعی افراد انتخاب می شود و در قدرت و دوز مناسب برای آنها تجویز می شود. از این طریق هر مشکل سلامتی آنها ازجمله بوی بد دهان، از بین می رود.