.:: 13 پديده كه دانشمندان را به چالش مي‌کشند ::.

[آیـدا]

13 پديده كه دانشمندان را به چالش مي‌کشند

جمعه 10 مهر 1388 - ساعت 20:15

توسط فيزيکدان آمريکايي
13 پديده كه دانشمندان را به چالش مي‌کشند

جام جم آنلاين: يک نويسنده ، ژورناليست و فيزيکدان آمريکايي در کتاب خود به معرفي 13 پديده


اي پرداخته است که نه تنها توانايي درک دانشمندان را به چالش مي کشند بلکه تصوير ما از دنيا


را نيز با بحران مواجه مي کنند.

مايکل بروکس مولف ، ژورناليست و گوينده است. وي که در رشته فيزيک کوانتوم مدرک دکتري دارد به عنوان مشاور هفته نامه «نيوساينتيست» نيز فعاليت مي کند. يکي از چالش برانگيزترين کتابهاي اين نويسنده و محقق ، «13 چيز که معني نمي دهند» نام دارد.
در اين کتاب 13 راز مهم زندگي بشر که هنوز دانشمندان به درک آن نرسيده اند معرفي شده اند که در ادامه مي خوانيد:

1- اثر پلاسيبو

نتايج تحقيقات دانشمندان نشان مي دهد اگر به بيماراني که درد مي کشند اول مورفين و بعد يک محلول نمکي بدون خواص ضد درد تجويز شود، اين محلول نمکي ساده «اثر پلاسيبو» خواهد داشت. اما اگر به محلول نمکي داروي «نالوکسن» افزوده شود که اثرات مورفين را از بين مي برد، پلاسيبو نيز اثر نخواهد کرد. اما اين مسئله چگونه ممکن است؟ اعتقاد بر اين است که پلاسيبو (داروي بي اثر) هيچ نقش خود عملکردي ندارد، اما يک پاسخ واقعي بيوشيميايي، هورموني و ايمني بدن موجب مي شود که اين اثر ايجاد شود. هرچند هنوز عملکرد دقيق اين پاسخ مشخص نيست.

2- افقهاي کيهاني

جهان 14 ميليارد سال سن دارد و قطر آن برابر با 28 ميليارد سال نوري است. هيچ چيز نمي تواند سريعتر از پرتوهاي الکترومغناطيسي حرکت کند و هيچ پرتوي زمان کافي براي عبور از عرض تمام جهان را براي ايجاد تعادل گرمايي که مشاهده مي کنيم ندارد بنابراين چگونه مي توان توضيح داد که از هر سوي جهان يک پرتو کيهاني با زاويه 3 درجه به طرف ما در حرکت است؟ فرض مي شود که همگني موجب مي شود که اين پرتوها به سرعت و در مرحله کمي پس از بيگ بنگ گسترده شده اند. اما اين توضيحي است خود نيازمند توضيحات بيشتر است.

3- پرتوهاي انرژي

انرژيهاي کيهاني ذراتي هستند که با سرعت بسيار بالا سفر مي کنند. اين پرتوها با فوتونهاي حاضر در فضا تصادم مي کنند و انرژي از بين مي رود. انيشتين محاسبه کرد که هيچ پرتو کيهاني خارج از کهکشاني نمي تواند با انرژي بيشتر از 5x 10 به توان 19 الکتروولت حرکت کند. اما از 10 سال قبل نشان داده شد که پرتوهاي کيهاني داراي يک انرژي بسيار بالايي هستند. اما چگونه ممکن است؟ فرضيه ها بيان مي کنند که تمام فضا به يک شکل واحد نيست و بنابراين مسيرهاي ويژه اي وجود دارند که در آنها ذرات انرژي کمتري را از دست مي دهند. اين فرضيه، شناخت ما از کيهان را مختل مي کنند.

4- هميوپاتي در بلفست

پزشکي هميوپاتي معتقد است که داروها مي توانند توانايي عملکرد خود را حفظ مي کنند حتي اگر بي نهايت رقيق شوند، اما هيچ آزمايشي در مورد اين فرضيه وجود نداشت تا اينکه محققان دانشگاه کوئين در بلفست نشان دادند که هيستامين (داروي ضد آلرژي طبيعي) حتي اگر تاحدي رقيق شود که در محلول تنها يک مولکول هيستامين وجود باقي بماند و در واقع تنها خاصيت آب باقي مانده باشد باز هم اين دارو خواص خود را حفظ مي کند. اين يک راز زيبا بود.

5- ماده تاريک

ماده مرئي به اندازه کافي نيروي گرانش لازم براي تمام کهکشانها و اجرام آسماني درون آنها را توليد مي کند. اين درحالي است که «ماده تاريک» که جرم گمشده جهان است نيز تنها با نيروي گرانش حفظ مي شود. اما اين نيروي گرانش اضافي چگونه ايجاد مي شود. فرضيه ها در اين مورد مي گويند که در دورترين فاصله هاي کيهاني، قانون گرانش با آن چيزي که ما از اين قانون مي شناسيم متفاوت است بنابراين فيزيک نيازمند يک بازنويسي است.

6- متان مريخي

در سال 1976 کاوشگر وايکينگ روي مريخ موادي را با کربن 14 نشانه گذاري کرد. اين مواد گاز متان منتشر مي کردند. تحقيقاتي که به موازات اين کشف انجام شد حضور ميکروارگانيسمها را تائيد کرد. اکنون تازه ترين تحقيقات دانشگاه کاليفرنيا يک ريتم شبانه روزي را در سطح سياره سرخ نشان مي دهد که در اين ريتم فعاليتهاي بيوشيميايي ديده مي شود. ريتمهاي شبانه روزي مي توانند به معني آغاز زندگي باشد.

7- تترا- نوترونها

«اصل طرد پائولي» يک اصل در مکانيک کوانتوم است. اين اصل بسيار مهم بيان مي کند که در يک سيستم کوانتومي، دو يا چند فرميون همسان (مثلاً دو الکترون) نمي ‌توانند همزمان حالت کوانتومي يکساني داشته باشند. اين اصل را ولفگانگ پائولي فيزيکدان اتريشي در 1925 بيان کرد. براساس اصل طرد پائولي، دو نوترون در يک سيستم يکسان با خاصيت همسان نمي توانند يک خاصيت کوانتومي داشته باشند. اما آزمايشي در که فرانسه انجام شد توانست چهار نوترون را در اين موقعيت ممنوعه شناسايي کند. به اين ترتيب دانشمندان در مورد اين اصل دچار سردرگمي شدند.

8- پايونر بسيار سريع

کاوشگرهاي پايونر 10 و 11 در دهه 70 به سوي خارج از منظومه شمسي پرتاب شدند و بلافاصله يک شتاب اسرارآميز گرفتند. به طوري که اين شتاب آنها را به ارتفاع بيش از 400 هزار کيلومتري هدايت کرد. شايد اين کاوشگرها تحت تاثير «انرژي تاريک» قرار گرفته بودند. هنوز کسي در اين مورد چيزي نمي داند.

9- انرژي تاريک

اعتقاد بر اين است که گسترش جهان تحت اثر نيروي گرانش متوقف مي شود. اين درحالي است که کشفيات جديد نشان مي دهد که اين گسترش با نيروي گرانش شتاب مي گيرد. اما چه انرژي موجب اين شتاب مي شود؟ اين عامل محرک، انرژي تاريک نام دارد. تاکنون اطلاعات دقيقي از ماهيت واقعي آن به دست نيامده است به همين دليل از آن به عنوان «انرژي ايکس» نيز ياد مي شود.

10- دهمين سياره

دهمين سياره يکي از چندين سيارک از نوع «کوائورار» يا «سدنا» که هر چند وقت يکبار پيدا مي شود نيست بلکه يک سياره بزرگ مثل زمين است که بالاتر از پلوتون قرار دارد. در حدود سال 2015 يک کاوشگر ناسا به اين منطقه خواهد رسيد و شايد بتواند اين سياره را شناسايي کند.

11- سيگنال راديويي «Wow»!

15 آگوست 1977 يک راديوستاره شناس از اوهايو پس از آنکه يک سيگنال 37 ثانيه اي را ثبت کرد که بسامد آن 1420 مگاهرتز بود فرياد زد Wow! اين بسامد براي فرستنده هاي زميني استفاده نمي شود. همچنين سيگنالهايي که از فضا مي آيند در طيف وسيع تري هستند. در حقيقت اين بسامد راديويي چيزي شبيه به يک پيام فرازميني بود که تا پيش از آن هرگز دريافت نکرده بوديم.

12- ثابتها و غيرثابتها

در سال 1997 در استراليا نور يک تب اختر در فاصله 12 ميليارد سال نوري از زمين بررسي شد. نتيجه اين بررسي ها نشان مي داد که در مدت سفر اين نور، تغييراتي در «ثابت ساختار نهايي» آن ايجاد شده بود. اين درحالي است که ثابتها هرگز نبايد تغيير کنند. اگر قرار باشد ثابتها در زمان و در فضا تغيير کنند نمي توان هيچ چيزي از جهان را درک کرد.

13- گداخت سرد

در سال 1989 دو دانشمند اعلام کردند که توانسته اند در دماي محيط فرايندي را که انرژي موجود در قلب خورشيد را مي سازد بازسازي کنند. اين آزمايش هرگز پذيرفته نشد اما مطالعات همچنان ادامه دارند. اگر نتايج اين بررسيها مثبت باشد، بسياري از مشکلات انرژي حل خواهند شد.