|
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
|||||||
| فرهنگ و تاریخ تاریخ و فرهنگ - مطالبی در زمینه فرهنگ و تاریخ ایران و جهان اخبار فرهنگی و ... در این تالار قرار میگیرد |
 |
|
|
ابزارهای موضوع | نحوه نمایش |
|
#1
10-27-2009
|
||||
|
||||
کوچ حدیث همیشه زندگی...
کوچ حدیث همیشهزندگی... اسماعیل حسین پور-شیروان زندگي كردها ، هنوز هم در برخي نقاط بر چادرنشيني استوار است ؛ در ترانه ها زندگي كوچ نشيني ، عشق هاي مسير ييلاق و قشلاق ،ظاهر شدن يار در حال كوچ ، به ميان آمدن اسم هايي چون چوپان ، ساربان و چادرهاي بهرديف برافراشته شده همه به چشم مي خورد. در شمال خراسان نيز ييلاق هاي شاه جهان ، گلايل ، آلاداغ ، هزار مسجد و قشلاق هاي مراوه تپه ، سرخس ، براي كرمانج ها لبريز ازخاطره است . در چادر نشيني بعضيكردها شكي نيست وليوجود اصطلاحات چوپاني و چادر نشيني در ترانه ي كرمانج ها جلوه اي از زندگياين مردم است . زندگي چادر نشيني ، ويژگيهاي خاص خود را دارد . مأنوس شدن با طبيعت و زيبايي هايش ، پاكي و صفا و صميميتمردمي كه در شادي و عزا سخت به يكديگر وابسته اند ؛ جلوه زيبايي از همبستگي اينمردم است. ساربان آورنده انار و سيب عروسيهاست ؛ آن هم براي چندين عروسي كه سيب و انارها را بار شتران كرده ، يعني در بينايل چندين عروسي هست و شادماني تا چندي ادامه دارد . عاشق ايلياتي ، خود را به بره اي مانند كرده و يارش را به بره اي ديگر، با فرود آمدن ايل و برافراشتن چادرها ،دختز با طنازي از دامنه ي كوه بالا مي رود، و اين جاست كه عشق هاي ماندگار در دامان طبيعت گل مي كند . زندگي در دامان طبيعت ، كوچ در پي كوچ وباقي ماندن خرگاه دلدار حسرت و داغي در دل عاشق ايجاد نموده است و مي گويد : «بوومهكه وري بني واران» به سنگ فراموش و باقي مانده از خرگاه يار همانند شده ام . اين بر «ربع» و «اطلال» و «دمن» گريستن در معلقات سبعه نيز آورده شده است آن گاه كهامروالقيس مي گويد : «همسفران ،لحظه اي درنگ كنيد ، تا من به ياد يار سفر كرده و سر منزل اوبگريم.» هنوز وزش بادهاي جنوب وشمال ، آثار خيمه ها و خاكستر اجاق هايشان را نزدوده است و گذشت روزگاران عشقسرشارش را از دل من بيرون نساخته است . … داروي درد من اشك هاي سوزان من است . اما بر بازمانده ي خرگاه ويران دلدار گريستنكدامين درد را آرام مي بخشد؟ 3-6-1.ساربان ( ده وه دار( : ده وه دارا ،ده وان هي كه dava dara davan hey ka اي ساربان ، شتران را به پيشبران neri qamar wa pise ka و شتر نرسياه رنگ را جلو بينداز suni yare la sar ce ka و جاييارم را بر روي شتر درست كن . dava dara dava dara اي ساربان ، اي ساربان bari davan sivo nara كه بار شترانت سيب وانار است yeke beda yade gara يكي ازسيب يا انارها را به يادگار بده . dava dara dava sasa اي ساربان ، اي كه ساربان شششتري bare dave ta marvasa و بارشترانت پارچه مروش ( نوعي پارچهاست ) za yare te bine xwasa از يارمبوي خوش و سرمست كننده اي مي آيد . dava dara dava dara اي ساربان، اي ساربان yare za men kerya qara يارم ازمن قهر كرده و رفته است malek la men kerya ara و اندوهش خانه ام را به آتش كشيدهاست . 3-6-2 .شتر :سيسه بوزي خاخه ملاند sisa boza xa xameland سپيد رخزيبايم كه خود آرايي كرده بود sare maye boz dakisand درپيشاپيش كوچ ، افسار شتر ماده ي سپيد را ميكشيد xaw la jave ma heremand خواب را از چشمانم ربود. to sardari la nav bine تو در بين همه دختران ايلسرآمدي maye bozi ney kerine تو شترسپيدي هستي كه از گران قيمتي خريده نميشوي razi nawi la ravine و راضي بهفرار نيستي . jiyay sar ma wa kangara كوه بالا سرمان كنگردارد davan bazo wa langara تو شتران را آهستهبران ma jane xwe daya sara كه ما جانمان را برسر عهد با او ( يار يا كوه) گذاشته ايم . az aseqen nekom kar kam من عاشقمو نمي توانم كار كنم davan waina gare bar kam شتران رابياوريد بايد از اينجا بكوچم za vi yorda az farar kam بايد ازاين سرزمين به دور دستها فرار كنم . 3-6-3.كوچ : جه ر گهلاني وه جه نگه له jargalani wa jangala منطقه جرگلان داراي جنگل است koc tarana wa langara كوچ بهآرامي به سمت جرگلان پيش مي رود va gola za kollan sara و اين گل (يارم ) سرآمد همه است . malan bar ker kuc wa re kat عشايركوچيدند و كوچ به راه افتاد qez xameli wa du de kat دخترزيباي ايل ، خود را بهزيباترين لباس ها آراست و دنبال مادرش به راهافتاد ya menu we wa xwade kat و هر دو منتظر قضا و قدر خداونديم . كوچكترين واحد اقتصادي ، اجتماعي ، سياسيدر سازمان ايلي است كه مبتني بر رابطه همجوار (مكاني ) و همخواني خانواده هايي ازيك اولاد يا تش هستند . بين اين خانواده ها پيوستگي عميق خويشاوندي حكم فرماست . مال متغير و بي ثبات و جهت بهره گيري ازمرتع در حال جابجايي است. چوومه چي يان ، چي يان ساركر cuma jiyan jiyan sar ker بهكوهستان رفتم ، كوهستان سرد شد hatma malan malan bar ker به جلگهآمدم خانواده هاي ايل كوچيدند darde yare la men kar ker درد ديار بر من اثر كرد . malan dani la heriyan ايل در ميان تپه ماهورها فرودآمد dava cu na geraniyan شترها را دوباره برگرداندند كهبارهاي گران (گندم و جو ) را بار كرده وبياورند barfe gertya sare jiyan برف هم ستيغ كوه هارا فرا گرفته است . malan bar ker cuna ciyan چادرنشينان كوچيدند و به كوهستانرفتند sayil keren dagariyan گردش كردند و بازگشتند ka pare ma maske miyan اي يار عزيز كه از كوهستان برگشته اي ، سهم ما از كره ي ميش ها كو؟ 3-6-8.سيه چادر (كويين ) :يي ها كوينين قه ته ركوينين yeha kunen qatar kunen آنها سيه چادران به رديف برافراشته شدهاند sowa ja we bukek tinen فردا از آن جا عروسي را ميآورند dar la deli ma datinen و ما را داغ بر دل مي نهند . qosa kouna fake kare دو سياه چادر در رديف هم در گذرگاهكوه بر افراشته شده ان do kaftara bari male دو دخترچون دو كفتر زيبا در جلو چادرها جلوه گري مي كنند yek ye xirze yekye xale كاش يكي نصيب دايي (من) و يكي نصيبخواهرزاده شود . ale kajke charda sale الا ايدختر زيباي چهارده ساله bare kune ras damale كه جلوسياه چادر ايل را جارو مي كني lev dakane del da nale لبت خندان ولي دلت نالان و پر آشوب است . ale kjke cador nesin الا اي دختر چادرنشين za wan golan yeke besin از آنگلهايي كه در دست داري ، يكي را برايمبفرست ta ro la ma kerya pisin (بيش زاين مرا منتظر مگذار كه ) تو روزم را به ظهررساندي . 3-6-9.بينه ، ئوبه : به « دسته اي از سياه چادرها در گرد هم ،محل بر پايي چند چادر»1 بينه يائوبه گفته مي شود . برافراشتن چادرها با نظم و زيبايي خاص علاوه بر حفاظت آنان از يكديگرمي تواند جلوه اي از همگرايي و وحدت قبيله اي نيز باشد . ترانه سرايان نيز بهزيبايي به نظم چادرهاي برافراشته اشاره كرده اند. بو كاكي يه ، قيزاكي يه buka keya qeza keya آن سروزيبا عروس كيست ؟ la nav binan dew dakeya دختر كيست كه در ميان چادرها مشك ميزند bine golan za we teya او بوي گل هاي كوهستان را به همراه دارد . wa owaya wa owaya اين ها سيه چادر برافراشتهعشايرند pazi owe wa nowaya اين جا مردم به نوبت بهچوپاني گوسفندان مي روند sal garkisu nowa maya سال عوض شد نوبت ماست كه برويم . ( انبوهي گوسفندان گله باعث شده استكه در سال يك بار نوبت به هر كس برسد ) . malan dani bina bina افراد ايل چادرها را به رديف برافراشتند selwar gawran da war sina دخترانيكه دامن سفيد پرچين بر تن كرده اند از دامنه ي تپه بالا ميروند dele jaylan kerya xwina طنازي شان دل جوانان را خون كرده است . 3-6-10.چوپان ، شبان ( شوان ) : چوپان همراز شب و سكوت و ستاره و آسمان است . دل نازك و دوستدار گل و گله ، سرماي هوا او را به دلسوزي حتي نسبت به بره ها وامي دارد : هه واساره هه واساره hawa sara hawa sara هوا سرداست ، هوا سرد است barxu karan bara bara بره ها وبزغاله از سرما صدايشان بلند است sava xwade la wan nara امشب بر آنان صبح نميشود. چوپان ، كارش را دوست دارد ، شغلش را كسبموسي پيغمبر مي داند : وا كاري تهروونازه ره كيسبا موسي پي غه مبه رهچوپان اين كارت به دلنشيني روغن زرد است و كسب موسي پيغمبراست . شوان په زي ته به له كه sevan pazi ta balaka اي چوپانكه گوسفندانت سياه و سفيد هستند la pas xanye ma maral ka گله رابراي استراحت پشت خانه ما بياور la ra kerne ma xawar ka هنگامي كهخواستي گله را حركت دهي مرا خبر كن به ديدارت بيايم . az sevane pazi qejek من چوپان بره هاو بزغاله هايم tarna birye giste kajek همهدختران براي دوشيدن گله مي روند و من تماشا ميكنم nada na me xowanga qejek افسوس كه خواهر كوچك را به من نمي دهند . yare zane az sevanem يارم مي داند كه من چوپانهستم la war kariye miyanem و جلويگله گوسفندانم sargezdanela jiyanem و دركوهها سرگردان هستم . 3-6-11.گوسفند :توله چي يك ئه زله چي to la jiyek az la jiyek تودر يك كوهستان و من در يك كوهستانغريبم har do barxe wa du miyek هردو به بره اي مي مانيم كه به دنبال يك ميش (عشق) روانيم sar daynene la balgiyek كاش روزي برسد كه من و تو سربريك بالش بگذاريم . me paz barda diza here من گله رابه دامنه كوه رها كردم yar varkata dama dere يارم ازچادر بيرون آمد و به سويم نگريست za esqe we paz najere گله گوسفندان هم مسحور زيبايي او شد و از چرا دستكشيد. me xawar sand to pez bini من خبر فرستادم كه توگوسفندان را بياوري la ajaran be jiryni در ته چراگاههابچراني wa ve mana men bowini و به اين بهانهمراببيني مال ئاوا 
|
| جای تبلیغات شما اینجا خالیست با ما تماس بگیرید | |
|
|
|
|
| کاربران در حال دیدن موضوع: 2 نفر (0 عضو و 2 مهمان) | |
حالت خطی
|
|
اکنون ساعت 12:16 AM برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.