فرش دستبافت خدا!

[رزیتا]

فرش دستبافت خدا!

تفسیرآیه شریفه:

الَّذِی جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً وَأَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَكُمْ فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ(البقرة/22)
آن کس که زمین را بستر شما، و آسمان [= جو زمین‌] را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد؛ و از آسمان آبی فرو فرستاد؛ و به وسیله آن، میوه‌ها را پرورش داد؛ تا روزی شما باشد. بنابر این، برای خدا همتایانی قرار ندهید، در حالی که می‌دانید (هیچ یک از آنها، نه شما را آفریده‌اند، و نه شما را روزی می‌دهند).

آنکه رخسار تو را رنگ گل و نسرین داد

در زبان عربی به هر یک از زن و مرد "فراش" گفته می شود. از اینرو اگر کسی ازدواج مجدد کند می گویند: تجدید فراش کرد. و فراش به معنای بستر است، و از آنجا که زن و مرد باید بستر راحت و آسایش و آسودگی یکدیگر را فراهم کنند به هر یک از آن دو "فراش" گفته می شود.
و یادمان باشد که بستر همیشه افتاده است. پس مرد و زن نیز نسبت به یکدیگر باید افتاده و خاشع باشند.
دیگر آنکه بستر راحت نه باید خیلی نرم و نه خیلی سخت باشد. مرد و زن نیز در زندگی باید متعادل باشند درست مثل زمین که نه چنان نرم است که تا زانو در آن فرو روی و نه چنان سخت و خشن که کلنگ در آن فرو نرود. البته چنین زمین هایی برای زندگی و کشت سودمندند و ارزش دارند. اما زمین های نرم مثل حاشیه ی دریا و یا سخت مثل سنگلاخ ها ارزش چندانی نداشته زیرا قابل سکونت و کشت نیستند.
حال خداوند در این آیه ی کریمه می فرماید: الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الاَرضَ فِرَاشاً
یعنی: پروردگار شما همان کسی است که زمین را بستر آرامش شما قرار داده است.
و کسی که بداند زمین در روزگاری یک پارچه آتش و سوز بوده است و اکنون خداوند از آن بستری برای آسودن قرار داده است سراپا بهجت و شور و امید می شود و با خود می گوید: خدایی که از آتش بستر می سازد، پس از من نیز که آدمی عصبی، عصبانی و پرخشم هستم، و به این سبب دیگران روز به روز از من دور و دورتر می شوند، می تواند موجودی نرم و آرام و افتاده بسازد.
آنکه رخسار تو را رنگ گل و نسرین داد
صبر و آرام تواند به من مسکین داد(1)

چیست این سقف بلند ساده ی بسیار نقش

نانوایی ها اگر غربال نداشته باشند یک لقمه نان خوش از گلوی ما فرو نمی رود، چون لابلای آردها پر از خس و خاشاک و سنگ و کلوخ و پوسته های گندم است.
همین درخت ها و بوته ها اگر غربال طبیعی نداشتند، و آب ها را تصیفه نمی کردند، میوه ها هر بو و مزه ای داشتند جز بو و مزه ی خودشان، یعنی وقتی سیب می خوردی، مزه ی خاک می داد، و یا وقتی گلابی را بو می کردی بوی کود می داد.(2)
همین شعاع های روشن و تابان خورشید که هر روز بر ما می تابند ، اگر غربال نشود بسیار زیانبار و خطرناک خواهند بود، زیرا در کنار اشعه های بسیار مثبت، بسی اشعه های منفی و زیانبار هم قرار دارد. از اینرو خداوند لایه ای گرداگرد زمین قرار داده است که آن را لایه ی "اوزن" می نامند، کار این لایه آنست که مانع ورود اشعه های منفی به زمین می شود، مگر اینکه این لایه مثل تور غربال شکافته و پاره یا سوراخ شود.
بر همین پایه می توان گفت: زمین و آسمان چیزی شبیه خیمه و خیمه گاه هستند. یعنی محلی که خیمه را بر آن بنا می کنند. یا بقول قرآن کریم زمین همچون فراش و بستر و آسمان شبیه خیمه، اما خیمه ای چند لایه که یکی از آنها لایه ی "اوزون" می باشد، چنانکه برخی گفته اند درست مثل پیاز، پوست بر پوست و لایه بر لایه یا به تعبیر قرآن کریم طبق بر طبق است.
در زبان عربی به هر یک از زن و مرد "فراش" گفته می شود. از اینرو اگر کسی ازدواج مجدد کند می گویند: تجدید فراش کرد. و فراش به معنای بستر است، و از آنجا که زن و مرد باید بستر راحت و آسایش و آسودگی یکدیگر را فراهم کنند به هر یک از آن دو "فراش" گفته می شود.


و "بناء" در زبان عربی به معنای خیمه آمده است.
وَ السَّمَاءَ بنَاءٌ

یعنی همان پروردگاری که آسمان را خیمه ی شما قرار داد تا شما را از گزند و آسیب ها محفوظ و در امان بدارد. خیمه ای که در عین سادگی نقش هایی فراوان در زندگی بشر ایفا می کند، و تا کنون همچون معمایی سر به مهر مانده است، و کسی آنگونه که باید از راز و رمزهای نهفته در آن، آگاهی نیافته است.
چیست این سقف بلند ساده ی بسیار نقش
زین معما هیچ دانا در جهان آگاه نیست(3)

آسمان شو ابر شو باران ببار

باران که می بارد دانه هایی را که بر روی زمین اند و خودنمایی می کنند و طالب و دوستدار دیده شدن می باشند، سرانجام سر از فاضلاب ها و منجلاب ها در می آوردند، و دانه هایی که در زمین اند و دور از چشم دیگران بوده، و در دل خاک نشسته اند، آنها را سبز کرده و رشد داده و بالا می آورد همچنانکه در همین آیه ی کریمه می فرماید:

وَ أنزَلَ مِنَ السَّماءِ مَاءً فَأخرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزقاً لَّکُم

پروردگار شما همان کسی است که از آسمان باران فرو می فرستد و به وسیله ی آن از دل زمین، میوه ها و محصولات فراوان جهت روزی و ارتزاق مخلوقات خود پدید می آورد.
و یادمان باشد در یک نگاه دیگر قرآن کریم شبیه باران است که فرود آمده تا از وجود کوچک و حقیر ما که چیزی شبیه همان بذرهای ناچیز است، انواع زیبایی های اخلاقی و معنوی بیرون کشد، تا سفره ای باشیم برای خلق خدا، مثل خود ابر که سفره ی باران و رحمت برای مخلوقات خداست.
آسمان شو ابر شو باران ببار(4)
پشه مرده هما را شد شریک
در روایات آمده است:
الدنیا سوق(5)
دنیا بازار است.
وی به یاد داشته باشیم که بازار مشترک نیست، بلکه صانع و سازنده ی آن یکی است، یعنی اگر زمین فرش است خدا بافته و اگر آسمان خیمه ی است، خدا ساخته، و در این آفرینش و سازندگی هیچکس یار و همراه او نبوده و نیست و هر کس کسی را و یا چیزی را در هر کاری شریک خدا سازد تو گویی پشه ای مرده را همپای هما دانسته باشد.
از اینرو در قرآن کریم می فرماید:
فَلَا تجعَلُوا لِلَّهِ أندَاداً

هیچ کس و هیچ چیز را شریک خدا قرار ندهید.
وَ أنتُم تَعلَمُون

و تو خود دانی اگر عاقل و دانا باشی!
قرآن کریم شبیه باران است که فرود آمده تا از وجود کوچک و حقیر ما که چیزی شبیه همان بذرهای ناچیز است، انواع زیبایی های اخلاقی و معنوی بیرون کشد، تا سفره ای باشیم برای خلق خدا، مثل خود ابر که سفره ی باران و رحمت برای مخلوقات خداست.




____________________

1- حافظ.
2- غرب هم شبیه غربال است زیرا که انسان های سلیم و سلامت را بوسیله ابتذال خود از یکدیگر تفکیک و جدا می سازد، درست مثل روز خرمن که با ورزش باد گندم ها را جدا کرده تا پوست ها از مغزها جدا شوند.
3- مثنوی معنوی.
4- حافظ.
5- بحارالانوار، ج 46، ح 326.



تالیف: حجت الاسلام محمد رضا رنجبر
تنظیم: گروه دین و اندیشه_شکوری