روش صحيح نگهداري نان ومواد غذايي

[رزیتا]

شرایط نگهداری گوشت در خانه

6 شرط در نگه داری گوشت:

بشر زمانی به مصرف گوشت روی آورد كه با حیوانات مختلف و زندگی آنها آشنا شد و ادوات مختلفی برای شكار ابداع کرد.سپس با

الگوبرداری از حیوانات درنده، گوشت شكار خود را درید و مصرف كرد. در طول حیات بشری طی اعصار مختلف نقش گوشت و شكار به عنوان یك ركن غذایی حفظ شد و با پیچیده‌تر شدن جوامع و پیدایش تمدن، حوزه تولید، فرآوری، عرضه، نگهداری و طبخ آن به یك صنعت پایا و پویا تبدیل شد...
گوشت یك ماده پروتئینی منحصر به فرد است و نمی‌توان جایگزین كاملی برای آن برگزید. این روزها به دلیل مشكلات جوامع صنعتی و احساس نیاز و همچنین رغبت خانواده‌ها به ذخیره سازی برخی اقلام غذایی از جمله گوشت و محصولات پروتئینی، مساله‌ بهداشت و نگهداشت این غذای پروتئینی در اماكن عرضه و منازل حایز اهمیت است. آنچه در پی می‌آید، نكاتی است در مورد باید‌ها و نبایدهای نگهداری از گوشت در خانه:
1- اول باید از سلامت ماده غذایی مطمئن شد زیرا بهترین تدابیر نگهداری از گوشت نیز در مواردی كه خرید ما كیفیت نداشته باشد هیچ ارزشی ندارد. پس نیازهای خود را از فروشگاه‌های بهداشتی و خوشنام تهیه كنید و دقت كنید كه زنجیره سرما در آنها رعایت شود یعنی گوشت داخل یخچال بوده باشد. سعی كنید گوشت را از نزدیك‌ترین محل معتبر عرضه خریداری كنید.
2- اگر خرید شما بسته‌بندی‌شده و تمیز است و قصد دارید 2 تا 4 روز بعد از خرید، آن را مصرف كنید، نیازی به تغییر بسته‌بندی نیست و می‌توانید آن را در همان شكل تا زمان مصرف در یخچال نگهداری کنید. اگر گوشت را تمیز، خرد و در كیسه‌های پلاستیكی بسته‌بندی كرده‌اید تا 2 روز می‌توانید آن را در یخچال (دمای زیر 2 درجه سانتی‌گراد) نگه دارید و البته به شرط بسته‌بندی در پاكت‌های آلومینیومی‌(فویل) یا كاغذ مومی‌ می‌توانید تا 4 روز به این روند ادامه دهید. بسته‌بندی مناسب گوشت علاوه بر ممانعت از نشت آلودگی و نفوذ بوی گوشت در سایر مواد، موجب حفظ رطوبت مطلوب آن می‌شود.
3- فریز كردن و انجماد یك روش مناسب برای نگهداری طولانی مدت از گوشت است. هر چند كه مقادیر جزیی از مواد مغذی مثل املاح، پروتئین‌ها و ویتامین‌های محلول در آب طی روند خارج كردن گوشت از حالت انجماد (دیفراست ) از بین می‌روند اما گوشت عمده خواص فیزیكی مثل طعم، بو، بافت و ارزش غذایی‌اش را حفظ می‌كند. دمای فریزر حدوداً باید پایین‌تر (سردتر) از 17- درجه سانتی گراد باشد. بسته‌بندی مناسب و مطمئن ضمن ممانعت از تبادلات هوا و رطوبت، گوشت را در مقابل فریزسوختگی ( خشكی بیش از حد سطح گوشت) محافظت می‌كند.

4- طولانی بودن زمان قرارگیری گوشت در معرض اكسیژن و نور موجب پدیده‌ای بنام اكسیداسیون چربی‌ها در ساختمان گوشت می‌شود كه یكی از عوامل ایجاد طعم نامطلوب در گوشت است. برای دوری از چنین مشكلاتی قبل از فریز این محصولات، چربی‌های اضافی آن را تا حد ممكن پاك کرده و در استحكام و نفوذناپذیری بسته‌ها وسواس به خرج دهید.


حجم گوشت هر بسته باید متناسب با مصرف یک یا در نهایت دو وعده غذایی باشد،به طوری كه مجبور نباشید محتوی باقی مانده بسته را مجدداً فریز كنید. محصولات فرآوری شده با ادویه و نمك را فقط به شكل وكیوم می‌توان فریز كرد و گرنه در عرض چند روز طعم ترشیدگی پیدا می‌کنند.
5 - غذاهای گوشتی مانده را هرچه سریع‌تر به یخچال یا فریزر منتقل كنید. اگر مقدار غذای اضافی‌تان زیاد است، آن را در ظرف‌های كوچك و كم‌عمق ریخته تا هرچه سریع‌تر سرد شوند.
6 - فریز كردن گوشت راه نسبتاً آسان و مطمئنی برای نگهداری محصولات غذایی است اما باید از صحت كار فریزر نیز اطلاع داشت. به این منظور می‌توان هر از چند گاهی با آزمایشی ساده به این اطمینان رسید. دماسنجی را بین بسته‌های داخل فریزر جاسازی کرده، 5 تا 8 ساعت بعد دماسنج را بیرون آورده و دما را بخوانید. دقت داشته باشید كه قبل از به كارگیری، دماسنج باید دمای صفر را نشان بدهد.
4 سوال متداول

آیا فریز كردن گوشت، تمام میكروب‌های آن را از بین می‌برد؟
نه، ولی با سردسازی و انجماد می‌توان از رشد و حیات معمولی میكروب‌ها جلوگیری کرد.

آیا می‌توان گوشت خارج شده از فریزر را مجدداً منجمد كرد؟
این كار مگر به شرط پخت توصیه نمی‌شود؛ زیرا كیفیت گوشت در هر بار انجماد و ذوب کاهش می‌یابد. با علم به این نكته كه بافت گوشت محتوی درصد بالایی آب است، انجماد موجب ایجاد كریستال‌های یخ در ساختار آن می‌شود. این كریستال‌ها به هنگام ذوب بسته گوشتی، فیبرهای ساختمانی گوشت را پاره كرده و موجب راه افتادن خونابه می‌شوند. اگر فریز تكرار شود، ساختار گوشت بسیار خشك خواهد شد. همچنین تكرار عمل فریز می‌تواند خطر آلودگی میكروبی گوشت را افزایش دهد.

بسته‌های وكیوم گوشت چه مزیتی دارند؟
بسته‌بندی وكیوم گوشت، زمان ماندگاری را افزایش می‌دهد؛ زیرا با حذف هوا از محیط گوشت، رشد میكروب‌ها متوقف می‌شود. ممكن است این نوع حفاظت، موجب ایجاد بوی مخصوصی در گوشت شود ولی این خطری ندارد و در حین پخت و پز از بین خواهد رفت.

اگر نگهداری در فریزر بیش از زمان توصیه شده باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟
زمان نگهداری محصولات گوشتی به شكل یخ زده، به علت مهار رشد میكروبی، بالاست. این زمان بیش از آنكه به سلامت غذا مربوط باشد، به كیفیت مورد نظر خانواده‌ها ارتباط پیدا می‌كند. بعد از یك مدت زمان خاص علی‌رغم رعایت تمامی نکات، گوشت فریزشده شروع به خشك شدن می‌كند و این موضوع موجب از بین رفتن طعم مورد انتظار این ماده غذایی خواهد شد.
دکتر حامد حیدری‌والا