عبدالله په شيو

[behnam5555]

زندگی و شعر عبدالله په شيو

شاعر معاصر كردستان عراق
بابك صحرانورد

عبدالله په شیو Ebdulah pesew از صداهای ماندگار و اصیل شعر امروز عراق، سال 1946 در شهر بیركوت از توابع استان اربیل كردستان عراق به‌دنیا آمد. په شیو هنوز کودکی خردسال است که با جنازه‌ی پدرش که از مبارزان کرد علیه حکومت مستبد وخودکامه عراق است، روبرو می‌شود و این مرگ تاثیرات خاصی را بر دیدگاه و زندگی په شیو می‌گذارد.
در سال 1952 در مدرسه خالدیه اربیل شروع به تحصیل می‌کند .در سال 1963 تحصیل در دبیرستان را برای مدتی رها کرده و به صفوف مبارزین کرد می‌شتابد. در 1966 مدرک دیپلم خود را گرفته و وارد دانشگاه تربیت معلم می‌شود.
در سال 1967 اولین مجموعه شعر خود را به‌نام «اشک و زخم» منتشر می‌کند .در سال بعد دومین مجموعه شعر سپید خود را با عنوان بت شکسته در کرکوک به چاپ می‌رساند. اما در همان سال، او زندگی حزبی و سیاسی خود را کنار گذاشته و وقت خود را کاملاً به ادبیات اختصاص می‌دهد. از سال 1970 تا 1973 به‌عنوان معلم شروع به‌کار می‌کند.
در سال 1973 به دلایل سیاسی و به قصد ادامه تحصیل از کشور خود خارج می‌شود: مسکو، پوتسدام، برلین، ورشو، ترابلس. په شیو ابتدا در شهر ورونیز مسکو ساکن شده و در دانشگاه آنجا شروع به آموختن زبان و ادبیات روسی می‌کند. او توانست در سال 1983 دکترای زبان و ادبیات کردی را از قسمت خاورشناسی دانشگاه مسکو دریافت کرد و هم اكنون به تدریس این زبان می‌پردازد.
از سال 1885 به مدت پنج سال در دانشگاه لیبی با سمت استادی ادبیات تطبیقی را آموزش می‌دهد.
په شیو در سال 1992 بعد از خودمختاری کردستان عراق به زادگاهش برگشت اما وضعیت را بدتر از آنچه که حدس زده بود، دید. درگیری‌ها و اختلافات درون حزبی که در میان احزاب داخلی کردستان عراق مشاهده کرد او را پیش از پیش دلشکسته کرده و برای همیشه کردستان را ترک می‌کند. از سال 1995 تاکنون او در کشور فنلاند ساکن شده و به تدریس ادبیات کردی مشغول است.
شعر او سرشار از تصویرهای بدیع و آکنده از شاخصه‌هايي چون زندگی، عشق، وطن، غربت، آزادی، مبارزه، عدالت‌خواهی و درخشش آهنگ‌های فراموش شده‌ی طبیعت پاک انسانی‌ست. زبان شعر او چون دیگر شاعران هم روزگارش پرطنین و کوبنده است و او با استفاده از این شكل زبان هرآن‌چه زشت، ظالمانه و غیرانسانی‌ست می‌کوبد. عبدالله په‌شیو در شعرهایش رنج و محرومیت ملتش را به تصویر می‌کشد، چرا که شاعری‌ست لبریز از تعهد به مردمش. خصوصیت عمده‌ی آثار او در این است که برخلاف شعر شيركو بيكه س كه عموماً روشنفكرانه و استعاري‌ست، شعر او هم قشر تحصیل کرده و شعرخوان و هم مردم عادی را به يك ميزان جذب مي‌كند، چراکه پژواک غمگنانه‌ی مصیبت‌های فراموش نشده‌ي آنهاست.
آثار او به ترتیب چاپ به قرار زیر است:
اشک و زخم 1967 بغداد
بت شکسته / 1968
شب‌نامه شاعری تشنه/1972
شبی نیست که از شما خشمگین نشوم/1975 بغداد
دوازده درس برای بچه‌ها/1979 برلین
شبی نیست که خواب شما را نبینم 1980
برادرکشی / 1994
کاشتن آذرخش /2000
دیوان اشعار /2001 اربیل
در درگاه شامگاه/2002
توشه‌ی راه یک عاشق مادرزاد/2006

در سال 2006 کل شعرهایش در دو مجلد با نام‌های« پشت به پناهگاه رو به کولاک» که شعرهای سال 1965 تا 1979 بودند و همچنین مجموعه « اسبم ابر و رکابم کوه » که شعرهای 1980 تا 2006 است از او در عراق منتشر شده است.
عبدالله په شیو اکنون در سی و هفتمین سال کوچ خود از کردستان به‌سر می‌برد.