رابطه غذا با خلق و خو

[فرانک]

رابطه غذا با خلق و خو

براي درك بهتر رابطه غذاي مصرفي با خلق و خو و سطح هوشياري لازم است اندكي با عملكرد مغز آشنايي پيدا كنيد. مغز براي ارتباط برقرار كردن با ساير سلولهاي بدن از مواد شيميايي موسوم به انتقال دهنده هاي عصبي استفاده ميكند. اين انتقال دهنده هاي عصبي از اسيدهاي آمينه و مواد غذايي مصرفي در مغز توليد ميگردند. مهمترين انتقال دهنده هاي عصبي كه به رژيم غذايي حساس بوده و بر خلق و خوي ما تاثير گذار ميباشند عبارتند از: سروتونين، نوراپينفرين و دوپامين.
دوپامين و نور اپينفرين سبب افزايش هوشياري، تسريع تصميم گيري، افزايش تمركز، انرژي و دقت ميگردند. سروتونين نيز آرام بخش بوده و استرس و تنش را كاهش ميدهد. همچنين موجب افزايش رخوت و خواب آلودگي ميگردد.

1- غذاهاي محرك و افزايش دهنده هوشياري: مواد غذايي حاوي پروتئين، چربي اندك و كربوهيدراتهاي پلي ساكاريد(نشاسته) مناسبترين گزينه ميباشد. در هنگام نيمروز ذخيره دوپامين و نوراپينفرين مغز رو به كاهش ميگذارد. شما با مصرف تيروزين(پروتئين) قادر خواهيد بود اين كاهش را برطرف كنيد. منابع غني از پروتئين شامل: ماهي، مرغ، گوشت قرمز لخم، پنير با چربي كم، شير كم چربي، ماست كم چربي و حبوبات. همچنين مصرف سيب، آب انگور، كلم بروكلي به خاطر دارا بودن boron موجب افزايش هوشياري ميگردد.boron در هماهنگي عملكرد دستها، چشمها، تمركز و حافظه كوتاه مدت نقش دارد. رايحه ليمو ترش نيز سطح هوشياري را افزايش ميدهد.

2- غذاهاي آرام بخش: مصرف كربوهيدراتها بدون پروتئين اثر آرام بخشي دارد. ميزان آرام بخشي كربوهيدراتها به ميزان مصرف و زمان مصرف آنها بستگي دارد. كربوهيدراتهاي با شاخص گليسميك پايين موجب افزايش آرامش با حداقل اثر خواب آلودگي و حالت رخوت ميگردند: گندم سياه كامل، سيب زميني شيرين، آلو و اسفناج. غذاهاي داراي شاخص گليسميك بالا (افزايش سريع قند خون) حداكثر توليد سروتونين را موجب ميگردند: نان سفيد، شكر، برنج، شيريني جات، سيب زميني پخته، پاستا.

3- غذاهاي افزايش دهنده هوش و زيركي: تخم مرغ، جگر، گوشت قرمز حاوي choline بوده كه سبب افزايش عملكرد حافظه ميگردند.

4- مواد غذايي افزايش دهنده انرژي: شير سويا، سيب، ماست و پرتغال غذاهاي كند هضم بوده و منبع انرژي پايدار و يكنواختي را فراهم مي آورند.

5- مواد غذايي نشاط آور: غذاهاي حاوي ويتامين b12 و امگا 3 از بروز افسردگي پيشگيري بعمل مي آورند. امگا 3 سطح سروتونين را افزايش ميدهد. موز نيز حاوي ويتامين b6 بوده و سطح سروتونين را افزايش ميدهد. مصرف الكل و قرصهاي ضد بارداري ذخيره ويتامين b6 را شديدا كاهش ميدهند. جگر مرغ نيز سرشار از اسيد فوليك بوده كه سروتونين خون را افزايش ميدهد.

6- غذاهاي افزايش دهنده ميل و قوه جنسي: آجيل (مغزها) حاوي آمينو اسيد l-arginine ميباشند كه سبب افزايش جريان خون در سراسر بدن ميگردد. در تخم مرغ و گوشت قرمز نيز مقادير اندكي از اين ماده وجود دارد. شكلات نيز موجب ترشح آندورفين در مغز ميگردد. همچنين شكلات حاوي فنيل اتيلامنين ميباشد كه يك محرك جنسي است. مصرف صدف خوراكي، زرد چوبه، موز، كرفس، توت فرنگي و غذاهاي ادويه دار وتند نيز ميل جنسي را افزايش ميدهند.

نكات تغذيه اي:
1- از مصرف چربي به مقدار زياد خودداري كنيد. زيرا چربي در معده به مدت طولاني باقي مانده و سبب منحرف ساختن خون از مغز، عضلات و ساير بافتهاي بدن بسمت معده ميگردد. همين امر موجب پديد آمدن حالت رخوت و بي حالي تا 6 ساعت ميگردد.
2- حداقل در طول روز يك غذاي غني از آهن مصرف كنيد. آهن در نقل و انتقال اكسيژن در بدن نقش مهمي دارد. منابع خوب آهن شامل: گوشت قرمز، مرغ، غلات و كشمش ميباشد.
3- الكل يك ماده مسكن و خواب آور بوده و موجب كم آبي ميگردد. كافئين نيز با آنكه در كوتاه مدت يك محرك ميباشد اما پس از چند ساعت موجب رخوت ميگردد. پس از مصرف هر فنجان كافئين حتما يك ليوان آب براي جبران آن بنوشيد.
4- مصرف آرد سفيد، شكر، برنج، كافئين، الكل، شيرين كننده هاي مصنوعي، نمك و غذاهاي آماده را به حداقل برسانيد.