Css‌ ‌ زباني همه فن حريف يك زبان براي برنامه‌نويسان با سليقه

[دانه کولانه]

CSS‌ ‌ زباني همه فن حريف
يك زبان براي برنامه‌نويسان با سليقه

‌CSS‌ يك زبان استايل‌شيت ‌(Stylesheet)‌ است كه براي توصيف شيوه نمايش فايل‌هاي متني نوشته شده به زبان‌هاي مارك‌آپ ‌(Markup)‌ استفاده مي‌شود. زبان‌هاي استايل‌شيت همان‌طور كه از نام آنها بر‌مي‌آيد، فرم نمايش فايل‌ها را مشخص مي‌كنند. مهم‌ترين كاربرد اين زبان ايجاد استيل و فرم براي صفحات وب نوشته شده به‌زبان ‌HTML‌ و ‌XHTML‌ است. با اين وجود ‌CSS‌ را مي‌توان در مورد هر نوع متن نوشته شده به زبان ‌XML‌ از جمله ‌SVG‌ و ‌XUL‌ اعمال كرد. ‌ ‌

‌ويژگي‌ها ‌ ‌

از مهم‌ترين مزاياي ‌CSS‌ اين است كه كاربران مي‌توانند رنگ، فونت، ساختار و ديگر وجوه نمايش متن را تغيير دهند. هدف اصلي از طراحي ‌CSS‌ جدا كردن محتواي متني فايل‌ها از شيوه نمايش آنها است. محتواي متني فايل‌ها به زبان ‌HTML‌ و ديگر زبان‌هاي مارك‌آپ و شيوه نمايش متن با استفاده از زبان ‌CSS‌ نوشته مي‌شود. اين جداسازي مي‌تواند دسترسي به محتواي متني را بهبود بخشد، انعطاف‌پذيري و كنترل روي مشخصات و ويژگي‌هاي نمايش را افزايش دهد و پيچيدگي و تكرارمحتواي ساختاري را از طريق ايجاد امكاناتي مانند طراحي وب بدون استفاده از جدول كاهش دهد. با استفاده از ‌CSS‌ مي‌توان يك صفحه مارك‌آپ را به شيوه‌‌هاي ‌(Style)‌ گوناگون و با شيوه‌هاي رندرينگ متفاوت نمايش داد. روش‌هاي مختلف رندرينگ فايل را به اشكال مختلف مناسب براي كاربردهاي مختلف آماده مي‌كند. ‌به‌عنوان مثال، نسخه‌هاي قابل چاپ، نسخه‌هاي قابل تبديل به صوت كه با مرورگرهاي مبتني بر صدا يا خواننده صفحه نمايش قابل خواندن هستند توسط ‌CSS‌ آماده مي‌شوند. از مهم‌ترين ويژگي‌هاي ‌CSS‌ مي‌توان به امكان رندرينگ صفحه براي تبديل به خط بريل اشاره كرد. ‌ ‌

دستور زبان ‌CSS‌

دستور زبان ‌CSS‌ ساده است و از تعداد اندكي كلمات كليدي انگليسي تشكيل مي‌شود كه براي مشخص كردن اسامي مشخصات فرم‌هاي گوناگون استفاده مي‌شوند. يك استايل‌شيت در حقيقت يك ليست از قوانين است. هر قانون يا مجموعه قوانين از يك يا چند انتخاب كننده و يك بلوك تعريف‌كننده تشكيل مي‌شود. بلوك تعريف‌كننده شامل يك ليست از تعريف‌هاي جدا شده توسط سمي‌كالن‌(‌ است كه درون دو كروشه قرار مي‌گيرند. هر تعريف خود شامل يك مشخصه، يك كولون، يك مقدار و در انتها يك سمي كولون است. ‌ ‌
‌CSS‌ داراي يك الگوي تعيين تقدم براي مشخص كردن تقدم قوانين فرم‌هاي مختلف است. زماني كه چند قانون مرتبط با يك استيل قابل اعمال هستند، ‌CSS‌ تقدم آنها را تعيين مي‌كند و سپس با محاسبه وزن يا تقدم هر قانون، اين تقدم را به آنها اختصاص مي‌دهد. اين عمل كه به ‌Cascade‌ به معناي «آبشار» معروف است نتايج اعمال قوانين را قابل پيش‌بيني مي‌سازد. يكي از ويژگي‌هاي قابل توجه در ‌CSS‌ اين است كه اجازه مي‌دهد فرم و استيل يك فايل تحت تاثير چند استايل‌شيت باشد. يك استايل‌شيت مي‌تواند برخي از ويژگي‌هاي خود را از يك استايل‌شيت ديگر به ارث ببرد. اين ويژگي امكان ايجاد تركيب منحصر‌به‌فردي از انواع فرم‌ها را فراهم مي‌كند. ‌ ‌

كاربرد ‌CSS‌

پيش از پيدايش ‌CSS‌ تقريبا همه ويژگي‌هاي نمايشي اسناد ‌HTML‌ در كد ‌HTML‌ نوشته شده به‌زبان مارك‌آپ درج مي‌شد. رنگ فونت، فرم و استيل پس زمينه، مرزها و اندازه‌ها و نيز نحوه قرار گرفتن اجزاي مختلف نسبت به هم بايد به‌طور مستقيم و اغلب به‌طور تكرارشونده در كد ‌HTML‌ گنجانيده مي‌شدند. ‌CSS‌ به برنامه‌نويسان اجازه مي‌دهد كه بخش بزرگي از اين اطلاعات را به يك استايل‌شيت مجزا منتقل كنند و با اين كار كد ‌HTML‌ را ساده‌تر كنند و كارايي آن را افزايش دهند در حالي كه كدهاي پيش از پيدايش ‌CSS‌ علاوه بر پيچيدگي زياد انعطاف‌پذيري اندكي داشتند و نگهداري كد نيز با دشواري و هزينه زياد همراه بود. ‌ ‌

تاريخچه

پيدايش استايل‌شيت‌ها به دهه 1970 باز مي‌گردد. در آن زمان اين نوع فايل‌ها ‌SGML‌ ناميده مي‌شدند. آبشاري كردن اين صفحات به‌عنوان ابزاري براي ايجاد يك روش سازگار و مناسب براي فراهما~وري اطلاعات فرم و استيل براي صفحات وب به‌وجود آمد. با گذشت زمان، رشد زبان ‌HTML‌ آن را به يكي از مهم‌ترين ابزارهاي كار توسعه‌دهندگان وب تبديل كرد. هرچند اين روند تكاملي قدرت كنترل طراح بر ظاهر سايت را تا حد زيادي افزايش مي‌داد، اين امر به‌قيمت پيچيدگي كد ‌HTML‌ و افزايش هزينه‌هاي نوشتن كد و نگهداري آن تمام مي‌شد. گوناگوني در پياده‌سازي مرورگرهاي وب ايجاد يك وضعيت ثابت و پايدار در ظاهر سايت را ناممكن مي‌ساخت و كاربران كنترل كمتري بر شيوه نمايش صفحات وب داشتند و نمي‌توانستند در صورت لزوم تغييري در آن به‌وجود آورند. ‌براي بهبود قابليت‌هاي نمايش صفحات وب، 9 زبان مختلف به ‌C3W‌ پيشنهاد شد. از ميان اين 9زبان، دو زبان انتخاب شدند كه پايه‌هاي اصلي ‌CSS‌ را تشكيل مي‌دهند. اين دو زبان عبارت بودند از: ‌CHSS‌ و ‌SSP‌. طراحي و توسعه ‌CSS‌ در سال 1995 آغاز شد و پيش از پايان سال 1996 رسما با نام ‌CSS‌ سطح يك منتشر شد. نسخه كنوني ‌CSS‌ به‌نام ‌CSS‌ سطح 3 كه در سال 1998 پديد آمد، همچنان در حال توسعه است. ‌

پشتيباني مرورگرها

***** ‌CSS‌ يك فن كدگذاري است كه هدف آن نمايش يا مخفي كردن بخش‌هايي از ‌CSS‌ در مرورگرهاي مختلف است. با استفاده از ***** ‌CSS‌ مي‌توان كدهاي ‌CSS‌ را به‌نحوي تغيير داد كه در مرورگرهاي مختلف به‌درستي نمايش داده شود.

محدوديت ها ‌ ‌

مرورگرهاي مختلف كدهاي ‌CSS‌ را به‌روش‌هاي مختلف رندر مي‌كنند. اين امر نتيجه اشكالات موجود در طراحي مرورگرها يا عدم پشتيباني برخي از مرورگرها از ويژگي‌هاي ‌CSS‌ است. به‌عنوان مثال ‌IE‌ كه از نسخه 3 تاكنون نسخه ‌2.0 CSS‌ را پياده‌سازي كرده است، در اغلب نسخه‌هاي پيش از نسخه 8 بسياري از خصوصيات بسيار مهم مانند طول و عرض را به‌درستي تفسير نمي‌كرد. اكنون اكثر مرورگرها با موفقيت بر اين مشكل غلبه كرده‌اند اما ‌CSS‌ هنوز نيازمند اعمال تغييرات زيادي است تا به ساختار قابل نمايش يكساني روي همه مرورگرها دست يابد. ‌ ‌به‌نظر مي‌رسد كه تا دستيابي به ساختاري كه با دقتي در حد پيكسل روي همه مرورگرها يكسان نمايش داده شود، راه درازي در پيش است. عدم وجود عبارت‌هاي محاسباتي در ‌CSS‌ انجام عمليات محاسباتي را امكان‌ناپذير مي‌سازد. اگرچه ‌CSS‌ براي انجام محاسبات طراحي نشده است، اما در مواردي مانند تعيين حاشيه صفحه بر حسب تعداد ستون‌ها يا پيكسل‌ها انجام محاسبات ساده لازم است. ‌ ‌
عدم وجود متغيرها در ‌CSS‌ نيز از مواردي است كه بايد در مورد آن چاره‌انديشي شود. در زبان ‌CSS‌ تنها مي‌توان از مقادير ثابت استفاده كرد. به اين ترتيب وقتي مقدار يكي از ثابت‌هاي موجود در كد تغيير مي‌كند تنها با استفاده از دستور ‌Replace-all‌ مي‌توان مقدار آن را در همه قسمت‌هاي كد تغيير داد. تغيير مقدار از طريق جابجايي چندان منطقي نيست واغلب مشكل ايجاد مي‌كند. مثلا اگر بخواهيم برخي از مقادير ارتفاع را كه 50 پيكسل هستند، تغيير دهيم و برخي ديگر را ثابت نگهداريم، استفاده از اين شيوه عملي نيست. انجام اين كار در ‌CSS‌ تنها از طريق عبارات منظم بسيار پيچيده امكان‌پذير است. بسياري از توسعه‌دهندگان كد براي حل اين مشكل از ‌PHP‌ براي كنترل و تغيير خروجي ‌CSS‌ استفاده مي‌كنند. امروزه بسياري از توسعه‌دهندگان كد معتقدند كه ‌CSS‌ نيازمند پياده‌سازي برخي از المان‌ها و ويژگي‌هاي زبان‌هاي برنامه‌نويسي است.

‌ ‌مزايا

با تركيب ‌CSS‌ با امكانات يك سيستم مديريت محتوا، مي‌توان سيستم را به‌نحوي برنامه‌ريزي كرد كه انعطاف‌پذيري سيستم افزايش يافته و قابل تطبيق با محتواي صفحه باشد. اين مساله به كاربران و برنامه‌نويساني كه آشنايي زيادي با مفاهيم ‌CSS‌ و با ويرايش كد ‌CSS‌ و ‌HTML‌ ندارند، كمك مي‌كند بدون ايجاد تغييرات زياد صفحات جديد را به فرمي يكسان با صفحات قبلي ايجاد كنند. براي نمونه، نويسنده يك مقاله مي‌تواند تعداد ستون‌هاي مقاله را تعيين كند يا تصميم بگيرد كه كدام صفحات مقاله داراي تصوير باشند. اين اطلاعات به سيستم مديريت محتوا منتقل مي‌شود و منطق برنامه اطلاعات دريافتي را ارزيابي مي‌كند و بر اساس تعداد مشخصي از پارامترها تعيين مي‌كند كه چطور مجموعه‌اي از قوانين و كلاس‌ها را به المان‌هاي ‌HTML‌ اعمال كند. بنابراين مكان و فرم المان‌ها توسط سيستم مديريت محتوا تعيين مي‌شود. ‌ ‌اهميت اين مزيت بزرگ زماني مشخص مي‌شود كه در مقياس‌هاي خيلي بزرگ و با سايت‌هاي پيچيده سر و كار داشته باشيم. سايت‌هاي خبري نمونه بارزي از اين نوع سايت‌ها هستند، تعداد افرادي كه اين نوع سايت‌ها را به‌روز مي‌كنند و يا به‌نوعي به آنها اطلاعات ارسال مي‌كنند، نسبتا زياد باشد و اين امتياز بزرگ طراحي و نگهداري آنها را تا حد زيادي آسان مي‌كند. ‌ ‌
وقتي ‌CSS‌ از ديدگاه ارث‌بري و ‌Cascading‌ به‌طور كارآمد استفاده شود، يك استايل‌شيت يكنواخت و يك‌دست به‌دست مي‌آيد كه مي‌توان فرم و استيل آن را بر همه المان‌هاي سايت اعمال كرد. در صورت نياز به تغيير فرم و استيل برخي از المان‌ها، اعمال اين تغييرات با استفاده از سيستم مديريت محتوا بسيار ساده و با استفاده از ويرايش تعداد اندكي از قوانين امكان‌پذير است؛ در حالي‌كه پيش از پيدايش ‌CSS‌، اين نوع نگهداري از سيستم بسيار دشوار، پرهزينه و وقت‌گير بود. ‌

آويد افضل




کلیک جام جم