بذار يک کم ديگه بخوابم ...

[deltang]

بذار يک کم ديگه بخوابم ...



داشتن یک خواب آسوده آرزوی همه ماست. اما گاهی مواقع این آرزو در حد رویا باقی می ماند و ما را در حسرت یک دقیقه اش باقی می گذارد. این پرونده با حجم انبوهی از اطلاعات باز شد تا شما آرزوی خود را از نردیک ملاقات کنید. توصیه سلامت نیوز مراجعه روزانه به پرونده موجود است چرا که هر روزی برگی به آن افروزه خواهد شد. خواندن این پرونده را برای داشتن خوابی آسوده توصیه می کنیم، شما نیز خواندن آن را به عزیزانتان توصیه کنید.



همه ما، در هر سن و جايگاهي، تحول را به سادگي نميپذيريم و تحول برايمان ، با اضطراب و هيجاني نهفته و گاه بارز و آزاردهنده ،همراه است. فرا رسيدن فصل درس و مدرسه براي کلاس اوليها، تحولي بزرگ و براي با تجربه ها و دانش آموزان ديگر، دغدغهاي مجدد، پس از استراحت و تعطيلي تابستان است. در اين بين ، لزوم تغيير در زمان خواب و استراحت کودکان ،هنگام شروع مدرسه و امتناع و لجبازي خاص آنها در مقابل خواب و استراحت، حکايتي به قدمت تاريخ دارد. اگر با آغاز درس و مدرسه همراه شود، به معضلي آزاردهنده تبديل ميشود.

در بررسي که در پي ميآيد، راهکارهايي براي تنظيم زمان خواب و استراحت دانش آموزان در هفته هاي اول شروع سال تحصيلي ارائه شده است.

30/7 دقيقه شب، نوشيدني گرمي مثل يک ليوان شير (چاي اصلاً توصيه نميشود) به او بدهيد، سپس از او بخواهيد مسواک زده و به دستشويي برود. او را به رختخواب هدايت کنيد و برايش کتاب بخوانيد (کتابهاي ترسناک اصلاً توصيه نميشود).

خواب، معضلي کودکانه
با شروع فصل پاييز و فرا رسيدن سال تحصيلي جديد، يکي از مشکلات والدين - يعني تنظيم زمان خواب و استراحت کودکان - نيز از راه ميرسد. تغييري که چندان خوشايند کودکان نيست.
براي کلاس اوليها ،تاکنون زمان مشخص براي خواب و بيداري وجود نداشته، که اگر هم داشته، با هر تفريج و گردشي به سادگي تغيير يافته و به هم خورده است. کمي بزرگها نيز، پس از سه ماه تعطيلي، علاقهاي به خوابيدن در زمان مشخص ندارند، چرا که به طور ذاتي از قرار گرفتن در چارچوب و قوانين ميگريزند...

نخستين حرکتهاي به سوي نظم
خواب و استراحت کافي و در نتيجه شاداب بودن کودک، فراگيري بيشتر کودک را در پي دارد. اما پژوهشها نشان ميدهد، 25 درصد کودکان و والدين آنها ،بر سر مسئله خواب با مشکل روبه رو هستند، پژوهشگران راهکارهاي سادهاي را براي تنظيم خواب کودک به اين شرح ارائه ميکنند:

- روي زمان خوابي که براي فرزندتان در نظر گرفته ايد، تأکيد داشته باشيد، حتي اگر با مخالفت او رو به رو شديد. امّا تأکيد شما نبايد به صورت تحکم و دعوا بيان شود، بلکه با برنامه ريزي درست و گوشزد کردن زمان خواب و استراحت، به نتيجه مطلوب ميرسيد.

- در مقابل لجبازي فرزندتان صبر داشته باشيد، دعوا و مجادله راه حل صحيحي نيست.

- از والدين موفقي که برنامه منظمي براي فرزندانشان در نظر گرفته و در اجراي آن نيز موفق بودهاند، کمک بگيريد.

- براي مدتي همراه فرزندتان بخوابيد و بعد از به خواب رفتن او، از کنارش بلند شويد. در واقع مقدمات خواب مثل مسواک زدن، پوشيدن لباس خواب و ... را همراه او انجام بدهيد تا به گمان اينکه همراه شما ميخوابد، لجبازي نکند. اين کار دروغ گفتن به کودک نيست . همراه شدن و اطمينان دادن به او است.

چرا کودکان از خواب ميگريزند؟
بسياري از کودکان با وجود خستگي زياد و خوابآلودگي، خوابيدن را دوست ندارند و براي بيدار ماندن با خود و ديگران نبرد ميکنند.
دليل اين رفتار، پرتحرک بودن ذاتي کودکان و علاقه آنها به جستجو کردن، شناختن، کنجکاوي و بازي و تفريح است و به همين دليل فکر ميکنند با خوابيدن فرصت دست يافتن به تازهها از دست ميرود. از طرفي دوست دارند بزرگ بودن را تجربه کنند و همه آنها را کودک نپندارند.

روان شناسان به دليل اين شناختها، تأکيد دارند که زمان خواب و بيداري کودکان بايد براساس ويژگيهاي فردي آنها و ميزان نياز آنها به خواب يا به اصطلاح «ضريب خواب» تنظيم شود . اين تفاوتهاي فردي نيز چندان متفاوت نبوده و ميتوان با اندکي تفاوت، برنامه دقيق و منظمي را در نظر گرفت. به طور مثال، متوسط نياز يک کودک 5 ساله به خواب و استراحت، 11 ساعت در طول شب است. بنابراين اگر کودک بايد ساعت 7 صبح براي رفتن به مهد کودک يا مدرسه آماده شود، بايد ساعت 8 شب خوابيده باشد. بنابراين با توجه به ويژگيهاي فردي، ميزان تحرک هر کودک و خصوصيات خاص او زمان مناسبي را براي خواب و استراحت او در نظر گرفت. مشورت با متخصص اطفال نيز شيوه مناسبي است.

تنظيم زمان مناسب
تنظيم زمان مشخص براي خواب، ساعت بيولوژيک بدن را تنظيم کرده و ساعت خواب و بيداري کودک به طور طبيعي پس از گذشت مدتي منظم ميشود.
اشاره کرديم که يک کودک 5ساله به 11ساعت خواب در طول شب نياز دارد، از اين رو ميتوان برنامه منظمي را به اين شکل برايش در نظر گرفت:

ساعت 8، چراغ اتاق فرزندتان را خاموش کنيد.
اگر اين برنامه بهطور مرتب و هر شب در ساعت معين تکرار شود، به عادتي فراموش نشدني در کودک تبديل ميشود که پس از مدتي بدون نياز به همراهي يا تذکر شما انجام ميشود.
هنگامي که فرزندتان خوابيد، از ايجاد هر گونه سر و صداي ناگهاني جداً بپرهيزيد، چرا که از خواب پريدن کودک باعث به هم ريختن زمان خواب او و کسلي و کلافگي او ميشود.

تختخواب فقط براي خوابيدن است
با وجود تأکيد روان شناسان براي تنظيم زمان مشخص براي خوابيدن کودک، اما نبايد نکتهاي را فراموش کرد و آن اينکه کودک بايد زماني به رختخواب برود که کاملاً آماده خوابيدن است، يعني اينقدر خسته و خواب آلوده باشد که به محض رفتن به رختخواب، بخوابد.

از طرفي نبايد زماني که کودک براي خوابيدن آماده است، کنار والدين و يا در اتاقش تلويزيون تماشا کند، به ويژه اگر در کنار والدينش و بدون آماده شدن براي خواب و يا دراز کشيدن در تخت خود، تلويزيون تماشا کرده و با همان وضعيت بخوابد.
به عقيده روان شناسان، زماني که کودک در مکاني غير از تخت خود به خواب رفته و نيمههاي شب، در رختخواب خود بيدار شود، زمان و مکان را گم کرده و با «خواب گردي» سعي ميکند به طور ناخودآگاه به مکان اوليه خود باز گردد، تکرار اين وضعيت کودک را خواب گرد خواهد کرد.

بنابراين پس از آماده شدن کودک براي خواب، او را به رختخوابش هدايت کنيد تا بدون تغيير وضعيت بخوابد.
يکي ديگر از مشکلات والدين، امتناع کودکان از خوابيدن در تختشان است. اين امتناع با آغاز فصل مدرسه به ويژه در کلاس اوليها نمود بيشتري مييابد، بنابراين والدين بايد صبر و حوصله بيشتري به خرج بدهند. براي اينکه با آغاز فصل مدرسه، اين مشکل بر مشکلات ديگر افزوده نشود، بهتر است از مدتها قبل ،کودک را به خوابيدن در تخت خود عادت بدهيم تا با شروع مدرسه، مشکل امتناع کودک از خوابيدن در تخت خود برطرف شود.

خستگي، کليدي براي خواب خوب
اشاره کرديم که کودک بايد کاملاً خسته باشد تا خوب و راحت بخوابد. براي اين منظور تنظيم برنامهها بايد در جهت تخليه انرژي کودک باشد. پس لازم است تا عصرها برنامههاي پرتحرک و ساعات پاياني شب، برنامههاي کم تحرکتر در نظر گرفته شود.
بازيهاي پر تحرکي مثل دوچرخه سواري، فوتبال، بسکتبال، شنا و ... بهترين گزينه است. اما کمي قبل از خواب، مطالعه کتاب، بازي با پازل و... توصيه ميشود.

در حقيقت همانطور که بازيهاي پرتحرک، انرژي کودک را تخليه ميکند، بازيهاي آرام، ذهن او را براي خواب و استراحت آماده ميکند. بازي با کامپيوتر و بازيهايي از اين دست، پيش از خواب به هيچ وجه توصيه نميشود. هر چند با شروع مدرسه نميتوان اين برنامه ها را مانند قبل دنبال کرد، اما با برنامه ريزي صحيح ميتوان حداقل نيم ساعت را به بازيهاي پرتحرک اختصاص داد.

منبع:مهدخت گيتي