هارمونی یکی از کارهای التون جان

[SHeRvin]

با وجود سادگی ظاهری و زیبایی مردم پسند کارهای التون جان، هارمونی موسیقی او اغلب خیلی هم ساده و پیش پا افتاده نیست. یکی از این ترانه ها Your Song است که می خواهیم راجع به آن صحبت کنیم.

هارمونی این آهنگ در اینجا آورده شده است و خیلی ساده با پیانو اجرا شده به آن گوش دهید و نگاهی هم به شکل بیندازید تا راجع به آن بیشتر باهم صحبت کنیم.



از سر کلید ها مشخص است که گام Eb ماژور برای کار انتخاب شده، هرچند سر کلید نمی تواند بطور قطع این موضوع را نشان دهد اما در کارهای مدال معمولا" می توان به سر کلید اعتماد کرد.

اما اینکه چرا گام را C مینور در نظر نگرفتیم؟ وضوح و پررنگ بودن آکورد Eb در ابتدای موسیقی و نیز وجود آکورد پنجم گام Eb ماژور در انتهای برگشت موسیقی می تواند ما را به این نتیجه برساند که گام موسیقی Eb ماژور است.

حرکت از Eb به AbMaj7 کاملا" مجاز و صد البته خوش صدا است. اصولا" در وصل آکوردها، هرچه دو آکورد نت مشترک بیشتری داشته باشند وصل راحت تر توسط گوش و ذهن هضم میشود. این موضوع به این معنی نیست که اگر نت مشترک وجود نداشته باشد وصل بد صدا است، بلکه تعدد نت های مشترک هنگام وصل دو آکورد، تکلیف را در خوش صدا بودن وصل بیشتر روشن میکند.

نکته شاید کمی غریب، وصل AbMaj7 به Bb/D است، درجه چهارم هر گام از ارزش و اهمیت خاصی برخوردار است که راجع به آن بعدها صحبت خواهیم کرد اما اگر مختصر بخواهیم توضیح دهیم اینکه آکوردهای درجات IV ، I و V مهمترین عوامل تثبیت یک گام هستند، شما با همین سه آکورد میتوانید به تمام نت های گام برسید.

خلاصه اینکه توالی آکورد I-IV-V یک مسئله خیلی طبیعی و خوش صدا است که در اینجا بصورت Eb-AbMaj7-Bb/D آورده شده است.

چرا باس آکورد آخر روی D بجای Bb آمده است؟ پاسخ : برای اینکه وصل به Gm بهتر انجام شود چون نت D درجه پنجم گام Gm است.

وصل Gm به Cm هیچ مشکل هارمونی ندارد چرا که هم نت مشترک دارند و هم نسبت پنجمی. میزانهای سوم و چهارم آکورد Cm با یک باس کروماتیک به AbMaj7 رسیده که در مطالب قبل راجع به وصل کروماتیک آکورد ها صحبت کردیم.

اگر به این دو میزان گوش دهید خواهید دید که این روش وصل Cm به AbMaj7 در طول دو میزان چقدر جذابیت ایجاد می کند و انسان را به سمت آکورد مقصد می کشاند.

از AbMaj7 به Eb چون هم نت مشترک دارند و هم حرکت از درجه چهارم به اول است جای سئوالی باقی نمی ماند، فقط ممکن است بپرسیم که چرا باس روی Bb آمده است. جواب خاصی ندارد، سلیقه بوده است و از پنجم گام استفاده شده. در ضمن با اینکار آکورد فوق نوعی حال و هوای Bbsus هم گرفته است.

وصل بعدی به Bb است یعنی از درجه یک به پنج که وصلی کاملا" مجاز و خوش صدا است. برای وصل Bb به Cm در میزان بعدی از یک حرکت کروماتیک استفاده شده که در عین حال هارمونی را اول به پنجم بزرگ Cm میبرد و وصل به Cm را بسیار رضایت بخش میکند. این تکه موسیقی را دوباره گوش کنید و بیشتر به آن دقت کنید، حتما" متوجه خواهید شد که چرا از لغت رضایت استفاده کرده ایم.

وصل بعدی وصل Cm به Eb که راجع به آن در بالا توضیح دادیم، اما وصل درجه I به II.

راجع به این وصل هم بزودی صحبت خواهیم کرد توالی آکورد I-II-V-I یکی از متداول ترین progression هایی است که در تمام سبک های موسیقی از آن استفاده میشود و جای اشکالی در آن نیست که از Eb به Fm7 بریم.


Fm7 به Ab هم سه نت مشترک دارند که مشکلی را ایجاد نمی کند و حرکت بعدی از IV به V است که صحبت کردیم و مجاز است. sus کردن آکورد Bb در انتها برای زیبایی و بازی با احساس مخاطب است، ایجاد نوعی حس خاص که ملودی و متن ترانه میتواند آنرا به هارمونی تحمیل کند. ملودی دقیقا" لحظه ای قبل روی نت Eb بوده و اگر به متن آهنگ توجه کنید میخواهد به نوعی احساس خواهش یا تمنا را نشان دهد. (... درسته من پول ندارم اما اگه یک خونه بزرگ بخرم و .... میتونیم باهم در اون زندگی کنیم و ....) که در اینجا یک آکورد sus برای القای این حس می تواند بسیار مفید باشد.

گفتگوی هارمونیک