زندگينامه و سال شمار زندگي احمد شاملو

[دانه کولانه]

زندگينامه و سال شمار زندگي احمد شاملو


به مناسبت ۲ مرداد سالروز درگذشت احمد شاملو
احمد شاملو (زاده ۲۱ آذر، ۱۳۰۴ در تهران؛ در خانهٔ شمارهٔ ۱۳۴ خیابان صفی‌علیشاه - درگذشته ۲ مرداد ۱۳۷۹ فردیس کرج) شاعر، نویسنده، فرهنگ ‌نویس، ادیب و مترجم ایرانی است. آرامگاه او در امامزاده طاهر کرج واقع است. تخلص او در شعر الف. بامداد و الف. صبح بود.

شهرت اصلی شاملو به خاطر شعرهای اوست که شامل اشعار نو و برخی قالب‌های کهن نظیر قصیده و نیز ترانه‌های عامیانه‌است. شاملو تحت تأثیر نیما یوشیج، به شعر نو (که بعدها شعر نیمایی هم نامیده شد) روی آورد اما پس از چندی در بعضی از اشعار منتشر شده در هوای تازه - و سپس در اکثر شعرهایش - وزن را به طور کلی رها کرد و به‌صورت پیشرو سبک جدیدی را در شعر معاصر فارسی گسترش داد. از این سبک به شعر سپید یا شعر منثور یا شعر شاملویی یاد کرده‌اند. بعضی از منتقدان ادبی او را تنها شاعر موفق در زمینه شعر منثور می‌دانند.
شاملو علاوه بر شعر، کارهای تحقیق و ترجمه شناخته‌شده‌ای دارد. مجموعه کتاب کوچه او بزرگ‌ترین اثر از مطالعه روی فرهنگ عامیانه مردم ایران می‌باشد. آثار وی به زبان‌های: سوئدی، انگلیسی، ژاپنی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، زاگربی، رومانیایی، فنلاندی، ترکی ترجمه شده‌است.

ترجيح مي‌دهم که شعر شيپور باشد نه لالايي

سال‌شمار زندگی

۱۶ـ۱۳۱۰
:: دوره دبستان در شهرهای خاش و زاهدان و مشهد. اقدام به گردآوری مواد فرهنگ عوام.

۲۰ـ۱۳۱۷
:: دوره دبيرستان در بيرجند و مشهد و تهران.
:: از سال سوم دبيرستانِ ايرانشهرِ تهران به شوق‌ِتحصيلِ دستورِ زبان آلمانی به سال اول دبيرستان صنعتی می‌رود.
۳ـ۱۳۲۱
:: انتقال پدر به گرگان و ترکمن صحرا برای سرو سامان دادن به تشکيلاتِ ازهم‌پاشيده ژاندارمری.
:: در گرگان ادامه تحصيل در کلاس سوم دبيرستان.
:: شرکت در فعاليت‌های سياسی در مناطق شمالِ کشور.
:: در تهران دستگير و به زندان شوروی‌ها در رشت منتقل می‌شود.
۵ـ۱۳۲۴
:: آزادی از زندان. با خانواده به رضائيه می‌رود. به کلاس چهارم دبيرستان.
:: با آغاز حکومت پيشه‌وری و دموکرات‌ها، چريک‌ها به منزل‌شان می‌ريزند و او پدرش را نزديک به دو ساعت مقابل جوخه آتش نگه‌می‌دارند تا از مقامات بالا کسب تکليف کنند.
:: بازگشت به تهران و ترکِ کامل تحصيل مدرسی.

۱۳۲۶
:: ازدواج
:: مجموعه اشعار آهنگ‌های فراموش‌شده توسط ابراهيم ديلمقانيان.

۱۳۲۷
:: هفته‌نامه سخن‌نو (پنج شماره).

۱۳۲۹
:: داستان زنِ پشتِ درِ مفرغی.
:: هفته‌نامه روزنه (هفت شماره).
۱۳۳۰

:: سردبير چپ (در مقابل سردبير راست) مجله خواندنيها.
:: شعر بلند ۲۳.
:: مجموعه اشعار قطع‌نامه.

۱۳۳۱
:: مشاورت فرهنگی سفارت مجارستان (حدود دو سال).
:: سردبير هفته‌نامه آتشبار، به مديريت انجوی.
۱۳۳۲
:: چاپ مجموعه اشعار آهن‌ها و احساس که پليس در چاپخانه می‌سوزاند. (تنها نسخه موجودِ آن نزد سيروس طاهباز است).
:: ترجمه طلا در لجن اثر ژيگموند موريتس و رمان بزرگ پسران مردی که قلبش از سنگ بود اثر موريو کايی با تعدادی داستان کوتاهِ نوشته خودش و همه يادداشت‌های فيش‌های کتاب کوچه در يورش افراد فرمانداری نظامی به خانه‌اش ضبط شده از ميان می‌رود و خود او موفق به فرار می‌شود. بعد از چند بار که موفق می‌شود فرار کند در چاپخانه روزنامه اطلاعات دستگير می‌شود.
۱۳۳۳
:: زندانی سياسی در زندان موقت شهربانی و زندان قصر، (۱۳ تا ۱۴ ماه).
:: در زندان دستور زبان فارسی را می‌نویسد و تعدادی شعر.
۱۳۳۴
:: آزادی از زندان.
:: چهار دفتر شعر آماده به چاپ را نقی نقاشيان نامی به قصد چاپ با خود می‌برد و ديگر هرگز پيدايش نمی‌شود. از آن جمله شعر بلند مرگِ شاماهی به عنوان نخستين تجربه شعر روايی به زبان محاوره.
:: نمایشنامه «مردگان برای انتقام باز‌می‌گردند» و داستان کوتاه «مرگ زنجره» و «سه مرد از بندر بی‌آفتاب»
:: رمان‌های: لئون مورنِ کشيش اثر بئاتريس بِک، زنگار اثر هربر لوپوريه، برزخ اثر ژان روورزی.
:: فرزندان: سياوش، سيروس، سامان و ساقی.
۱۳۳۵
:: ردبيری مجله بامشاد