جشنواره موسیقی آهنگسازان معاصر ایران

[SHeRvin]

فرهنگسرای نیاوران در تهران، میزبان کوارتت زهی آنی از کشور ارمنستان برای اجرای کارهای آهنگسازان معاصر ایران بود.

این برنامه به همت کیاوش صاحب نسق (آهنگساز ایرانی مقیم اتریش) ترتیب یافته بود و در آن کوشش شده بود تا حد امکان آثار آهنگسازان ایرانی که در قالب کوارتت زهی نوشته شده بود گردآوری و اجرا شود.

در این برنامه آثاری با گرایش های مختلف از آهنگسازانی از سه نسل گوناگون در کنار هم قرار گرفته بودند :

هرمز فرهت، یکی از مطرح ترین موسیقی شناسان ایرانی در جهان که در آهنگسازی نیز صاحب آثار گوناگون مجلسی، ارکستری و آوازی است. وی سال ها رییس و استاد بخش موسیقی دانشگاه دوبلین در ایرلند بوده است.

علیرضا مشایخی، از موثرترین چهره ها برای شناساندن موسیقی مدرن به ایرانیان که بنیانگذاری ارکستر موسیقی نو در تهران از جمله اقدامات او در این راستاست و آثار متنوع و پرشمار او بارها در درون و برون مرز به اجرا درآمده است.

لوریس چکنوریان، رهبر ارکستر و آهنگساز ارمنی-ایرانی که در گذشته، چندی رهبری ارکستر اپرای تهران را عهده دار بوده و در کشورهای مختلف برنامه هایی را اجرا کرده است. آثاری از او بوسیله کمپانی های معتبر موسیقی همچون RCA منتشر شده است. وی در سال های اخیر با برنامه هایی بر اساس ادبیات کلاسیک پارسی، در سرگرم کردن مردم تهران نقش مهمی داشته است.

مهران روحانی، آهنگسازی که چند سال پیش واریاسیون های پیانویی او بر روی آهنگ های ابوالحسن صبا در ایران منتشر شد. ولی نظر به گرایش های مذهبی اش چندان مجال فعالیت نمی یابد.

شاهین فرهت، استاد دانشگاه تهران که آثار سمفونیک متعددی با الهام ردیف موسیقی ایرانی آفریده و بخشی از آنها همچون راپسودی ایرانی، سوییت ایرانی و ... با ارکستر سمفونیک تهران و به رهبری فریدون ناصری ضبط و منتشر شده است.

رضا والی، آهنگساز موفق ایرانی ساکن آمریکا که اکنون استاد دانشگاه پیتسبورگ است. آثار وی که بیشتر با بر اساس موسیقی محلی ایران آفریده شده است در کشورهای مختلف با ارکسترهای معتبری اجرا شده که در سال گذشته بخشی از آنها با ارکستر مدرن بوستون و به وسیله کمپانی ناکسوس
انتشار یافت.

بهزاد رنجبران، استاد دانشکده جولیارد نیویورک (از معتبرترین مراکز موسیقی جهان) که پوئم سمفونیک های با الهام از داستان های شاهنامه در سال گذشته با ارکستر سمفونیک لندن ضبط و در آمریکا منتشر شد. هنرمندانی چون جوشا بل (ویلن) و رنه فلمینگ (سوپرانو) از جمله اجراکنندگان آثار وی در اروپا و آمریکا بوده اند.

رامین حیدربیگی، آهنگساز ساکن آمریکا که در نیویورک فعال است و در سال 1379 ارکستر مجلسی باربد را در این شهر پایه گذاری کرده است.

امیر مهیار تفرشی پور، برنده جایزه نخست دوسالانه آهنگسازی موسیقی نو در دانشگاه تهران که در سال گذشته اثری از وی با نام فانتزی ایرانی توسط شاند ویلیامز (نوازنده چنگ ارکستر سمفونیک بی بی سی) در فرهنگسرای نیاوران به اجرا درآمد.

علی گرجی، از هنرجویان علیرضا مشایخی که اکنون در آلمان به تحصیل در رشته آهنگسازی مشغول است.

کیاوش صاحب نسق، برگزار کننده این برنامه، که تا کنون سه سی دی از آثار او در تهران انتشار یافته و به تازگی دکترای موسیقی خود را از دانشگاه موسیقی گراتس دریافت کرده است. وی برنامه ای به همین شکل را در مقیاسی کوچکتر در سال 1381 در شهر گراتس ترتیب داد.

صاحب نسق برای برنامه اخیر با توجه به مشکلات تمرین و آماده ساختن گروه های ایرانی، خیال خود را راحت کرده و به یک کوارتت ارمنی که طبیعتاً لوریس چکنوریان مقدمات حضور آنان در تهران را فراهم آورده متوسل شده است. اگر گوشمان را از بابت چند نت خارج از سوی نوارنده ویلنسل ببندیم می توان گفت اجرای این کوارتت برای آهنگسازان حاضر در برنامه قابل پذیرش بود و امید است نوازندگان ما نیز در آینده با تغییر رویه در رفتار و کردار خود، زمینه اجرای آثار ایرانی را با نوازندگان ایرانی فراهم آوردند تا نه تنها به ندرت مشکلی برای برقراری پیوند میان نوازندگان و محتوای آثار پیش آید بلکه عواید مالی حاصل از اجرا نیز در داخل کشور و برای نوازندگان خودمان صرف شود.

به جز آهنگسازانی که در این برنامه کارهایشان به اجرا درآمد، حسین ناصحی، پرویز منصوری، هوشنگ استوار و ... نیز دارای کوارتت زهی هستند ولی یا آثارشان در درسترس نبود یا خود همکاری نکردند.

فرهنگسرای نیاوران در صدد بوده است تا نه تنها این برنامه استثنایی را به صورت سی دی منتشر سازد بلکه پارتیتور آثار اجرا شده را نیز به صورت کتاب به چاپ برساند. امید است هر دو مهم به زودی عملی شود و اقدام ارزشمند دیگری به فعالیت های بخش موسیقی فرهنگسرای نیاوران که به حق مجری جدی ترین برنامه ها در پایتخت بوده افزوده گردد.

تالار دویست و پنجاه نفرهء فرهنگسرای نیاوران در اجراهای پنجشنبه و جمعه تقریبا پر بود و در شنبه شب حدود یک سوم از گنجایش آن پر شده بود. با این وصف و با نهایت خوش بینی می توان گفت که حدود 600 نفر از مردم شهر ده میلیونی ما شنونده این برنامه بوده اند. هر چند شاید می شد با تبلیغات بهتر، شنوندگان بیشتری را به نیاوران برای این برنامه به یادماندنی کشاند.