چیرۆکێکی ناتەواو

[behnam5555]

چیرۆکێکی ناتەواو


نووسەر: محەمەد رەمەزانی-ورمێ


ئێژن مێژوو هەر بەتەنیا دەستکردی مرۆیە. درۆیە! من دەڵێم جاری وایە‌ لەجڕ و جانەوەر بەدەر دەستی بنیادەمی تێدانیە. پێکەنینت دێ؟ کە‌وایە‌ لە‌ بۆ تۆیە ئەو حیکایەتەی کەدەم بە‌پێکەنینی نەبۆ ئەو کەسەی وا مۆن و مرچی نێوزگ رزیووی وەک بەراز غەزریوە.
ئەز دەبێژم گرتنی شار پێویست ناکا بە ‌لەشکرێکی سوارچاکی هەزار بە‌هەزار. تاقە گوێدرێژێک بەسە، بەو شەرتەی کەرسوار لێزان بێ.
تاو پەڕیبوو کە «چوار چاو» بە سواری کەرێ بەسەر پردی ئاسنینی شاردا تێدەپەڕی. خرمە و تەققە و شەقەی ناڵ و بزمار و پردی ئاسن، ئێستاش لەگوێی مێژوودا دەزرینگێتەوە.
لەبەر رۆشنایی چۆڵە چرا، لە‌حەوشەی کاروانسەرا، کچی خانەخوێ چاوی بە‌ نێو چاوانی «چوار چاو» کەوت، جووتێ برۆی تووکنی کوڵکنی دی، پان و پۆڕ و زەلامتر لە سمێڵی، زریکاندی و لەسەر خۆ چوو.
«چوار چاو» یەک دوو شەوان حەساوە. پاشان نێوشار خولاوە و ماڵ و دووکانی گرت و دەستی کرد بە‌ خەیاتی.
بابی کورتاندروو بوو. کەر و هێستری ئەو ناوچەیە نەبوو، بابی نەناسێ. لە رۆژێکی بەهاریدا کە سوێندت دەخوار پاییزە و هەڵیکردبووە گێژەڵووکەیەک چاو چاوی نەدەدی، سووکە بایەکی لێ‌بۆوە و قرپێکی دا و یەک دوو هەنیسکی بە دوو دا داوهێشتا قولێ کڵۆشی بەدەستەوە بوو، تۆ خۆش.
دوای سێ رۆژانە، بە پێی داب و نەریتی وڵات ، خزم و کەس و دەر و جیران درگای دووکانیان بۆ «چوار چاو» هەڵگرت کە تا دواهەم رۆژی ژیانی لانە دا لە پیشەی باب و باپیرانی.
«چوار چاو» کڵۆشی هەڵڕژاوی دیت و کورتانی لە سەر یەک دانراو، کورتانێکیش نیوە تەواو.
خۆ کوڕتان دروون بەرگ نیە بە‌ بەژنم بڕابێ و مۆرنیە لە نێو چاوانم هەڵکەنرابێ. دەچم بۆ شاری «شەش خیابان و شەست کۆڵان» بۆ لای خاڵم با فێری خەیاتیم کات.
ــ کورە وەرن خەبەری خۆشم پێیە، چوار چاو رۆیووە لەم دێیە.
ــ ئەی هەزار جار شوکر، کوڕەخۆ ئەو دێیەی لە‌دەست هاتبووە ئامان.
ــ کۆرە خۆ، گیشەگیا نەماوە ئاگری نەدابێ و سەر و گوێلاک نەماوە بەدەستی وی نەشکابێ.
ــ دەستی لە ماڵی کەس دانە دەبرد، رۆڵەی لەبەر دایکی هەڵدەگرت.
خەڵکی ئاوایی، لە دڵیان گەڕا شادی.
ساڵێک و چەند مانگ شاگردیی خاڵی کرد. چەندی خەیاتی لێوە فێر بوو؟ بڕێک ‌یان بڕ و نیوێک.
رۆیی لەو شارە. خەڵکی لە خۆشیان چەند گۆزەیان بەدوو داشکاند. هاتەوە « تەڕە ماشاوا». خەڵکی لە تاوان روحیان پێ نەما. دوعایان دەکرد یان بمرێ یان بڕوا.
ئەو کورتانە ناتەواوەی بەر دەستی بابم تەواو دەکەم و لەو گۆڵە کەرەی خۆمانی دەنێم و چی دراو هەمانە لە‌ تەنگەی باخەڵی دەنێم و روو لە شاری «دەست رەنگینان» دەکەم.
هەر وای کرد، بەڵام دوای چل شەو
بەیانی زوو دەچووە دووکان. بۆ ئێوارێ کورتانەکەی تەواو دەکرد. دووکانی دادەخست و دەهاتەوە ماڵێ و دەیگوت: پیرەدایە، بەیانی وەڕێ دەکەوم. بەیانی زوو دەچوو هەڵیدەگرت دەرکەی دووکانی و دەیدی ئەوەی دوێنێ کراوە، بۆتەوە هیچ و تەقەڵ لەگەڵ تەقەڵی هەڵوەشاوە. بە دڵ گرانی، سەر لەنوێ تێهەڵدەچۆوە. سەری چل رۆژە، سەر لەبەیانی هەڵیگرت درگای دووکانی. دیتی کورتان وەک خۆی ماوە و تەقەڵی لێ هەڵنەوەشاوە.
گۆڵەکەری کورتان کرد و گوتی:«هەلە و نایدەم لە‌کیس». دایکی ئەسپەندەری بۆ سووتاند کە دوور بێ‌لە چاوی پیس.
حیکایەت خوانی دەم و راوێژ جوان دەگێڕێتەوە کە «چوار چاو» روو لە‌چۆڵگە و پشت لە ئاوەدانی، بەر محەمەد و عەلی سەلەوات بەرەو شاری «دەست رەنگینان» کەوْتە ڕێ. رۆێی، رۆیی، حەوت شەو و رۆژان. تاریکان گەیشتە مەنزڵ. ئەوەی کە کەڕە لادێیەکی مل کوڵکنی دەست و پێ چڵکنی ئاوا چۆنا و چۆن کەوْتە سەر ئەو هەوایە بچێتە ئەو شارەو و لە نێو ئەو هەمووە وەستا قابیل و خەیاتە بەنامیانەی کە نێوبانگیان هەموو سنوور و کەوشەنی تێپەڕاندبوو و تەنانەت حاکمی شارەکانی دیش کاریان پێ دەدان، بەربێتە خەیاتی، یەکێک لەو پرسیارانەیە کە تا ئێستا کەس وەڵامی بۆ نەدراوە تەوە.
لە گەڕەکێکی هەرە هەژاری شار دووکانی خەیاتی دانا. ئەو بڕ و نیوە خەیاتییەی لە خاڵی‌یەوە فێرببور، لە گەڵ ئەو بڕو نیوە شارەزاییەی لە کورتان درووندا هەیبوو، درانە دەم یەک و ما جوونێکیان لێ ساز بوو کە خەپک ناویان نا «وەستا ناچار» پانتۆڵ و شاڕواڵی یان نێفەگی لەعەرز دەخشا یان لەبەر تەنگی لەوانە بوو، بیتەقێنێ دەم و دەزگا. قۆڵ و بەژنی کۆت و کەوای کورت و درێژ بوو، بەڕاستی سەری زانا لە کاری گێژ بوو.