جنگل ابن‌سینا

[مهدی]

تا حالا نام «جنگل دریایی» یا «جنگل ابن‌سینا»، به گوشتان خورده است؟جنگل دریایی به جنگل‌هایی گفته می‌شود که در نقاط استوایی و نیمه‌استوایی قرار دارند و به خاطر زمین مرطوب، جزر و مد و ویژگی آب این مناطق، اکوسیستم ویژه‌ای به وجود می‌آورند.

به این جنگل‌ها در دنیا «مانگرو» گفته می‌شود که نام علمی آن به افتخار تلاش‌های زندگی‌بخش ابوعلی‌سینا، «اَوِسینا» (معادل لاتین« ابن‌سینا») انتخاب شده است.

در ایران پوشش گیاهی جنگل‌های مانگرو را دو گونه درخت تشکیل داده‌اند: درختان حرا و چندل. این گیاهان که در خلیج‌فارس، به ویژه جزیره قشم و هرمزگان به وفور یافت می‌شوند، به کمک جزر و مد آب زندگی می‌کنند؛ یعنی وقتی آب دریا پایین می‌رود، ریشه‌های این درختان از آب بیرون می‌آیند و اکسیژن مورد نیازشان را از هوا می‌گیرند، بعد دوباره در زمان مد که آب دریا بالا می‌آید، به زیر آب می‌روند. این درختان در مقابل آب شور مقاوم هستند، اما برای زنده‌ماندن به جریان آب شیرین که از رودخانه‌ها وارد می‌شود، هم نیاز دارند.

بیشتر این گیاهان اواخر تیرماه و اواسط مرداد گل می‌دهند که به میوه‌ای شبیه بادام تبدیل می‌شود. این میوه‌ها پس از مدتی جوانه می‌زنند و به داخل آب می‌افتند و شروع به رشدونمو می‌کنند. چون جوانه‌ها قبل از افتادن، ابتدا روی خود درخت تشکیل می‌شوند، به آنها گیاهان زنده‌زا می‌گویند. این گیاهان نه به آب تعلق دارند، نه به خشکی و به همین دلیل به گیاهان دوزیست معروف‌اند. سازمان یونسکو جنگل‌های حرای جزیره قشم را در فهرست ذخایر زیستی جهان به ثبت رسانده است. این جنگل‌های عجیب محل مناسبی برای زندگی انواع پرندگان هستند.

سالانه بیش از صد گونه پرنده هنگام مهاجرت به این مناطق می‌آیند. انواع کاکایی‌ها، پرستوهای دریایی، فلامینگوهای سرخ‌پر و حواصیل‌‌های سفید و خاکستری از پرندگان مهاجری هستند که مهمان این جنگل‌های شگفت‌انگیز می‌شوند. از شیره درون آوندهای درخت حرا برای درمان بیماری خشکی پوست که در منطقه هرمزگان شایع است، استفاده می‌شود. همچنین چوب درخت چندل در صنعت لنج‌سازی کاربرد دارد.

منبع: همشهری آنلاین http://www.hamshahrionline.ir/news-112862.aspx