برخي اصطلاحات که فقط مخصوص کرمانشاه و کرمانشاهیان است

[دانه کولانه]

بله من شاید اشتباه کرده باشم و ژیر خان به معنای زیر زمین باشه
ما میگیم ژیرزوی به زیر زمین
حالا خیلی هم دور نگفتم زیر راه پله رو گفتم


گرمه ژن garma zhan

رو توضیح بدم

ژن از ژندن مشکه (مشک) میاد یعنی عمل عقب جلو کردن متوالی و مداوم مشک برای تولید دوغ و کره

حالا دو جور میشه این کار رو کرد گرمه ژن و سرده ژن

که به گرمی و سردی محتویات درون مشک مربوط میشه
حالا اگر توضیحات دقیق خواستین میپرسم مینویسم .

چیزی که اناهیتا نوشته بود به احتمال منظورش کرمه ژن kerma zhen بود
یعنی کسی که مرض ازار دیگران را دارد . ادم کرمو .

زیق زیقه بن بلک رو اناهیتا به درستی بهش اشاره کرد


کت کور رو هم درست نوشت اناهینا

همونطور که گرز مل یعنی گردن کلفت کیسل مل هم یعنی گردن باریک و مردنی (ریقو)

مینی هفی کردن رو هم با مثال زیبایی اناهیتا معنی کرد
بله همون مینی مار کردن هست و.



در مورد شق بردن و شقه یان لی دا توضیح لازمه :

شق بردن یعنی ترک خوردن (معادل دیگه ش : تلیش تلیش شدن )

اما شقه به معنای مورد سرقت اساسی واقع شدن است
وقتی دزد به خونه ی کسی میزنه و دار و ندارش رو میبره میگن شقه ی بدی زدن به فلانی ...

چپی چواشه : ؟

همون چپندر قیچی فارسیه ! یعنی کج و معوج و اشتباهی و عوضی

چیزی را چپی چواشه جایی گذاشتن . وقتی میخوان بگن با دقت فلان چیزرا نگاه کن پس فردا به مشکل بر نخوری میگن : چپی چواشه تماشای نکی دوسو کارت گیر بخوات.


مل مور - به حیوانات و چرندگان گفته میشه مل به معنای پرنده و مور هم به معنای جانور به طور کلی روی هم به جک جانور گفته میشه


هنگله کردن :

به حمله و فرار کردن گاو هنگامی نوعی پشه که با نیش خود در بدن اون گاو تخم ریزی میکنه هنگله گفته میشه

در واقع میگویند که از گاوی که هنگله کرده است بپرهیزید و بسیار خطرناک میشه
اون نوع پشه نیش میزنه و گاو هنگله میکنه .

حالا ممکنه این فعل برای ادم هم به کار رفته بشه .

این هم پاسخ اقای نقده به کلمات من :


تگره ژیله همون تگرگ هست از دوستان ماهیدشتیم شنیدم که اونها میگن تگره ژیله

اما ما میگیم تورک - تورگ - کرمانشای میگه تگر .

این ژیله توی چند واژه ی دیگه هست من واسه این گفتم که امیدوار بودم کسی بیشتر در موردش بدونه و توضحی بده .

ژیرخان( به زیرخانه هم گفته میشه. (ژیر زه مین ) مقصود همان زیر خانه است.

بریوان(به رهه یوان) به سکوی ایوان گفته میشه

چلم به مخاط بینی گفته میشه که ابکی و لیق و لوق باشد در فارسی به مف می گویند. (چلمن به آدم مفوگفته میشود که برای تحقیر افراد یا صرفا به شوخی به آنها - مخصوصا از راه محبت! به کودکان - گفته میشود: دا وه ره ماچیک بده با خالی خوت هه تیوه چلمنه!

کلم هم داریم (با لام مفخمه ) که همون چلم هست وقتی سفت و خشک شده است .( در لهجه سورانی که میل گفته می شود.)

قزانیا همون قازان به ظرف های بزرگ و قابلمه های بزرگ گفته میشه. به معنی دیگ بسیار بزرگ است . این کلمه در اصل ترکی است.

تیانهو قازان هر دو یکی هستند .تیانه در بعضی مناطق کردستان به حوض یا حوضچه حمام عمومی گفته می شود. به حمامی که تیانه دارد حمام تیانه گفته می شود.

------------------------------------------------------

مجعمه (مجحمه ) همان است که درفارسی به آن مجمعه گفته میشود و به معنی سینی بزرگ است. در بعضی مناطق کردستان به آن مه جوعمه میگویند.

گوخلینکه : در فارسی به آن گوگلّونه و سرگین غلطان می گویند. در عربی جُعَل نام دارد. نوعی سوسک است که سرگین را به صورت گلوله در می آورد و آن می غلتاند وبه لانه اش می برد تا از آن تغذیه کند.

کله مولق : احتمالاً همان است که در فارسی کله معلق می شود.

کیوانو ی دوو رژیای : که یوانوو همان کدبانوست که دوغش ریخته است و به همین دلیل مرتب غر می زند و داد و بیداد می کند. در منطقه مکریان پیریژنی دو لی رژاو می گویند(پیرزن دوغ ریخته) و در مثل به کسانی می گویند که زیاد غر می زنند : ئه وه چیه ده لیی پیریژنی دو لی رژاوی! (چته انگار پیرزن دوغ ریخته ای!)

گرز مل :شاید به گردن کلفت گفته میشود.

کیسل مل: احتمالاً به گردن لاک پشت گفته میشود.

شق بردن : به معنی شکافته شدن و از وسط شکستن است. و کنایه از عصبانیت زیاد نیز هست: له داخانا شه قی برد!

شقه یان لی دا: به لگد زدن حیوانات گفته میشود. ( آدمی که درب وداغون شده باشد می گویند مثل اینکه شه قه یان لی داوه )

گلاراو: به معنی از درد به خود پیچیدن است و اصطلاحاً بیقراری.