استاندارد های ISO و انواع آن

[bigbang]

سازمان بین‌المللی استانداردسازی

سازمان بین المللی استاندارد

کشورهای عضو در رنگ سبز بنیادگذاری ۲۳ فوریه ۱۹۴۷
گونه NGO هدف تشریح استانداردهای بین المللی جایگاه ژنو سوییس

گسترهٔ کاری بین المللی شمار عضوها ۱۵۷ عضو زبان(های) رسمی انگلیسی فرانسه رییس دبیرکل وب‌گاه www.iso.org
سازمان بین‌المللی استانداردسازی (به انگلیسی: The International Organization for Standardization)‏ (به فرانسوی: Organisation internationale de normalisation)‏ که معمولاً به نام ایزو (به انگلیسی: ISO)‏ شناخته می‌شود، موسسه بین‌المللی تعیین استاندارد متشکل از نمایندگان موسسات استانداردسازی ملی است. این سازمان غیردولتی در سطح وسیع به وضع استانداردهای کلی و جزئی برای هماهنگ کردن استانداردهای متفاوت جهانی می‌پردازد. در عمل ایزو به صورت یک کنسرسیوم با ارتباطات قوی با دولت‌ها فعالیت می‌کند. این مؤسسه انواع استانداردهای تجاری و صنعتی جهانی را تعیین می‌نماید. مرکز ایزو در ژنو سویس قرار دارد.[۱] ایزو کار رسمی خود را از تاریخ بیست و سوم فوریه ۱۹۴۷ آغاز کرده است. این سازمان به ترویج جهانی استانداردهای اقتصادی و صنعتی می‌پردازد تا مبادلات صنایع و فنون مختلف را در یک راستا هماهنگ کند.
سازمان بین‌المللی استانداردسازی، باآنکه یک سازمان غیردولتی است، به‌دلیل این که استانداردهای این موسسه تبدیل به قوانین می‌گردد از بیشتر سازمان‌های غیردولتی قدرتمندتر است. امروزه نزدیک به ۱۵۷ کشور در این سازمان به عضویت درآمده‌اند که ایران نیز یکی از آنهاست...

نام و اختصار

لوگوی سازمان بین‌المللی استانداردسازی


لوگوهای سازمان در دو زبان، انگلیسی و فرانسوی، شامل حروف ISO (تلفظ می‌شود /ˈʌɪsəʊ/) است و معمولاً با این حروف به آن اشاره می‌گردد. با این وجود این حروف اختصار نام کامل آن در هیچ یک از این دو زبان نیست. نام این موسسه از کلمه یونانی (ἴσος (isos به معنای برابری گرفته شده است. با توجه به اینکه مؤسس این سازمان متوجه گشت که حروف مخفف این سازمان در زبان‌های مختلف با یکدیگر یکسان نیست ISO را به عنوان نام سازمان انتخاب نمود و خود این مطلب نشان دهنده هدف این سازمان یعنی برابری و استانداردسازی فرهنگ‌هاست.[۲]
اولین تشکیلات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران با تصویب قانون اوزان و مقیاس‌ها در سال ۱۳۰۴ خورشیدی مطرح می‌شود. بعدها در سال ۱۳۳۲ به لحاظ ضرورت تعیین ویژگی‌ها و نظارت بر کیفیت کالاهای صادراتی و وارداتی، ایجاد تشکیلاتی رسمی مورد توجه قرار گرفت و هسته اولیه تشکیلات سازمانی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به صورت اداره‌ای در اداره کل تجارت وقت شکل می‌گیرد. در سال ۱۳۳۹ با تصویب قانون تأسیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی، مؤسسه کار خود را در چارچوب هدف‌ها و مسئولیت‌های تعیین شده آغاز می‌کند و در همان سال به عضویت سازمان بین المللی استاندارد ISO درآمد. در سال ۱۹۸۷ کمیته فنی ۱۷۶ سازمان بین المللی استاندارد (ISO/TC 176) سری استاندارد ISO 9000 را به جهانیان ارائه نمود. هدف از تدوین این سری از استاندارد، به وجود آوردن الگویی بین المللی برای پیاده سازی و استقرار سیستم‌های مدیریت و تضمین کیفیت بود که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت. سیستم‌های مدیریت کیفیت به منظور ثبات سطح کیفیت تعریف شده و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایندها در سازمان پیاده سازی می‌شود. الگوی اجرای این سری استاندارد برای بار چهارم در سال ۲۰۰۸ مورد بازبینی و ویرایش قرار گرفت. در ویرایش سال ۲۰۰۸ دیدگاه فرایند گرا همچنان مورد تاکید است. استاندارد مدیریت کیفیت با تکی بر اصول ۸ گانه شکل گرفته است: • مشتری محوری • رهبری • مشارکت کارکنان • فرایند گرایی • سیستم گرایی • بهبود مستمر • تصمیم گیری بر پایه واقعیات • ارتباط متقابل سودمند با تامین کنندگان استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برای هر سازمانی فارغ از نوع فعالیت و اندازه آن‌ها قابل اجراست. گواهی نامه ISO 9001 نشان می‌دهد که سازمان سیستم مدیریت کیفیتی منطبق بر خواست و نیاز مشتری مستقر کرده است. یک سیستم با طراحی و اجرای خوب دارای فواید ذیل است: هدفمندی سیستم مدیریت کیفیت در سال 1987 کمیته ی فنی 176 سازمان بین المللی استاندارد (ISO/TC 176) سری استاندارد ایزو 9001 را به جهانیان ارائه نمود.هدف از تدوین این سری از استاندارد ایزو 9001 ،به وجود آوردن الگویی بین المللی برای پیاده سازی و استقراره سیستم های مدیریت و تضمین کیفیت بوده که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت. سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9001 به منظور ثبات سطح کیفیت تعریف شده و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایند ها ، در سازمان پیاده سازی می شود. الگوی اجرائه این سری استاندارد ایزو 9001 برا ی بار چهارم در سال 2008 مورد بازبینی و ویرایش قرار گرفت.در ویرایش سال 2008 استاندارد ایزو 9001 دیدگاه فرایند گرا همچنان مورد تاکید می باشد. استاندارد مدیریت کیفیت ایزو 9001 با تکی بر اصول 8 گانه شکل گرفته اند: • مشتری محوری • رهبری • مشارکت کارکنان • فرایند گرایی در ایزو9001 • سیستم گرایی در ایزو 9001 • بهبود مستمر • تصمیم گیری بر پایه واقعیات • ارتباط متقابل سود مند با تامین کنندگان در ایزو 9001 استاندارد ایزو 9001 برای هر سازمانی فارغ از نوع فعالیت و اندازه آن ها قابل اجرا است. گواهینامه ایزو 9001 نشان می دهد که سازمان سیستم مدیریت کیفیتی منطبق بر خواست و نیاز مشتری مستقر کرده است. یک سیستم با طراحی و اجرای خوب دارای فواید ذیل است: هدفمندی سیستم مدیریت کیفیت
کنترل بهتر فرآیندها
افزایش بهره وری
کاهش هزینه ها، ضایعات، مرجوعی ها و بهبود اطمینان از محصول ایجاد چهارچوبی برای بهبود مستمر هر فرآیند کنترل بهتر فرایندها
افزایش بهره وری
کاهش هزینه‌ها، ضایعات، مرجوعی‌ها و بهبود اطمینان از محصول ایجاد چهارچوبی برای بهبود مستمر هر فرآیند
شرح خدمات سیستم مدیریت کیفیت ایزو9001 ایزو ۱ تا ایزو ۹۹۹

• ایزو ۱ مربوط به استاندارد ابزار دقیق هندسی و گرمایشی (شامل وسائل کنترل کننده و حفظ دما)
• ایزو ۳ مربوط به رجحان عددی و کاراکتریک
• ایزو ۴ مربوط به قوانین پژوهش ای در ثبت عنوانها (عنوان کتابها و نشریات) و انتشارات
• ایزو ۷ مربوط به جوشکاری و قلاویز لوله‌ها در فشار و موانع عبور هوا
• ایزو ۹ مربوط به اطلاعات و اسناد - ترجمه کاراکترهای Cyrillic (این کاراکترها به زبان‌های روسی و بلغاری وابسته‌اند)به Roman ، Slavic و Non-Slavic کاراکتر
• ایزو ۱۶ مربوط به صوت شناسی
• ایزو ۳۱ مربوط به استاندارهای کمی و مقداری
• ایزو ۱-۶۸ مربوط به استاندارهای متریک پیچ و قلاویز
• ایزو ۲۱۶ مربوط به اندازه‌های استاندارد کاغذ همانند کاغذهای نوع A۴
• ایزو ۲۲۶ مربوط به استاندارهای بلندی صدا براساس منحنی Fletcher
• ایزو ۲۲۶:۲۰۰۳ مربوط به استاندارهای بلندی صدا براساس همگنی شدت صدا
• ایزو ۱-۲۲۸ مربوط به استاندارهای جوشکاری و مفصل بندی لوله‌ها بر اساس طراحی، تحمل فشار و ابعاد
• ایزو ۲۳۳:۱۹۸۴ مربوط به اطلاعات و اسناد - ترجمه کاراکترهای عربی به رومن(Roman)
  • ایزو ۲ ۲۳۳:۱۹۹۳ مربوط به اطلاعات و اسناد - ترجمه کاراکترهای عربی به رومن
• ایزو ۲۵۹:۱۹۸۴ مربوط به اطلاعات و اسناد - ترجمه کاراکترهای عبری به رومن
  • ایزو ۲-۲۵۹:۱۹۹۴ مربوط به اطلاعات و اسناد - ترجمه کاراکترهای عبری به رومن
• ایزو ۲۶۲ مربوط به استاندارهای اندازه‌ای و متریک پیچ و مهره
• ایزو ۵۰۰ مربوط به استاندارهای تراکتورها
• ایزو ۶۳۹ مربوط به کدهای دو یا سه حرفی زبان‌های جهان
  • ایزو ۱-۶۳۹ مربوط به کدهای دو یا سه حرفی زبان‌های جهان قسمت دوم
  • ایزو ۲-۶۳۹ مربوط به کدهای دو یا سه حرفی زبان‌های جهان قسمت سوم
  • ایزو ۳-۶۳۹ مربوط به کدهای دو یا سه حرفی زبان‌های جهان - برای پوشش همه جانبهٔ زبان‌های جهان
• ایزو ۶۴۶ مربوط به جهانی سازی دادهای متغیر در ASCII با ۷ بیت
• ایزو ۶۵۷ مربوط به ورق‌های گرم فولادی
• ایزو ۶۶۸ مربوط به تصریح استاندارهای کانتینرهای کشتی رانی
• ایزو ۶۹۰ مربوط به شیوهٔ ارجاء به فهرست و منابع (مربوط به منابع و مآخذ)
• ایزو ۷۳۲ مربوط به عکاسی - فیلم‌های نوع ۱۲۰ و ۲۲۰
• ایزو ۸۳۸ مربوط به استاندارهای منگنه زدن و صافی ورق‌های کاغذی
• ایزو ۸۴۳:۱۹۹۷ مربوط به اطلاعات و اسناد - ترجمه کاراکترهای یونانی به رومن
• ایزو ۹۹۹ مربوط به راهنمای فهرست بندی، سازماندهی و نمایش مندرجات