بـدرخـان، همچنان درخشـان

[behnam5555]

بـدرخـان، همچنان درخشـان

به مناسبت صد و يازدهمين سالروز انتشار اولين روزنامه كردي كردستان

از زماني كه يوهان كارلوس (Johann Carolus) روزنامه ريليشن يا ارتباط (Relation) را در ژوئن 1605م در استراسبورگ منتشر ساخت هيچ وقت فكر نمي كرد كه اين رسانه بتواند تغييرات مهم اجتماعي و تحولات عظيم سياسي را باعث شود و به آنها شكل بخشد. در طول چهار صد سال از انتشار اولين روزنامه و تاثيرات آن بر روي افكار عمومي مي گذرد و هنوز هم از جمله وسايل مهم عرصه اطلاع رساني و ارتباط جمعي محسوب ميشود.

از اولين روزنامه‌هاي دنيا مي توان به گزت در سال 1631م در فرانسه، آكسفور گزت در سال 1665م در انگليس، Post-och inrikes Tidningar در سال 1645م در سوئد (اين روزنامه سوئدي قديمي‌ترين روزنامه‌اي است كه هنوز هم تا امروز و ظاهراً بدون وقفه به انتشار خود ادامه مي دهد)، اكرنسر (Public Occurrences) در سال 1690م در بوستون آمريكا و هاليفكس گزت در سال 1752م در كانادا نام برد.

از پيشگامان روزنامه در شرق هم مي توان به اين كشورها اشاره كرد :

هند اولين روزنامه خود را با نام بمبئي‌ ساماچار در سال 1822م منتشر ساخت. در ژاپن هم در سال 1872م روزنامه‌اي با نام نيچي‌نيچي منتشر شد. اين روزنامه‌ها را شايد در مقايسه با روزنامه‌هاي امروزي نتوان روزنامه قلمداد كرد و از ويژگي هاي كه امروزه روزنامه‌نگاران و خبرنگاران حرفه‌اي براي روزنامه‌ها قايل هستند را در بر نداشت.

اگر بخواهيم اولين روزنامه را به عنوان روزنامه به مفهوم مدرن و امروزي‌اش نام ببريم بايد از اينكومند زايتونگن كه در آلمان در سال 1650م منتشر شد نام برد. آلماني ها بخاطر پيشرفتي كه در صنعت چاپ داشتند توانستند در اين زمينه از كشورهاي ديگر جلو بيفتند، چنانچه در اواخر قرن هفدهم حدود هفتاد روزنامه در آلمان منتشر مي شد.

از نظر فروش و تيراژ روزنامه كشور چين با رقم 85 ميليون نسخه در روز مقام اول را داراست، مقام دوم هم در اختيار كشور اول دمكراسي دنيا يعني هند است با تيراژ 72 ميليون نسخه در روز، ژاپن هم با 70 ميليون مقام سوم و آمريكايي‌ها با 57 ميليون تيراژ مقام چهارم را دارا هستند.

در يك تقسيم‌ بندي ديگر مي توان گفت ريليشن نخستين روزنامه جهان نبوده و نيست بلكه بايد اولين روزنامه‌ها (البته از ديد تاريخي) را در روم و ايران باستان جست و ديد. در روم باستان به ابتكار ژوليوس سزار روزنامه‌اي به نام اكتاديوما به صورت دست‌نويس در چند نقطه شهر براي مطالعه افراد باسواد جامه نصب مي شد و اقدامات و فرمانهاي سزار و سنا را در بر داشت .

در ايران باستان هم در سده سوم ميلادي به ابتكار اردشير پاپكان روزنامه‌اي با نام روزنامك يا كارنامه اردشير پاپكان منتشر مي شد.

اين روزنامه شامل فعاليت‌ها و دستورهاي شاه، دربار و موبدان‌موبد بود، البته تفاوت روزنامك ايرانيان با اكتاديوماي روم اين است كه روزنامك فقط براي افراد و مقامات خاص ارسال مي شد و همه افراد جامعه اين حق را نداشتند كه روزنامك را مطالعه كنند.

ولي امروزه روزنامه‌نگاران ريليشن را مادر روزنامه‌هاي امروزي مي دانند و سالهاست كه انجمن جهاني روزنامه‌نگاران كنوانسيون سالانه خود را به مناسبت ولادت ريليشن در شهر استراسبورگ برگزار مي كند. هر چند ريليشن هفتاد سال توانست به نشر خود ادامه دهد.

بدرخان جهانی شد

*(آمار و ارقام استفاده شده در اين مقاله از سايت هفته‌نامه بدرخان استخراج شده است.)
http://www.bedirxan.net

سوران سليماني