امروز در تاریخ

[ساقي]

زمين لرزه مرگبار بوئين زهرا که بعدا هر چند سال تکرار شده است



16 فروردين 1292 هجری خورشيدي زمين لرزه سختي بيش از هزار و دويست تن از ساكنان بوئين زهرا (استان قزوين) را كشت و ويراني فراوان به بار آورد. 49 سال بعد (شهريور 1341) در همين منطقه زلزله ديگري رخ داد كه لرزه هاي آن به تهران هم رسيد و تلفات به مراتب سنگين تري وارد ساخت. از آن پس هم، هرچند سال يک بار زمين لرزه هاي بوئين زهرا تکرار شده و تلفات و زيانهاي مالي داشته است.




روزي كه پروين اعتصامي درگذشت

پروين اعتصامي شاعره بنام ايران معاصر 15 فروردين 1320 (4 آوريل 1941) در 34 سالگي در تهران فوت شد. وي 25 اسفند 1285 در تبريز به دنيا آمده بود و پدرش يوسف اعتصام الملك از نويسندگان و مترجمان كشور بود. اشعار پروين كه عمدتا به سبك خراسان هستند پيرامون زندگي مردم و احساس خود او از زندگاني بوده اند . قطعه شعر او درباره رنجبران مشهور است.





دکتر مصدق از توطئه قتل خود و تغيير سياست آمريکا پرده برداشت


16 فروردين 1332 دكتر مصدق نخست وزير وقت از راديو اعلام كرد كه توطئه قتل او طرح شده بود و قرار بود نهم اسفند (37 روز پيش از آن) هنگام ملاقات با شاه در كاخ مرمر، بر سر او بريزند و اورا بكشند. وي ضمن افشاء اين توطئه و ذكر دليل نافرجام ماندن آن، يك بار ديگر تاكيد كرد كه در يك كشور مشروطه داراي حكومت پارلماني، شاه حق حكومت كردن و مداخله در جزئيات امور دولت را كه برگزيده و پاسخگوي پارلمان است ندارد.

مصدق نهم اسفند 1331 به کاخ مرمر رفته بود تا با شاه که قصد سفر به خارج را کرده بود خداحافظی کند. مصدق و همکارانش قبلا از این تصمیم شاه حمایت کرده بودند ولی آیت الله بهبهانی سعی در انصراف شاه از ترک کشور کرده بود و در این زمینه با وی ملاقات و مستقیما به گقتگو نشسته بود. آیت الله کاشانی نیز از مردم خواسته بود که مانع از مسافرت شاه شوند. گروهی از بازاریان و پاره ای از مخالفان مصدق دست به تظاهرات زده و حتی مقابل کاخ مرمر اجتماع کرده بودند.

همزمان با گردآمدن جماعتی در برابر کاخ مرمر، چند افسر بازنشسته به خانه مصدق که تا کاخ مرمر فاصله ای زیاد نداشت وارد شده و قصد جان اورا داشتند. مصدق جریان را شخصا به مجلس اطلاع داد و گفت که سرتیپ ریاحی را رئیس ستاد ارتش و سرتیپ مدبّر را فرماندار نظامی تهران کرده است و سرتیپ محمود امینی معاون او در وزارت دفاع ملّی خواهد بود. در همین روز سرتیپ مدبّر شماری از افسران بازنشسته را بازداشت موقت کرد. این افسران را مصدق بازنشسته کرده بود و نسبت به او کینه در دل داشتند. در این میان، هشت تن از رجال کشور تصمیم به تشکیل یک هیات برای ایجاد سازش میان مصدق، کاشانی و شاه گرفته بودند.

دكتر مصدق در نطق رادیویی 16 فروردین ضمن افشاء جزئیات توطئه قتل خود گفت كه از اظهارات اخير دالس (وزير امور خارجه دولت ژنرال آيزنهاور كه از ژانويه 1953 زمام امور آمریکارا به دست گرفته بود) در مصاحبه مطبوعاتی اش چنين بر مي آيد كه ظاهرا دولت تازه آمريكا تسليم نظر انگلستان شده و در قبال مسئله نفت ايران از خواست انگلستان پيروي خواهد كرد و در اين شرايط، ما بايد بيشتر از گذشته مراقب خودمان باشيم و به دام نيافتيم. به علاوه ما نبايد انتظار كمك از خارج داشته باشيم، بايد روي توانايي، ظرفيت و امکانات خودمان حساب كنيم.

در پي انتشار همين مطلب بود كه در شيراز مردم به دفتر اداره كمكهاي آمريكا (اصل 4) ريختند و آنجا را تخريب کردند.







...