گزارش كامل افتتاحیه پاتوق هنرمندان سینما – مستند و حرف‌هاي جواد شمقدري

[nae]

مراسم افتتاح پاتوق هنرمندان سینما-مستند همزمان با برگزاری چهارمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران(سینما حقیقت) در سینما سپیده برگزار شد. قرار بود این مراسم درساعت هجده در حضور مهمانان ویژه و اهل رسانه شروع شود که با تاخیر بیست دقیقه ‌ای بالاخره کارش را آغاز کرد. در این مراسم جواد شمقدری معاونت سینمایی، عليرضا سجادپور، حميد دهقان پور، فرهاد توحیدی و... حضور داشتند. بعد از سرود ملی و قرائت قرآن مجید گزارشی پخش شد با عنوان"سپیده...دمید" که در آن پای صحبت مستند سازان نشسته بودند و نظر انها را درباره ی اختصاص سینما سپیده به سینمای اکران آثار مستند پرسیده بودند و در ان صحبت مستندسازان مطرحی چون مانی پتگر،ارد زند،مهرداد اسکویی،منوچهر طیاب،هادی آفریده و...بچشم می خورد. شعار این دوره جشنواره "حقیقت برای همه" است.

"من انتظار دارم در سینما مستند یک اتفاق جدی بیفتد"
بعد از پخش گزارش ، گزارش دیگری را از مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی ، بخش های سختمانی ، فعالیت اعضا و درگیری های برگزاری چهارمین جشنواره مستند پخش شد که مقدمه ایی بر سخنرانی شفیع آقا محمدیان مدیر مرکز گسترش سینمایی مستند و تجربی بود.
شفیع اقا محمدیان بعد از خوش آمد به مهمانان ویژه ی مراسم چون شمقدری و سجادپور و مومنی(مدیر حوزه هنری) و اهالی رسانه گفت:اینکه افتتاحیه پاتوق هنرمندان سینما – مستند را همزمان با چهارمین جشنواره مستند قرار دادیم خواستیم مدخل خوبی برای صحبت و صمیمیت بیشتر با هنرمندان عزیز این عرصه باشد. واقعیتش این است که از همان روزهای اولی که آقای شمقدری لطف کردند و مسئولیت مدیریت مرکز را بر عهده من گذاشتند مشکل پخش و اکران فیلم های مستند در محافل عمومی همه دست اندرکاران را اذیت می کرد. خیلی فکر کردم و تنها به این نتیجه رسیدم که بزرگترین مشکل سینمای مستند موضوع بی اکرانی اش است. می خواستیم پاسخگوی این مشکل در عرصه سینما باشیم. بی اغراق نزدیک هفت هشت ماه است که درگیر مسایل تخصیص یک سینما برای آثار مستند بودیم لذا حوزه هنری که از همین جا از آقایان امیریان فرد، مومنی و فرجیان کمال تشکر را دارم که حدود یک ماه است سینما سپیده را در اختیار مان گذاشتند. بعد از این اتفاق میمون یک روز آقای شمقدری به من گفت" شفیع من انتظار دارم در سینما مستند یک اتفاق جدی بیفتد". من این مژده را تمامی دوستداران هنر و سینما ی مستند می دهد که از هفته بعد ، با تمام شدن جشنواره اولین اکران عمومی را از بین فیلم های منتخب داریم.
آقا محمدیان ادامه داد"حقیقت برای همه که شعار این دوره از جشنواره است که ما مفهومش را از سینمای مستند گرفتیم. این را به عنوان درددل می گویم برای بدست آوردن حقیقتی که همه ما سالهاست منتظرش هستیم نیاز به یک اتحاد فرهنگی داریم که اگر اتفاق بیفتد همه مان به آرزوي‌هاي‌مان می رسیم. پس از مسئولین می خواهم که جدی به این مسئله نگاه کنند و با رد و بدل امکانات و تبادل افکار افکار به اهدافمان می رسیم. در این زمینه از مستند سازان عزیز هم می خواهم تا در برنامه سازی با ما کمال همکاری را داشته باشند. فرم هایی برایشان تهیه کرده ایم که با تکمیل ان فیلم ها معرفی می شوند و طی شورای پخش فیلم بررسی می شود و آثار مناسب و خوبی به اکران عمومی گذاشته می شود. به علاوه ما در برنامه هایمان علاوه بر اکران آثار مستند، ورک شاپ های مختلف و اکران فیلم های مستند روز جهان را در نظر داریم . عزیزانم افتتاح سینما مستند بر اهالی فرهنگ و سینما مبارک باشد.

جبران دین؟
بعد از صحبت های آقا محمدیان وقت ادای دین به بزرگان عرصه سینمای مستند بود. در این قسمت دو تن از مستندسازارن با سابقه بر روئ صحنه امده و از دست بزرگان تندیس و لوح گرفتند. معرفی این مستند سازان با فیلم های کوتاهی از بیوگرافی و فعالیت های آن فیلمسازان عزیز بود. ابتدا آقایان امیریان فرد ،سجادپورو شفیع آقا محمدی برای اهدا تندیس و لوح به اولین مستندساز بر روی صحنه آمدند. محمد صدری مستند ساز با سابقه که فعالیتش را از دوران دفاع مقدس آغاز کرده بود بر روی صحنه فراخوانده شد و جایزه اش را از دست سجادپور گرفت. سپس گزارش دیگری را از بیوگرافی و فعالیت های مستند ساز دیگرمان آقای ابراهیم کیهانی پخش شد. سپس شمقدری، مومنی، جهان فکر و آقا محمدیان بر روی صحنه امدند . ابراهیمی لوح و تندیسش را از دست شمقدری گرفت.

برنامه درخواستی!
و اما بعد از اهدا تندیس و لوح به مستندسازان با سابقه، اعلام شد که به دلیل درخواست ها و تقاضای مکرر گزارش اول که صحبت با مستندسازان به مناسبت افتتاح پاتوق هنرمندان بود پخش خواهد شد. هرچند که با اعتراض حاضرین سالن مواجه شد و خبر با واقعیت مغایرت داشت. اما به هر حال پخش شد.

تهران انار دارد!
بعد از پخش گزارش از جواد شمقدری خواسته شد که روی صحنه بیاید و کلامی چند با هنرمندان و مشتاقان سینما مستند صحبت کند. شمقدری در ابتدا به همه حاضرین سلامی مخصوص کرد چرا که گفت سلام به شمایی که با قدوم خودتان نشان دادید سینمای مستند را جدی می گیرید و این مسئله برایتان دغدغه است. سپس سلام دیگری به اهالی رسانه رساند چرا که با انعکاس خوب و مناسبش به رونق سینما مستند کمک به سزایی می کنند. او کلامش را با طنز شروع کرد . شمقدری گفت که با دیدن دکور صحنه که در طراحی اش انار وجود دارد به یاد این جمله افتادم "تهران انار دارد"!

سینمای مستند، میراث فرهنگی...
شمقدری گفت" من قبل از سینمای حرفه ایی در سینما مستند و کوتاه بودم. البته الان هم این افتخار را دارم. در ابتدا می خواهم اعلام کنم برای ما همه بخش ها اهمیت و اولویت دارد و قصد کوتاهی در هیچ زمینه ایی را نداریم. اما توان و بضاعتمان کم است. لذا اگر در برخی از بخش ها تصور می شود کم توجهی شده در واقع فرصت و توان بیشتر از این را نداریم.
شمقدری در ادامه گفت: اسم این سینما بسیار اسم با مسمایی است. این اسم با مسما می تواند سینمای سپیده ی ایران باشد که به ما نوید آینده ی روشن را می دهد که در حال طلوع است. می گویند سینمایی جهانی است که بومی باشد. من نمی دانم چقدر این حرف درست است. اما این را می دانم که وقتی سینمای بومی مان خوب می شود که سینمای مستند خوبی داشته باشیم. مثلا اگر در دوران جنگ فیلمسازانی نبودند که آن لحظه ها را تصویر کنند هیچ گاه پیوندی بین مردم و جنگ برقرار نمی شد.. لذا سینما مستند میراث فرهنگی است . همه ما به میراث فرهنگیمان افتخار می کینم و برایمان جایگاه و ارزش خاصی دارد.

آقای احمدی نژاد به دادمان برس...
شمقدری گفت"سینما مستند در دوره ای تحت جنبش اعتراضی و جنبش مبارزه جو شکل گرفته است. هم در ایران هم در دنیا بدین ترتیب است.من در اولین سفری که به اروپا داشتم به دو چیز غبطه خوردم. یک موهبت مترو بود و دوم نحوه رانندگی بود که برایم رویایی بود. اما ما اکنون شاهد هر دو اتفاق در کشورمان هستیم. مستند این واقعیت هاست. در سفری که با آقای احمدی نژاد به آمریکا داشتیم آقای احمدی نژاد با چهار گروه اجتماعی به طور همزمان مذاکره داشت. مثلا یک گروه که نمایندگان سیاهپوستان جنوب آمریکا بودند به آقای احمدی نژاد گفتند "آقای احمدی نژاد بیا و به دادمان برس" من که در آن محفل بودم و نماینده تان بودم از دیدن این لحظه به خودم بالیدم. آن موقع فکر کردم چرا نباید این فیلم ها را در پرده بزرگ سینما نبینم. چرا این بخش ها دیده نمی شود که برای همه ما افتخار آفرین است.

سینمای داستانی کف گیرش ته دیگ خورده!
شمقدری گفت"باید یک واقعیت را قبول کنیم که سینمای ایران در بخش داستانی کفگیرش به ته دیگ خورده است. موضوع تکراری، بازيگران تکرانی،میزانسن تکراری.
در واقع ایراد اینجاست که قالب های قبلی را نشکستیم. این قالب ها با سینمای مستند شکسته می شود. اینکه همه چیز را ببینیم و نشان دهیم.اگر سینمای مستند را پایه رشد و ارتقا سینمای ایران بدانیم به جرات می گویم از سوی مدیران مطمئن باشد.من در صحبتی که با آقا محمدی داشتم به ایشان گفتم "مسئولیت اول شما فیلم کوتاه و مستند است" پس از سوی ما نگران نباشید چون تلاشمان رونق سینمای مستند است.

"فیلم مستند را چه به اکران عمومی..."
شمقدری افزود" در فیلم مستند باور شکل می گیرد. چون بیننده با عنایت به این مسئله که این اثر واقعیست باورش می کند. ضمیر ناخودآگاهش می گوید این حقیقت بود، این مسئله مسئولیت مستندساز را افزایش می دهد. اما در آثار داستانی هرچند هم فاخر باشد و بر روی بیننده تاثیر بگذارد اما در ضمیرناخودآگاه می گوید فیلم بود که بار تاثیرگذاری را پایین می آورد. مستندساز در واقع باید از حجاب خویشتن بگذرد . اگر این اتفاق بیفتد سینما یک غنای دیگر پیدا می کند. هرچه خودمان را از واسط بودن فیلم کنار بکشیم و بیننده با اصل موضوع روبهرو شود تاثیر بیشتری بر بیننده می گذارد.در آخر امیدوارم کوتاهی ما را درباره موضوع سینمای مستند ببخشید. چرا که من خودم زخم خورده این دیر کردن ها هستم. اولین مستند من که مطرح شد و آن را تبدیل به فیلم سی و پنجش کردم و به یاد دارم یکی دو روز هم در یکی دو سینما به اکران عمومی در آمد. فیلم را از روی پرده پایین آوردند و گفتند"فیلم مستند را چه به اکران عمومی..."

و اما لحظه با شکوه...
بعد از صحبت جواد شمقدری،آقایان میراعلایی(مدیر فارابی)شمقدری،سجادپور،مومنی،جه� �ن فکر،مسعودشاهی، ابراهیم کیهانی(مستندساز) و شفیع آقامحمدی بر روی صحنه رفتند تا از لوح افتتاح سینما سپیده به عنوان پاتوق هنرمندان رونمایی کنند. افتخار رونمایی از پرده بعد از کلی تعارف بین آقایان توسط آقای شمقدری کنار رفت و متن آن قرائت شد.

و پايان...
بعد از رونمایی از لوح ، شفیع آقامحمدیان یک خبرخوب به دوستداران سینمای مستند داد و ان هم اینکه قرار است امشب یک مستند زیبا به نام"ایران هراسی" پخش شود و داستان افتتاح پاتوق هنرمندان سینما-مستند پایان يافت.