کردها بعد از اسلام - ژیانی کورده کان دوای ئیسلام

[behnam5555]

کردها بعدازاسلام-ژیانی کورده کان دوای ئیسلام


ازآغاز حمله عرب به ممالك ايران تاريخ كردروشن تراست.ازروايات مورخان اسلامي آشكاراست كه اين طايفه هم به مصائب وبلياتي كه ساير طوايف كشورايران مبتلا شدند گرفتار گرديده وپيش ازساير اقوام دردفع حملات وارده وحفظ شئون تيراني وحمايت ازسلطنت ساساني كوشيده.بعدازفرار يزدگردسوم به كردستان(ناحيه حلوان)سعد وقاص مداين رادرسال شانزده هجري فروگرفت وقعقاع رابه سمت جلولا(حوالي قزل رباط)فرستاد كه درآنجاسپاه ايران ايستادگي مي كردند.اين سردارعرب جلولا وحلوان رابه تصرف آرودوواردسرزمين كردگرديدوازاين تاريخ عرب وكردباهم تماس يافتند.

امافاتح كردستان سردارديگر عرب موسوم به عياض بن غنم است كه بااجازه عمربن الخطاب وامر سعدبن وقاص درسال 18هجري شروع به فتح جزيره نمودوشهرهاي رها ونصيبين وماردين دياربكر رافروگرفت وسپاهي به تسخيرملاطيه روانه كرد.
سنوات18تا23شاهد مجاهدات فوق العاده اكراداست.لشگرعرب بعدازوصول اجازه ازخليفه ثاني روبه خوزستان نهادند اكراد درمدافعه اهواز مردانگي ها نمودند.هنگاميكه عرب واردسرزمين فارس ولرستان شد اكراد براي حفظ شهر
ف ودارابگردقرباني ها دادتدودرماسبزان وصميره درلرستان به نبردباقيس بن سلمه الاشجعي پرداختند.درزمان خلافت حضرت علي(ع)وساير طوايف ايراني وعيسويان درشورش الخريط كه درنواحي اهواز وفارس برخاسته بودند مددكردند الخريط دادن خراج رابه خليفه اسلام تحريم كرداما عاقبت درحوالي رامهرمزمغلوب شد.درعهد منصور عباسي به سال 148 ق اكراد موصل شورش نمودند چون در همدان هم علويان سر بر داشته بودند، اين انقلابات دامنة وسيعي يافت براي جلوگيري از طغيان اكراد خليفه مهدي فرزند خود هارون الرشيد را بحكومت كردستان و آذربايجان و ولايت غربي نصب كرد. در عهد عباسيان بنا بر روايات ابن خاكان ابومسلم خراساني از كردان بوده ، تا زمان حمله غز و سپس تا حكومت سلجوقيان در استيلاي مغول و يورش هاي تيمور گوركان و تا عهد صفويه و تا به امروز آثار و تواريخ اكراد واضح و روشن است.1 كه به لحاظ كثرت مطالب در اين مقوله امكان بررسي آن مقدور نيست.

اكراد ايران :
بيشتر ايلات كرد از حدود يك قرن پيش به اين سو يكجانشين شده اند با اين وجود گروهايي از كردها هنوز زندگي نيمه كوچه نشيني ( ييلاق ـ قشلاق) دارند سرزمين اصلي آنان كرمانشاهان، كردستان، آذربايجان غربي ، ايلام و شمال خراسان است.
در كرمان، فارس ، تهران ، ورامين ، رودبار گيلان و بلوچستان و پاره اي ديگر از مناطق ايران نيز به طور پراكنده زندگي مي كنند. كردها در هرذ جا كه هستند ويژگي هاي فرهنگي زندگي ايلي را در خود حفظ كرده اند.

كرمانشاهان از مراكز مهم كردنشين ايران است. فعاليت كردها زراعت توأم با دامداري است، اما بر حسب شرايط جغرافيايي منطقه گاهي زراعت و زماني دامداري اقتصاد غالب را در خانواده ايلي تشكيل مي دهد. در كردستان ، اطراف «سنندج» ، «مريوان» ديواندره سقز«بيجار»و «بانه» طوايف مختلف كرد بعضي ها به طور يكجانشيني و پاره اي به صورت نيمه كوچ نشين زندگي مي كنند………… دامنه قلمرو عشاير كرد تا آذربايجان غربي گسترش مي يابد.

در زمان صفويه برخي از عشاير كرد به خراسان كوچانده شده اند، طايفه هاي مختلفي كه اكنون در نقاط مختلف خراسان زندگي مي كنند از بازماندگان آنها هستند. در سالهاي اخير گروههاي زيادي از كردها از زندگي عشيره اي خود دست كشيده و به شهرها مهاجرت كرده اند. اينان هر چند از خواستگاه خود دور مانده اند ولي هنوز با ايل خود ارتباط متقابل دارند و اغلب به سرزمين شان رفت و آمد مي كنند.
در قوچان گروهي از كردها به نام «باچوانلو» زندگي مي كنند با چوانلوها تيره كوچكي ازطايفه (زعفرانلو)ازايل كردهستندكه به (كردقوچان)معروفند.البته گروههاي ديگري مانند(شارمانلو)جافكانلو وغيره هستندكه به طورپراكنده دردهكده هاي اين منطقه به صورت يكجانشيني ونيمه يكجانشيني به سر مي برند……..وگويش كردي سخن مي گويندباچوانلوها وذيگر كردهاي خراسان ازجمله كردهاي مناطق غربي ايرانند.اجدادآنها حدودچهارصد سال پيش به تدبير شاه عباس صفوي براي مقابله باطوايف مهاجم ازبك به اين منطقه كوچانده شده اند.بارتولد دركتاب جغرافياي تاريخي ايران نوشته است……….شاه عباس براي صيانت مملكت ازتاخت وتاز تراكمه وازبكان تصميم گرفت كه افرادجنگجو رااز ولايت غربي بدين سامان كوچ دهد.درعالم نامه آراي نادري آمده است كه (شاه عباس صفوي)قريب به سي هزارخانوار ازطايفه اكراد كوچانيده آنها رانيز روانه خراسان نمود كه ازنواحي خبوشان (نام قديم قوچان)الي الا داغ سكنا……..نمايند.1

علاوه برايران،اكراددرتركيه،عراق وسوريه وروسيه نيزسكونت دارندوحتي درسالهاي اخير گروههايي ازآنان به كشورهاي اروپايي نيزمهاجرت كرده اند.

درايران وجود60عشيره تخمين زده مي شود كه درميان اين تعداد مي توان پانزده عشيره راجزءعشاير عمده به شمار آوردكه بزرگترين آنها عشيره كلهر مي باشد.1
قبايل كرد در بخش كوهستاني خاورميانه به طور گسترده اي ساكن هستند. به طور تقريب مي توان گفت كه سرزمين كردها را در درياي سياه ، درياي خزر ، خليج فارس و دريايي مديترانه در برگرفته است. كه بيش از چهار هزار سال است در اين ناحيه زندگي مي كنند و آنان آريائي نژاد و از نسل مادي مي باشند. مبارزات كردان با پادشاهان ايران در طول تاريخ براي آنان شهرت تاريخي به بار آورده است. كردها بستر قامت ، خوش بنيه و جنگجو ود اراي شخصيت متكي به خود باشند. انان هرگز در برابر هجوم مداوم فاتحان ، هويت خود را از دست نداده و به تحليل نرفته اند

منبع:کوردو کوردستان