منتخب سخنان امام علی (ع)

[رزیتا]

منتخب سخنان امام علی (ع)

عنوان : منتخب سخنان امام علی (ع) - ( قسمت اول )

منتخب سخنان امام علی (ع) - بخش حکمت های نهج البلاغه - ( قسمت اول )



روش زندگي با مردم
و درود خدا بر او، فرمود: با مردم آنگونه معاشرت كنيد، كه اگر مرديد بر شما اشك ريزند، و اگر زنده مانديد، با اشتياق سوي شما آيند. (حكمت 10)

روش برخورد با دشمن

و درود خدا بر او، فرمود: اگر بر دشمنت دست يافتي، بخشيدن او را شكرانة پيروزي قرار ده. (حكمت 11)


آيين دوست يابي

و درود خدا بر او، فرمود: ناتوان ترين مردم كسي است كه در دوست يابي ناتوان است، و از او ناتوان تر آن كه دوستان خود را از دست بدهد. (حكمت 12)


روش استفادة از نعمت ها

و درود خدا بر او، فرمود: چون نشانه هاي نعمت پروردگار آشكار شد، با ناسپاسي نعمت ها را از خود دور نسازيد. (حكمت 13)


روش ياري كردن مردم

و درود خدا بر او، فرمود: از كفارة گناهان بزرگ، به فرياد مردم رسيدن، و آرام كردن مصيبت ديدگان است.

(حكمت 24)


ترس از خدا در فزوني نعمت ها

و درود خدا بر او، فرمود: اي فرزند آدم ! زماني كه خدا را مي بيني كه انواع نعمت ها را به تو مي رساند تو در حالي كه معصيت كاري، بترس.(حكمت 25)


اعتدال در بخشش و حسابرسي

و درود خدا بر او، فرمود: بخشنده باش اما زياده روي نكن، در زندگي حسابگر باش اما سخت گير مباش. (حكمت 33)


ضرورت ترك آداب جاهلي

و درود خدا بر او، فرمود: (در سر راه صفين دهقانان شهر انبار تا امام را ديدند پياده شده، و پيشاپيش آن حضرت مي دويدند. فرمود: چرا چنين مي كنيد؟ گفتند: عادتي است كه پادشاهان خود را احترام مي كرديم، فرمود: )به خدا سوگند ! كه اميران شما از اين كار سودي نبردند، و شما در دنيا با آن خود را به زحمت مي افكنيد و در آخرت دچار رنج و زحمت مي گرديد، و چه زيانبار است رنجي كه عذاب در پي آن باشد، و چه سودمند است آسايشي كه با آن، امان از آتش جهنم باشد.(حكمت 37)


ارزش ها و آداب معاشرت با مردم

به فرزندش امام حسن فرمود: پسرم ! چهار چيز از من ياد گير (در خوبي ها)، و چهار چيز به خاطر بسپار (هشدارها)، كه تا به آنها عمل مي كني زيان نبيني:

الف- خوبي ها

1- همانا ارزشمند ترين بي نيازي عقل است، 2- و بزرگ ترين فقر بي خردي است، 3- و ترسناك ترين تنهايي خود پسندي است، 4- و گرامي ترين ارزش خانوادگي، اخلاق نيكوست.

ب- هشدارها

1- پسرم ! از دوستي با احمق بپرهيز، چرا كه مي خواهد به تو نفعي رساند اما دچار زيانت مي كند.

2- از دوستي با بخيل بپرهيز، زيرا آنچه را كه سخت به آن نياز داري از تو دريغ مي دارد.

3- و از دوستي با بدكار بپرهيز، كه با اندك بهايي تو را مي فروشد.

4- و از دوستي با دروغگو بپرهيز، كه او به سراب ماند، دور را به تو نزديك، و نزديك را دور مي نماياند.

(حكمت 38)


جايگاه واجبات و مستحبات

و درود خدا بر او، فرمود: عمل مستحب انسان را به خدا نزديك نمي گرداند اگر به واجب زيان رساند.

(حكمت 39)


ارزش آخرت گرايي

و درود خدا بر او، فرمود: خوشا به حال كسي كه به ياد معاد باشد، براي حسابرسي قيامت كار كند، با قناعت زندگي كند، و از خدا راضي باشد. (حكمت 44)


ارزش پشيماني و زشتي غرور زدگي

و درود خدا بر او، فرمود: گناهي كه تو را پشيمان كند بهتر از كار نيكي است كه تو را به خود پسندي وا دارد.

(حكمت 46)


ارزش هاي اخلاقي

و درود خدا بر او، فرمود: هيچ ثروتي چون عقل، و هيچ فقري چون ناداني نيست. هيچ ارثي چون ادب، و هيچ پشتيباني چون مشورت نيست. (حكمت 54)


توانگري و شهوت ها

و درود خدا بر او، فرمود: ثروت، ريشة شهوت هاست. (حكمت 58)


ارزش ايثار اقتصادي

و درود خدا بر او، فرمود: از بخشش اندك شرم مدار كه محروم كردن، از آن كمتر است. (حكمت 67)


ره آورد عفت و شكر گذاري

و درود خدا بر او، فرمود: عفت ورزيدن زينت فقر و شكر گذاري زينت بي نيازي است. (حكمت 68)


حفظ روح اميدواري

و درود خدا بر او، فرمود: اگر به آنچه كه مي خواستي نرسيدي، از آنچه هستي نگران مباش. (حكمت 69)

ميزان ارزش انسانها( ارزش تخصص و تجربه)

و درود خدا بر او، فرمود: ارزش هر كس به مقدار دانايي و تخصص اوست. (حكمت 81)


ارزش هاي والاي انساني

و درود خدا بر او، فرمود: شما را به پنج چيز سفارش مي كنم كه اگر براي آنها شتران را پرشتاب برانيد و رنج سفر را تحمل كنيد سزاوار است: كسي از شما جز به پروردگار خود اميدوار نباشد، و جز از گناه خود نترسد، و اگر از يكي سؤال كردند و نمي داند، شرم نكند و بگويد نمي دانم، و كسي در آموختن آنچه نمي داند شرم نكند، و بر شما باد به شكيبايي، كه شكيبايي، ايمان را چون سر است بر بدن و ايمان بدون شكيبايي چنان بدن بي سر، ارزشي ندارد.

(حكمت 82)


دو عامل ايمني مسلمين

امام باقر (ع) از حضرت امير المؤمنين نقل فرمود: دو چيز در زمين ماية امان از عذاب خدا بود: يكي از آن دو برداشته شد، پس ديگري را در يابيد و بدان چنگ زنيد، اما اماني كه برداشته شد رسول خدا (ص) را، به امان باقي مانده، استغفار كردن است، كه خداي بزرگ به رسول خدا فرمود: «خدا آنان را عذاب نمي كند در حالي كه تو در ميان آناني، و عذابشان نمي كند تا آن هنگام كه استغفار مي كنند.» (حكمت 88)


راه اصلاح دنيا و آخرت

و درود خدا بر او، فرمود: كسي كه ميان خود و خدا را اصلاح كند، خداوند ميان او و مردم را اصلاح خواهد كرد، و كسي كه امور آخرت را اصلاح كند، خدا امور دنياي او را اصلاح خواهد كرد، و كسي كه از درون جان واعظي دارد، خدا را بر او حافظي است. (حكمت 89)


والاترين دانش

و درود خدا بر او، فرمود: بي ارزش ترين دانش، دانشي است كه بر سر زبان است، و برترين علم، علمي است كه در اعضا و جوارح آشكار است. (حكمت 92)


شناخت نيكي ها و خوبي ها

از امام پرسيدند: «خير» چيست؟ فرمود: خوبي آن نيست كه مال و فرزندت بسيار شود، بلكه خير آن است كه دانش تو فراوان، و بردباري تو بزرگ و گران مقدار باشد، و در پرستش پروردگار در ميان مردم سرفراز باشي، پس اگر كار نيكي انجام دهي شكر خدا به جا آوري، و اگر بد كردي از خدا آمرزش خواهي. در دنيا جز براي دو كس خير نيست؛ يكي گناهكاري كه با توبه جبران كند، و ديگر نيكوكاري كه در كارهاي نيكو شتاب ورزد. (حكمت 94)


ارزش يقين

و درود خدا بر او، فرمود: خوابيدن همراه با يقين، برتر از نماز گذاردن با شك و ترديد است. (حكمت 97)


ضرورت عمل كردن به روايات

و درود خدا بر او، فرمود: چون روايتي را شنيديد، آن را بفهميد عمل كنيد، نه بشنويد و نقل كنيد، زيرا راويان علم فراوان، و عمل كنندگان آن اندك اند. (حكمت 98)


احترام گذاشتن به مرزها و حدود احكام الهي

و درود خدا بر او، فرمود: همانا خدا واجباتي را به شما لازم شمارده، آنها را تباه نكنيد، و حدودي براي شما معين فرموده، اما از آنها تجاوز نكنيد، و از چيزهايي نهي فرمود، حرمت آنها را نگاه داريد، و نسبت به چيزهايي سكوت فرمود، نه از روي فراموشي، پس خود را دربارة آنها به رنج و زحمت دچار نسازيد. (حكمت 105)


ره آورد شوم دين گريزي

و درود خدا بر او، فرمود: مردم براي اصلاح دنيا چيزي از دين را ترك نمي گويند، جز آنكه خدا آنان را به چيزي زيانبار تر دچار خواهد ساخت. (حكمت 106)


ارزش هاي والاي اخلاقي

و درود خدا بر او، فرمود: سرمايه سودمند تر از عقل نيست، و تنهايي ترسناك تر از خودبيني، و عقلي چون دورانديشي، و بزرگواري چون تقوا، و هم نشيني چون اخلاق خوش، و ميراثي چون ادب، و رهبري چون توفيق الهي، و تجارتي چون عمل صالح، و سودي چون پاداش الهي، و پارسايي چون پرهيز از شبهات، و زهدي چون بي اعتنايي به دنياي حرام، و دانشي چون انديشيدن، و عبادتي چون انجام واجبات، و ايماني چون حيا و صبر، و خويشاوندي چون فروتني، و شرافتي چون دانش، و عزتي چون بردباري، و پشتيباني مطمئن تر از مشورت كردن، نيست. (حكمت 113)


ارزيابي عمل ها

و درود خدا بر او، فرمود: چقدر فاصلة بين دو عمل دور است، عملي كه لذتش مي رود و كيفر آن مي ماند و عملي كه رنج آن مي گذرد و پاداش آن ماندگار است. (حكمت 121)


الگوهاي كامل انسانيت

و درود خدا بر او، فرمود: خوشا به حال آن كس كه خود را كوچك مي شمارد، و كسب و كار او پاكيزه است، و جانش پاك، و اخلاقش نيكوست، كه مازاد بر مصرف زندگي را در راه خدا بخشش مي كند، و زبان را از زياده گويي باز مي دارد و آزار او به مردم نمي رسد، و سنت پيامبر(ص) او را كفايت كرده، بدعتي در دين خدا نمي گذارد.(حكمت 123)


شگفتي از ضد ارزش ها

و درود خدا بر او، فرمود: در شگفتم از بخيل، به سوي فقري مي شتابد كه از آن مي گريزد، و سرمايه اي را از دست

مي دهد كه براي آن تلاش مي كند. در دنيا چون تهيدستان زندگي مي كند، اما در آخرت چون سرمايه داران محاكمه مي شود. و در شگفتم از متكبري كه ديروز نطفه اي بي ارزش، و فردا مرداري گنديده خواهد بود و در شگفتم از آن كس كه آفرينش پديده ها را مي نگرد و در وجود خدا ترديد دارد و در شگفتم از آن كس كه مردگان را مي بيند و مرگ را از ياد برده است، و در شگفتم از آن كس كه پيدايش دوباره را انكار مي كند در حالي كه پيدايش آغازين را مي نگرد، و در شگفتم از آن كس كه خانه ي نابود شدني را آباد مي كند، اما جايگاه هميشگي را از ياد برده است. (حكمت 126)


توجه به فناپذيري دنيا

(امام وقتي از جنگ صفين برگشت و به قبرستان پشت دروازة كوفه رسيد رو به مردگان كرد، ) و درود خدا بر او، فرمود: اي ساكنان خانه هاي وحشت زا و محله هاي خالي و گورهاي تاريك ! اي خفتگان در خاك ! اي غريبان ! اي وحشت زدگان ! شما پيش از ما رفتيد و ما در پي شما روانيم، و به شما خواهيم رسيد. اما خانه هايتان ! ديگران در آن سكونت گزيدند؛ و اما زنانتان ! با ديگران ازدواج كردند؛ و اما اموال شما ! در ميان ديگران تقسيم شد اين خبري است كه ما داريم، حال شما چه خبر داريد؟. (سپس به اصحاب خود رو كرد و فرمود بدانيد كه اگر اجازة سخن گفتن داشتند، شما را خبر مي دادند«كه بهترين توشه تقوا است». (حكمت 130)


حقوق دوستان

و درود خدا بر او، فرمود: دوست، دوست نيست مگر آنكه حقوق برادرش را در سه جايگاه نگهبان باشد: در روزگار گرفتاري، آن هنگام كه حضور ندارد، و پس از مرگ. (حكمت 134)


فلسفة احكام الهي

و درود خدا بر او، فرمود: نماز موجب نزديكي هر پارسايي به خداست، و حج جهاد هر ناتوان است. هر چيزي زكاتي دارد، و زكات تن، روزه، و جهاد زن، نيكو شوهر داري است. (حكمت 136)


صدقه راه نزول روزي

و درود خدا بر او، فرمود: روزي را با صدقه دادن فرود آوريد. (حكمت 137)


نقش پاداش الهي در انفاق

و درود خدا بر او، فرمود: آنكه پاداش الهي را باور دارد، در بخشش سخاوتمند است. (حكمت 138)


ارزش دعا، صدقه و زكات دادن

و درود خدا بر او، فرمود: ايمان خود را با صدقه دادن، و اموالتان را به زكات دادن نگاه داريد، و امواج بلا را با دعا از خود برانيد. (حكمت 146)


ضرورت خود شناسي

و درود خدا بر او، فرمود: نابود شد كسي كه ارزش خود را ندانست. (حكمت 146)



منتخب سخنان امام علی (ع) - بخش حکمت های نهج البلاغه - ( قسمت اول )

[رزیتا]

منتخب سخنان امام علی (ع) - (قسمت چهارم)

عنوان : منتخب سخنان امام علی (ع) - (قسمت چهارم)

منتخب سخنان امام علی (ع) - بخش حکمت های نهج البلاغه - ( قسمت چهارم)



راه خوب زيستن
و درود خدا بر او، فرمود: مرگ بهتر از تن به ذلت دادن و به اندك ساختن بهتر از دست نياز به سوي مردم داشتن است. اگر به انسان نشسته در جاي خويش چيزي ندهند. با حركت و تلاش نيز نخواهد داد، روزگار دو روز است، روزي به سود تو، و روزي به زيان تو است، پس آنگاه كه به سود تو است به خوش گذراني و سركشي روي نياور، و آنگاه كه به زيان تو است شكيبا باش. (حكمت 396)


حقوق متقابل پدر و فرزند

و درود خدا بر او، فرمود: همانا فرزند را به پدر، و پدر را به فرزند حقي است: حق پدر در فرزند اين است كه فرزند در همه چيز جز نافرماني خدا، از پدر اطاعت كند، و حق فرزند بر پدر آن كه نام نيكو بر فرزند نهد،‌ خوب تربيتش كند، و او را قرآن بياموزد. (حكمت 399)


شناخت واقعيت ها و خرافات

و درود خدا بر او، فرمود: چشم زخم حقيقت دارد، استفاده از نيروهاي مرموز طبيعت حقيقت دارد، سحر و جادو وجود دارد، و فال نيك راست است؛ و رويداد بد را بدشگون دانستن، درست نيست، بوي خوش، درمان و نشاط آور، عسل درمان كننده و نشاط آور، سواري بهبودي آور، و نگاه به سبزه زار، درمان كننده و نشاط آور است. (حكمت 400)


ارزش عقل

و درود خدا بر او، فرمود: خدا عقل را به انساني نداد جز آن كه روزي او را با كمك عقل نجات بخشيد. (حكمت 407)


سر انجام حق ستيزي

و درود خدا بر او، فرمود: هر كس با حق در افتاد نابود شد. (حكمت 408)


هماهنگي قلب و چشم

و درود خدا بر او، فرمود: قلب، كتاب چشم است. (آنچه چشم بنگرد در قلب نشيند.) (حكمت 409)


ارزش پرهيزكاري

و درود خدا بر او، فرمود: تقوا در رأس همة ارزش هاي اخلاقي است. (حكمت 410)


احترام به استاد

و درود خدا بر او، فرمود: با آن كس كه تو را سخن آموخت به درشتي سخن مگو، و با كسي كه راه نيكو سخن گفتن به تو آموخت، لاف بلاغت مزن. (حكمت 411)


راه خودسازي

و درود خدا بر او، فرمود: در تربيت خويش تو را بس كه از آنچه بر ديگران نمي پسندي دوري كني. (حكمت 412)


راه تحمل مصيبت ها

و درود خدا بر او، فرمود: در مصيبت ها يا چون آزادگان بايد شكيبا بود، و يا چون ابلهان خود را به فراموشي زد. (حكمت 413)


روش برخورد با دنيا

(اميرالمؤمنين به فرزندش امام مجتبي خطاب كرد چيزي از دنياي حرام براي پس از مرگت باقي مگذار، زيرا آنچه از تو مي ماند نصيب يكي از دو تن خواهد شد، يا شخصي است كه آن را در طاعت خدا به كار گيرد، پس سعادتمند مي شود به چيزي كه تو را به هلاكت افكنده است. يا شخصي كه آن را در نافرماني خدا به كار گيرد، پس هلاك مي شود به آنچه كه تو جمع آوري كردي، پس تو در گناه او را ياري كرده اي، كه هيچ يك از اين دو نفر سزاوار آن نيستند تا بر خود مقدم داري. (اين حكمت بگونة ديگري نيز نقل شده؛) پس از ستايش پروردگار ! آنچه از دنيا هم اكنون در دست تو است، پيش از تو در دست ديگران بود، و پس از تو نيز به دست ديگران خواهد رسيد، و همانا تو براي دو نفر مال خواهي اندوخت، يا شخصي كه اموال جمع شدة تو را در طاعت خدا به كار گيرد، پس به آنچه كه تو را به هلاكت افكند سعادتمند مي شود، يا كسي است كه آن را در گناه به كار اندازد، پس با اموال جمع شدة تو هلاك خواهد شد، كه هيچ يك از اين دو نفر سزاوار نيستند تا بر خود مقدمشان بداري، و بار آنان را بر دوش كشي، پس براي گذشتگان رحمت الهي، و براي بازماندگان روزي خدا را اميدوار باش. (حكمت 416)


راه درمان شهوت، و عفو اهانت كننده

(اصحاب امام پيرامونش نشسته بودند كه زني زيبا از آنجا عبور كرد. حاضران ديده به آن زن دوختند. امام فرمود: ) همانا ديدگان اين مردان به منظرة شهوت آميز دوخته شده و به هيجان آمده اند، هر گاه كسي از شما با نگاه به زني به شگفتي آيد، با همسرش بياميزد كه او نيز زني چون زن وي باشد. (مردي از خوارج گفت: خدا اين كافر را بكشد چقدر فقه مي داند ! مردم براي كشتن او برخاستند، امام فرمود: ) آرام باشيد، دشنام را با دشنام بايد پاسخ داد يا بخشيدن از گناه. (حكمت 420)


ارزش نيكوكاري

و درود خدا بر او، فرمود: كار نيك به جا آوريد، و آن را هر مقدار كه باشد كوچك نشماريد، زيرا كوچك آن بزرگ، و اندك آن فراوان است، و كسي از شما نگويد كه: ديگري در انجام كار نيك از من سزاوارتر است ! . گر چه سوگند به خدا كه چنين است، خوب و بد را طرفداراني است كه هر گاه هر كدام از آن دو را وا گذاريد، انجامشان خواهند داد. (حكمت 420)

ره آورد خودسازي

و درود خدا بر او، فرمود: كسي كه نهان خود را اصلاح كند، خدا آشكار او را نيكو گرداند، و كسي كه براي دين خود كار كند، خدا دنياي او را كفايت فرمايد، و كسي كه ميان خود و خدا را نيكو گرداند، خدا ميان او و مردم را اصلاح خواهد كرد. (حكمت 423)


ارزش عقل و بردباري

و درود خدا بر او، فرمود: بردباري پرده است پوشاننده، و عقل شمشيري است بران،‌پس كمبودهاي اخلاقي خود را با بردباري بپوشان، و هواي نفس خود را با شمشير عقل بكش. (حكمت 424)


مسئوليت توانگران

و درود خدا بر او، فرمود: خدا را بندگاني است كه براي سود رساندن به ديگران، نعمت هاي خاصي به آنان بخشيده، تا آنگاه كه دست بخشنده دارند نعمت ها را در دستشان باقي مي گذارد، و هر گاه از بخشش دريغ كنند، نعمت ها را از دستشان گرفته و به دست ديگران خواهد داد. (حكمت 425)


دو چيز ناپايدار

و درود خدا بر او، فرمود: سزاوار نيست كه بندة خدا به دو خصلت اعتماد كند: تندرستي، و توانگري؛ زيرا در تندرستي ناگاه او را بيمار بيني، و در توانگري ناگاه او را تهيدست ! . (حكمت 426)


جايگاه شكوه كردن

و درود خدا بر او، فرمود: كسي كه از نياز خود نزد مؤمني شكايت كند، گويي به پيشگاه خدا شكايت برده است، و كسي كه از نيازمندي خود نزد كافري شكوه كند، گويي از خدا شكوه كرده است ! . (حكمت 427)


اندوه سرمايه داران

و درود خدا بر او، فرمود: بزرگ ترين حسرت ها در روز قيامت، حسرت خوردن مردي است كه مالي را به گناه گرد آورد، و آن شخصي به ارث برد كه در اطاعت خداي سبحان بخشش كرد، و با آن وارد بهشت شد، و گرد آوردندة اولي وارد جهنم گرديد. (حكمت 429)


اندوه زر اندوزي

و درود خدا بر او، فرمود: همانا زيان كارترين مردم در معاملات، و نوميد ترين مردم در تلاش، مردي است كه تن در گردآوري مال خسته دارد، اما تقديرها با خواست او هماهنگ نباشد، پس با حسرت از دنيا رود، و با بار گناه به آخرت روي آورد. (حكمت 430)


اقسام روزي

و درود خدا بر او، فرمود: روزي بر دو قسم است: آن كه تو را مي خواهد، ‌و آن كه تو او را مي جويي. كسي كه دنيا را خواهد، مرگ نيز او را مي طلبد تا از دنيا بيرونش كند، و كسي كه آخرت را خواهد، دنيا او را مي طلبد تا روزي او را به تمام پردازد. (حكمت 431)


شناخت عدل و بخشش

(از امام پرسيدند: عدل يا بخشش، كدام يك برتر است. حضرت فرمود: ) عدالت، هر چيزي را در جاي خود مي نهد، در حالي كه بخشش آن را از جاي خود خارج مي سازد. عدالت تدبير عمومي مردم است، در حالي كه بخشش گروه خاصي را شامل است، پس عدالت شريف تر و برتر است. (حكمت 437)


توصيف زهد و پارسايي

و درود خدا بر او، فرمود: زهد بين دو كلمه از قرآن است، كه خداي سبحان فرمود:«تا بر آنچه از دست شما رفته حسرت نخوريد، و به آنچه به شما رسيده شادمان مباشيد.» كسي كه بر گذشته افسوس نخورد، و به آينده شادمان نباشد، همة جوانب زهد را رعايت كرده است. (حكمت 439)


ارزش تداوم كار

و درود خدا بر او، فرمود: چيز اندك كه با اشتياق تداوم يابد، بهتر از فراواني است كه رنج آور باشد. (حكمت 444)


بهاي جان آدمي

و درود خدا بر او، فرمود: آيا آزاد مردي نيست كه اين لقمة جويندة حرام دنيا را به اهلش وا گذارد؟ همانا بهايي براي جان شما جز بهشت نيست،‌ پس كمتر از آن نفروشيد ! . (حكمت 456)


تشنگان مال و علم

و درود خدا بر او، فرمود: دو گرسنه هرگز سير نشوند: جويندة علم و جويندة مال. (حكمت 457)


نشانه هاي ايمان

و درود خدا بر او،‌ فرمود: نشانة ايمان آن است كه راست بگويي، آنگاه كه تو را زيان رساند، و دروغ نگويي كه تو را سود رساند و آن كه بيش از مقدار عمل سخن نگويي، و چون از ديگران سخن گويي از خدا بترسي ! . (حكمت 458)


غيبت، نشانه ناتواني

و درود خدا بر او، فرمود: غيبت كردن،‌ تلاش ناتوان است. (حكمت 461)


مسئوليت سرمايه داري

و درود خدا بر او، فرمود: مردم را روزگاري دشوار در پيش است كه توانگر اموال خود را سخت نگهدارد، در صورتي كه به بخل ورزي فرمان داده نشد. خداي سبحان فرمود: «بخشش ميان خود را فراموش نكنيد.» بدان در آن روزگار، بلند مقام، و نيكان خوار گردند، و با درماندگان به ناچاري خريد و فروش مي كنند در حالي كه رسول خدا (ص) از معامله با درماندگان نهي فرموده. (حكمت 468)


پرهيز از افراط و تفريط نسبت به امام

و درود خدا بر او، فرمود: دو كس نسبت به من هلاك مي گردند، دوستي كه زياده روي كند، و دروغ پردازي كه به راستي سخن نگويد. (اين كلام مانند سخن ديگري است كه فرمود: ) دو تن نسبت به من هلاك گردند،‌ دوستي كه از حد گذراند، و دشمني كه بيهوده سخن گويد. (حكمت 469)


ارزش عفت و پاكدامني

و درود خدا بر او، فرمود: پاداش مجاهد شهيد در راه خدا، بزرگتر از پاداش عفيف پاكدامني نيست كه قدرت بر گناه دارد و آلوده نمي گردد. همانا عفيف پاكدامن، فرشته اي از فرشته هاست. (حكمت 474)


راه كشور داري
(چون زيادبن ابيه را به جاي عبدالله بن عباس و شهرهاي اطراف آن حكومت داد، او را در دستورالعملي طولاني، از گرفتن ماليات نابهنگام نهي كرد و فرمود: ) عدالت را بگستران و از ستمكاري پرهيز كن، كه ستم،‌ رأيت را به آوارگي كشاند و بيدادگري به مبارزه و شمشير مي انجامد. (حكمت 476)


بزرگ ترين گناه

و درود خدا بر او، فرمود: سخت ترين گناهان، گناهي است كه گناهكار آن را سبك شمارد. (حكمت 477)


مسئوليت آگاهان

و درود خدا بر او، فرمود: خدا از مردم نادان عهد نگرفت كه بياموزند، تا آنكه از دانايان عهد گرفت كه آموزش دهند. (حكمت 478)


بدترين دوست

و درود خدا بر او، فرمود: بدترين دوست،‌ آنكه براي او به رنج و زحمت افتي. (حكمت479)